Dus jij dacht dat de Noordpool wit was? (3) Sie dachten, der Nordpol sei weiß? (3) So you thought the North Pole was white? (3) Vous pensiez que le pôle Nord était blanc ? (3) Pensavate che il Polo Nord fosse bianco? (3) 北極は白だと思っていた？(3) Então, pensavas que o Pólo Norte era branco? (3) А вы думали, что Северный полюс белый? (3) Kuzey Kutbu'nun beyaz olduğunu mu sanıyordunuz? (3) То ви думали, що Північний полюс білий? (3) 所以你认为北极是白色的？ (3)

...goed afbreekbaar is. ...biologisch abbaubar. ...under Arctic conditions.

Terwijl biologen vader Menno Bart en zoon Arne het onderwaterleven induiken. At the same time biologist father and son Menno Bart and Arne study aquatic life.

Iets verderop doen ze onderzoek naar ganzenkeutels en walruspoep. A little further down they are studying goose droppings and walrus feces.

En deze bodemonderzoekers leggen met deze grondradarapparatuur... And these soil researchers use this ground radar equipment...

...kilometers af om de permafrost te meten. ...to measure the permafrost in the area.

Laat dat nou net het volgende hoofdstuk zijn. And that happens to be next chapter's topic.

Dan de permafrost. De permanent bevroren ondergrond, want die opwarming... Let's talk about the permafrost, the permanently frozen underground, because that warming...

...voel je niet alleen in de lucht en op het water. ...does not just apply to water and air.

Ook de grond hier recht onder mij. Die is permanent bevroren maar... Also the ground right below me. It is permanently frozen, but...

...die bevroren laag zit steeds dieper en die ontdooide laag daar bovenop... ...that frozen layer is getting deeper and deeper and that thawed layer on top...

...want dit is allemaal zacht, die wordt steeds dikker. ...because this is all soft, is getting thicker.

En dat zie je hier op Spitsbergen, maar dat geldt overal in het arctisch gebied. That's not just happening here on Svalbard, but everywhere in the Arctic region.

Maarten vertelde ons daar eerder al wat over toen we in Longyearbyen waren. Maarten told us something about that when we were in Longyearbyen.

Dit is een gebouw wat echt al aan het verzakken is omdat het gebouwd... Dies ist ein Gebäude, das eigentlich schon im Sinken begriffen ist, weil es gebaut wurde... This building is sagging because it was built...

...is op het ijs van de bevroren laag. ...befindet sich auf dem Eis der gefrorenen Schicht. ...on the ice of the frozen layer.

Het is nu onbewoonbaar verklaard. Er woonden hier mensen... It has now been declared uninhabitable. People lived here.

...allemaal appartementen. Van het ene op het andere moment zegt de overheid... These were all apartments. But the government said...

...dan je mag er niet meer wonen. Dus zij moesten ineens naar hotels toe enzo... ...they can't live here anymore. So they had to move immediately...

...en eigenlijk alles achterlaten. En je mag er zelfs niet in, het is gewoon te... ...and basically leave everything behind. You're not even allowed to go in.

...gevaarlijk, instortingsgevaar. Too dangerous. There's danger of collapse.

En zo zijn in alle landen rond de Noordpool grote veranderingen zichtbaar... Changes like these are visible all over the Arctic.

...in het landschap, zoals ook hier in het noorden van Canada, bij het dorpje Inuvik. Like here in Northern Canada. In the small town of Inuvik.

In de afgelopen twintig jaar hebben we opwarming gezien. In the last 20 years, we have seen warming.

We zien veel verzakkingen van het land. Hele grote gebieden. We see a lot of land subsidence. Very large areas.

Vijf jaar geleden reisde ik hier naartoe om deze enorme kraters... I went here five years ago to show these huge craters...

...in het landschap te laten zien. ...all over the landscape.

Vanuit de lucht kan je die kraters pas echt goed zien. You can see those craters really well from the air.

Op meerdere plekken hier in Noord-Canada zie je een soort gatenkaas in het landschap. In several places here in Northern Canada you see these holes in the landscape.

Kijk, een, twee, drie, vier en nog veel meer. Look... one, two, three, four and way more.

