Dus jij dacht dat de Noordpool wit was? (1) Sie dachten, der Nordpol sei weiß? (1) Νόμιζες ότι ο Βόρειος Πόλος ήταν λευκός; (1) So you thought the North Pole was white? (1) ¿Pensabas que el Polo Norte era blanco? (1) Vous pensiez que le pôle Nord était blanc ? (1) Pensavate che il Polo Nord fosse bianco? (1) 北極は白だと思っていた？(1) Myślałeś, że biegun północny jest biały? (1) Então, pensavas que o Pólo Norte era branco? (1) А вы думали, что Северный полюс белый? (1) Kuzey Kutbu'nun beyaz olduğunu mu sanıyordunuz? (1) То ви думали, що Північний полюс білий? (1) 所以你认为北极是白色的？ (1)

Edgeøya. Edgeøya.

Ik had er nog nooit van gehoord. Never heard of that place.

Dit eiland bij Spitsbergen, op het topje van de planeet. This island in the Svalbard archipelago, on top of the planet. Quest'isola vicino alle Svalbard, sulla punta del pianeta.

Zo dicht bij de Noordpool, hier schijnt de hele zomer lang de middernachtzon. So close to the North Pole, all summer long you get the midnight sun. Così vicino al Polo Nord, qui il sole di mezzanotte splende per tutta l'estate.

De zon die niet ondergaat. Een totaal desolate plek. Hier woont geen mens. The sun that does not set. A complete desolate place. No human being lives here. Il sole non tramonta. Un luogo totalmente desolato. Nessun essere umano vive qui.

Het begon allemaal met een appje. It all started with this text.

Eh... Uhm...

Oké, wacht, dit is het verhaal. Okay hold on, this is the story.

Het gaat om de SEES-expeditie. De tweede editie. It's about the SEES expedition. The second edition. Si tratta della spedizione SEES. La seconda edizione.

Net als in 2015 gaan ook nu weer vijftig wetenschappers onderzoek doen naar... Just like in 2015, fifty scientists are researching... Come nel 2015, 50 scienziati condurranno nuovamente ricerche...

...klimaatverandering daar. ...climate change there.

Of we daar verslag van willen doen. Whether we want to report on that.

Ja, dus. Well, yes.

Met NOS-klimaatredacteur Heleen. Together with NOS' climate editor Heleen. Con la redattrice del clima di NOS, Heleen. NOS iklim editörü Heleen ile birlikte.

Hoi! Hi!

En met cameraman Geert. And cameraman Geert.

Hey! Hey!

En ja, ik hoor het je gewoon denken. Met het vliegtuig... And yes, I know what you're thinking. By plane...

Ik zal de olifant in de cabine maar meteen benoemen. I might as well mention the elephant in the cabin already.

Een vervuilende kerosinetank legen voor een verhaal over opwarming? Emptying a polluting kerosene tank for a story about warming?

Nee, dat valt niet te rijmen. Kom ik op terug. No, that doesn't fit... I'll get back to that.

Eerst landen. Land first.

En dus zijn we hier op Spitsbergen. Zieke wind! And so here we are. Svalbard. For sure!

In Longyearbyen, hoofdstadje van Spitsbergen. In Longyearbyen, the capital...

En startpunt van de expeditie naar de wildernis. ...and starting point for the expedition to the wilderness.

Daar maken we verhalen voor alle platforms van de NOS. To make stories for all NOS outlets.

Edgeøya. Klimaatverandering. Edgeøya. Climate change.

Vijftig onderzoekers reisden deze week naar Spitsbergen. Fifty researchers traveled to Svalbard this week.

Kijk het vooral allemaal terug op nos.nl en in de app. Check it all out at nos.nl and in our app.

Maar jullie snappen ook wel dat nu ik hier eindelijk ben, op Edgeøya... But of course, now that I'm finally here on Edgeøya...

...ik de kans niet laat liggen om ook een explainer op te nemen. ...I'm going to record an explainer video.

Want dit is de snelst opwarmende plek op aarde. Because this is the fastest warming place on Earth.

