26. La photographie pour déjouer clichés et représentations: Adrien Golinelli. 26. Adrien Golinelli: Fotografie als Mittel, um Klischees und Darstellungen zu widerlegen. 26\. Photography to thwart clichés and representations: Adrien Golinelli. 26. Fotografía para desbaratar clichés y representaciones: Adrien Golinelli. 26 La fotografia per contrastare i luoghi comuni e le rappresentazioni: Adrien Golinelli. 26. Fotografia, która udaremnia stereotypy i reprezentacje: Adrien Golinelli. 26. A fotografia para contrariar os clichés e as representações: Adrien Golinelli. 26. Klişeleri ve temsilleri engellemek için fotoğraf: Adrien Golinelli.

À votre avis, est-ce que ça vaut la peine  d'aller dans un pays comme la Corée du Nord? In your opinion, is it worth going to a country like North Korea? Sizce Kuzey Kore gibi bir ülkeye gitmeye değer mi?

Un pays où tout ce qu'on peut voir est contrôlé, calibré, probablement mis en scène, un pays où on (ne) peut pas se déplacer librement, où seul une fraction du territoire est accessible et où beaucoup de choses sont sûrement cachées ? A country where everything we can see is controlled, calibrated, probably staged, a country where we (cannot) move freely, where only a fraction of the territory is accessible and where a lot of things are surely hidden? Görebileceğiniz her şeyin kontrol edildiği, ayarlandığı ve muhtemelen sahnelendiği bir ülke, özgürce dolaş(a)madığınız, bölgenin sadece bir kısmının erişilebilir olduğu ve birçok şeyin kesinlikle gizli olduğu bir ülke?

Moi, je me suis dis que oui. Me, I told myself yes. Ben de öyle düşünmüştüm.

Je me suis dis que le simple fait d'être là-bas, de respirer l'air de Corée du Nord, m'apprendrait quelque chose que je (ne) pourrais pas connaître autrement. Sadece orada olmanın, Kuzey Kore havasını solumanın bana başka türlü bilemeyeceğim bir şey öğreteceğini düşündüm. Et j'y suis allé, l'année dernière, avec pour objectif de comprendre ce que le régime voulait me cacher en utilisant ce qu'il allait me montrer. And I went there, last year, with the aim of figuring out what the regime wanted to hide from me using what it was going to show me. Ve geçen yıl rejimin bana göstereceklerini kullanarak benden neyi saklamak istediğini anlamak amacıyla oraya gittim.

Si je viens vers vous avec mon appareil photo, vous allez vous demander : « Qu'est-ce qu'il veut montrer de moi? If I come to you with my camera, you're going to ask yourself, “What does he want to show of me? Elimde kameramla yanınıza geldiğimde kendinize şunu soracaksınız: "Bana ne göstermek istiyor?

» Vous allez vouloir être vu sous votre meilleur jour. You are going to want to be seen in your best light. "En iyi halinizle görünmek isteyeceksiniz. C'est la même chose avec la Corée du Nord. It's the same with North Korea. Kuzey Kore için de aynı şey geçerli. Simplement, le régime Nord Coréen a déjà une idée de ce que on veut montrer de lui. Simply, the North Korean regime already has an idea of what we want to show of it. Basitçe söylemek gerekirse, Kuzey Kore rejiminin ne olarak görülmek istediği konusunda zaten bir fikri var. Il sait que les touristes étrangers viennent chercher confirmation visuelle d'une conception du pays qu'ils se sont déjà façonnée au préalable. He knows that foreign tourists come to seek visual confirmation of a conception of the country that they have already shaped for themselves beforehand. Yabancı turistlerin, kendileri için halihazırda oluşturdukları bir ülke anlayışını görsel olarak teyit etmek için geldiklerini biliyor.

En Corée du Nord on m'a emmené dans un fast-food. In North Korea they took me to a fast food restaurant. Kuzey Kore'de beni bir fast-food restoranına götürdüler.

Ce hamburger était là pour prouver que le pays n'a rien à envier aux autres. This burger was there to prove that the country has nothing to envy to others. Bu hamburger, ülkenin diğerlerini kıskandıracak hiçbir şeyi olmadığını kanıtlamak için oradaydı. En fait, ça avait plutôt l'effet inverse, peut-être aussi parce que les hamburgers avaient tout sauf le goût de hamburger ; et dévoilait, si ce n'est un complexe, en tout cas, le désir d'être considéré comme un pays normal. In fact, it had quite the opposite effect, perhaps also because the burgers tasted anything but hamburger; and revealed, if not a complex, in any case, the desire to be considered as a normal country. Aslında, belki de hamburgerlerin tadı hamburgere benzemediği için tam tersi bir etki yarattı; ve bir kompleks olmasa da en azından normal bir ülke olarak görülme arzusunu ortaya çıkardı. Voilà pour l'envers du décor de paradis socialiste. So much for the backdrop of a socialist paradise. Sosyalist cennetin diğer tarafı için çok fazla.