Ja, en pas als je middenin zo'n krater gaat staan, zo'n gat als deze dan... When you stand in the middle of such a crater, in a hole like this...

...realiseer je je hoe groot ze daadwerkelijk zijn. ...you realize how massive they really are.

En het bijzondere is eigenlijk dat ze pas de afgelopen tientallen jaren zijn ontstaan. And the thing is, they only emerged in recent decades.

Ze begonnen klein en nu zijn ze gigantisch. They started small and now they are huge.

De ooit zo bevroren bodem hier zakt nu als een ontdooide plum pudding in elkaar. The once frozen ground here is now sinking like a pudding.

Ook hier geldt, de Noordpool slaat terug. The same thing applies here: the Arctic strikes back.

Die permafrost werkt namelijk als een soort vrieskist voor heel veel oud... The permafrost works like a kind of freezer for a lot of old...

...organisch materiaal in die bodem. Als dat dooit, komen bij dat... ...organic material in that soil. When that soil starts thawing...

...rottingsproces heel veel in die bodem opgeslagen broeikasgassen... ...the decay process causes a lot of stored greenhouse gases...

...vrij in de atmosfeer. ...to be released into the atmosphere.

Terug op Edgeøya. Back to Edgeøya.

Ook die permafrost is zo'n climate feedback loop. The thawing permafrost is also a climate feedback loop.

Let op, meer opwarming zorgt voor meer dooi van die permafrost. More warming causes more thawing of the permafrost.

Meer dooi van de permafrost zorgt voor meer uitstoot van broeikasgassen. More thawing of the permafrost causes more greenhouse gases to escape.

Meer uitstoot van broeikasgassen zorgt weer voor meer opwarming. More greenhouse gases cause more warming.

Ik kan wel ff doorgaan, maar je snapt 'em. I could go on and on, but you get it.

En dan heb ik het nog niet eens gehad over de bosbranden in Siberië. And I didn't even talk about the wildfires in Siberia yet.

Niet zo lang geleden nog een zeer, zeer zeldzaam fenomeen. Not so long ago a very, very rare phenomenon.

Inmiddels is het geen uitzondering meer dat in de zomer Siberië in de fik staat. Now it is no longer an exception that in summertime Siberia is on fire.

Als kind had ik een heel ander beeld van Siberië. As a child I had a totally different image of Siberia.

In zeg pak 'em beet dertig jaar is er nogal wat verandert. In sagen wir 30 Jahren haben sich die Dinge ziemlich verändert. In just about 30 years a lot has changed.

Dus ook op het land laat die arctische opwarming zich keihard gelden. So the Arctic warming is also hitting hard on land.

De expeditie nadert z'n einde. The expedition is nearing its end.

Op de terugweg naar Longyearbyen landen we in deze fjord, de Hornsund. On the way back to Longyearbyen we land in this fjord, the Hornsund.

Geert en ik pakken de boel weer in en hijsen ons nog één keer in onze pooloutfit. Geert and I pack our stuff once more, put on our polar outfits...

Voor de laatste keer stappen we in de zodiac. ...and step into a zodiac for the last time

En dan komen we hier aan. To go ashore at this place.

Een betere samenvatting van Spitsbergen is er bijna niet. Probably the best way to describe Svalbard.

Frozen aan de ene kant van de heuvel, lente aan de andere kant. Auf der einen Seite des Hügels gefroren, auf der anderen Seite Frühling. Frozen on one side of the hill, a green landscape on the other side.

Hier spreken we expeditieleider Jan. Here we speak to expedition leader Jan.

Aan hem de taak om alles in goede banen te leiden. It's his job to make this whole thing work.

En of het veilig is, dat is het belangrijkste eigenlijk. And to work safely, that is the most important thing.

We zitten natuurlijk in berengebied dus dat is altijd hier. This is bear territory of course. That is always the case.

Maar we waren nu op een plek, ons onderzoeksgebied, zat vol met beren. But especially this time the area is full of bears.

Die zaten op het land toen het ijs zich terugtrok en dat is relatief snel gegaan. They were still on land when the ice retreated and that happened relatively quickly.

En dan missen ze het ijs, daar zitten de zeehonden, daar is het eten. And then they miss the ice, that's where the seals are, their food.