Ik sta hier niet voor niks in een T-shirt op de Noordpool. I'm just wearing a t-shirt in the Arctic for a reason.

Op deze plek zie je met je eigen ogen klimaatverandering op z'n vreedst. In this place you witness climate change at its worst.

Nergens ter wereld verandert het landschap zo snel als hier. Nowhere in the world does it change the landscape as fast as it does here.

Maar wat gebeurt op de Noordpool blijft, niet op de Noordpool. But what happens in the Arctic doesn't stay in the Arctic.

In deze video leg ik je uit dat wat nu hier gebeurt, straks... In this video I'll explain that what happens here now, soon...

...als een boomerang bij ons terugkomt. ...will come back to us like a boomerang.

Het is dat hier bijna geen mensen wonen. Hardly any people live here.

Toch vallen hier de allerhardste klimaatklappen. Yet this is where the hardest climate blows fall.

Maar... But...

De Noordpool slaat terug. ...the Arctic strikes back.

Voor we het over die klappen gaan hebben, eerst het een en ander over de expeditie. Before we get to those blows, first a little bit about the expedition.

Aan boord dus vijftig wetenschappers. So fifty scientists on board.

Ik ben glacioloog en de gletsjers op Spitsbergen worden steeds kleiner. I am a glaciologist and the glaciers on Svalbard are getting smaller.

Ik ben waterbioloog en ik ga onderzoeken hoeveel methaan er uit... I am a water biologist and I am going to investigate how much methane...

...de meren hier op Spitsbergen komt. ...the lakes here on Svalbard produce.

Ik ben bodemonderzoeker en ik ga permafrost, dat is de permanent... I'm a soil researcher and I'm going to map the permafrost...

...bevroren ondergrond, in kaart brengen. ...the permanent frozen surface.

Ik ben geoloog en ik ben geïnteresseerd in paleoklimaat... I'm a geologist and I'm interested in palaeoclimatology...

...het klimaat van het verleden. ...the climate of the past.

En dat zijn er nog maar vier van de dus vijftig onderzoekers. And that's just four out of fifty researchers.

Onder aanvoering van wetenschappelijk expeditieleider, Maarten Loonen, naar Edgeøya. Led by scientific expedition leader Maarten Loonen, on their way to Edgeøya.

Je kunt er gewoonlijk niet komen en nu komen we er met een hele grote boot... You usually can't get there, but now we get there with a very big boat...

...en zo veel mensen die allemaal daar proberen gegevens weg te halen. ...and so many people who are all there trying to get data.

Smeltende gletsjers, scheuren in de grond, bewegende valleien. Melting glaciers, cracks in the ground, moving valleys.

Er gebeurt gewoon heel veel. A lot is happening there.

We hebben echt zo'n divers palet, alles wordt onderzocht. Our fields of research are so diverse, we'll examine everything we possibly can.

En zo ben je ineens aan boord van een wetenschappelijke Noordpool-expeditie. And before you know it, you are on board of a scientific polar expedition.

Glaciologen, geologen, biologen, ecologen, archeologen, zelfs psychologen. Glaciologists, geologists, biologists, ecologists, archaeologists, even psychologists.

En nog heel veel meer ogen. Op dit schip: de Ortelius. And many more. On this ship: the Ortelius.

Doel: data verzamelen op Edgeøya. En soms zelfs al meteen aan boord... The goal is to collect data from Edgeøya. And sometimes even already on board...

...onderzoek doen. Hier in dit lab. ...research is done. Right here in this lab.

Ook aan boord: het expeditieteam. De bemanning, het personeel... Also on board: the expedition team. The crew, the staff...

...en vijftig toeristen die de wetenschap graag een handje helpen. ...and fifty tourists who happily want to lend a hand to science.

Als we aan land willen, kan het alleen vanaf het schip met kleine bootjes, zodiacs. If we want to go on land it can only be done with small boats. These zodiacs.

We maken even een testrondje met Hans. Hans is taking us for a little test ride.

Hans neemt ons mee en Geert probeert hier de allereerste opnames te maken vanaf een zodiac. And Geert tries to make the very first recordings from a zodiac.

