Prepositions
Edatlar
İrlandaca’da en sık kullanılan edatlar:
| Ag = bulunmak | Ar = üzerinde | As = dışarı | Chuig = yönelik |
| De = -den/-dan / -in/-ın | Do = için / -e/-a | Le = ile | I = içinde | Ó = -den | Trí = olabilmek |
| İçin = arasında | Faoi = altında / hakkında | Roimh = öncesinde / önünde | Thar = üstünde |
|
AG = BULUNMAK Agam (“bende”) Agat (“sendeydi” – tekil) Aige (“onda”) Aici (“ondadır”) Againn (“bizde”) Agaibh (“sizde” – çoğul) Acu (“onlarda”) |
DE = OF Díom (“benden,”) Díot (“sendendi,” – tekil) De (“ondan,”) Di (“ondandı”) Dínn (“bizden,”) Díbh (“sizde,” – çoğul) Díobh (“onların”) |
|
AR = ÜZERİNDE Orm (“benim üzerimde”) Ort (“senin üzerinde” – tekil) Air (“onun üzerinde” erkek) Uirthi (“onun üzerinde” kadın) Orainn (“bizim üzerimizde”) Oraibh (“sizin üzerinizde” – çoğul) Orthu (“onların üzerinde”) |
DO = İÇİN Dom (“benim için”) Duit (“senin için” – tekil) Dó (“onun için” erkek) Di (“onun için” kadın) Dúinn (“bizim için”) Daoibh (“sizin için” – çoğul) Dóibh (“onlar için”) |
|
AS = -DEN DIŞARI Asam (“benden dışarı”) Asat (“senden dışarı” – tekil) As (“ondan dışarı” erkek) Aisti (“ondan dışarı” kadın) Asainn (“bizden dışarı”) Asaibh (“sizden dışarı” – çoğul) Astu (“onlardan dışarı”) |
FAOI = HAKKINDA/ALTI Fúm (“hakkımda/altımda”) Fút (“seni hakkında/altında” – tekil) Faoi (“onun hakkında/altında” erkek) Fúithi (“onun hakkında/altında” kadın) Fúinn (“bizim hakkımızda/altımızda”) Fúibh (“siz hakkında/altınızda” – çoğul) Fúthú (“onlar hakkında/altında”) |
|
CHUIG = -E DOĞRU Chugam (“bana doğru”) Chugat (“sana doğru” – tekil) Chuige (“ona doğru” erkek) Chuici (“ona doğru” kadın) Chugainn (“bize doğru”) Chugaibh (“sana doğru” – çoğul) Chucu (“onlara doğru”) |
I = İÇİNDE Ionam (“bende”) Ionat (“sende” – tekil) Ann (“onda” erkek) Inti (“onda” kadın) Ionainn (“bizde”) Ionaibh (“sizde” – çoğul) Iontu (“onlarda”) |
|
IDIR = ARASINDA -(“arasında benden”) -(“arasında senden” – tekil) -(“arasında ondan”) -(“arasında ondan”) Eadrainn (“bizim aramızda”) Eadraibh (“sizin aranızda” – çoğul) Eatharthu (“onların arasında”) |
ROIMH = ÖNCE Romham (“benden önce”) Romhat (“senden önce” – tekil) Roimhe (“ondan önce” erkek) Roimpi (“ondan önce” kadın) Romhainn (“bizden önce”) Romhaibh (“sizden önce” – çoğul) Rompu (“onlardan önce”) |
|
LE = İLE Liom (“benimle”) Leat (“seninle” – tekil) Leis (“onunla” erkek) Léi (“onunla” kadın) Linn (“bizimle”) Libh (“sizinle” – çoğul) Leo (“onlarla”) |
THAR = ÜZERİNDE Tharam (“benim üzerime”) Tharat (“senin üzerine” – tekil) Thairis (“onun üzerine” erkek) Thairsti (“onun üzerine” kadın) Tharainn (“bizim üzerimize”) Tharaibh (“sizin üzerinize” – çoğul) Tharstu (“onların üzerine”) |
|
Ó = -DEN Uaim (“benden”) Uait (“senden” – tekil) Uaidh (“ondan” erkek) Uaithi (“ondan” kadın) Uainn (“bizden”) Uaibh (“sizden” – çoğul) Uathu (“onlardan”) |
TRÍ = EYLEYLE Tríom (“benimle”) Tríot (“seninle” – tekil) Tríd (“onunla” erkek) Tríthi (“onunla” kadın) Trínn (“bizimle”) Tríbh (“sizden” – çoğul) Tríothu (“onlardan”) |
İrlandaca birçok edatla doludur. Bunlara bir göz atın:
| ar : | Tá cóta orm | = 'Ben bir palto giyiyorum' (kelimenin tam anlamıyla 'Üzerimde bir palto var') |
| le : | Tá cóta liom | = 'Yanımda bir palto var' (kelimenin tam anlamıyla 'Yanımda bir palto var') |
| ó : | Tá cóta uaim | = 'Bir paltoya ihtiyacım var' (kelimenin tam anlamıyla 'Benden bir palto var') |
| ag : | Tá cóta agam | = 'Benim bir paltom var' (kelimenin tam anlamıyla 'Bende bir palto var') |
| faoi : | Tá cóta fúm | = 'Altımda bir palto var' / 'Bir paltoda oturuyorum' |
| i : | Tá cóta ionam | = 'İçimde bir palto var/ Ben palto yapabilirim' |
İrlandaca'da "ar" edatını nasıl hissettiğimizi söylemek için de kullanıyoruz
Kelimenin tam anlamıyla: Üzerimde mutluluk var - Üzerinde üzüntü var - Üzerinde öfke var ...
