×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.


image

Como Agua Para Chocolate, Como Agua Para Chocolate/Ep 2

Como Agua Para Chocolate/Ep 2

Como el día en que vieron en la plaza del pueblo a un señor que formaba figuras de

animales con globos alargados y se les ocurrió repetir el mecanismo pero utilizando trozos de

chorizo.

Armaron no sólo animales conocidos sino que además inventaron algunos con cuello de cisne, patas de perro y cola de caballo, por citar sólo algunos.

El problema surgía cuando tenían que deshacerlos para freír el chorizo.

La mayoría de las veces Tita se negaba.

La única manera en que accedía voluntariamente a hacerlo era cuando se trataba de elaborar las tortas de Navidad, pues le encantaban.

Entonces no sólo permitía que se desbaratara a uno de sus animales, sino que alegremente observaba cómo se freía.

Hay que tener cuidado de freír el chorizo para las tortas a fuego muy lento, para que de

esta manera quede bien cocido, pero sin dorarse excesivamente.

En cuanto está listo se retira del fuego y se le incorporan las sardinas, a las que con anterioridad se las ha despojado el esqueleto.

despojado del esqueleto.

Es necesario, también, rasparles con un cuchillo las manchas negras que tienen sobre la piel.

Junto con las sardinas se mezclan la cebolla, los chiles picados y el orégano molido.

Se deja reposar la preparación, antes de rellenar las tortas. Tita gozaba enormemente este paso, ya que mientras reposa el relleno es muy agradable

gozar del olor que despide, pues los olores tienen la característica de reproducir tiempos

pasados junto con sonidos y olores nunca igualados en el presente.

A Tita le gustaba hacer una gran inhalación y viajar junto con el humo y el olor-tan peculiar que percibía hacia los recovecos de su memoria.

recovecos de su memoria.

Vanamente trataba de evocar la primera vez que olió una de esas tortas, sin resultados,

porque tal vez fue antes de que naciera.

Quizá la rara combinación de las sardinas con el chorizo llamó tanto su atención que la hizo decidirse a renunciar a la paz del éter, escoger el

vientre de Mamá Elena para que fuera su madre y de esta manera ingresar en la familia De

la Garza, que comía tan deliciosamente y que preparaba un chorizo tan especial.

En el rancho de Mamá Elena la preparación del chorizo era todo un rito.

Con un día de anticipación se tenían que empezar a pelar ajos, limpiar chiles y a moler especias.

Todas las mujeres de la familia tenían que participar: Mamá Elena, sus hijas Gertrudis, Rosaura y Tita,

Nacha la cocinera y Chencha la sirvienta.

Se sentaban por las tardes en la mesa del comedor y entre pláticas y bromas el tiempo se iba volando hasta que empezaba a oscurecer.

Entonces Mamá Elena decía:

-Por hoy ya terminamos con esto.

Dicen que al buen entendedor pocas palabras, así que después de escuchar esta frase

todas sabían qué era lo que tenían que hacer.

Primero recogían la mesa y después se repartían las labores: una metía a las gallinas, otra sacaba agua del pozo y la dejaba lista

para utilizarla en el desayuno, y otra se encargaba de la leña para la estufa.

Ese día ni se planchaba ni se bordaba ni se cosía ropa.

Después todas se iban a sus recámaras a leer, rezar y dormir.

Una de estas tardes, antes de que Mamá Elena dijera que ya se podían levantar de la mesa, Tita, que entonces contaba con quince años, le anunció con voz

temblorosa que Pedro Muzquiz quería venir a hablar con ella...

-¿Y de qué me tiene que venir a hablar ese señor?

Dijo Mamá Elena luego de un silencio interminable que encogió el alma de Tita.

Con voz apenas perceptible Tita respondió:

-Yo no sé.

Mamá Elena le lanzó una mirada que para Tita encerraba todos los años de represión que

habían flotado sobre la familia y dijo:

-Pues más vale que le informes que si es para pedir tu mano, no lo haga.

Perdería su tiempo y me haría perder el mío.

Sabes muy bien que por ser la más chica de las mujeres a ti te corresponde cuidarme hasta el día de mi muerte.