Het is niet makkelijk. Het is een beetje beweeglijk. It's not easy. A bit wobbly.

Jullie hebben het net ervaren. Er lopen continu golven langs die boot. You have just experienced it. There are continuous waves along that ship.

Het is heel spannend om erin te stappen. Het kleine zodiacje blijft heen en weer... It's exciting to get into a zodiac. It keeps going back and forth.

...bewegen terwijl de grote boot heel stabiel ligt. Het gaat flink heen en weer. While the big boat is very stable, the zodiac goes up and down.

Geert bergt de camera maar weer even op. Geert puts the camera away.

Oké, nu geeft Hans even gas. Dat hebben we net niet gedaan. Okay, Hans is hitting the gas now. We didn't do that yet.

Oké, Hans is een grappenmaker. Ik ga mijn telefoon weer in mijn zak doen denk ik. Alright, Hans is a joker! I think I'll better put my phone back in my pocket.

Komt goed, we gaan rustig doen. Don't worry, we'll take it easy.

Terug aan boord. Waarom willden die wetenschappers nou per se hier naartoe? Back on board. Why do these scientists want to come to this particular place?

Nou, de Noordpool warmt gemiddeld bijna drie keer sneller op... Well, the Arctic is warming about three times faster...

...dan de rest van de wereld. ...than the rest of the world.

Met Edgeøya als grote uitschieter. Hier werd het in slechts zestig jaar gemiddeld... And Edgeøya as a major outlier. In just sixty years the average...

... zelfs 6 graden warmer. Dat is ongekend. ...temperature here rose by 6 degrees. That is unprecedented.

Oh ja, behalve het klimaat is zeker op de Noordpool niets zo veranderlijk als het weer. One other thing. Besides the climate also the the weather changes a lot here.

Dus je ziet me hier in veel gedaantes. So I might look completely different from time to time.

In een lenteachtig zonnetje tussen het groen. One moment you'll see me in a spring-like sun among the greenery.

Tot een koude en witte ijswereld à la Frozen. The next moment I'm in a cold and white icy world like in Frozen.

Willen we ergens aan land, wordt dat gebied eerst grondig gescout op ijsberen. If we want to go on land, that area will first be thoroughly scouted for polar bears.

Is er een in de buurt? Vergeet het maar. Is there one nearby? Forget it.

Is er mist, te harde wind, te hoge golven? Te gevaarlijk. Is there a fog? Is the wind too strong? The waves too high? Too dangerous.

De natuur spreekt en wij luisteren. Een bijzonder lesje in nederigheid. Nature speaks and we listen. A peculiar lesson in humility.

Welkom op de Noordpool. Welcome to the Arctic.

Onze eerste landing is hier, Rosenbergdalen, aan de westkust van Edgeøya. Our first landing is here: Rosenbergdalen. On the west coast of Edgeøya.

Een groep wetenschappers gaat hier de vegetatie onderzoeken. A group of scientists is going to examine the vegetation here.

Wij willen mee, maar kunnen met onze apparatuur de rivier niet over. We want to join, but we can't cross the river with our camera equipment.

Dus gaan we in gesprek met onze gids, Frits. Over de wilgen op Edgeøya bijvoorbeeld. So we talk to our guide, Frits. About the willows on Edgeøya for example.

Ehm, welke wilgen? Um, which willows?

De boompjes, dat zijn deze. De paddenstoelen zijn hier aanzienlijk hoger dan het bos. These are the trees. The mushrooms here are considerably higher than the forest.

Die regelmaat gaat zo al duizenden jaren. Frits has been coming here for many years.

Het wordt groener. De gletsjers trekken terug. In sommige fjorden is echt veel minder... It's getting greener. The glaciers are retreating. In some fjords there's really much less...

...gletsjerijs dan er was. Als je kijkt op de zeekaart vaar je eigenlijk vrij snel al... ...glacial ice than before. If you look at the nautical chart you actually sail quite quickly...

