#30 Stikstofcrisis #Nr. 30 Stickstoffkrise #30 Κρίση αζώτου #30 Nitrogen Crisis #30 Crise de l'azote #30 Crisi dell'azoto #30位 窒素危機 #30 Azoto krizė #30 Kryzys azotowy #30 Crise do azoto #30 Азотный кризис #30 Azot krizi #30 氮危机

Hallo allemaal! Dit is de 30ste aflevering van **Een Beetje Nederlands**, de podcast voor mensen die Nederlands leren. Mijn naam is Robin en de aflevering van vandaag gaat over de stikstofcrisis. My name is Robin and today's episode is about the nitrogen crisis. Je m'appelle Robin et l'épisode d'aujourd'hui porte sur la crise de l'azote. Mano vardas Robin, o šiandienos epizodas - apie azoto krizę. De tekst van deze aflevering kan je meelezen op de website van de podcast, www.eenbeetjenederlands.nl.

Deze podcast wordt gesteund door de Vrienden van de Podcast. This podcast is supported by the Friends of the Podcast. Šį podkastą remia Podkasto draugai. Heel erg bedankt aan alle donateurs die de afgelopen tijd hebben bijgedragen! Thank you so much to all the donors who have contributed lately! Dėkojame visiems neseniai prisidėjusiems aukotojams! Wil je ook Vriend van de Podcast worden? Ar taip pat norėtumėte tapti podkasto draugu? In de shownotes kan je een link vinden met meer informatie.

Nu, door met de podcast!

In Nederland leven we in een klein land en we willen met z'n allen veel doen met het beetje land dat we hebben. In den Niederlanden leben wir in einem kleinen Land, und wir alle wollen viel aus dem wenigen Land machen, das wir haben. In the Netherlands we live in a small country and we all want to do a lot with what little land we have. Nyderlanduose gyvename mažoje šalyje ir visi norime daug nuveikti su tuo mažu žemės plotu, kurį turime. Hollanda'da küçük bir ülkede yaşıyoruz ve hepimiz sahip olduğumuz azıcık toprakla çok şey yapmak istiyoruz. Om een paar dingen te noemen: We wonen er, we rijden naar ons werk, er werken boeren om voedsel te produceren, we hebben een grote luchthaven en andere industrie. To name a few things: We live there, we drive to work, farmers work there to produce food, we have a large airport and other industry. Pour n'en citer que quelques-unes : nous y vivons, nous nous rendons au travail en voiture, les agriculteurs y travaillent pour produire de la nourriture, nous avons un grand aéroport et d'autres industries. Birkaç şey saymak gerekirse: Orada yaşıyoruz, işe arabayla gidiyoruz, çiftçiler gıda üretmek için orada çalışıyor, büyük bir havaalanımız ve diğer endüstrilerimiz var. Tegelijkertijd proberen we ook ruimte te maken voor natuur. At the same time, we also try to make room for nature. Tuo pačiu metu stengiamės sukurti erdvę gamtai. Aynı zamanda doğaya da yer açmaya çalışıyoruz. Het spreekt voor zich dat dat niet allemaal makkelijk samen gaat. It goes without saying that it is not all easy to combine. Inutile de dire que tout cela n'est pas facile à mettre en place. Nereikia nė sakyti, kad visa tai nėra lengva. Söylemeye gerek yok, bunların hepsi kolayca bir araya gelmiyor.

Sinds 2019 zitten we in Nederland in de zogenaamde stikstofcrisis, dat grote gevolgen heeft voor Nederland. Since 2019, we have been in the so-called nitrogen crisis in the Netherlands, which has major consequences for the Netherlands. Depuis 2019, nous vivons la soi-disant crise de l'azote aux Pays-Bas, qui a des conséquences majeures pour les Pays-Bas. Nuo 2019 m. Nyderlanduose išgyvename vadinamąją azoto krizę, kuri turi didelį poveikį Nyderlandams. Hollanda'da 2019'dan bu yana azot krizi olarak adlandırılan ve Hollanda için büyük etkileri olan bir durumla karşı karşıyayız. Het is een zeer complex onderwerp, waarbij het soms ook voor mij moeilijk was om precies te snappen wat er aan de hand is. Es ist ein sehr komplexes Thema, bei dem es auch für mich manchmal schwierig war, genau zu verstehen, was da vor sich geht. It is a very complex subject, and it was sometimes difficult for me to understand exactly what is going on. Tai labai sudėtinga tema, todėl kartais ir man būdavo sunku suprasti, kas tiksliai vyksta. Bu çok karmaşık bir konu ve bazen tam olarak ne olup bittiğini anlamak benim için de zor oluyordu. Ik ga deze aflevering mijn best doen om het probleem van de stikstofcrisis zo goed mogelijk uit te leggen. I'm going to do my best in this episode to explain the problem of the nitrogen crisis as best as possible. Šiame epizode stengsiuosi kuo geriau paaiškinti azoto krizės problemą.

