Public Swapping Bookshelf: Irini Ioannidou And Eleftherios Ambatzis at TEDxAthens 2012 - YouTube
Μεταγραφή: ILIA GALOUZIDI Επιμέλεια: Chryssa R. Takahashi
Ειρήνη Ιωαννίδου: Είμαι η Ειρήνη.
Ελευθέριος Αμπατζής: Είμαι ο Λευτέρης.
Είμαστε φίλοι και αρχιτέκτονες και φανταστήκαμε εναν τρόπο
να φέρουμε σε άμεση σχέση το βιβλίο με το δημόσιο χώρο.
ΕΙ: Έτσι παρορμητικά γεννήθηκε η ιδέα της ανταλλακτικής βιβλιοθήκης,
την οποία θα σας παρουσιάσουμε εδώ σήμερα.
Να πάρουμε όμως τα πράγματα καλύτερα από την αρχή;
Ναι.
ΕΑ: Όλα ξεκίνησαν πέρσι τα Χριστούγεννα,
όταν πίνοντας έναν καφέ,
συζητάγαμε για φίλους μας, φίλες μας, συγγενείς,
οι οποίοι έχουν πάρα πολλά βιβλία στιβαγμένα σε αποθήκες,
σε βιβλιοθήκες, μουχλιάζουν,
γεμίζουν σκόνη, σκέφτονται μερικά να τα δώσουν για ανακύκλωση
και επίσης σκεφτήκαμε και παρόμοια παραδείγματα ανταλλακτικών βιβλιοθηκών,
τα οποία έχουμε συναντήσει στην Ευρώπη.
'Ετσι σκεφτήκαμε να φέρουμε την ιδέα της ανταλλακτικής βιβλιοθήκης
στη χώρα μας και στη γειτονιά μας.
Τη δημιουργία, δηλαδή, ενός δημόσιου υπαίθριου επίπλου,
στο οποίο ο καθένας μπορεί να προσφέρει ή να ανταλλάξει το βιβλίο του,
ό,τι ώρα θέλει χωρίς συνδρομή.
ΕΙ: Η ανταλλακτική βιβλιοθήκη δεν αποτελεί
σίγουρα άλλη μια δημόσια, δανειστική, δημοτική βιβλιοθήκη.
Επιχειρεί να εξελίξει λίγο τον όρο τον παραδοσιακό,
και να δώσει μια διαφορετική πλευρά
στην αντιμετώπιση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης
που μπορεί να επιτευχθεί μέσω των βιβλίων.
ΕΑ: Είναι κατασκευασμένη στα πρότυπα μιας παραδοσιακής βιβλιοθήκης,
αλλά με υλικό το οποίο διαχειρίζονται οι χρήστες της.
Οι βασικοί όροι χρήσης αυτού του δημόσιου, υπαίθριου επίπλου,
είναι ότι οποιοσδήποτε μπορεί να την προσεγγίσει ό,τι ώρα θέλει,
να προσφέρει και να ανταλλάξει το βιβλίο του,
χωρίς να γραφτεί σε κάποιο μητρώο
και το πιο βασικό είναι ότι μπορεί να το κάνει δωρεάν,
χωρίς το οποιοδήποτε χρηματικό αντίτιμο.
ΕΙ: Επομένως, ελεύθερα, όποιος επιθυμεί την προσεγγίζει
και ανταλλάζει το βιβλίο του με κάποιο άλλο απο αυτά,
που έχει η συλλογή της.
Με αυτό τον τρόπο, αυτό μας δέιχνει μάλλον,
ότι η συλλογή της εναλλάσσεται καθημερινά.
Το βασικό της χαρακτηριστικό είναι ότι το απόθεμά της
βασίζεται αποκλειστικά,
στην ανταπόκριση των επισκεπτών της,
και απο μέρους μας, δεν υπάρχει οποιαδήποτε λογοκρισία.
Κάθε προσφορά έντυπου υλικού είναι δεκτή.