...in gebieden die op de kaart nog als ijs zijn aangeduid en waar je toch echt wel... ...in areas that are still indicated as ice on the map, but where you really...

...water onder de kiel hebt. Dus dat verandert heel rap. ...have water under the keel. So that changes very quickly.

Je neemt dat waar. Doet dat persoonlijk ook iets met je? You perceive these things, how does this affect you personally?

Ja, dat is wel heel triest om waar te nemen. It's very sad to see.

En ik zie natuurlijk ook vanuit mijn werk gewoon alle rapporten voorbijkomen van IPCC... Of course I also read all these IPCC reports...

...en je moet af en toe even de knop omzetten. Want je kan het niet allemaal verwerken. ...and you have to flip the switch every now and then. Because you can't handle it all.

Het is eigenlijk allemaal slecht nieuws. Dat kunnen we absoluut zo zeggen, ja. It's all bad news really. We can definitely say that, yes.

Tsja. Well...

We kunnen straks als het goed is via zee met een zodiac... Later on a zodiac can take us by sea...

...naar de overkant van de rivier. ...to the other side of the river.

Tot die tijd kan ik net zo goed mijn script erbij pakken. Dus daar gaan we dan. Until then I might as well get my script out of my pocket. So here we go.

Een van de grootste en belangrijkste veranderingen hier in het Poolgebied... One of the biggest and most important changes here in the Arctic...

...is het verdwijnen van het zomerijs. ...is the the summer ice disappearing.

Zoals het pakijs dat normaalgesproken op zee drijft. Like the pack ice that normally floats at sea.

Dat hadden we jullie willen laten zien. Je ziet het. Het is er niet. That's what we wanted to show you. But as you can see. It's not here.

Hier te zien op andere beelden. This is some other footage of the pack ice.

Al dit pakijs heeft zich nu tot helemaal boven Spitsbergen teruggetrokken. This pack ice has retreated far north of Svalbard now.

Daardoor zitten nu veel ijsberen vast op dit eiland. Zo meer daarover. As a result, many polar bears are trapped on this island. More on that soon.

Het is er nu hartje zomer en tijdens de zomer smelt al dat ijs hier dus... It's July now and during the summer the ice melts...

...letterlijk als sneeuw voor de zon. Die dus maar niet ondergaat. ...exposed to that midnight sun that doesn't set.

Het is nu 3 uur 's middags, het had net zo goed 3 uur 's nachts kunnen zijn. It's now 3pm, but 3am would have looked the same.

Maar als 'ie dan zakt en het hier de hele winter lang donker is, komt dat ijs weer terug. But when winter kicks in and it gets dark here, the ice returns.

Dan wil je hier niet zijn en zeker niet in een T-shirt. By then it's a lot less pleasant here, especially in a t-shirt.

Die regelmaat gaat zo al duizenden jaren. This regularity has been going on for thousands of years.

Alsof de Noordpool een soort in- en uitademt. As if the North Pole is kind of breathing in and out.

Maar de Noordpool krijgt steeds minder lucht. But the North Pole is getting less and less air.

Oké, ik had hier eigenlijk nog veel meer willen vertellen, maar... I'm not really done here yet talking about ice, but...

We zien de beer en we wachten tot de situatie verandert.

IJsbeer-alert. ...polar bear alert.

Michelle voor de cockpit.

Vanaf hier alleen maar te zien met een verrekijker, maar Hans... Only visible from here with binoculars, but Hans...

...maakte vanaf een zodiac deze beelden. En hij komt toch echt onze kant op. ...made these images from a zodiac. And the bear is really coming our way.

De beer komt eraan dus wij gaan ervandoor. The bear is coming, so we're leaving.

Even met de telefoon. Geert pakt nu even de spullen in, want we moeten zo de zodiacs op. Geert is packing up, because we're about to hit the zodiacs.

En dan nu zonder getreuzel. And now without hesitation.

Dat was dus geen grap. De ijsbeer komt er echt aan. We moeten weg. No joke, the bear is coming. Time to move.

En voor je het weet, sta je weer op het dek. And before you know it, you're back on the deck again.