Laten we beginnen met wat scheikunde. Let's start with some chemistry. Commençons par un peu de chimie. Pradėkime nuo chemijos. Biraz kimya ile başlayalım. Stikstof is de Nederlandse naam voor het scheikundige element met symbool N, nitrogen in het Engels. Nitrogen is the Dutch name for the chemical element with symbol N, nitrogen in English. Azot, sembolü N olan kimyasal elementin Hollandaca adıdır, İngilizcede nitrojen. Stikstof zelf is niet per se een probleem, zoals je misschien weet bestaat de lucht die we ademen voor ongeveer 78% uit stikstof. Nitrogen itself is not necessarily a problem, as you may know the air we breathe is about 78% nitrogen. Azotas pats savaime nebūtinai kelia problemų; kaip tikriausiai žinote, orą, kuriuo kvėpuojame, sudaro apie 78 % azoto. Azotun kendisi mutlaka bir sorun değildir; bildiğiniz gibi soluduğumuz havanın yaklaşık %78'i azottan oluşur. Stikstof wordt pas een probleem als het verbindingen maakt met andere elementen, zoals waterstof en zuurstof. Nitrogen only becomes a problem when it bonds with other elements, such as hydrogen and oxygen. L'azote ne devient un problème que lorsqu'il se lie à d'autres éléments, tels que l'hydrogène et l'oxygène. Azotas tampa problema tik tada, kai sudaro junginius su kitais elementais, pavyzdžiui, vandeniliu ir deguonimi. Azot sadece hidrojen ve oksijen gibi diğer elementlerle bileşik oluşturduğunda bir sorun haline gelir. Dan krijg je ammoniak en stikstofoxiden, dat wél schadelijke stoffen zijn. Then you get ammonia and nitrogen oxides, which are harmful substances. Ensuite, vous obtenez de l'ammoniac et des oxydes d'azote, qui sont des substances nocives. Tada susidaro amoniakas ir azoto oksidai, kurie iš tiesų yra kenksmingos medžiagos. O zaman amonyak ve nitrojen oksitleri elde edersiniz ki bunlar gerçekten de zararlı maddelerdir. Ammoniak komt vooral vrij bij landbouw en stikstofoxiden bij uitstoot van verkeer en industrie. Ammonia is mainly released in agriculture and nitrogen oxides in emissions from traffic and industry. L'ammoniac est principalement rejeté dans l'agriculture et les oxydes d'azote dans les émissions du trafic et de l'industrie. Amoniakas daugiausia išsiskiria iš žemės ūkio, o azoto oksidai - iš transporto ir pramonės išmetamų teršalų. Amonyak esas olarak tarımdan, azot oksitler ise trafik ve sanayi kaynaklı emisyonlardan salınmaktadır.

Voor het gemak gebruik ik in deze aflevering stikstof en stikstofverbindingen door elkaar heen. Der Einfachheit halber verwende ich in dieser Folge die Begriffe Stickstoff und Stickstoffverbindungen synonym. For convenience, I use nitrogen and nitrogen compounds interchangeably in this episode. Pour plus de commodité, j'utilise indifféremment l'azote et les composés azotés dans cet épisode. Patogumo dėlei šiame epizode azotą ir azoto junginius vartoju pakaitomis. Kolaylık olması açısından, bu bölümde azot ve azot bileşiklerini birbirinin yerine kullanıyorum. In de Nederlandse media zal je meestal het woord stikstofcrisis zien, hoewel het dus eigenlijk om problemen met stikstofverbindingen gaat. In the Dutch media you will usually see the word nitrogen crisis, although it is actually about problems with nitrogen compounds. Dans les médias néerlandais, vous verrez généralement le mot crise de l'azote, bien qu'il s'agisse en fait de problèmes liés aux composés azotés. Olandijos žiniasklaidoje dažniausiai galima pamatyti žodį "azoto krizė", nors iš tikrųjų tai reiškia, kad kalbama apie problemas, susijusias su azoto junginiais. Hollanda medyasında genellikle nitrojen krizi kelimesini görürsünüz, ancak bu aslında nitrojen bileşikleriyle ilgili sorunlarla ilgili olduğu anlamına gelir.

Het probleem van deze stikstofverbindingen is dat ze slecht zijn voor de natuur. The problem with these nitrogen compounds is that they are bad for nature. Šių azoto junginių problema yra ta, kad jie kenkia gamtai. Bu azot bileşikleriyle ilgili sorun, doğa için kötü olmalarıdır. In Nederland zijn sommige natuurgebieden beschermd, dat zijn de zogenaamde Natura 2000-gebieden. In the Netherlands, some nature areas are protected, these are the so-called Natura 2000 areas. Aux Pays-Bas, certaines zones naturelles sont protégées, ce sont les zones dites Natura 2000. Nyderlanduose kai kurios gamtinės teritorijos yra saugomos; tai vadinamosios "Natura 2000" teritorijos. Hollanda'da bazı doğal alanlar koruma altındadır; bunlar Natura 2000 alanları olarak adlandırılır. Daar zijn er meer dan 150 van in Nederland. Nyderlanduose jų yra daugiau nei 150. Natura 2000 is een Europees project om natuurgebieden te beschermen en de diversiteit van planten en dieren te vergroten. Natura 2000 is a European project to protect nature areas and increase the diversity of plants and animals. Natura 2000, doğal alanları korumaya ve bitki ve hayvan çeşitliliğini artırmaya yönelik bir Avrupa projesidir. De Veluwe in Gelderland is bijvoorbeeld een Natura 2000-gebied, maar er zijn door het hele land zulke natuurgebieden. The Veluwe in Gelderland, for example, is a Natura 2000 area, but there are such nature areas throughout the country. Pavyzdžiui, Gelderlande esanti Veluvė yra "Natura 2000" teritorija, tačiau tokių draustinių yra visoje šalyje. Örneğin Gelderland'daki Veluwe bir Natura 2000 alanıdır, ancak ülke genelinde bu tür doğa rezervleri vardır.

