Prepositions

Przyimki

Najczęściej używane przyimki w języku irlandzkim:

Ag = przy Ar = na As = z Chuig = w kierunku / naprzód
De = z / od Do = do / dla Le = z I = w Ó = z Trí = przez
Idir = między Faoi = o / pod Roimh = przed / naprzeciwko Thar = nad

AG = W
Agam ("na mnie")
Agat ("na tobie" – pojed.)
Aige ("na nim")
Aici ("na niej")
Againn ("na nas")
Agaibh ("na was" – mnoga)
Acu ("na nich")
DE = WYŁĄCZ/OD
Díom ("ode mnie")
Díot ("od ciebie" – poj.)
De ("od niego")
Di ("od niej")
Dínn ("od nas")
Díbh ("od was" – mnoga)
Díobh ("od nich")

AR = NA
Orm ("na mnie")
Ort ("na tobie" – poj.)
Air ("na nim")
Uirthi ("na niej")
Orainn ("na nas")
Oraibh ("na was" – mnoga)
Orthu ("na nich")
DO = DO/DLA
Dom ("do mnie/dla mnie")
Duit ("do ciebie/dla ciebie" – liczba pojedyncza)
Dó ("do niego/dla niego")
Di ("do niej/dla niej")
Dúinn ("do nas/dla nas")
Daoibh ("do was/dla was" – liczba mnoga)
Dóibh ("do nich/dla nich")

AS = Z/NA ZEWNĄTRZ
Asam ("ze mnie")
Asat ("z ciebie" – liczba pojedyncza)
As ("z niego")
Aisti ("z niej")
Asainn("z nas")
Asaibh ("z was" – liczba mnoga)
Astu ("z nich")
FAOI = O/POD
Fúm ("o mnie/pod mną")
Fút ("o tobie/pod tobą" – liczba pojedyncza)
Faoi ("o nim/pod nim")
Fúithi ("o niej/pod nią")
Fúinn ("o nas/pod nami")
Fúibh ("o was/pod wami" – liczba mnoga)
Fúthú ("o nich/pod nimi")

CHUIG = W KIERUNKU
Chugam ("w moim kierunku")
Chugat ("w twoim kierunku" – liczba pojedyncza)
Chuige ("w jego kierunku")
Chuici ("w jej kierunku")
Chugainn („ku nam”)
Chugaibh („ku wam” – liczba mnoga)
Chucu („ku nim”)
I = W
Ionam („we mnie”)
Ionat („w tobie” – liczba pojedyncza)
Ann („w nim”)
Inti („w niej”)
Ionainn („w nas”)
Ionaibh („w was” – liczba mnoga)
Iontu („w nich”)

IDIR = POMIĘDZY
-(„między mną”)
-(„między tobą” – liczba pojedyncza)
-(„między nim”)
-(„między nią”)
Eadrainn („między nami”)
Eadraibh („między wami” – liczba mnoga)
Eatharthu („między nimi”)
ROIMH = PRZED
Romham (“przede mną”)
Romhat (“przed tobą” – liczba pojedyncza)
Roimhe (“przed nim”)
Roimpi (“przed nią”)
Romhainn (“przed nami”)
Romhaibh (“przed wami” – liczba mnoga)
Rompu (“przed nimi”)

LE = Z
Liom (“ze mną”)
Leat (“z tobą” – liczba pojedyncza)
Leis (“z nim”)
Léi (“z nią”)
Linn (“z nami”)
Libh (“z wami” – liczba mnoga)
Leo (“z nimi”)
THAR = NAD
Tharam (“nade mną”)
Tharat (“nad tobą” – liczba pojedyncza)
Thairis (“nad nim”)
Thairsti (“nad nią”)
Tharainn (“nad nami”)
Tharaibh (“nad wami” – liczba mnoga)
Tharstu (“nad nimi”)

Ó = OD
Uaim (“ode mnie”)
Uait (“od ciebie” – liczba pojedyncza)
Uaidh (“od niego”)
Uaithi (“od niej”)
Uainn (“od nas”)
Uaibh (“od was” – liczba mnoga)
Uathu (“od nich”)
TRÍ = PRZEZ
Tríom („przeze mnie”)
Tríot („przez ciebie” – liczba pojedyncza)
Tríd („przez niego”)
Tríthi („przez nią”)
Trínn („przez nas”)
Tríbh („przez was” – liczba mnoga)
Tríothu („przez nich”)

