Przysłówki (حال)

Przysłówki — zwane ḥāl (حال) w języku urdu — modyfikują czasowniki, przymiotniki lub inne przysłówki. Opisują jak, kiedy, gdzie lub w jakim stopniu coś się dzieje.

Funkcje główne

Przysłówki odpowiadają na pytania takie jak:

• Jak? — کیسے؟ (kaise?)

• Kiedy? — کب؟ (kab?)

• Gdzie? — کہاں؟ (kahān?)

• W jakim stopniu? — کتنا؟ (kitnā?)

Przykłady:

• وہ تیزی سے بھاگا۔ — Pobiegł szybko.

• میں کل آؤں گا۔ — Przyjdę jutro.

• وہ یہاں بیٹھا ہے۔ — Siedzi tutaj.

• یہ بہت خوبصورت ہے۔ — To jest bardzo piękne.

Rodzaje przysłówków

1. Przysłówki sposobu (طورِ عمل)
   Opisują, w jaki sposób coś się dzieje.
   Przykłady:
   Powoli (آہستہ), głośno (زور سے), szybko (تیزی سے), dobrze (اچھی طرح).
   Przykład:
   On mówi powoli. — He speaks slowly.
   Dzieci śmiały się głośno. — The children laughed loudly.

2. Przysłówki czasu (زمانی حال)
   Określają, kiedy coś się dzieje.
   Przykłady:
   wczoraj/jutro (yesterday/tomorrow), dzisiaj (today), teraz (now), zawsze (always), kiedykolwiek (ever).
   Przykład:
   Poszedłem wczoraj. — I went yesterday.
   On właśnie przyszedł. — He just came.

3. Przysłówki miejsca (مکانی حال)
   Wskazują lokalizację lub kierunek.
   Przykłady:
   tutaj (here), tam (there), powyżej (above), poniżej (below), na zewnątrz (outside), wewnątrz (inside).
   Przykład:
   On stoi tutaj. — He is standing here.
   Dziecko wyszło na zewnątrz. — The child went outside.

4. Przysłówki częstotliwości (تکراری حال)
   Pokazują, jak często coś się dzieje.
   Przykłady:
   zawsze (always), często (often), czasami (sometimes), rzadko (rarely), nigdy (never).
   Przykład:
   Ona zawsze jest szczęśliwa. — She is always happy.
   Nigdy nie kłamię. — I never lie.

5. Przysłówki stopnia (مقداری حال)
   Opisują zakres lub intensywność działania lub cechy.
   Przykłady:
   bardzo (very), mało (little), więcej (more), niezwykle (extremely).
   Przykład:
   Ona jest bardzo piękna. — She is very beautiful.
   Woda jest bardzo zimna. — The water is very cold.

Tworzenie

Wiele przysłówków powstaje z przymiotników lub rzeczowników, używając طور پر (ṭaur par), co oznacza "w sposób."

Przykłady:

• Szczęśliwy → Szczęśliwie طور پر (happily)

• Ostrożność → Ostrożnie (carefully)

• Łatwy → Łatwo (easily)

Negacja

Przeczenia przysłówkowe często obejmują نہیں (nahīn) lub کبھی نہیں (nigdy).

Przykłady:

• وہ اب نہیں آتا۔ — On już nie przychodzi.

• میں نے کبھی نہیں دیکھا۔ — Nigdy tego nie widziałem.

Kolejność w zdaniach

Przysłówki zazwyczaj pojawiają się przed czasownikiem, choć kolejność słów w języku urdu jest elastyczna.

Przykłady:

• وہ جلدی چلا گیا۔ — On wyszedł szybko.

• میں ہمیشہ یہاں آتا ہوں۔ — Zawsze tu przychodzę.

Gdy występuje kilka przysłówków, kolejność jest zwykle: sposób → miejsce → czas:
میں آہستہ اسکول کل گیا۔ — Wczoraj poszedłem do szkoły powoli.

Powszechne i Idiomatyczne Przysłówki

Niektóre przysłówki mają idiomatyczne znaczenia lub są zapożyczone z perskiego/arabskiego:

• فوراً (foran) — natychmiast

• آہستہ آہستہ — stopniowo

• حال ہی میں — niedawno

• فی الفور — bezzwłocznie

• یکدم — nagle

• دیر سے — późno

• صبح صبح — wcześnie rano

Przykłady:

• وہ فوراً واپس آیا۔ — On wrócił natychmiast.

• ہم حال ہی میں لاہور گئے۔ — Niedawno pojechaliśmy do Lahore.

• وہ آہستہ آہستہ بولی۔ — Mówiła powoli.

Rejestr i ton

Przysłówki mogą wskazywać formalność:

• Nieformalnie: ابھی، ذرا، بہت

• Formalnie/Literacko: فی الفور، قبل ازیں، نہایت

Przykłady:

• ذرا رکو۔ — Poczekaj chwilę. (nieformalnie)

• فی الفور آؤ۔ — Przyjdź natychmiast. (formalnie)

Podsumowanie

Funkcja	Przykład	Tłumaczenie
Sposób	آہستہ	powoli
Czas	کل	wczoraj / jutro
Miejsce	یہاں	tu
Częstotliwość	کبھی کبھی	czasem
Stopień	بہت	bardzo

---

Przysłówki w języku urdu dodają zdaniom rytmu, precyzji i subtelności.
Wzbogacają one mowę i pisanie, pokazując nie tylko, co się dzieje, ale jak, kiedy i w jakim stopniu to się dzieje.