Stikstof zorgt er voor dat de bodem zuur wordt, wat slecht is voor planten en bomen. Nitrogen causes the soil to become acidic, which is bad for plants and trees. L'azote rend le sol acide, ce qui est mauvais pour les plantes et les arbres. Dėl azoto dirvožemis tampa rūgštus, o tai kenkia augalams ir medžiams. Azot toprağın asidik hale gelmesine neden olur, bu da bitkiler ve ağaçlar için kötüdür. Verder zorgt meer stikstof er voor dat sommige plantensoorten zoals gras, bramen en brandnetels sneller groeien dan normaal. Furthermore, more nitrogen ensures that some plant species such as grass, blackberries and nettles grow faster than normal. Ayrıca, daha fazla azot ot, dikenli çalı ve ısırgan otu gibi bazı bitki türlerinin normalden daha hızlı büyümesine neden olur. Dat soort plantensoorten verdringen andere planten die langzamer groeien. Those kinds of plant species crowd out other plants that grow more slowly. Ces types d'espèces végétales évincent d'autres plantes qui poussent plus lentement. Tokios augalų rūšys išstumia kitus augalus, kurie auga lėčiau. Bu tür bitki türleri, daha yavaş büyüyen diğer bitkilerin önüne geçer. Daardoor krijgen we minder biodiversiteit, minder verschillende planten in natuurgebieden. As a result, we get less biodiversity, fewer different plants in natural areas. Sonuç olarak, doğal alanlarda daha az biyoçeşitlilik, daha az farklı bitki elde ediyoruz. Daar hebben ook dieren zoals insecten en vogels last van. Animals such as insects and birds also suffer from this. Les animaux tels que les insectes et les oiseaux en souffrent également. Tai taip pat veikia gyvūnus, pavyzdžiui, vabzdžius ir paukščius. Bu durum böcekler ve kuşlar gibi hayvanları da etkiler. De natuur bestaat dan dus uiteindelijk uit minder plant- en diersoorten. Nature then ultimately consists of fewer plant and animal species. Taigi gamtoje sumažėja augalų ir gyvūnų rūšių. Böylece doğa daha az bitki ve hayvan türünden oluşmaya başlar. Таким чином, природа в кінцевому підсумку складається з меншої кількості видів рослин і тварин.

Nu eerst is het tijd voor… Dabar pirmiausia atėjo laikas... Şimdi ilk olarak...

De uitdrukking van de week Savaitės frazė Haftanın cümlesi

De uitdrukking van deze week is: je kont tegen de krib gooien. Das Motto dieser Woche lautet: den Arsch auf die Straße setzen. This week's phrase is: throw your butt against the crib. La phrase de cette semaine est : jetez vos fesses contre le berceau. Šios savaitės frazė yra: mesti užpakalį į šaligatvį. Bu haftanın deyimi: kıçını kaldırıma atmak. Фраза цього тижня: кинути свою дупу на узбіччя. 本周的表达是：把你的屁股扔到婴儿床上。 Als je je kont tegen de krib gooit, ben je iets aan het tegenwerken, dus niet doen wat er van je gevraagd wordt. If you throw your butt against the crib, you're counteracting something, so don't do what you're asked to do. Si vous mettez votre cul sur le trottoir, vous vous opposez à quelque chose, c'est-à-dire que vous ne faites pas ce que l'on vous demande. Jei metate užpakalį į šalikelę, kažkam priešinatės, t. y. nedarote to, ko iš jūsų prašoma. Eğer kıçınızı kaldırıma atarsanız, bir şeyi kışkırtmış olursunuz, yani sizden isteneni yapmamış olursunuz. Deze uitdrukking heeft met vee te maken: een krib is een voederbak voor bijvoorbeeld koeien, waar dus het eten van de koe in ligt. This expression has to do with cattle: a manger is a feeding trough for cows, for example, which therefore contains the cow's food. Ši frazė susijusi su galvijais: pavyzdžiui, ėdžios yra karvių šėrimo lovys, kuriame laikomas karvių maistas. Bu ifade büyükbaş hayvanlarla ilgilidir: örneğin yemlik, inekler için bir yemliktir ve bu sayede ineğin yiyeceğini tutar. Als een koe niet wil eten gaat hij niet met de kop naar de krib staan, maar met de kont naar de krib. Wenn eine Kuh nicht fressen will, steht sie nicht mit dem Kopf zur Krippe, sondern mit dem Hintern zur Krippe. If a cow does not want to eat, it does not stand with its head to the crib, but with its butt to the crib. Si une vache ne veut pas manger, elle ne se tient pas la tête vers la mangeoire, mais la crosse vers la mangeoire. Kai karvė nenori ėsti, ji stovi ne galva į ėdžias, o užpakaliu į ėdžias. Bir inek yemek istemediğinde, başı yemliğe doğru değil, kıçı yemliğe doğru durur. En nu gebruiken wij dat om de situatie te beschrijven wanneer iemand niet wil meewerken. And now we use that to describe the situation when someone doesn't want to cooperate. Dabar taip apibūdiname situaciją, kai kas nors nenori bendradarbiauti. Die gooit dan z'n kont tegen de krib! He then throws his butt against the crib! Tada jis iškiša savo užpakalį į šaligatvį! Sonra da kıçını kaldırıma atıyor!

