The drawings tell a story | Nassos Vakalis | TEDxUOCRethymno - YouTube The drawings tell a story Nassos Vakalis | TEDxUOCRethymno - YouTube Рисунки рассказывают историю | Nassos Vakalis | TEDxUOCRethymno - YouTube

Μεταγραφή: Επιμέλεια: Chryssa Rapessi Transcript: Edited by: Chryssa Rapessi

Γεια σας, είμαι ο Νάσος Βακάλης και είμαι σχεδιαστής κινουμένων σχεδίων Hello, I'm Nasos Vakalis and I'm an animation designer

με καριέρα, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό όπου ζω. with a career, both in Greece and abroad where I live.

Ξεκίνησα την πορεία μου με μια αγάπη προς τη ζωγραφική. I started my journey with a love for painting.

Μ' άρεσε να ζωγραφίζω, να σχεδιάζω. I liked to paint, to draw.

Γενικά ό,τι είχε να κάνει με τη ζωγραφική τόσο σε επίπεδο Generally everything that had to do with painting on such a level

στο να ζωγραφίζω τη φύση, αλλά και ανθρώπους, πορτρέτα, σχέδια,

ακόμα και καρικατούρες.

Αυτό σιγά σιγά εξελίχθηκε σε μια αγάπη προς το κινούμενο σχέδιο.

Επειδή έβλεπα διάφορες ταινίες της Disney που έρχονταν στον κινηματογράφο,

καθώς και κάποιες άλλες συγκεκριμένες ταινίες όπως το Heavy Metal, το Tron,

ή και σειρές όπως αυτές της Warner Bros στην τηλεόραση, τα Looney Toons,

και τα διάφορα άλλα της Hanna Barbera,

και αποφάσισα ότι αυτό που θέλω να κάνω στη ζωή μου σαν καλλιτέχνης πλέον

είναι να ασχοληθώ με το κινούμενο σχέδιο.

Πού όμως θα ασχοληθείς με το κινούμενο σχέδιο τότε στην Ελλάδα που δεν υπήρχε;

Υπήρχαν κάποιοι δημιουργοί,

πήγα βρήκα έναν από αυτούς, τον Ιορδάνη τον Ανανιάδη,

τον οποίον τον θεωρώ και δάσκαλό μου.

Δούλεψα μαζί του αλλά, πάνω σε αυτό που ήθελα εγώ

-να πάρω ένα πτυχίο, να πάρω μια εκπαίδευση από μια σχολή-

δεν υπήρχε κάτι.

Υπήρχε η Σχολή Καλών Τεχνών βέβαια στην οποία έδωσα τρεις φορές εξετάσεις

και απέτυχα και τις τρεις,

οπότε σε αυτή τη δύσκολη θέση στην οποία είχα βρεθεί,

εμφανίστηκε ένας θείος μου που ζούσε στη Νέα Υόρκη

και με έγραψε σε ένα πανεπιστήμιο εκεί πέρα, το Pratt Institute,

όπου και πήγα να σπουδάσω

πιστεύοντας ότι ήταν η σχολή που ήθελα για κινούμενο σχέδιο.

Όταν έφτασα εκεί όμως είδα ότι

ήταν μια σχολή σκηνοθεσίας -και κυρίως τηλεοπτικής σκηνοθεσίας-

που ασχολιόταν περισσότερο με τα motion graphics

παρά με το κινούμενο σχέδιο.

Έμαθα όμως ότι υπήρχε μια άλλη σχολή στην Καλιφόρνια,

το California Institute of the Arts,

το οποίο πραγματικά έχει ένα πρόγραμμα

εξειδικευμένο πάνω στο κινούμενο σχέδιο χαρακτήρων,

δηλαδή όχι μόνο μια κίνηση, ένα πέρασμα, κάτι ας πούμε όπως το motion graphics,

αλλά πράγματι η δυνατότητα να αναπτύσσεις χαρακτήρες τους οποίους να τους κινείς,

δημιουργώντας διαφορετικά σχέδια για να τους δώσεις εκφράσεις,

να μιλάνε, να κάνουνε παντομίμα,

να κάνουνε -

να είναι σαν πραγματικοί χαρακτήρες, σαν πραγματικοί ηθοποιοί.

Αυτό βέβαια ήταν και το πράγμα που ήθελα

κι αμέσως έκανα αίτηση σε αυτή τη σχολή, η οποία πάλι δεν έγινε δεκτή.

Και με τον φόβο ότι, άμα συνέχιζα στη Νέα Υόρκη,

θα συνέχιζα σπαταλώντας το χρόνο μου και τα χρήματα του θείου μου,

γύρισα πίσω στην Ελλάδα,

βοήθησα τον Ιορδάνη σε κάποιες παραγωγές που είχε και περίμενα την επόμενη χρονιά

να ξαναστείλω την αίτησή μου στο Calarts -το California Institute of the Arts-

για να δω μήπως με πάρουν αυτή τη φορά, όπως και με πήραν.