Język irlandzki jest pełen przyimków. Popatrz na te przykłady:

ar : Tá cóta orm = 'Mam na sobie płaszcz' (dosłownie 'Płaszcz jest na mnie')
le : Tá cóta liom = 'Mam przy sobie płaszcz' (dosłownie 'Płaszcz jest ze mną')
ó : Tá cóta uaim = 'Potrzebuję płaszcza' (dosłownie 'Płaszcz jest ode mnie')
ag : Tá cóta agam = 'Mam płaszcz' (dosłownie 'Płaszcz jest u mnie')
faoi : Tá cóta fúm = 'Płaszcz jest pode mną' / 'Siedzę na płaszczu'
i : Tá cóta ionam = 'Płaszcz jest we mnie / Potrafię zrobić płaszcz'

W języku irlandzkim używamy również przyimka 'ar', aby wyrazić nasze odczucia
Dosłownie: Radość jest na mnie - Smutek jest na tobie - Gniew jest na nim ...
Tá áthas orm - Tá brón ort - Tá fearg air - Tá uaigneas uirthi - Tá díoma orthu


Przyimki używane z czasownikami

Abair le powiedz Abair liom! - Powiedz mi!
Zgódź się z zgadzać się z Zgadzam się z tobą -
Usuń z usuń z Ciesz się przyjęciem -
Zdejmij zdejmij Zdj05łem moje buty -
Połącz z połącz z J19zyk jest związany z kulturą -

Złap złap Złapałem butelkę mleka -
Spójrz na oglądaj Oglądałem telewizję -
Spotkaj się z spotkaj się Spotkam się z moimi przyjaciółmi -
Pomóż mi pomoc Pomóż mi!
Pamiętaj o zapamiętaj Pamiętajcie o zadaniach domowych!

Zadzwoń na zadzwoń/poinformuj Zadzwoń na straże -
Zapytaj zapytaj Zadał jej pytanie -
Zapomnij o zapomnij Zapomniałem kluczy -
Studiuj nad uczę się Studiuję irlandzki -
Zrezygnuj rezygnuj/odejdź Zrezygnowała z pracy -

Osiągnij osiągnij sukces Poradziłem sobie dobrze na egzaminach -
Słuchaj słuchaj Słuchałem mojego nauczyciela -
Patrz spójrz na Spójrz na arkusz ćwiczeń -
Zapytaj zapytaj Zapytałem jego -
Wróć do powróć do Wróciłem do domu -

Uczestnicz uczestniczyć Uczęszczałem na uniwersytet w Anglii -
Zaakceptuj akceptuj Akceptuję prezent -
Odejdź z idź sobie Idź sobie!
Odejdź od odejść od Rower stracił kontrolę -
Graj przeciwko graj przeciwko Drużyna grała przeciwko innej drużynie -

Powiedz do powiedz komuś Opowiedz mi historię -
Zapłać za/odsprzedaj się wypłacić Zapłaciłem za moje jedzenie -
Porozmawiaj z porozmawiaj z Porozmawiaj ze mną na minutę -
Kontynuuj kontynuuj Kontynuuj swoją opowieść -
Chwyć za wyrwać z Chwycić coś ze stołu - Snatch something off the table
Wyślij do wyślij do Wyślij list do brata - Send a letter to your brother
Podejmować rozpocząć Byłem podekscytowany rozpoczęciem pielgrzymki - I was excited to embark on the pilgrimage

Odwiedzić odwiedź Odwiedź swoją matkę - Visit your mother
Przekazać dawać Podaj jej filiżankę herbaty - Give her a cup of tea
Dotrzeć do dojść do Dotarli na miejsce - arrive at the scene
Pokazać pokaż Pokaż mu swoje dokumenty - Show him your papers
Upaść z spaść z Spadam z rusztowania - I fall from scaffolding
Zabrać z weź od Spójrz na coś - Take a look at something

Wyrażenia z przyimkami

Rozpoznajemy mieć rozpoznanie czegoś
Zagrać sztuczkę na zrobić komuś psikus
Żądanie żądanie czegoś
Mieć chęć na mieć pragnienie czegoś
Tolerancyjny względem tolerancyjny względem
Opętany przez obsesja na punkcie
Złożyć skargę na narzekać na
Zemścić się na zemsta na kimś
Zakochany w być zakochanym w
Dziękuję za dziękuję za
Dać komuś miłość dać miłość komuś
Chwycić coś złapać się czegoś
Gryźć coś ugryźć coś
Przywiązany do strachu ogarnięty strachem
Próbować coś zrobić Wkładać wysiłek w zrobienie czegoś
Czekać na oczekiwać
Dumny z dumny z
Wdzięczny za wdzięczny za
Wydanie krzyku wypuścić krzyk
Potrzebować brakować/potrzebować