Terug naar de stikstofcrisis. Grįžkime prie azoto krizės. Nederland is in Europa de grootste uitstoter van stikstof. The Netherlands is the largest emitter of nitrogen in Europe. Nyderlandai yra didžiausias azoto teršėjas Europoje. En niet een beetje meer, maar vier keer zo veel dan gemiddeld in Europa. And not a little more, but four times as much as the average in Europe. Et pas un peu plus, mais quatre fois plus que la moyenne européenne. Ir ne truputį daugiau, o keturis kartus daugiau nei vidutiniškai Europoje. Ve biraz daha fazla değil, Avrupa ortalamasından dört kat daha fazla. Het grootste gedeelte van de stikstof die in Nederland uitgestoten wordt komt van de landbouw. La majeure partie de l'azote émis aux Pays-Bas provient de l'agriculture. Daugiausia azoto Nyderlanduose išmetama iš žemės ūkio. Hollanda'da salınan azotun büyük bir kısmı tarımdan kaynaklanmaktadır. We hebben in Nederland vrij veel landbouw, ongeveer de helft van de grond in Nederland is landbouwgrond. Nyderlanduose turime gana daug žemės ūkio paskirties žemės; maždaug pusė Nyderlandų žemės yra žemės ūkio paskirties žemė. Hollanda'da oldukça fazla tarım alanımız var; Hollanda'daki arazilerin yaklaşık yarısı tarım arazisi. Verder zijn er de afgelopen jaren steeds grotere veehouders bijgekomen, waarbij er meer koeien, kippen of varkens in zogenaamde megastallen staan. Furthermore, in recent years, increasingly large livestock farmers have joined, with more cows, chickens or pigs in so-called mega stables. De plus, ces dernières années, des éleveurs de plus en plus gros se sont joints, avec plus de vaches, de poulets ou de cochons dans des étables dites méga. Be to, per pastaruosius kelerius metus atsirado vis didesnių gyvulininkystės ūkių, kuriuose daugėja karvių, vištų ar kiaulių, laikomų vadinamuosiuose megastovyklose. Dahası, son birkaç yıldır mega ahır olarak adlandırılan yerlerde daha fazla inek, tavuk ya da domuzun bulunduğu, giderek daha büyük hayvan çiftlikleri kurulmaya başlandı.

Bij bedrijven waar vee zoals koeien en varkens staan, komt veel stikstof vrij. A lot of nitrogen is released at farms where livestock such as cows and pigs are kept. Une grande quantité d'azote est libérée dans les fermes où sont élevés du bétail, comme des vaches et des porcs. Ūkiuose, kuriuose laikomi gyvuliai, pavyzdžiui, karvės ir kiaulės, išsiskiria daug azoto. İnek ve domuz gibi çiftlik hayvanlarını barındıran çiftlikler çok fazla nitrojen salmaktadır. 饲养牛和猪等牲畜的农场会释放大量氮。 Als de poep en urine van koeien of varkens bij elkaar opgevangen worden, vormt de stikstofverbinding ammoniak. When the faeces and urine of cows or pigs are collected together, the nitrogen compound forms ammonia. Surinkus karvių ar kiaulių išmatas ir šlapimą, azoto junginys sudaro amoniaką. İneklerin veya domuzların dışkıları ve idrarları bir araya toplandığında azot bileşiği amonyak oluşturur. In Nederland hebben we heel veel vee op een klein oppervlakte en ook nog vaak in de buurt van natuurgebieden. In the Netherlands we have a lot of livestock in a small area and often in the vicinity of nature reserves. Nyderlanduose nedidelėje teritorijoje auginama daug galvijų, be to, dažnai netoli gamtos draustinių. Hollanda'da küçük bir alanda ve genellikle doğa rezervlerinin yakınında çok sayıda hayvanımız var. У Нідерландах ми маємо багато худоби на невеликій площі, а також часто поблизу природних заповідників. Daarom is de situatie in Nederland ernstiger dan bijvoorbeeld in Duitsland. Therefore, the situation in the Netherlands is more serious than in Germany, for example. Todėl padėtis Nyderlanduose yra rimtesnė nei, pavyzdžiui, Vokietijoje. Bu nedenle Hollanda'daki durum örneğin Almanya'dakinden daha ciddi.