Πήγα λοιπόν εκεί και ήταν βέβαια φανταστικά,

γιατί όχι μόνο το τμήμα αυτό του σχολείου

είχε μια χρηματική υποστήριξη από τα στούντιο της Ντίσνεϊ,

αλλά και οι καθηγητές ήταν καλλιτέχνες από τη Ντίσνεϊ

ή κάποιοι που δούλευαν εκεί συγχρόνως ή κάποιοι που είχαν βγει σε σύνταξη,

και η εμπειρία η οποία παρείχαν στους φοιτητές and the experience which they provided to the students

-όλους εμάς δηλαδή που φοιτούσαμε εκεί πέρα-

ήταν φοβερή.

Αυτοί οι άνθρωποι είχαν δουλέψει στις μεγαλύτερες ταινίες της εταιρείας Ντίσνεϊ,

έκαναν μαθήματα σχετικά με τις ταινίες,

μίλαγαν για μυστικά του animation και για όλα αυτά τα πράγματα

που πραγματικά κανείς δε μπορούσε πουθενά αλλού να τα μάθει ή να τα ακούσει.

Κάθισα εκεί πέρα για τρία χρόνια και έκανα μια ταινία

η οποία ενδιέφερε μια εταιρεία που λεγόταν Σάλιβαν-Μπλουθ,

του Ντον Μπλουθ, ενός σκηνοθέτη ανιμέισιον που είχε ένα πάρα πολύ συγκεκριμένο στιλ,

που ήταν πάρα πολύ επηρεασμένο από την Ντίσνεϊ, which was very much influenced by Disney,

αλλά με μια ιδιαίτερη γραφή δική του,

τόσο στο θέμα τόσο των χαρακτήρων όσο και της γραμμής -

εικαστικά μιλάμε.

Πήγα λοιπόν εκεί και ξεκίνησα σαν βοηθός ανιμέιτορ,

αλλά σύντομα μου δώσανε προαγωγή - με κάναν ανιμέιτορ.

Έκανα διάφορες ασθένειες εκεί, μετά πήγα σε ένα άλλο στούντιο,

και μετά, λόγω του ότι υπήρχε αυτή η μεγάλη αύξηση του ανιμέισιον,

και το μπούμινγκ του ανιμέισιον

που έγινε με τον Βασιλιά των Λιονταριών, το Αλαντίν και όλες αυτές τις ταινίες,

η Warner Bros αποφάσισε να κάνει το δικό της τμήμα ανιμέισιον Warner Bros. decided to make its own animation division

και με προσέλαβαν σαν επιβλέποντα ανιμέιτορ

για την πρώτη τους ταινία, το Μαγικό Σπαθί: Αναζητώντας Το Κάμελοτ,

και μάλιστα με τίμησαν δίνοντάς μου τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία,

τον χαρακτήρα δηλαδή που έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία.

Η Κέιλι ήταν ένας χαρακτήρας τον οποίο εγώ σχεδίασα

και έκανα το ανιμέισιον με μια ομάδα από περίπου 10 με 12 άλλους ανιμέιτορ.

Αλλά υπήρχαν βέβαια και όλοι οι άλλοι επιβλέποντες ανιμέιτορς

που ήταν κι αυτοί πάρα πολύ ταλαντούχοι, και πολλοί από αυτούς

με πολύ περισσότερη πείρα στο ανιμέισιον απ' όση είχα εγώ,

και δουλεύοντας μαζί τους στη Warner Bros απέκτησα φοβερή εμπειρία

πάνω στην κίνηση και στο κινούμενο σχέδιο.

Eίδα όμως ότι σιγά σιγά το 3D ανιμέισιον,

δηλαδή το ψηφιακό ανιμέισιον που γινόταν σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές,

κι εκείνη την εποχή το αντιπροσώπευε μόνο μια εταιρεία που λεγόταν Pixar,

ήτανε κάτι που έρχονταν να πάρει σιγά σιγά

τη θέση του ανιμέισιον του σχεδιασμένου με το χέρι.

Αποφάσισα λοιπόν ότι ίσως θα ήταν καλύτερο για το μέλλον

να αντιμετωπίσω αυτήν την πρόκληση, όχι πηγαίνοντας εναντίον της,

αλλά μαθαίνοντας και εγώ 3D ανιμέισιον.