Dicho esto, Mamá Elena se puso lentamente de pie, guardó sus lentes dentro del delantal

y a manera de orden final repitió:

-¡Por hoy, hemos terminado con esto!

Tita sabía que dentro de las normas de comunicación de la casa no estaba incluido el

diálogo, pero aun así, por primera vez en su vida intentó protestar a un mandato de su

madre.

-Pero es que yo opino que...

-¡Tú no opinas nada y se acabó!

Nunca, por generaciones, nadie en mi familia ha protestado ante esta costumbre y no va a ser una de mis hijas quien lo haga.

Tita bajó la cabeza y con la misma fuerza con que sus lágrimas cayeron sobre la mesa, así

cayó sobre ella su destino.

Y desde ese momento supieron ella y la mesa que no podían modificar ni tantito la dirección de estas fuerzas desconocidas que las obligaban, a la una, a

compartir con Tita su sino, recibiendo sus amargas lágrimas desde el momento en que nació,

y a la otra a asumir esta absurda determinación.

Sin embargo, Tita no estaba conforme.

Una gran cantidad de dudas e inquietudes acudían a su mente.

Por ejemplo, le agradaría tener conocimiento de quién había iniciado esta tradición familiar.

Sería bueno hacerle saber a esta ingeniosa persona que en su perfecto plan para asegurar la vejez de las mujeres había una ligera falla.

Si Tita no podía casarse ni tener hijos, ¿quién la cuidaría entonces al llegar a la senectud?

¿Cuál era la solución acertada en estos casos?

¿O es que no se esperaba que las hijas que se quedaban a cuidar a sus madres sobrevivieran mucho tiempo después del fallecimiento de sus progenitoras?

dónde se quedaban las mujeres que se casaban y no podían tener hijos, quién se encargaría

de atenderlas?

Es más, quería saber, ¿cuáles fueron las investigaciones que se llevaron a cabo para concluir que la hija menor era la más indicada para velar por su madre y no la hija

mayor?

¿Se había tomado alguna vez en cuenta la opinión de las hijas afectadas? ¿Le estaba permitido al menos, si es que no se podía casar, conocer el amor?

¿O ni siquiera eso? Tita sabía muy bien que todos estos interrogantes tenían que pasar irremediablemente a

formar parte del archivo de preguntas sin respuesta.

En la familia De la Garza se obedecía y punto. punto.

Mamá Elena, ignorándola por completo, salió muy enojada de la cocina y por una semana no le dirigió la palabra.

Como Agua Para Chocolate/Ep 2 Like Water For Chocolate/Ep 2 Like Water For Chocolate/Ep 2 Comme de l'eau pour du chocolat/Ep 2 Als water voor chocolade/Ep 2 Como Água para Chocolate/Ep 2 Как вода для шоколада/Эп 2 Як вода для шоколаду/серія 2

Como el día en que vieron en la plaza del pueblo a un señor que formaba figuras de Like the day they saw a man in the town square who formed figures of Como no dia em que viram um homem na praça da cidade que estava a formar figuras de Як того дня, коли вони побачили на міській площі чоловіка, який робив фігури

animales con globos alargados y se les ocurrió repetir el mecanismo pero utilizando trozos de animals with elongated balloons and it occurred to them to repeat the mechanism but using pieces of animais com balões alongados e tiveram a ideia de repetir o mecanismo mas utilizando pedaços de тварини з подовженими повітряними кулями, і їм спало на думку повторити механізм, але використовуючи шматочки

chorizo. chorizo. чорізо.

Armaron no sólo animales conocidos sino que además inventaron algunos con cuello They assembled not only known animals but also invented some with necks Вони збирали не тільки відомих тварин, а й придумали деяких із шиями de cisne, patas de perro y cola de caballo, por citar sólo algunos. swan, doglegs and ponytails, to name just a few. лебідь, собачі лапи та кінський хвіст, це лише деякі з них.

El problema surgía cuando tenían que deshacerlos para freír el chorizo. The problem arose when they had to undo them to fry the chorizo. Проблема виникла, коли їх довелося від’єднати, щоб посмажити чорізо.