Waar hadden we het ook alweer over? Oh ja, ijs. What were we talking about? Oh yes, ice.

Eerst dat zee-ijs. Dat is het ijs dat op de Arctische oceaan drijft. First: sea ice, the ice that floats on the Arctic ocean.

De oppervlakte van dat ijs neemt jaarlijks af met bijna 80.000 vierkante kilometer. The surface of the ice is decreasing every year by nearly 80,000 square kilometers.

Dat is een gebied van twee keer Nederland. That is an area twice the size of the Netherlands.

Sinds de satellietmetingen begonnen in 1978 is al bijna de helft... Since the satellite measurements started in 1978, almost half...

...van dat ijsoppervlak verdwenen. ...of that surface disappeared.

Hier zie je hoe hard dat gaat. This graph shows the pace of that melting.

Dit zijn alle jaren sinds de satellietmetingen. Here are all the years since the satellite measurements.

Met dus de piek in maart en het minste in september. With the ice peak in March and the least ice in September.

Let op, dit is het gemiddelde van de jaren '80. This is the average ice surface of the 80s.

Dit zijn de jaren '90. This is the 90s.

Dit de jaren '00. This is the 00s.

En dit de jaren '10. And this is the 10s.

Het wordt minder en minder. It gets less and less.

Het laagterecord was 2012 en ook dit jaar gaat het niet goed. The record low was in the year 2012 and this year is not going well either.

Maar ook heel belangrijk is de dikte van het ijs, want het gaat ook om de inhoud. But also very important is the thickness of the ice, because it's also about the volume.

Het ijsvolume. Vorige eeuw was dat ijspakket vaak nog... Last century the ice was often still...

...vele meters dik op heel veel plaatsen. Tegenwoordig is het juist op heel... ...many meters thick in many places. Nowadays...

...veel plekken flinterdun. Kijk je naar het totale ijsvolume dan is... ...the ice is really thin. If you look at the total ice volume, then...

...al driekwart van het ijs verdwenen. ...more than 70 percent of the ice has already disappeared.

Op dit moment is het zee-ijs hier nu al vertrokken. At this point, the sea ice has already left here.

Maar het moment gaat ook steeds dichterbij komen dat de precieze... But the moment the exact North Pole will be completely ice-free...

...Noordpool ook helemaal ijsvrij gaat zijn. ...is coming closer.

Wanneer precies daar zijn wetenschappers altijd heel voorzichtig in. When exactly is hard to tell. Scientists are careful with such predictons.

Maar het is wel waarschijnlijk dat ergens in de komende tientallen jaren je niet meer... But it is very likely that at some point in the coming decades you won't...

...op de Noordpool kunt staan, maar alleen nog maar kunt watertrappelen. ...be able to stand on the Nort Pole. You'll be swimming.

Nieuwe stop, de Negribreen, de zwarte gletsjer, aan de oostkust van Spitsbergen. New stop, the Negribreen [the black glacier], at the east coast of Svalbard.

Een prima decor voor het volgende hoofdstuk. A great setting for the next chapter.

Het landijs. Dat is al het ijs dat zich op het land heeft verzameld... Land ice. That's any form of ice formed on land.

...en dus niet op zee drijft. Zoals deze gletsjer achter mij op Spitsbergen. Like this glacier right behind me.

En op het dek van dit schip kun je zomaar milieuchemicus Gijs tegen het lijf lopen. On the deck I ran into environmental chemist Gijs.

Die ons met kaart in de hand precies kan vertellen hoe deze gletsjer... With a map in his hands he can show us exactly how this glacier...

...voor onze ogen verdwijnt. ...is disappearing before our eyes.

Waar we nu op dit moment zijn, waar de boot nu ligt, daar was het ijs in 1993. In 1993 the glacier reached as far as where we are right now. Where the ship is.

En vergeleken bij waar we het nu zien, is het ongeveer 6 kilometer hiervandaan. Now the glacier is about 6 kilometers from here.

In 1978 was de gletsjer helemaal tot dit eiland. Dus in veertig jaar tijd heeft het ijs zich... In 1978 the glacier reached all the way to this island. So in forty years the ice...