Αλλά συγχρόνως, επειδή μου άρεσε το σχέδιο με το χέρι,

να αφήσω το κινούμενο σχέδιο σαν ανιμέιτορ,

-δηλαδή αυτός που ασχολείται με την κίνηση των χαρακτήρων-

και να πάω σε άλλο σημείο της παραγωγής που λεγόταν στόρι μπορντινγκ,

που είχε να κάνει με την οπτικοποίηση του σεναρίου

σε μια μορφή κόμικ,

δηλαδή που έδινε οδηγίες στους ανιμέιτορς

πώς να αποδώσουν την εξέλιξη της ιστορίας ανά πλάνο, how to render the development of the story in each shot,

και είναι αυτό που λέμε το blueprint, δηλαδή το αρχικό σχέδιο μιας ταινίας,

ένα υποχρεωτικό στάδιο που πρέπει να περάσει μια ταινία για να υλοποιηθεί.

Έγινα λοιπόν storyboard artist και δούλεψα σε διάφορες ταινίες So I became a storyboard artist and worked on various films

κυρίως στη Dreamworks,

όταν μου δόθηκε η ευκαιρία με έναν συνάδελφο Έλληνα από την Αγγλία

να έρθουμε στην Ελλάδα και να ανοίξουμε το δικό μας στούντιο.

Αυτό βέβαια ήταν μια τελείως διαφορετική πρόκληση.

Είχαμε μια χρηματοδότηση από την Paramount να έρθουμε στην Ελλάδα,

ήρθαμε, κάναμε κάποια πράγματα, χτίσαμε ένα στούντιο,

κάναμε διάφορες παραγωγές τόσο για την εταιρία Klasky-Csupo

σε κάτι ταινίες που λεγόνταν Rugrats, για τη Sony,

για ευρωπαϊκές ταινίες ανιμέισιον που ήταν θεματικά λίγο διαφορετικές,

αλλά και κάποιες διαφημίσεις για τον ελληνικό χώρο,

αλλά κυρίως δύο παραγωγές -συμπαραγωγές με την ΕΡΤ-

οι οποίες ήταν αποκλειστικά συνεργασίες και πρότζεκτ δικά μας,

δηλαδή της εταιρίας Time Lapse που είχαμε.

Δεν κάθισα όμως πολύ εκεί γιατί ήρθε μια πρόταση από την Αμερική πάλι και γύρισα

και δούλεψα για την Dreamworks για ένα μεγάλο διάστημα

κάνοντας ταινίες 3D κυρίως σαν storyboard artist

αλλά συγχρόνως βλέποντας ότι

οι ταινίες που έβγαιναν εκείνη την εποχή και συνεχίζουν να βγαίνουν και τώρα

θεματικά ήταν πάρα πολύ συγκεκριμένες.

Πρώτα πρώτα ήτανε ταινίες

τις οποίες τα στούντιο τις κάνανε για μια πολύ συγκεκριμένη ηλικία,

με την ελπίδα ότι οι γονείς των παιδιών ή και πιο ενήλικες

θα έρθουν συνοδεύοντας ή τα εγγόνια τους ή τα παιδιά τους,

και βέβαια είχαν και κάποια θέματα μέσα

τα οποία τα παιδιά μπορεί και να μην τα πολυκαταλαβαίνανε

αλλά γενικά ήταν παιδικές ταινίες

οι οποίες ήτανε φτιαγμένες για παιδιά.

Εγώ, λόγω της ελευθερίας που είχα με το δικό μου στούντιο τότε στην Ελλάδα,

καθώς και της ανάγκης μου πλέον σαν πιο ώριμος καλλιτέχνης

να εκφραστώ και να κάνω δικά μου θέματα και πρότζεκτς,

αποφάσισα παράλληλα να κάνω και κάποια άλλα πράγματα.

Στην αρχή συνεργάστηκα με ένα στούντιο και κάναμε μια σειρά

στην οποία έγραψα τα περισσότερα επεισόδια

και σκηνοθέτησα σχεδόν όλα τα επεισόδια,

που ήτανε κωμικού περιεχομένου.

Μετά πήγα σε μια αθλητική σειρά

-η οποία είναι κι αυτή κωμική-

αλλά κατάφερα μέσω της δουλειάς μου να κερδίσω ένα βραβείο ΕΜΜΥ

γι' αυτή τη σειρά.

Και στο τέλος βέβαια,

βάζοντας αποκλειστικά δική μου θεματολογία

και πράγματα τα οποία ενδιέφεραν εμένα,

έκανα δύο ταινίες μικρού μήκους από τις οποίες η δεύτερη,

το «Dinner For Few», ίσως είναι και η πιο γνωστή στο κοινό.

H ταινία «Dinner For Few» είναι μια πολιτικοκοινωνική αλληγορία,

ασχολείται με τη διανομή του πλούτου σε μία χώρα,

έτσι ώστε όπως συνήθως συμβαίνει,

η μοιρασιά δεν είναι δίκαιη,

και βέβαια κάποιοι δυσκολεύονται πολύ περισσότερο

ώστε τα αγαθά να φτάσουν σε αυτούς.