La mayoría de las Most of the Більшість з veces Tita se negaba. Sometimes Tita refused. Іноді Тита відмовлявся.

La única manera en que accedía voluntariamente a hacerlo era cuando The only way he voluntarily agreed to do so was when Єдиний спосіб, яким він добровільно погодився це зробити, — коли se trataba de elaborar las tortas de Navidad, pues le encantaban. It was about making Christmas cakes, because he loved them. Йшлося про приготування різдвяних пирогів, тому що він їх любив.

Entonces no sólo permitía So not only allowed Так не тільки дозволено que se desbaratara a uno de sus animales, sino que alegremente observaba cómo se freía. let one of his animals fall apart, but rather cheerfully watched it fry. що одна з його тварин була розтерзана на шматки, але радісно дивився, як вона смажиться.

Hay que tener cuidado de freír el chorizo para las tortas a fuego muy lento, para que de Be careful to fry the chorizo for the cakes over a very low heat, so that it Смажачи чорізо для коржів на дуже повільному вогні потрібно бути обережним, щоб

esta manera quede bien cocido, pero sin dorarse excesivamente. this way it is well cooked, but without browning excessively. Таким чином він добре прожарюється, але без надмірного підрум'янювання.

En cuanto está listo se As soon as it is ready, Як тільки буде готове retira del fuego y se le incorporan las sardinas, a las que con anterioridad se las ha despojado el esqueleto. remove from the fire and incorporate the sardines, which previously have been Зняти з вогню і додати сардини, які раніше були

despojado del esqueleto. stripped of the skeleton. позбавлений скелета.

Es necesario, también, rasparles con un cuchillo las manchas It is also necessary to scrape the spots with a knife Також необхідно зішкребти плями ножем. negras que tienen sobre la piel. blacks that have on the skin. чорний вони мають на шкірі.

Junto con las sardinas se mezclan la cebolla, los chiles Along with the sardines are mixed onions, chilies Разом із сардинами змішайте цибулю, перець чилі picados y el orégano molido. chopped and ground oregano. подрібненого і меленого орегано.

Se deja reposar la preparación, antes de rellenar las tortas. The preparation is left to rest, before filling the cakes. Дайте заготовці відпочити, перш ніж наповнювати коржі. Tita gozaba enormemente este paso, ya que mientras reposa el relleno es muy agradable Tita greatly enjoyed this step, since while resting the filling is very pleasant Тіті дуже сподобався цей крок, тому що поки начинка лежить, це дуже приємно

gozar del olor que despide, pues los olores tienen la característica de reproducir tiempos genießen Sie den Geruch, den er verströmt, denn Gerüche haben die Eigenschaft, sich immer wieder zu reproduzieren enjoy the smell that leaves, because smells have the characteristic of reproducing times насолоджуйтесь запахом, який він видає, оскільки запахи мають властивість відтворюватися рази

pasados junto con sonidos y olores nunca igualados en el presente. passed along with sounds and smells never equaled in the present. минуле разом із звуками та запахами ніколи не дорівнювало теперішньому.

A Tita le gustaba hacer Tita liked to do Тита любив робити una gran inhalación y viajar junto con el humo y el olor-tan peculiar que percibía hacia los recovecos de su memoria. a great inhalation and travel along with the smoke and the smell-so peculiar that I perceived towards the recesses of her memory. велике вдихання та подорож разом із димом і запахом, таким незвичайним, що він сприйняв до

recovecos de su memoria. recesses of his memory. закутки його пам'яті.

Vanamente trataba de evocar la primera vez que olió una de esas tortas, sin resultados, Vanamente tried to evoke the first time he smelled one of those cakes, without results, Марно він намагався згадати, коли вперше відчув запах одного з тих тістечок, але безрезультатно,

porque tal vez fue antes de que naciera. because maybe it was before he was born. Тому що, можливо, це було ще до мого народження.