...12 kilometer teruggetrokken. Dat is heel snel, ja. ...moved 12 kilometers. Yes, that's very fast.

We hebben net te horen gekregen dat we van het schip af kunnen. We have just been informed that we can get off the ship.

Dus we gaan zo even wat dichterbij kijken. So let's take a closer look.

Ook Tom gaat mee. Tom is joining us.

Hij maakt met een 360-gradencamera een lespakket over... With a 360 camera he's making footage for a educational programm...

...klimaatverandering voor kinderen. Met zo'n VR-bril... ...about climate change for children. With those VR glasses...

Kan je links, naar rechts, naar boven en onder kijken en ja, ben je eigenlijk... ...you can look left, right, up and down and yes, you can actually...

...arctic explorer voor een dag. ...be an Arctic explorer for a day.

Meer daarover bij Jeugdjournaal online. You can find more on this online at NOS Jeugdjournaal.

Terug naar het landijs. Ik ga hier nog wat dingen over uitleggen, maar als je het niet... Back to the land ice. I'll get to the serious stuff in a second, but if you don't mind...

...heel erg vindt ga ik ook even kijken en genieten van dit prachtige uitzicht. ...I'm going to have a look and enjoy this amazing view.

Tot ongeveer halverwege de jaren '80, dat is zo lang als ik besta... Until about the mid-80s, so the moment I was born...

...bleef het poolijs hier op het land behoorlijk intact. ...the polar ice on land wasn't moving much.

Maar sindsdien is het wel hard gegaan. But it has been ever since.

Van 1985 tot 2005 smolt het ijs hier ongeveer met 150 kubieke kilometer per jaar. From 1985 to 2005, the ice melted here by about 150 cubic kilometers per year, on average.

En daarna ging het pas echt hard, want in de tien jaar daarna was het... But it's been speeding up. In the ten year after that it was...

...450 kubieke kilometer per jaar. Dat is een hoop. ...450 cubic kilometers per year, on average. That's a lot.

Zo'n getal klinkt natuurlijk een beetje abstract, maar als je dat omrekent... Such a number sounds a bit vague, let me put it differently.

...naar het aantal Olympische zwembaden dat je kunt vullen met dat... How many Olympic size swimming pools do you think you could fill up...

...smeltwater, doe eens een gok? ...with that yearly amount of meltwater? Take a guess.

Hoger. Not even close.

180 miljoen Olympische zwembaden gevuld met smeltwater van het landijs. You can fill up 180 million Olympic size swimming pools with the yearly meltwater from the land ice.

Dit is zo'n stuk gletsjerijs en als je goed kijkt zie je allemaal van die bubbeltjes erin zitten. This is such a piece of glacial ice and if you look closely you can see little bubbles inside.

En die bubbeltjes dat is ook dat geluid wat je hoort als het smelt. Those bubbles are the sound that you hear when it melts.

Dat is een soort bubbeltjesplastic, dat geknetter wat je dus hoort. Like some kind of bubble wrap. That crackle you hear.

Is toch wel heel bijzonder om dit in je handen te hebben. It's a special feeling to actually hold a piece of this ice in my hands.

Tot zover al die veranderingen hier op de Noordpool. So far the changes here in the Arctic.

Tijd om uit te gaan leggen wat deze veranderingen voor gevolgen hebben... Time to explain what consequences these changes have...

...voor de rest van de wereld. ...for the rest of the world.

Spoiler-alert... Veel. Spoiler alert... a lot.

In de rest van deze video kijken we naar vijf grote veranderingen... This video will cover five major ways in which the North Pole strikes back.

...die al in gang zijn gezet of waar we nog mee te maken gaan krijgen. [Albedo effect - Gulf Stream - jet stream - permafrost - sea level rise]

En welke impact dat heeft op de rest van de planeet. And what impact they have on the rest of the planet.

Maar eerst gaan we aan land. Bij Kapp Lee. Hier aan de westkust van Edgeøya. But first we go ashore. At Kapp Lee. Here on the west coast of Edgeøya.