Przyimki

Przyimki w języku tajskim wskazują związki miejsca, czasu, kierunku i sposobu, podobnie jak w języku angielskim, ale często działają bardziej jak partykuły przyczepiane do czasowników lub rzeczowników niż stojące samodzielnie. Wzorem jest umieszczanie przyimka bezpośrednio po rzeczowniku czy czasowniku, którego dotyczy, bez zmiany formy dla przypadku czy liczby. Ze względu na brak fleksji w tajskim, to samo słowo przyimek działa dla liczby pojedynczej i mnogiej, a kontekst mówi dokładnie, co jest na myśli.

Kiedy wyrażamy lokalizację, przyimek อยู่ (yùu) często występuje po rzeczowniku, by oznaczać „w”, „przy” czy „na.” Dosłownie oznacza „istnieć”, ale w tej roli zaznacza miejsce, gdzie się coś znajduje. Na przykład:

โรงเรียน

อยู่

ตรงนั้น

(“Szkoła jest tam.”)

Aby wskazać kierunek lub ruch w kierunku miejsca, używasz ไป (bpai, „idź do”) lub มา (maa, „przyjdź do”) po czasowniku, czasami z określeniem miejsca:

ไป

ตลาด

(“(Ja) idę na rynek.”)

มา

บ้าน

(“(Ty) przychodzisz do domu.”)

Dla wyrażeń czasowych, umieszczasz po prostu słowo czasowe przed lub po อยู่ albo czasowniku, często bez oddzielnego przyimka. Jednakże, by oznaczyć „przed” lub „po”, tajski używa ก่อน (gòn) i หลัง (lǎng). Te podążają za rzeczownikiem czasu:

หนึ่งชั่วโมง

ก่อน

("jedna godzina przed.")

สองวัน

หลัง

("dwa dni później.")

Opisywanie narzędzia lub sposobu, którym coś się robi, przyimek ด้วย (dûay, „z” lub „przez”) występuje po agencie lub narzędziu:

เขาเขียน

ด้วย

ปากกา

("On pisze piórem.")

Aby wyrazić towarzystwo — „z kimś” — umieszczasz กับ (gàp) przed rzeczownikiem osoby:

ไป

กับ

เพื่อน

("(Ja) idę z przyjacielem.")

Niektóre przyimki łączą się z czasownikami, tworząc złożone wyrazy, które zapamiętujesz jako pojedyncze jednostki. Na przykład, รอ (rɔɔ, „czekaj”) plus ให้ (hâi, „pozwalać”) staje się รอให้ (rɔɔ hâi, „czekać na”), a เข้า (khâo, „wejść”) plus ไป staje się เข้าไป (khâo bpai, „wejść do”). Te złożenia zachowują się bardziej jak czasowniki niż modyfikatory rzeczowników.

Ponieważ w tajskim nie zmienia się przyimków dla płci, liczby ani przypadku, kluczem do ich opanowania jest zapamiętanie, który przyimek łączy się z którym czasownikiem lub kontekstem. Ćwicz, łącząc กิน (gin, „jeść”) z ที่ (thîi, „w”) dla „jeść w [miejscu]”—กินที่ร้าน—oraz przez używanie ก่อน i หลัง z różnymi słowami czasowymi. Z czasem prostota nieflektywowanych przyimków pomoże ci wyrazić złożone relacje przestrzenne, czasowe i instrumentalne z użyciem kilku niezawodnych partykuł.