Έχει να κάνει με την κυκλικότητα αυτού του θέματος

και πώς η κάθε προσπάθεια στην ιστορία της ανθρωπότητας

να ξεπεραστεί αυτό το πρόβλημα,

καταλήγει στο να δημιουργείς ξανά το ίδιο περιβάλλον.

Η ταινία είχε αρκετά καλή ανταπόκριση. The film was quite well received.

Εγώ θεωρώ ότι ήταν καλλιτεχνικά για μένα ό,τι καλύτερο μπορούσα να κάνω.

Πήγε σε περίπου 250 φεστιβάλ

και κέρδισε περί τα 80 βραβεία παγκοσμίως,

και έφτασε ακόμα να συμπεριληφθεί στις ταινίες

που τους δόθηκε η δυνατότητα να συναγωνιστούν για τα βραβεία Όσκαρ.

Γιατί, από τις χιλιάδες ταινίες που γίνονται κάθε χρόνο,

μόνο 50 με 60 ταινίες συγκεντρώνουν κάποια συγκεκριμένα βραβεία σε φεστιβάλ

που τους δίνουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν.

Βέβαια, όταν έφτασε στην τελική φάση, δεν προκρίθηκε αλλά αυτό δεν πειράζει

γιατί η ταινία έχει αποκτήσει ένα ιδιαίτερο κοινό

και ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον,

και βλέπω πάρα πολλές φορές και στο ίντερνετ,

και λαμβάνω ηλεκτρονικά μηνύματα από κόσμο που την έχει δει,

και έχει αφήσει το αποτύπωμά της και είναι πολύ δύσκολο να την ξεχάσουμε.

Όλα τα πρότζεκτ τα οποία έχω κάνει

είναι γενικά πρότζεκτ προσωπικά.

Έχω άλλη μια ταινία μικρού μήκους

που προσπαθώ τώρα εδώ και δύο χρόνια να βρω κάποια χρήματα να την ολοκληρώσω,

αλλά είναι σχεδόν αδύνατον.

Και βέβαια έχω και κάποια πιο εμπορικά θέματα.

Έχω μια σειρά κινουμένων σχεδίων

που είναι πολύ κοντά στα πρότυπα των action/adventure σειρών,

αλλά πάλι έχει να κάνει -

το συγκεκριμένο θέμα της είναι το immigration,

δηλαδή το μεταναστευτικό πρόβλημα,

μόνο που έχει να κάνει με μία ιδιαιτερότητα.

Και μια άλλη ταινία βέβαια με ένα ελληνικό θέμα,

η όποια ταινία είναι live action, δηλαδή είναι με ηθοποιούς,

αλλά μέσα υπάρχει ένα δελφίνι

το οποίο πρέπει να το κάνουμε ψηφιακά, which we have to do digitally,

και είναι βέβαια μια πρόκληση για μας γιατί είναι κάτι που εγώ προσωπικά

θα είναι η πρώτη φορά που θα ασχοληθώ με κάτι τέτοιο,

δηλαδή αυτόν τον συνδυασμό του live action με το animation,

σε τόσο μεγάλο επίπεδο.

Έχουμε έναν παραγωγό από την Αγγλία που με βοηθάει

και ελπίζω σύντομα να προχωρήσει.

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι

άμα αγαπάει κανείς αυτό που κάνει,

άμα θέλει να ασχοληθεί πράγματι μαζί του και άμα έχει υπομονή και επιμονή,

ό,τι του φέρει η τύχη, όλα τα εμπόδια,

κάποια μπορεί να τα ξεπεράσει, κάποια μπορεί όχι,

αλλά μπορεί στο μέλλον να βρεθεί κάποια άλλη δυνατότητα να προχωρήσει,

αρκεί ο καθένας να γνωρίζει

ότι αυτό που χρειάζεται είναι η θέληση και η επιμονή.

Αυτό το λέω για τους νέους animators που βγαίνουν από τις πάρα πολλές σχολές

που έχει τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό,

οι οποίοι θα βγουν σ' αυτήν την αγορά και θα ψάχνουν να δουν τι θα κάνουν.

Συνήθως απογοητεύονται αλλά αυτοί που έχουν μεγαλύτερη επιμονή - They are usually disappointed, but those who are more persistent -

συχνά λαμβάνω emails από πολλούς από αυτούς που ζητούν συμβουλές,

και τους τις δίνω γιατί ξέρω ακριβώς από πού έρχονται και προέρχονται,

και ελπίζω να έχουν την όρεξη και τη δύναμη να συνεχίσουν.

Σας ευχαριστώ πολύ που ακούσατε την ιστορία μου

και ελπίζω να τα ξαναπούμε σύντομα.

Γεια σας.