En dat is op het land gewoon niet het geval. Daar is niks eigenlijk. And that's just not the case on land. There's really nothing for them there.

Ja, daar hadden we mee te maken. Daar moesten we omheen werken. Yes, we had to deal with that. We had to work around them.

Je kan er niet doorheen werken. De beren wonen hier en wij niet. You cannot just go through it. The bears live here and we do not.

Maar voor de wetenschappers, ja, die moeten naar die plekjes toe. But for the scientists, they have to go to those places.

En dat was nogal moeilijk soms. And that was quite difficult at times.

Je hebt een paar keer de wetenschappers en ook de andere aanwezigen aan boord toch moeten teleurstellen. There were times you were the one to tell the scientists and other passengers...

...toch moeten teleurstellen. ...they couldn't do what they wanted.

Hoe voelt dat om die boodschap te moeten brengen? How does it feel to have to deliver that message?

Ja, ik snap echt wel dat ze daar naartoe willen. I do understand that they really want to go there.

Maar het is niet moeilijk voor mij om te zeggen dat het niet mag, want het kan gewoon niet anders. But it's not hard for me to say that they can't, because there is simply no other way.

Je kan niet denken dat je naast een beer kunt gaan werken. You just can't work right next to a bear.

Je moet die beer de ruimte laten en er omheen werken. We have to respect their habitat and work around them.

Dat moet gewoon, zodat we niet in de problemen komen. So we have to, we don't want to get in any kind of trouble.

Hoe kijk je terug op de expeditie? What are your thoughts on the expedition?

Ja, ik vind het fantastisch. Ik vind het zo mooi hier. I think it's fantastic. Such a wonderful thing.

Met wetenschappers en science supporters zoals we ze noemen, mensen die geïnteresseerd zijn.... With all the scientists and science supporters, as we like to call them, people who care for....

...in de wetenschap, maar ook in de poolgebieden. Om hier te zijn is al een privilege moet ik zeggen. ...science, and show interest in the polar regions. It's a privilege just being here, I must say.

En vooral met zo'n reis, dat maakt het echt heel mooi. Especially a journey like this, makes the whole thing wonderful.

Een mooi slotwoord van Jan, maar we zijn er nog niet. A nice closing statement from Jan, but we're not there yet.

Nog één hoofdstuk te gaan. One more chapter to go.

Last but not least. Last but not least.

De stijging van de zeespiegel. Sea level rise.

En dan moeten we het over het landijs hebben, zoals de gletsjers hier achter mij. So we have to talk about the land ice again, like the glaciers here right behind me.

In de fjord Hornsund op Spitsbergen. In Svalbard's fjord Hornsund.

Zeeijs drijft al in het water en draagt daardoor niet bij aan... Sea ice already floats in the water and therefore doesn't cause...

...de zeespiegelstijging, maar smelt het ijs op het land, dat komt als extra... ...sea levels to rise, but melting ice on land does...

...water in de oceaan terecht. ...because that is added as extra water in de ocean.

Gletsjer is eigenlijk gewoon een ander woord voor ijsrivier, dat zoet water naar zee brengt. Glacier basically just means ice river, bringing fresh water to the sea.

Maar in plaats van een gewone rivier met stromend water is het nu... But instead of an ordinary river with running water it is now...

...in de vorm van landijs en een stuk langzamer. ...in the form of land ice and it moves a lot slower.

Hier in Hornsund komen meerdere gletsjers samen. Here in Hornsund several glaciers find their way to the ocean.

Maar als ik de rest mag geloven, die hier vaker komt... But according to the people who come here more often...

...zijn ze nu een stuk kleiner dan voorheen. ...they're a lot smaller then they used to be.

Het lijkt misschien heel wat, maar deze gletsjers zijn niets vergeleken... It may seem like a lot, but these glaciers are nothing compared...

...met het landijs op Groenland en Antarctica, de Zuidpool. ...to the land ice on Greenland and Antarctica, the South Pole.

Daar ligt genoeg ijs dat als het allemaal zou smelten de zeespiegel... There's so much ice there that if all of it were to melt, the sea level...

...een slordige 70 meter hoger zou liggen. ...would rise by about 70 meters.

De wereldkaart herken je bijna niet meer terug. You would hardly recognize the world map.