ΕΑ: Σκεφτήκαμε λοιπόν, ποια μορφή θα μπορούσε
να στεγάσει αυτήν την λειτουργία.
Ποιες θα ήταν οι ιδιαίτερες απαιτήσεις αυτής της κατασκευής,
τι υλικά θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε
για να τη διασφαλίσουμε απο καιρικά φαινόμενα, τεχνητές φθορές,
όπως επίσης ένα άλλο κομμάτι το οποίο έπρεπε να σκεφτούμε σχεδιαστικά,
ήταν με βάση τη λειτουργία της, την αισθητική της,
αλλά και το συγκεκριμένο σημείο τοποθέτησής της.
ΕΙ: Να περάσουμε στα πρακτικά ζητήματα.
Έχει ύψος δύο μέτρα περίπου και λίγο παραπάνω,
πλάτος και μήκος 80εκ. και είναι προσβάσιμη και από τις τέσσερις πλευρές της.
Αποτελείται από σιδερένιο σκελετό,
επένδυση απο ξύλο, φύλλα αλουμινίου
και τα πορτάκια της, για να παραμείνουν διάφανα,
είναι κατασκευασμένα απο πλεξιγκλας.
Η χωρητικότητά της φτάνει τα 350 βιβλία,
αλλά το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι ότι στην οροφή της
φέρει φωτοβολταϊκό συλλέκτη, ο οποίος την καθιστά αυτόφωτη.
Με αυτό τον τρόπο διευκολύνεται και η προσβασιμότητα
αλλά κυρίως και η αναγνωσιμότητα ακόμα και τις βραδινές ώρες.
ΕΑ: Η κάθε πλευρά της έχει μία μοναδική όψη
και τα ράφια, τα οποία φιλοξενούν τα βιβλία,
αποτελούν εσωχές στον ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο όγκο της,
αφήνοντας έτσι τυφλά σημεία στις άλλες πλευρές,
στα οποία αναγράφονται οι πληροφορίες για τον εκάστοτε επισκέπτη ή χρήστη.
ΕΙ: Τα υλικα που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή της,
καθώς και η συναρμολόγηση αυτών,
έγιναν απο μέρους μας με τέτοιο τρόπο, ώστε να ελαχιστοποιηθεί,
όσο γίνεται, η πιθανότητα απο τεχνητές φθορές,
κυρίως απο καιρικά φαινόμενα, αλλά πιο σημαντικό στην Ελλάδα
είναι τα ενδεχόμενα βανδαλισμού.
ΕΑ: Η σχεδιαστική προσέγγιση του αντικειμένου έγινε με στόχο,
ώστε η ίδια η βιβλιοθήκη να προβάλλει το περιεχόμενό της
χωρίς να το επισκιάζει.
Για εμάς, εξαρχής, τον πρώτο λογο τον έχει το βιβλίο.
Η πρώτη μας βιβλιοθήκη τοποθετήθηκε στην Κηφισιά τον Ιούνιο που μας πέρασε.
Προσεγγίσαμε, αρχικά, το δήμο, στον οποίο και οι δυο μας ζούμε και εργαζόμαστε,
και έπειτα από δύο δημοτικά συμβούλια,
τα οποία, ευτυχώς, έκριναν την πρότασή μας ομόφωνα δεκτή
ο δήμος μας παραχώρησε ένα πολύ κεντρικό σημείο για την τοποθέτησή της.
Σχεδόν παράλληλα, προσεγγίσαμε και τους χορηγούς
οι οποίοι, προς έκπληξή μας και με πολύ μεγάλη τους χαρά,
προσφέρθηκαν να κατασκευάσουν δωρεάν αυτό το δημόσιο έπιπλο.
ΕΑ: Η χρήση της ανταλλακτικής βιβλιοθήκης
μέσα απο ένα υπαίθριο, δημόσιο έπιπλο,
είναι μια σχετικά καινούρια ιδέα
και θα πρέπει να αφήσουμε κάποιο χρόνο για μια γενική αποτίμησή της.