Quizá la rara combinación de las sardinas con el Perhaps the rare combination of sardines with the Можливо, рідкісне поєднання сардин з chorizo llamó tanto su atención que la hizo decidirse a renunciar a la paz del éter, escoger el chorizo erregte ihre Aufmerksamkeit so sehr, dass sie beschloss, die Ruhe des Äthers aufzugeben und sich für die Chorizo caught her attention so much that it made her decide to renounce the peace of the ether, choose the ковбаса настільки привернула її увагу, що вона вирішила відмовитися від миру ефіру, вибрати

vientre de Mamá Elena para que fuera su madre y de esta manera ingresar en la familia De Mama Elena's belly to be his mother and thus enter the family Утроба мами Олени стала її матір'ю і таким чином увійшла в сім'ю Де

la Garza, que comía tan deliciosamente y que preparaba un chorizo tan especial. La Garza, who ate so deliciously and prepared such a special chorizo. La Garza, яка так смачно їла і яка готувала такий особливий чорізо.

En el rancho de Mamá Elena la preparación del chorizo era todo un rito. At Mama Elena's ranch, the preparation of chorizo was a ritual. На ранчо мами Олени приготування чорізо було ритуалом.

Con un día de With a day of з днем anticipación se tenían que empezar a pelar ajos, limpiar chiles y a moler especias. In advance they had to start peeling garlic, cleaning peppers and grinding spices. Заздалегідь вони мали почати чистити часник, чистити перець чилі та молоти спеції.

Todas las All всі mujeres de la familia tenían que participar: Mamá Elena, sus hijas Gertrudis, Rosaura y Tita, women of the family had to participate: Mama Elena, her daughters Gertrudis, Rosaura and Tita, жінки в сім'ї повинні були брати участь: мама Олена, її доньки Гертрудіс, Розаура і Тіта,

Nacha la cocinera y Chencha la sirvienta. Nacha the cook and Chencha the maid. Нача кухар і Ченча покоївка.

Se sentaban por las tardes en la mesa del comedor They sat in the evenings at the dining table Вони сиділи вечорами за обіднім столом. y entre pláticas y bromas el tiempo se iba volando hasta que empezaba a oscurecer. and between talks and jokes the time flew away until it began to get dark. і між розмовами та жартами час пролетів, поки не почало темніти.

Entonces Mamá Elena decía: Then Mama Elena said: Тоді мама Олена сказала:

-Por hoy ya terminamos con esto. -For today we are done with this. - Ми закінчили з цим на сьогодні.

Dicen que al buen entendedor pocas palabras, así que después de escuchar esta frase Man sagt, dass dem Weisen ein paar Worte genügen, und nachdem ich diesen Satz gehört habe They say that to the good listener few words, so after listening to this phrase Кажуть, що мало слів добре для гарного розуміння, тому, почувши це речення

todas sabían qué era lo que tenían que hacer. they all knew what they had to do. усі вони знали, що мали робити.

Primero recogían la mesa y después se First they picked up the table and then Спочатку прибрали зі столу, а потім repartían las labores: una metía a las gallinas, otra sacaba agua del pozo y la dejaba lista they distributed the work: one put the chickens, another took water from the well and left it ready розподілили завдання: один посадив курей, інший набрав води з криниці і залишив готовою

para utilizarla en el desayuno, y otra se encargaba de la leña para la estufa. to use it for breakfast, and another was in charge of the wood for the stove. використовувати його для сніданку, а інший відповідав за дрова для печі.

Ese día ni se That day neither Я не знаю того дня planchaba ni se bordaba ni se cosía ropa. ironed or embroidered or sewed clothes. прасований чи вишитий чи шитий одяг.

Después todas se iban a sus recámaras a leer, Then they all went to their bedrooms to read, Потім усі пішли до своїх спалень читати. rezar y dormir. pray and sleep. молитися і спати

Una de estas tardes, antes de que Mamá Elena dijera que ya se podían One of these afternoons, before Mama Elena said that they could Одного разу після обіду мама Олена сказала, що вже можна levantar de la mesa, Tita, que entonces contaba con quince años, le anunció con voz To get up from the table, Tita, who was then fifteen years old, announced with a voice — вставши з-за столу, голосом оголосив Тита, якому тоді було п'ятнадцять років

temblorosa que Pedro Muzquiz quería venir a hablar con ella... trembling that Pedro Muzquiz wanted to come talk to her ... тремтить, що Педро Мускіс хоче прийти і поговорити з нею...