En même temps, c'est un décor assez évident. At the same time, it is quite an obvious decor. Aynı zamanda, oldukça açık bir ortam.

Qui s'imagine vraiment que la Corée du Nord est un paradis socialiste ? Kuzey Kore'nin sosyalist bir cennet olduğunu gerçekten kim hayal ediyor? Mais il y avait un autre décor : le mien. But there was another setting: mine. Ama başka bir set daha vardı: benimki. Et le vôtre aussi, sûrement, celui d'un pays strictement divisé entre une élite qui se gave et un peuple d'esclaves. And yours too, surely, that of a country strictly divided between an elite who stuff themselves and a people of slaves. Ve elbette sizinki de, kendini doyuran bir elit ile kölelerden oluşan bir halk arasında kesin olarak bölünmüş bir ülke.

Sur place, j'ai découvert que ma vision était incomplète, que ce n'était pas l'image officielle du régime mais ce n'était pas non plus ce que j'imaginais. Gördüğümün eksik olduğunu, rejimin resmi imajı olmadığını ama hayal ettiğim gibi de olmadığını oracıkta anladım.

Il y avait un entre-deux, en fait. There was an in-between, in fact. Là, il ne s'agit pas de nier le caractère répressif autoritaire, dictatorial du régime, mais simplement de le mettre en perspective du quotidien des Nord Coréens. There, it is not a question of denying the authoritarian, dictatorial repressive character of the regime, but simply to put it in perspective of the daily life of North Koreans. Bu, rejimin baskıcı, otoriter, diktatoryal doğasını inkar etmek değil, sadece Kuzey Korelilerin günlük yaşamlarıyla bir perspektife oturtmaktır.

Une partie de la population, une partie en tout cas, ne vit ni le paradis, ni l'enfer, mais une vie que j'ai envie de qualifier de quelconque. Part of the population, part in any case, lives neither heaven nor hell, but a life that I want to call any. Nüfusun bir kısmı ya da en azından bir bölümü ne cenneti ne de cehennemi yaşıyor, ancak sıradan olarak tanımlamak istediğim bir hayat yaşıyor.

Regardez cette photo.

Je crois qu'elle euh, elle montre à la fois l'envers du décor d'un régime qui prétend se passer d'argent, alors qu'il y a en fait une très large économie souterraine en Corée du Nord, et qu'il y a plus d'argent chinois en circulation, c'en est, que de wons nord coréens. I think she uh, she shows both the behind the scenes of a regime that claims to be without money, when there is actually a very large underground economy in North Korea, and that There is more Chinese money in circulation, that is, than North Korean won. Bence bu, Kuzey Kore'de devasa bir yeraltı ekonomisi varken ve dolaşımda Kuzey Kore wonundan daha fazla Çin parası varken, parasızmış gibi davranan bir rejimin madalyonun diğer yüzünü gösteriyor. Mais elle dégage aussi un grand calme, une sérénité étonnante qui m'a très souvent frappée là-bas. But she also exudes a great calm, an astonishing serenity that has struck me very often there. Ama aynı zamanda büyük bir sakinlik, beni orada sık sık etkileyen şaşırtıcı bir dinginlik yayıyor.

C'est le genre d'interstice entre nos attentes de confirmations visuelles et les anticipations du sujet par rapport au regard qu'on (que l'on) porte sur lui que permet de révéler la photographie. It is the kind of interstice between our expectations of visual confirmations and the subject's anticipations in relation to the gaze that we (which we) have on him that the photograph reveals. Fotoğrafın ortaya çıkarmaya yardımcı olduğu şey, bizim görsel teyit beklentilerimiz ile öznenin bizim (onların) onları görme biçimimize dair beklentileri arasındaki boşluktur.

Alors il y a des pays comme la Corée du Nord où on ne peut aller qu'en touriste, et il y a aussi des pays dans lesquels il ne vaut mieux pas aller en touriste complet, comme par exemple l'Afghanistan. So there are countries like North Korea where you can only go as a tourist, and there are also countries where it is better not to go as a complete tourist, such as Afghanistan. Dolayısıyla Kuzey Kore gibi sadece turist olarak gidebileceğiniz ülkeler olduğu gibi, Afganistan gibi tam bir turist olarak gitmemenizin daha iyi olacağı ülkeler de var.