In de jaren 90 is Nederland maatregelen gaan nemen om de stikstof te verlagen. In the 1990s, the Netherlands started taking measures to reduce nitrogen. XX a. dešimtajame dešimtmetyje Nyderlandai ėmėsi priemonių azoto kiekiui mažinti. 1990'larda Hollanda azotu azaltmak için önlemler almaya başladı. Dat heeft ook effect gehad, de hoeveelheid stikstof die in Nederland uitgestoten wordt is gehalveerd sinds de jaren 90. Tai taip pat turėjo įtakos - nuo 1990-ųjų Nyderlanduose išmetamo azoto kiekis sumažėjo perpus. A quantidade de azoto emitida nos Países Baixos foi reduzida para metade desde a década de 1990. Bunun da bir etkisi oldu, Hollanda'da salınan nitrojen miktarı 1990'lardan bu yana yarı yarıya azaldı.

Maar het is nog niet genoeg en in 2019 gebeurde er iets belangrijks. Tačiau to vis dar nepakanka, ir 2019 m. įvyko kai kas svarbaus. Ancak yine de yeterli değil ve 2019'da önemli bir şey oldu. Voor sommige activiteiten heb je in Nederland een vergunning nodig, dat is toestemming van de overheid om iets te mogen doen. For some activities in the Netherlands you need a permit, which is permission from the government to do something. Kai kurioms veikloms Nyderlanduose reikia leidimo, t. y. vyriausybės leidimo ką nors daryti. Hollanda'daki bazı faaliyetler için, bir şey yapmak için hükümetten izin almak anlamına gelen bir izne ihtiyacınız vardır. Als je als bedrijf stikstof uitstoot, heb je daar een vergunning voor nodig. If you, as a company, emit nitrogen, you need a permit. Jei esate azotą išmetanti įmonė, jums reikia leidimo. Eğer nitrojen yayan bir işletmeyseniz, bunun için bir izne ihtiyacınız vardır.

De overheid gaf vergunningen aan boerenbedrijven en bouwbedrijven om een bepaalde hoeveelheid stikstof uit te stoten. The government gave permits to farms and construction companies to emit a certain amount of nitrogen. Vyriausybė išdavė leidimus ūkiams ir statybos bendrovėms išmesti tam tikrą azoto kiekį. Hükümet, çiftliklere ve inşaat şirketlerine belirli miktarda nitrojen salınımı yapmaları için izin verdi. Daarbij hield de overheid rekening met verminderingen in de stikstofuitstoot die, volgens de plannen, in de toekomst behaald zouden worden. In doing so, the government took into account reductions in nitrogen emissions that, according to the plans, would be achieved in the future. Tai darydama vyriausybė atsižvelgė į azoto išmetimo mažinimą, kuris, kaip numatyta planuose, bus pasiektas ateityje. Hükümet bunu yaparken, planlara göre gelecekte elde edilecek azot emisyonu azaltımlarını dikkate almıştır. При цьому уряд врахував скорочення викидів азоту, які, згідно з планами, будуть досягнуті в майбутньому. Je mag dus nu alvast stikstof uitstoten, als je in je plannen opneemt dat de uitstoot in de toekomst minder zal zijn. Sie dürfen also jetzt Stickstoff ausstoßen, wenn Sie in Ihren Plänen berücksichtigen, dass die Emissionen in Zukunft geringer sein werden. You can therefore already emit nitrogen now, if you include in your plans that emissions will be lower in the future. Taigi dabar jums leidžiama išmesti azoto, jei planuose numatote, kad ateityje jo bus išmetama mažiau. Dolayısıyla, planlarınıza gelecekte emisyonların daha az olacağını dahil ederseniz, şimdi nitrojen yaymanıza izin verilir.

Een milieuorganisatie was het daar niet mee eens en klaagde de overheid aan bij de Raad van State. Eine Umweltorganisation war damit nicht einverstanden und verklagte die Regierung vor dem Staatsrat. An environmental organization disagreed and sued the government at the Council of State. Aplinkosaugos organizacija su tuo nesutiko ir padavė vyriausybę į teismą Valstybės taryboje. Bir çevre örgütü buna karşı çıkmış ve hükümeti Danıştay'da dava etmiştir. De Raad van State is een soort rechtbank waarbij conflicten tussen de overheid aan de ene kant, en burgers en bedrijven aan de andere kant beslist worden. The Council of State is a kind of court where conflicts between the government on the one hand, and citizens and companies on the other hand are settled. Danıştay, bir tarafta hükümet, diğer tarafta vatandaşlar ve işletmeler arasındaki anlaşmazlıkların karara bağlandığı bir tür mahkemedir. Als de Raad van State beslist dat de overheid geen gelijk heeft, is de overheid verplicht om daar rekening mee houden. Wenn der Staatsrat entscheidet, dass die Regierung falsch liegt, ist die Regierung verpflichtet, dies zu berücksichtigen. If the State Council decides that the government is not right, the government is obliged to take that into account. Jei Valstybės taryba nusprendžia, kad vyriausybė nėra teisi, vyriausybė privalo į tai atsižvelgti. Danıştay hükümetin haklı olmadığına karar verirse, hükümet bunu dikkate almakla yükümlüdür.