-¿Y de qué me tiene que venir a hablar ese señor? "And what does that man have to talk to me about?" -А про що той джентльмен має приходити до мене говорити?

Dijo Mamá Elena luego de un silencio interminable que encogió el alma de Tita. Mama Elena said after an interminable silence that shrunk Tita's soul. — сказала Мама Олена після нескінченної мовчанки, від якої Тита стиснула душу.

Con voz apenas perceptible Tita respondió: With barely noticeable voice Tita responded: Ледь вловимим голосом Тита відповіла:

-Yo no sé. -I do not know. -Не знаю.

Mamá Elena le lanzó una mirada que para Tita encerraba todos los años de represión que Mama Elena gave him a look that for Tita contained all the years of repression that Мама Олена кинула на неї такий погляд, який для Тита охопив усі роки репресій, які вона пережила

habían flotado sobre la familia y dijo: They had floated over the family and said: навис над родиною і сказав:

-Pues más vale que le informes que si es para pedir tu mano, no lo haga. -Well, you better inform him that if it's to ask for your hand, do not do it. -Ну, краще повідомте йому, що якщо це просити вашої руки, не робіть цього.

Perdería su I would lose your втратив би своє tiempo y me haría perder el mío. time and I would lose mine. час, і це змусить мене втратити свій.

Sabes muy bien que por ser la más chica de las mujeres a ti You know very well that being the youngest of women to you Ви добре знаєте, що за те, що ви найменша з жінок te corresponde cuidarme hasta el día de mi muerte. it is up to you to take care of me until the day of my death. Тобі належить піклуватися про мене до дня, коли я помру.

Dicho esto, Mamá Elena se puso lentamente de pie, guardó sus lentes dentro del delantal Saying this, Mom Elena slowly got up, kept her glasses inside the apron Сказавши це, мама Олена повільно встала, поклала окуляри на фартух.

y a manera de orden final repitió: and as a final order he repeated: і в якості останнього наказу він повторив:

-¡Por hoy, hemos terminado con esto! -Today, we're done with this! -На сьогодні ми з цим закінчили!

Tita sabía que dentro de las normas de comunicación de la casa no estaba incluido el Tita knew that within the communication rules of the house was not included the Тита знала, що правила спілкування в будинку не передбачають

diálogo, pero aun así, por primera vez en su vida intentó protestar a un mandato de su dialogue, but even so, for the first time in his life he tried to protest a mandate from his діалог, але незважаючи на це, він уперше в житті спробував опротестувати мандат від свого

madre. mother. мати.

-Pero es que yo opino que... -But I think that ... Але я думаю, що...

-¡Tú no opinas nada y se acabó! -You don't think anything and it's over! -Нічого не думаєш і кінець!

Nunca, por generaciones, nadie en mi familia ha Never, for generations, no one in my family has Ніколи, протягом багатьох поколінь, не було нікого в моїй родині protestado ante esta costumbre y no va a ser una de mis hijas quien lo haga. protested against this custom and it is not going to be one of my daughters who does it. протестував проти цього звичаю, і це не зробить одна з моїх дочок.

Tita bajó la cabeza y con la misma fuerza con que sus lágrimas cayeron sobre la mesa, así Tita lowered her head and with the same force with which her tears fell on the table, like this Тита опустила голову і з тією ж силою, з якою її сльози падали на стіл, так

cayó sobre ella su destino. her fate fell upon her. її спіткала доля.

Y desde ese momento supieron ella y la mesa que no podían And from that moment they knew she and the table that they could not І з цього моменту вона і стіл знали, що не можуть modificar ni tantito la dirección de estas fuerzas desconocidas que las obligaban, a la una, a modify the direction of these unknown forces that forced them, at one, to хоча б трохи змінити напрямок цих невідомих сил, які змусили їх, як одного, до

compartir con Tita su sino, recibiendo sus amargas lágrimas desde el momento en que nació, share with Tita her fate, receiving her bitter tears from the moment she was born, розділити з Титою її долю, приймаючи її гіркі сльози з моменту її народження,

y a la otra a asumir esta absurda determinación. and the other to assume this absurd determination. а інший припустити це абсурдне рішення.