Lorsque j'y étais en 2006, 4 ans après l'invasion américaine ; euh, et donc assez peu de temps après la chute des Talibans, c'est toujours le cas maintenant, en Afghanistan, discrétion est synonyme de survie. 2006'da, Amerikan işgalinden 4 yıl sonra ve dolayısıyla Taliban'ın düşüşünden hemen sonra oraya gittiğimde, şu anda da olduğu gibi, Afganistan'da sağduyu hayatta kalmakla eş anlamlıdır.

À l'époque, j'avais la tunique complète, turban compris... Ça c'est pas moi, hein! At the time, I had the full tunic, turban included ... That's not me, eh! O zamanlar, türban dahil tam bir tunik giyerdim. Bu ben değilim, değil mi!

J'avais appris le dari, la langue locale. Yerel dil olan Dari'yi öğrenmiştim. J'avais voyagé dans la région pendant plusieurs mois, en Iran et au Pakistan ; bref, j'étais préparé. Birkaç ay boyunca bölgede, İran ve Pakistan'da seyahat etmiştim; kısacası hazırlıklıydım. Mais ce qui était de la discrétion pour moi, s'est révélé être, en fait, une source de peur pour les locaux. But what was discretion for me turned out to be, in fact, a source of fear for the locals. Ancak benim için sağduyu olan şey, yerel halk için bir korku kaynağına dönüştü. Souvent, on m'a pris pour un aspirant djihadiste. Often, I was taken for an aspiring jihadist. Sık sık cihat heveslisi biriyle karıştırıldım.

En plus, j'avais 19 ans à l'époque, donc ça ajoutait à la suspicion. Dahası, o sırada 19 yaşındaydım, bu da şüpheleri artırdı.

Et j'ai fait la singulière expérience de ce retournement entre les attentes, les projections de l'autre et sur l'autre, quand je voyageais entre deux villes du sud du pays, dans le coffre d'une petite Toyota, et que j'ai dû convaincre tout le reste de l'équipée de barbus qui étaient avec moi que je n'étais ni un touriste étranger, donc otage potentiel, ni un terroriste. Ötekinden ve ötekine dair beklentiler ve yansıtmalar arasındaki bu tersine dönüşün tekil deneyimini, ülkenin güneyindeki iki kasaba arasında küçük bir Toyota'nın bagajında seyahat ederken yaşadım ve yanımdaki sakallı ekibin geri kalanını ne yabancı bir turist, dolayısıyla potansiyel bir rehine ne de bir terörist olduğuma ikna etmek zorunda kaldım.

Et dans le premier cas, c'était moi qui craignais pour ma vie, dans le second c'étaient eux. İlkinde hayatından endişe eden bendim, ikincisinde ise onlardı.

Alors, ce jeu du chat et de la souris s'est arrêté quand nous avons croisé un convoi de l'armée américaine. Bu kedi fare oyunu bir Amerikan ordu konvoyuna rastladığımızda sona erdi.

Nous avons garé la voiture sur le bas côté, laissé (passer) les chars passer ; et à ce moment là, je peux vous dire que j'entendais la poussière retomber dans l'habitacle de la voiture. We parked the car on the side of the road, let the tanks pass; and at that moment, I can tell you that I heard the dust settling in the passenger compartment of the car. Arabayı yolun kenarına park ettik ve tankların geçmesine izin verdik; ve o anda, arabanın yolcu bölmesine çöken tozu duyabildiğimi söyleyebilirim.

Les barbus, en fait, s'étaient juste arrêtés de respirer. The bearded ones, in fact, had just stopped breathing. Sakallı adamların nefesleri kesilmişti. Parce qu'ils savaient que si je me faisais sauter, c'était à ce moment là ou jamais. Because they knew if I blew myself up, it was then or never. Çünkü biliyorlardı ki kendimi havaya uçurursam ya o an olacaktı ya da hiç olmayacaktı.

(Rires)

Oui, c'est pas drôle, hein! Yes, it's not funny, eh!

Ça illustre le poids des aprioris, des projections, des attentes qu'on a sur l'autre et qui constituent l'arrière-plan du travail photographique. Fotoğraf çalışmalarımızın arka planını oluşturan, başkaları hakkındaki önyargı, tahmin ve beklentilerimizin ağırlığını göstermektedir.

