Przyimki (حروفِ جار)

W urdu to, co anglojęzyczni nazywają przyimkami, to w rzeczywistości postpozycje — oznacza to, że pojawiają się po rzeczowniku, a nie przed nim. Nazywane są ḥurūf-e-jār (حروفِ جار).
Zrozumienie postpozycji jest istotne, ponieważ wpływają na odmianę rzeczowników: rzeczownik przed postpozycją musi wystąpić w formie ukośnej.

Na przykład:
Widzę chłopca. — Widzę chłopca. — Widzę chłopca.
Tutaj, لڑکے (laṛke) to ukośna forma لڑکا (chłopiec), używana przed postpozycją کو (ko).

Jak działają postpozycje

Postpozycje wskazują na relacje lokalizacji, kierunku, posiadania, środków i innych.
W przeciwieństwie do angielskiego ("w pokoju"), w języku urdu kolejność jest odwrócona ("pokój w" — کمرے میں).

Podstawowy wzorzec:
[Rzeczownik (ukośna)] + [Postpozycja]

Przykłady:

• گھر میں — w domu

• میز پر — na stole

• دوست کے ساتھ — z przyjacielem

• کتابوں کے بارے میں — o książkach

Popularne proste postpozycje

Urdu	Transliteracja	Znaczenie	Przykład
کو	ko	do, dla, zaznacza bezpośredni obiekt	لڑکے کو — do chłopca
میں	mein	w	کمرے میں — w pokoju
پر	par	na, na, przy	میز پر — na stole
سے	se	od, z, przez	قلم سے — długopisem
تک	tak	do, aż	اسکول تک — do szkoły
کا / کی / کے	kā / kī / ke	(posiadanie)	علی کی کتاب — książka Ali

Przypomnienie o ukośnej formie

Postpozycje wymagają, aby rzeczownik lub zaimek był w formie ukośnej.
Przykłady:

• Widzę przyjaciela. — Widzę przyjaciela.

• On poszedł ze mną. — On poszedł ze mną.

• Po tym przyszliśmy. — Po tym przyszliśmy.

Ukośne zaimki:
میں → مجھ (mujh)
تو → تجھ (tujh)
وہ → اس / اُس (us)
ہم → ہم (ham)
تم → تم (tum)

Przykłady:
مجھ سے — ode mnie
اس کے ساتھ — z nim/nią
تم پر — na ciebie

Złożone postpozycje

Urdu ma wiele złożonych postpozycji, złożonych z dwóch lub więcej słów. Pierwsza część (zwykle کے / کی / کا) zgadza się z rzeczownikiem, który za nią idzie, a ostatnie słowo wyraża relację.

Postpozycja	Znaczenie	Przykład	Tłumaczenie
کے بعد	po	بعد — po posiłku
کے پہلے	przed	اسکول کے پہلے — przed szkołą
کے ساتھ	z	دوست کے ساتھ — z przyjacielem
کے لئے	dla	تمہارے لئے — dla Ciebie
کے اوپر	na szczycie	میز کے اوپر — na stole
کے نیچے	pod	کرسی کے نیچے — pod krzesłem
کے اندر	w	گھر کے اندر — w domu
کے باہر	na zewnątrz	دفتر کے باہر — na zewnątrz biura
کے بارے میں	o / dotyczący	کتاب کے بارے میں — o książce
کے سامنے	z przodu	استاد کے سامنے — przed nauczycielem

Przykładowe zdania:
اسکول کے بعد گھر گیا۔ — Poszedłem do domu po szkole.
ہم استاد کے سامنے بیٹھے۔ — Usiedliśmy przed nauczycielem.
He brought something for me.

Postpozycje specjalne i ich użycie

1. کو (ko) — oznacza dopełnienie dalsze lub określone dopełnienie bliższe.
   Przykłady:

   • میں نے احمد کو دیکھا۔ — Widziałem Ahmada.
   • بچے کو پانی دو۔ — Daj dziecku wodę.

2. سے (se) — oznacza oddzielenie, sposób lub porównanie.
   Przykłady:

   • وہ لاہور سے آیا۔ — On przyjechał z Lahore.
   • وہ مجھ سے بات کر رہا ہے۔ — On rozmawia ze mną.
   • وہ تم سے بہتر ہے۔ — On jest lepszy od Ciebie.

3. میں (mein) — wyraża włączenie lub lokalizację.
   Przykłady:

   • میں کمرے میں ہوں۔ — Jestem w pokoju.
   • وہ اسکول میں پڑھتا ہے۔ — On uczy się w szkole.

4. پر (par) — oznacza kontakt powierzchniowy lub metaforyczne "na".
   Przykłady:

   • Książka jest na stole.
   • وہ مجھ پر ہنسا۔ — On śmiał się ze mnie.

5. تک (tak) — wyraża granicę lub punkt końcowy.
   Przykłady:

   • Do tego miejsca. — Podejdź tutaj.
   • On będzie pracował do wieczora.

6. Bez (ke baghair) — bez.
   Przykłady:

   • Herbata bez cukru.
   • Nie mogę żyć bez ciebie.

Idiomy z przyimkami postpozycyjnymi

Urdu używa wielu idiomów przyimkowych + rzeczownik, które mają znaczenie przenośne.

Przykłady:

• W sercu — czuć/ myśleć wewnętrznie.
  Przykład: Mam wątpliwości w sercu.

• Na języku — zaraz powiedzieć.
  Przykład: Miałem to na końcu języka.

• Przed oczami — na widoku.
  Przykład: To wszystko wydarzyło się przed moimi oczami.

Postpozycje vs Przedimki w języku angielskim

Angielski: "na stole" → Urdu: "na stole" (میز پر)
Angielski: "po posiłku" → Urdu: "po posiłku" (کھانے کے بعد)

Ta zamiana jest spójna w całym języku.

Podsumowanie

• Przyimki postpozycyjne zawsze następują po rzeczowniku.
• Rzeczowniki przed nimi występują w przypadku oblique.
• Złożone postpozycje tworzy się za pomocą ke / ki / ka + inne słowo.
• Popularne: کو, میں, سے, پر, تک, کے ساتھ, کے بعد, کے بارے میں.
• Wyrażają one relacje dotyczące miejsca, czasu, posiadania i środków.

Postpozycje nadają językowi urdu płynną strukturę zdania i umożliwiają złożone relacje między słowami za pomocą kilku małych cząstek.