Tá áthas orm - Tá brón ort - Tá fearg air - Tá uaigneas uirthi - Tá díoma orthu
Fiillerle birlikte kullanılan edatlar
| Abair le | söyle | Abair liom! - Bana söyle! |
| Kabul et | katılmak | Kabul ettim - Sana katılıyorum |
| Çıkar | çıkar | Partinin tadını çıkar - Partiyi beğen |
| Çıkart | çıkartmak | Ayakkabılarımı çıkardım - Ayakkabılarımı çıkardım |
| İlişkilendir | ilişki kurmak | Dil kültürle ilişkilidir - Dil kültürle ilişkilidir |
| Yakala | yakala | Süt şişesini yakaladım - Süt şişesini yakaladım |
| Bak | bakmak | Televizyon izledim - Televizyon izledim |
| Buluş | buluşmak | Arkadaşlarımla buluşacağım - Arkadaşlarımla buluşacağım |
| Yardım et | yardım | Bana yardım et! Bana yardım et! |
| Hatırla | hatırlamak | Ev ödevinizi hatırlayın! Ev ödevinizi unutmayın! |
| Arayın | arama / telefon et / bilgilendir | Polisleri arayın - Polisleri arayın |
| Sor | sormak | Ona soru sordu - Ona soru sordu |
| Unut | unutmak | Anahtarlarımı unuttum - Anahtarlarımı unuttum |
| Ders çalış | ders çalışmak | İngilizce çalışırım - İngilizce çalışırım |
| Vazgeç | pes et/emekli ol | İşini bıraktı - İşini bıraktı |
| Başarılı ol | başarmak | Sınavlarda başarılı oldum - Sınavlarda başarılı oldum |
| Dinle | dinle | Öğretmenimi dinledim - Öğretmenimi dinledim |
| Bak | bak | Çalışma kağıdına bak - Çalışma kağıdına bak |
| Soruştur | soruştur/sor | Ona sordum - Ona sordum |
| Dön | geri dön | Evim - Evime döndüm |
| Katıl | katıl | İngiltere - İngiltere’de üniversiteye katıldım |
| Kabul et | kabul et | Hediye - Hediyeyi kabul ediyorum |
| Git | git | Git! - Git! |
| Terk et | terk et | Recycle an - Bisiklet kontrolunu kaybetti |
| Karı | oyna karşı | Takımlar - Takım başka bir takıma karşı oynuyordu |
| Anlat | birisini anlat | Hikaye - Bana bir hikaye anlat |
| Ödeme | çıkarmak | Gıda - Yemeklerim için ödeme yaptım |
| Gitmek için konuş | konuşmak için | Konuşacak - Bir dakika konuş benimle |
| Takip et | devam et | Anlatılar - Hikayeye devam et |
| Kapmak | kapmak | Birşeyin - Masadan bir şey kapmak |
| Göndermek | gönder | Bir mektup gönder - Kardeşine bir mektup gönder |
| Almak için | başlamak | Hac - Hacca başlamaktan heyecanlıydım |
| Ziyaret etmek | ziyaret | Anneni ziyaret et - Anneni ziyaret et |
| Ver | vermek | Ona bir fincan çay ver - |
| Katıl | ulaşmak | Olay yerine ulaş - |
| Göster | göster | Ona belgelerinizi gösterin - |
| Düşmek | bir yerden düşmek | İskeletten düşmek - |
| Almak | bir yerden almak | Birine bakmak - |
Edatlar ile ifadeler
| Tanımak | tanımak |
| Kandırmak | kandırmak |
| Talepler | talep etmek |
| Arzulamak | arzulamak |
| Hoşgörülü | hoşgörülü |
| Takıntılı | takıntılı |
| Şikayet | şikayet etmek |
| İntikam almak | intikam almak |
| Aşık olmak | aşık olmak |
| Teşekkür ederim | Teşekkür ederim |
| Birine sevgi göstermek | birine sevgi göstermek |
| Bir şeyi kavramak | bir şeyi kavramak |
| Bir şeyi ısırmak | bir şeyi ısırmak |
| Korkuyla dolu | korkuyla dolu |
| Bir şey yapmak için çabalamak | bir şey yapmak için çabalamak |
| Dört gözle beklemek | dört gözle beklemek |
| İle gururlanmak | ile gururlanmak |
| Minnettar | minnettar |
| Bağırmak | bağırmak |
| Gereklilik | gereklilik |