Την εβδομάδα που μόλις πέρασε
ολοκληρώσαμε την κατασκευή δύο ακόμα βιβλιοθηκών,
σε συνεργασία με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.
Η μία έχει τοποθετηθεί στη Στέγη, στην είσοδό της,
και η δεύτερη ειναι mobile,
θα μεταφέρεται για δράσεις
και αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο αίθριο,
όπου και σας προσκαλούμε όλους να την προσεγγίσετε
να προσφέρετε και να ανταλλάξετε τα βιβλία σας.
ΕΙ: Σε κάθε νέο βιβλίο που τοποθετείται στην συλλογή της,
φροντίζουμε με κάποιο τρόπο,
να αναγνωρίζεται ότι έγινε κάποια προσφορά από κάποιον,
ότι μπήκε στη διαδικασία να αποχωριστεί ένα βιβλίο
και κάπως να το στιγματίσει.
Έτσι στη ράχη κάθε βιβλίου φροντίζουμε να τοποθετείται το αυτοκόλλητο
με το λογότυπο «αντάλλαξέ το»,
για να προωθεί και την ιδέα της ανταλλαγής
αλλά παράλληλα αυτό που είπαμε, να το στιγματίσει με κάποιο τρόπο.
ΕΑ: Μαγικό συστατικό για να παραμείνει η βιβλιοθήκη μας ζωντανή και γεμάτη,
είναι η παραδοχή πως, μη ενδιαφέροντα βιβλία για κάποιον,
μπορούν να αποτελέσουν θησαυρό για κάποιον άλλο.
ΕΙ: Υπάρχουν, επίσης, φορές που, εκτός από βιβλία, στη βιβλιοθήκη έχουν τοποθετηθεί
ακόμη και παιχνίδια, σχολικά είδη, τρίγωνα, μοιρογνωμόνια,
γεγονός που μας δείχνει ότι, ίσως, οι πολίτες να προχώρησαν
την ιδέα της ανταλλαγής ένα βήμα παρακάτω.
ΕΑ: Αντιμετωπίζουμε το βιβλίο ως δημόσιο αγαθό, ελεύθερο και δωρεάν.
Το δίκτυο της ανταλλαγής ξεκίνησε στην Κηφισιά, επεκτάθηκε στη Στέγη,
αλλά φιλοδοξεί να φτάσει σε κάθε γειτονιά της Αθήνας
και γιατί όχι, της Ελλάδας.
ΕΙ: Το δικό μας όραμα είναι να δημιουργηθεί
ένα δίκτυο ανταλλακτικών βιβλιοθηκών
που θα έχουν στόχο την προώθηση κοινωνικής προσφοράς και αλληλεπίδρασης.
ΕΑ: Ταυτόχρονα, η ανταλλακτική βιβλιοθήκη
υπόσχεται να αναβαθμίζει το δημόσιο χώρο αισθητικά,
αλλά και να συνδράμει στην εκπαιδευτική επιμόρφωση του συνόλου των πολιτών.
ΕΙ: Αλλωστε το ίδιο το εγχείρημά μας βασίζεται
κατά ένα μέρος στην ανιδιοτέλεια, αυτό είναι σίγουρο.
Αλλά κατα κύριο λόγο βασίζεται στην αυτοδιαχείριση,
στον πολιτισμό μας, βασίζεται σε σένα και σε μένα.
ΕΑ: Θέληση για επέκταση της δράσης της βιβλιοθήκης υπάρχει.
Γι' αυτό το λόγο, η πρόσκληση προς πάσα κατεύθυνση
για περαιτέρω δράση, ενημέρωση, προβολή και προσφορά
είναι και παραμένει ανοιχτή.
ΕΙ: Όπως άλλωστε και η ίδια η βιβλιοθήκη μας.
Ευχαριστούμε πολύ.
(Χειροκρότημα)