Het zuidoosten van de VS: weg. Een groot deel van China weg. Bangladesh: weg. The southeastern US: gone. A large chunck of China: gone. Bangladesh: gone.

Australië krijgt een binnenzee. De Amazone wordt een binnenzee. Australia will have an inland sea. The Amazon becomes an inland sea.

En zo zou Europa eruitzien. Nederland: weg. And this is what Europe would look like. The Netherlands: gone.

Om maar aan te geven hoeveel landijs er potentieel kan smelten. Just to indicate how much land ice potentially could melt.

Gaan wij bij lange na niet meemaken, maar ook bij slechts 1 meter... Not in our lifetimes, not even close, but just one meter of sea level rise...

...zeespiegelstijging, en dat is toch wel de verwachting eind deze eeuw... ...which is surely to be expected by the end of this century...

...misschien zelfs wel meer, komen heel veel dichtbevolkte kustgebieden... ...perhaps even more, would put heavily populated coastal areas...

...in grote problemen. ...in big trouble.

Laaggelegen eilandstaatjes zoals de Maldiven in de Indische Oceaan... Low-lying island states such as the Maldives in the Indian Ocean...

...Tuvalu in de Grote Oceaan en delen van de Bahama's in de... ...Tuvalu in the Pacific and parts of the Bahamas in the...

...Atlantische Oceaan gaan kopje onder. ...Atlantic Ocean would dissapear.

Maar ook miljoenensteden zoals New York, Shanghai, Londen... But also metropolises such as New York, Shanghai, London...

...Bangkok, Dubai, Jakarta, Lagos, Mumbai, Tokio en vele andere... ...Bangkok, Dubai, Jakarta, Lagos, Mumbai, Tokyo among many others...

...krijgen meer dan alleen natte voeten. ...would face a lot more then just wet feet.

En ja, Nederland dus. And yes, the Netherlands.

Wij zijn wereldwijd een van de meest gevoelige plekken voor zeespiegelstijging. We are one of the most sensitive areas for sea level rise in the world.

We zitten nu nog veilig achter onze dijken, maar hoeveel stijging kunnen we hebben? Right now we're protected by our water defenses, but how much sea level rise can they handle?

Het mag duidelijk zijn, de hardste klappen die het smeltende ijs hier... It should be clear by now, the hardest blows that the melting ice here...

...aan ons kan uitdelen is die stijgende zeespiegel. ...could give us is the rising sea level.

En ik zeg eerlijk, het is een behoorlijk surrealistische ervaring... And I'll be honest, it's quite a surreal experience...

...om hier die gletsjers middenin de natuur met je eigen ogen kleiner te zien worden. ...to see those shrinking glaciers in the middle of nature with my own eyes.

Door ons toedoen. De mens. Because of us. Humanity.

Oh ja, ik zou nog even terugkomen op die olifant in de cabine. Oh yes, I promised to get back to that elephant in the room.

We zitten straks weer in het vliegtuig. We'll be back on the plane soon.

We hebben hier voor gekozen om de simpele reden dat we het te belangrijk vinden om... The simple explanation is we think it's important...

...verslag te doen van klimaatverandering. ...to report on climate change.

Net zoals de wetenschappers hun onderzoek. The same way the scientists care about their research.

En zoals je in deze video hebt gezien, doet juist deze plek er zo toe. And as you have seen in this video, this particular place matters so much.

Dus ik zei ja. So I said yes.

Praat dat het goed? Nee. So it's fine? No.

Weet ik niet. Zeggen jullie het maar. Maybe. You be the judge.

Hoe het verder zit met deze ongekend ingewikkelde klimaatpuzzel... There's much more to say about this unprecedented climate change.

Dat heb ik al een keertje uitgelegd. I made another video about this, watch it.

En zo komt er een einde aan deze expeditie. And so the expedition comes to an end.

Ik had eigenlijk nog veel meer willen vertellen, ook over het leven op dit schip... I wanted to tell you a lot more...

...bijvoorbeeld en wat er ontstaat in zo'n groep van 120 man ongeveer. ...about life on this ship for example and this bunch of people stuck together here.

Maar soms zegt één beeld meer dan duizend woorden. But I'll let the next image speak for itself.