Sin embargo, Tita no estaba conforme. However, Tita was not satisfied. Однак Тита це не влаштовувало.

Una gran cantidad de dudas e inquietudes acudían A lot of doubts and concerns came З’явилася велика кількість сумнівів і побоювань a su mente. to your mind. на ваш розум.

Por ejemplo, le agradaría tener conocimiento de quién había iniciado esta For example, you would like to know who initiated this Наприклад, ви хотіли б знати, хто це почав tradición familiar. family tradition. сімейна традиція.

Sería bueno hacerle saber a esta ingeniosa persona que en su perfecto It would be nice to let this resourceful person know that in his perfect Було б непогано повідомити цій дотепній людині, що він ідеальний plan para asegurar la vejez de las mujeres había una ligera falla. Plan, das Alter von Frauen zu versichern, hatte einen kleinen Fehler. plan to ensure the old age of women there was a slight flaw. план забезпечення старості для жінок мав невеликий недолік.

Si Tita no podía casarse ni If Tita couldn't marry or Якби Тіта не могла навіть одружитися tener hijos, ¿quién la cuidaría entonces al llegar a la senectud? having children, who would then take care of her when she reached old age? мати дітей, хто б тоді піклувався про неї, коли вона досягла старості?

¿Cuál era la solución What was the solution яке було рішення acertada en estos casos? correct in these cases? правильно в цих випадках?

¿O es que no se esperaba que las hijas que se quedaban a cuidar a Or was it not expected that the daughters who stayed to care for Або не очікували, що дочки, які залишилися, щоб піклуватися про них sus madres sobrevivieran mucho tiempo después del fallecimiento de sus progenitoras? did their mothers survive long after the death of their parents? їхні матері живуть довго після смерті їхніх батьків?

dónde se quedaban las mujeres que se casaban y no podían tener hijos, quién se encargaría where the women who got married and couldn't have children stayed, who would take care Де залишилися жінки, які вийшли заміж і не могли мати дітей, хто про це подбає?

de atenderlas? to attend them? служити їм?

Es más, quería saber, ¿cuáles fueron las investigaciones que se llevaron a Moreover, I wanted to know, what were the investigations that were carried out Більше того, я хотів знати, які слідчі дії проводилися? cabo para concluir que la hija menor era la más indicada para velar por su madre y no la hija to conclude that the youngest daughter was the most indicated to watch over her mother and not the daughter проведено, щоб зробити висновок, що молодша донька найкраще наглядає за матір’ю, а не за дочкою

mayor? higher? похилого віку?

¿Se había tomado alguna vez en cuenta la opinión de las hijas afectadas? Had the opinion of the affected daughters ever been taken into account? Чи враховувалась думка постраждалих дочок? ¿Le estaba Was he був він permitido al menos, si es que no se podía casar, conocer el amor? allowed at least, if he could not marry, know love? дозволив хоч, якщо не міг одружитися, пізнати кохання?

¿O ni siquiera eso? Or not even that? Або навіть не це? Tita sabía muy bien que todos estos interrogantes tenían que pasar irremediablemente a Tita knew very well that all these questions had to inevitably pass to Тита добре знав, що всі ці питання неминуче повинні були перейти в

formar parte del archivo de preguntas sin respuesta. be part of the unanswered questions file. бути частиною файлу запитань без відповідей.

En la familia De la Garza se obedecía y punto. The De la Garza family obeyed and У родині Де ла Гарса підкорилися і punto. point. точка.

Mamá Elena, ignorándola por completo, salió muy enojada de la cocina y por una Mama Elena, completely ignoring her, came out very angry from the kitchen and for a Мама Олена, абсолютно не звертаючи на неї уваги, вийшла з кухні дуже розлюченою і за одного semana no le dirigió la palabra. week did not speak to him. тиждень не розмовляв з ним.