Alors, Afghanistan, Corée du Nord, là, on parle... c'est du lourd, hein! So, Afghanistan, North Korea, there, we are talking ... it's heavy, eh! Yani, Afganistan, Kuzey Kore, konuşuyoruz... Bu büyük bir mesele, değil mi?

Mais pour terminer, je propose de…, d'aller voir au Bhoutan. Le Bhoutan, le pays du bonheur national brut, vous le savez peut-être déjà. Bhutan, the land of gross national happiness, you may already know. Bhutan'ın Gayri Safi Milli Mutluluk ülkesi olduğunu zaten biliyor olabilirsiniz. Au Bhoutan, contrairement à ici, où nous souffrons de la faiblesse de notre produit national brut, on produit du bonheur. In Bhutan, unlike here, where we suffer from low gross national product, happiness is produced. Bhutan'da, düşük gayri safi milli hasıladan muzdarip olduğumuz buranın aksine, mutluluk üretiliyor.

Et bien, en fait, le Bhoutan, c'est le parfait exemple de présupposé qui rend aveugle. Well, in fact, Bhutan is the perfect example of the blind assumption. Bhutan, kör bir ön kabulün mükemmel bir örneğidir.

La plupart des touristes qui y vont sont tellement fixés sur l'idée de fouler un paradis perdu qu'ils sont incapables de voir le pays. Most of the tourists who go there are so fixated on the idea of treading a lost paradise that they are unable to see the country. Oraya giden turistlerin çoğu kayıp bir cennete ayak basma fikrine o kadar takılmış ki ülkeyi göremiyorlar.

En réalité, le véritable Bhoutan est à des kilomètres de notre idée d'harmonie bouddhiste entre l'homme et la nature. In fact, the real Bhutan is miles from our idea of Buddhist harmony between man and nature. Gerçekte, gerçek Bhutan, insan ve doğa arasındaki Budist uyum fikrimizden kilometrelerce uzakta.

L'oligarchie au pouvoir s'enrichit sans vergogne en construisant des barrages géants sur toutes les rivières du pays, dont l'électricité est ensuite vendue à l'Inde voisine et la jeunesse, et bien comme partout, rêve d'occident. İktidardaki oligarşi, ülkenin tüm nehirleri üzerinde dev barajlar inşa ederek utanmazca zenginleşiyor; bu barajlardan elde edilen elektrik komşu Hindistan'a satılıyor ve ülkenin gençleri, her yerde olduğu gibi, Batı'nın hayalini kuruyor.

Bhoutan, Corée du Nord, Afghanistan, ce que permet la photographie, à mon avis, c'est de bousculer la vision d'un pays. Bhutan, North Korea, Afghanistan, what photography allows, in my opinion, is to shake up the vision of a country. İster Bhutan, ister Kuzey Kore ya da Afganistan olsun, fotoğrafın bir ülkeye dair vizyonumuzu sarsmamıza olanak sağladığına inanıyorum.

C'est de la remettre en question. It is to question it. Bu, onu sorgulamakla ilgili. Et en particulier pour des pays comme ceux-ci qui sont difficiles d'accès et d'autant plus sujet, du coup, à un conditionnement par les médias qui s'intéressent, en général, à un même aspect récurrent. Bu durum, özellikle erişimi zor olan ve bu nedenle de genellikle aynı tekrara odaklanan medya tarafından şartlandırılmaya daha yatkın olan bu gibi ülkeler için geçerlidir.

Remettre en question, ça (ne) veut pas dire défendre la thèse opposée. Questioning does not mean defending the opposite thesis. Sorgulamak, karşı tezi savunmak anlamına gelmez.

Ça veut dire enrichir, amender, ajouter des clés de compréhension. Zenginleştirmek, değiştirmek, anlayışa anahtarlar eklemek anlamına gelir. Si votre avis se base sur des fondements solides, et bien, le remettre en question ne le rendrait que plus fort et si ses fondements sont faibles, et bien, il évoluera. If your opinion is based on a solid foundation, well, questioning it would only make it stronger and if its foundation is weak, well, it will evolve. Eğer fikriniz sağlam temellere dayanıyorsa, onu sorgulamak sadece daha güçlü hale getirecektir ve eğer temelleri zayıfsa, o zaman evrim geçirecektir.

La photographie joue ce rôle de révélateur, car constamment elle jongle entre visible, dissimulé, et l'infirmation ou la confirmation d'une image mentale pré-existante. Fotoğraf bu açığa çıkarma rolünü oynarken, görünür olanla gizli olan ve önceden var olan zihinsel bir imgenin geçersiz kılınması ya da doğrulanması arasında sürekli hokkabazlık yapar.

Merci!

(Applaudissements)