De Raad van State besloot in 2019 dat de manier waarop de overheid vergunningen gaf niet mag, er mag geen rekening gehouden worden met verminderde stikstofuitstoot in de toekomst. Der Staatsrat hat 2019 entschieden, dass die Art und Weise, wie die Regierung Genehmigungen erteilt, nicht zulässig ist und dass künftig reduzierte Stickstoffemissionen nicht berücksichtigt werden können. The Council of State decided in 2019 that the way in which the government issued permits is not allowed, and that reduced nitrogen emissions in the future cannot be taken into account. 2019 m. Valstybės taryba nusprendė, kad taip, kaip vyriausybė išdavė leidimus, negalima, negalima atsižvelgti į sumažėjusį azoto išmetimą ateityje. Danıştay 2019 yılında, hükümetin izin verme biçimine izin verilmediğine, gelecekte azot emisyonlarının azaltılmasının dikkate alınmaması gerektiğine karar verdi. 国务委员会在2019年决定，政府发放许可证的方式不被允许，未来的氮排放减少也不能考虑在内。 Alleen de feitelijke situatie op dit moment mag gelden. Only the actual situation at the moment should apply. Turėtų būti taikoma tik šiuo metu esanti faktinė situacija. Sadece o andaki fiili durum geçerli olmalıdır. Daardoor konden er opeens veel minder vergunningen gegeven worden voor nieuwe projecten, omdat er in veel gebieden nog steeds te veel stikstof uitgestoten wordt. Tai staiga leido išduoti daug mažiau leidimų naujiems projektams, nes daugelyje vietovių vis dar išmetama per daug azoto. Bu durum, birçok bölgede hala çok fazla nitrojen salındığı için yeni projelere çok daha az izin verilmesini sağladı. Dat zorgde voor een crisis. That created a crisis. Tai sukėlė krizę. Isso criou uma crise. Bu bir kriz yarattı.

Alle projecten die stikstof uitstoten moesten na de uitspraak van de rechter meteen worden stopgezet. All projects that emit nitrogen had to be stopped immediately after the judge's ruling. Po teismo sprendimo visi azotą išmetantys projektai turėjo būti nedelsiant sustabdyti. Mahkeme kararının ardından azot yayan tüm projelerin derhal durdurulması gerekiyordu. Projecten zoals het bouwen van nieuwe woningen, wegen of nieuwe stallen voor koeien. Projects such as building new homes, roads or new stables for cows. Tokie projektai, kaip naujų namų, kelių ar naujų tvartų karvėms statyba. Yeni evler, yollar veya inekler için yeni ahırlar inşa etmek gibi projeler. In totaal werden er in één keer 18.000 projecten stilgelegd. A total of 18,000 projects were shut down at one time. Iš viso vienu metu buvo sustabdyta 18 000 projektų. Bir seferde toplam 18.000 proje kapatılmıştır. Voor al deze projecten moest er gekeken worden hoe de uitstoot van stikstof verminderd kon worden. Visuose šiuose projektuose reikėjo ieškoti būdų, kaip sumažinti išmetamo azoto kiekį. Tüm bu projeler azot emisyonlarının nasıl azaltılabileceğinin araştırılmasını gerektirmiştir.

In Nederland hebben we op dit moment een tekort aan woningen, maar er konden geen nieuwe projecten begonnen worden om woningen te bouwen. Nyderlanduose šiuo metu trūksta būstų, tačiau negalima pradėti įgyvendinti jokių naujų projektų būstams statyti. Hollanda'da şu anda konut açığımız var, ancak konut inşa etmek için yeni projeler başlatılamadı. Dat heeft natuurlijk ook gevolgen voor bouwbedrijven: mensen die woningen bouwen verliezen hierdoor hun baan. Of course, this also has consequences for construction companies: people who build homes lose their jobs as a result. Be abejo, tai turės įtakos ir statybų bendrovėms: namus statantys žmonės dėl to neteks darbo. Tabii ki bu durum inşaat şirketlerini de etkileyecek: ev inşa eden insanlar işlerini kaybedecek. Звичайно, це також впливає на будівельні компанії: люди, які будують будинки, втратять роботу в результаті.

Verder maakt de overheid plannen om de uitstoot van de landbouw te verminderen. Furthermore, the government is making plans to reduce emissions from agriculture. Be to, vyriausybė planuoja mažinti žemės ūkio išmetamų teršalų kiekį. Ayrıca, hükümet tarımdan kaynaklanan emisyonları azaltmak için planlar yapmaktadır. Volgens deze plannen moeten de boeren schoner werken, bijvoorbeeld door de urine en poep van het vee los van elkaar op te vangen, zodat er minder ammoniak ontstaat. Nach diesen Plänen müssen die Landwirte sauberer arbeiten, indem sie beispielsweise den Urin und die Fäkalien der Rinder getrennt sammeln, um den Ammoniakgehalt zu verringern. According to these plans, farmers must work in a cleaner way, for example by collecting the urine and faeces of the cattle separately, so that less ammonia is produced. Pagal šiuos planus ūkininkai turi dirbti švariau, pavyzdžiui, atskirai surinkti galvijų šlapimą ir išmatas, kad sumažintų amoniako kiekį. Bu planlar kapsamında çiftçiler, örneğin amonyağı azaltmak için büyükbaş hayvanların idrar ve dışkılarını ayrı ayrı toplayarak daha temiz çalışmalıdır.

Maar ook wil de overheid minder boeren die vee houden. But the government also wants fewer farmers raising livestock. Tačiau vyriausybė taip pat nori, kad mažiau ūkininkų augintų gyvulius. Ongeveer 30% van het vee in Nederland zal moeten verdwijnen volgens de huidige plannen. Pagal dabartinius planus Nyderlanduose turės išnykti apie 30 proc. gyvulių. Mevcut planlara göre Hollanda'daki çiftlik hayvanlarının yaklaşık %30'unun yok olması gerekecek. Dat betekent dat er boeren hun werk moeten veranderen of zelfs zullen moeten stoppen. That means farmers will have to change their work or even quit. Tai reiškia, kad ūkininkai turės keisti savo darbą arba net jį nutraukti. Bu da çiftçilerin işlerini değiştirmek, hatta bırakmak zorunda kalacakları anlamına geliyor. Ze krijgen daarvoor wel geld van de overheid, maar toch zijn veel boeren er niet blij mee. They receive money from the government for this, but many farmers are not happy with it. Už tai jie gauna pinigų iš vyriausybės, tačiau daugelis ūkininkų tuo nepatenkinti. Bunun için hükümetten para alıyorlar, ancak yine de birçok çiftçi bundan memnun değil.

In 2019 was er een groot protest van boeren tegen de maatregelen die de overheid wil nemen. 2019 m. įvyko didelis ūkininkų protestas prieš priemones, kurių nori imtis vyriausybė. 2019 yılında, hükümetin almak istediği önlemlere karşı çiftçiler tarafından büyük bir protesto düzenlendi. De boeren vonden dat er te weinig respect was voor hun werk en dat de maatregelen van de overheid te streng waren. Ūkininkai manė, kad jų darbas per mažai gerbiamas ir kad vyriausybės priemonės yra per griežtos. Çiftçiler, işlerine çok az saygı gösterildiğini ve hükümet önlemlerinin çok katı olduğunu düşünüyorlardı. Op 1 oktober 2019 was er een groot protest van boeren in Nederland, het zogenaamde Boerenprotest. 2019 m. spalio 1 d. Nyderlanduose vyko didelis ūkininkų protestas, žinomas kaip Boerenprotest. Bij het Boerenprotest gingen duizenden boeren vanuit heel Nederland met hun tractor naar Den Haag. Per ūkininkų protestą tūkstančiai ūkininkų iš visų Nyderlandų atvyko į Hagą savo traktoriais. Çiftçi Protestosu'nda Hollanda'nın dört bir yanından binlerce çiftçi traktörleriyle Lahey'e geldi. Daar verzamelden de boeren zich. There the peasants gathered. Čia susirinko ūkininkai. Era aí que os agricultores se reuniam. Çiftçiler orada toplanırdı. Doordat de boeren met hun tractoren over de snelwegen naar Den Haag gingen, ontstond er die dag de langste file in de geschiedenis van Nederland. As farmers took their tractors across the highways to The Hague, the longest traffic jam in the history of the Netherlands occurred that day. Kai ūkininkai savo traktoriais važiavo greitkeliais į Hagą, tą dieną susidarė ilgiausia spūstis Nyderlandų istorijoje. Çiftçiler traktörleriyle Lahey'e doğru yola çıkarken, o gün Hollanda tarihinin en uzun trafik sıkışıklığı yaşandı.

In de weken en maanden daarna gingen de boeren door met protesteren, wat af en toe uit de hand liep. In the weeks and months that followed, farmers continued to protest, which occasionally got out of hand. Po kelių savaičių ir mėnesių ūkininkai ir toliau protestavo, o protestai kartais išeidavo už rankų. Takip eden haftalar ve aylarda çiftçiler zaman zaman kontrolden çıkan protesto gösterilerine devam etti. Zo werd er door een aantal boeren geweld gebruikt bij demonstraties en werd er gedemonstreerd bij huizen van sommige politici die met de regelgeving te maken hebben. For example, violence was used by a number of farmers during demonstrations and demonstrations were held at the homes of some politicians who have to deal with the regulations. Tai apėmė kai kurių ūkininkų smurtą demonstracijose ir demonstracijas prie kai kurių politikų, kuriems turėjo įtakos reglamentai, namų. Buna, bazı çiftçilerin gösterilerde şiddet kullanması ve düzenlemelerden etkilenen bazı politikacıların evlerinde yapılan gösteriler de dahildir. In het begin van de stikstofcrisis vonden veel mensen de boeren nog sympathiek, maar door dat soort incidenten is de publieke opinie veranderd. At the beginning of the nitrogen crisis, many people still thought the farmers sympathetic, but public opinion has changed due to incidents like this. Azoto krizės pradžioje daugelis žmonių vis dar simpatizavo ūkininkams, tačiau tokie įvykiai pakeitė visuomenės nuomonę. Azot krizinin başlangıcında pek çok insan çiftçilere sempati duyuyordu ancak bu gibi olaylar kamuoyunun görüşünü değiştirdi. De publieke opinie is de meest voorkomende mening in de maatschappij. Public opinion is the most prevalent opinion in society. Viešoji nuomonė yra labiausiai paplitusi visuomenės nuomonė. Kamuoyu, toplumdaki en yaygın görüştür. Maar er is ook nog bij veel mensen begrip voor de standpunten van de boeren. But many people still understand the farmers' views. Tačiau daugelis žmonių vis dar supranta ūkininkų nuomonę. Ancak pek çok kişi hala çiftçilerin görüşlerini anlıyor.

Hoe moeten we nu verder? How should we move forward? Kaip turėtume elgtis toliau? Nasıl devam etmeliyiz? De overheid heeft recent, begin juni 2022, nieuwe maatregelen gepresenteerd. The government recently presented new measures in early June 2022. Neseniai, 2022 m. birželio pradžioje, vyriausybė pristatė naujas priemones. Hükümet kısa süre önce Haziran 2022 başında yeni tedbirler sundu. Voor 2030 moet de stikstofuitstoot met de helft teruggebracht worden. By 2030, nitrogen emissions must be reduced by half. Iki 2030 m. azoto išmetimą reikia sumažinti perpus. 2030 yılına kadar azot emisyonlarının yarı yarıya azaltılması gerekmektedir. In sommige gebieden moet de stikstofuitstoot met 70 of 80 procent worden verminderd. In some areas, nitrogen emissions must be reduced by 70 or 80 percent. Kai kuriose vietovėse azoto išmetimai turi būti sumažinti 70 ar 80 proc. Bazı bölgelerde azot emisyonlarının yüzde 70 veya 80 oranında azaltılması gerekmektedir. In andere gebieden in Nederland is de situatie minder ernstig en moet de stikstof met ongeveer 20% omlaag. In other areas of the Netherlands, the situation is less severe and nitrogen needs to be reduced by about 20%. Kitose Nyderlandų vietovėse padėtis ne tokia sunki, o azoto kiekį reikia sumažinti maždaug 20 %. Hollanda'nın diğer bölgelerinde durum daha az ciddidir ve azotun yaklaşık %20 oranında azaltılması gerekmektedir.

Het kan niet anders dat het voor de boeren in Nederland een enorme impact gaat hebben. It is inevitable that it will have a huge impact on farmers in the Netherlands. Tai neabejotinai turės didžiulį poveikį Nyderlandų ūkininkams. Hollanda'daki çiftçiler için büyük bir etkisi olacaktır. Sommige boeren zullen schoner gaan werken en daar geld voor krijgen als compensatie. Some farmers will work cleaner and receive money as compensation. Kai kurie ūkininkai dirbs švariau ir už tai gaus pinigų kaip kompensaciją. 一些农民将从事更清洁的工作并获得金钱作为补偿。 Maar andere boerenbedrijven zullen verplicht worden om te stoppen. But other farms will be forced to stop. Tačiau kiti ūkiai bus priversti pasitraukti. Ancak diğer çiftlikler işi bırakmak zorunda kalacak. Maar niet alleen de boeren zullen hiermee te maken krijgen, ook andere industrie, de bouw en de luchtvaart zal minder stikstof moeten uit gaan stoten om de doelen te halen. But not only farmers will have to deal with this, other industry, construction and aviation will also have to start emitting less nitrogen to meet the targets. Tačiau tai paveiks ne tik ūkininkus, bet ir kitas pramonės šakas, statybas ir aviaciją, kurios taip pat turės pradėti išmesti mažiau azoto, kad pasiektų nustatytus tikslus. Ancak bu durumdan sadece çiftçiler etkilenmeyecek, diğer sanayi, inşaat ve havacılık sektörleri de hedeflere ulaşmak için daha az nitrojen salmaya başlamak zorunda kalacak.

We zullen in Nederland voorlopig nog niet klaar zijn met de stikstofcrisis, maar hiermee kom ik wel aan het einde van deze aflevering. We will not be done with the nitrogen crisis in the Netherlands for the time being, but this will bring me to the end of this episode. Hollanda'daki nitrojen kriziyle işimiz şimdilik bitmiş değil ama bu da beni bu bölümün sonuna getiriyor. Vond je de aflevering interessant? Bölümü ilginç buldunuz mu? Deel hem dan met vrienden of collega's, of schrijf een review. Then share it with friends or colleagues, or write a review. Ardından arkadaşlarınızla veya iş arkadaşlarınızla paylaşın ya da bir yorum yazın. Je kan de podcast ook steunen door Vriend van de Podcast te worden, kijk daarvoor even op de website. Podcast'in Dostu olarak da podcast'i destekleyebilirsiniz, web sitesine göz atın.

Ik hoop dat je een beetje Nederlands geleerd hebt, en tot de volgende aflevering.