×

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώσουμε τη λειτουργία του LingQ. Επισκέπτοντας τον ιστότοπο, συμφωνείς στην πολιτική για τα cookies.


image

Μαθαίνουμε στο Σπίτι, Ιστορία - Επανάσταση 1821: Προετοιμασία και έναρξη - ΣΤ' Δημοτικού Επ. 27

Ιστορία - Επανάσταση 1821: Προετοιμασία και έναρξη - ΣΤ' Δημοτικού Επ. 27

Αγαπητά μου παιδιά χαίρετε!

Ονομάζομαι Χαράλαμπος Μηνάογλου.

Και μαζί θα κάνουμε το μάθημα της Ιστορίας της Στ΄ Δημοτικού.

Σήμερα θα μιλήσουμε για τη μεγάλη ελληνική επανάσταση του 1821.

Και ιδίως για την προετοιμασία και την πρώτη φάση της.

Η επανάσταση του 1821 είναι ένα γεγονός κεντρικό για την ιστορία μας.

Ένα γεγονός, το οποίο οδήγησε στην ίδρυση του νεοελληνικού κράτους.

Για να γίνει όμως αυτό, χρειάστηκε να υπάρξουν άνθρωποι, οι οποίοι αγωνίστηκαν...

και για την προετοιμασία του γεγονότος της επανάστασης.

Όχι μόνο για την ίδια την επανάσταση.

Αυτό έγινε με τη Φιλική Εταιρεία πρωτίστως.

Μία μυστική οργάνωση των Ελλήνων, η οποία ξεκίνησε από την νότια Ρωσία,

από τον ελληνισμό ευρύτερα της Ρωσίας και επεκτάθηκε σε όλους τους Έλληνες.

Η Φιλική Εταιρία ιδρύθηκε το 1814.

Μέχρι το 1821, τα επτά χρόνια δηλαδή που μεσολάβησαν μέχρι την έναρξη της επανάστασης,

κατόρθωσε να συγκεντρώσει από τη μία χρήματα και εφόδια για τον αγώνα...

Από την άλλη να γράψει ως μέλη της Έλληνες,

σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της οθωμανικής αυτοκρατορίας,

της Ρωσίας αλλά ακόμα και στην κεντρική Ευρώπη.

Υπήρξε δηλαδή ο συνεκτικός δεσμός.

Αυτό που επέτρεψε, η Επανάσταση του 1821 να πάρει τόσο μεγάλη διάσταση.

Γιατί είχαν γίνει και παλιότερα επαναστατικά κινήματα,

τα οποία όμως ήταν πάντα τοπικά.

Συνεννοούνταν άνθρωποι που ζούσαν σε κοντινές περιοχές.

Με τη Φιλική Εταιρεία η ιδέα της επανάστασης ταξίδεψε και...

...έγινε κτήμα όλων των Ελλήνων όπου κι αν ζούσαν αυτοί.

Τη Φιλική Εταιρεία ξέρουμε ότι την ίδρυσαν...

Αναφέρονται ως ιδρυτές της ο Ξάνθος, ο Τσακάλωφ και ο Σκουφάς.

Τρεις φλογεροί Έλληνες πατριώτες.

Οι οποίοι βέβαια ήταν έμποροι στην Οδησσό, στη νότια Ρωσία όπου και ιδρύθηκε η Εταιρία.

Πίσω όμως από αυτούς βρίσκονταν πολλοί Έλληνες μεγαλοεπιχειρηματίες,

που τότε, χάρη και στην πολιτική του ρωσικού κράτους υπέρ των Ελλήνων,

κέρδιζαν πάρα πολλά από το εμπόριο της Μαύρης Θάλασσας.

Μαύρη Θάλασσα, η θάλασσα που είναι ανάμεσα ουσιαστικά στην Τουρκία και στη Ρωσία.

Και επίσης πέρα από τους Έλληνες μεγαλεμπόρους,

στη Φιλική Εταιρεία πρωτοστάτησαν Φαναριώτες Έλληνες.

Έλληνες που είχαν διατελέσει ηγεμόνες,

τα προηγούμενα χρόνια στη Μολδαβία και στη...

...Βλαχία και έβρισκαν καταφύγιο στη Ρωσία.

Καθώς και σπουδαίοι αξιωματούχοι του ρωσικού κράτους,

οι οποίοι ήταν ελληνικής καταγωγής.

Αυτές οι ομάδες ήταν αυτές, οι οποίες προετοίμασαν τον αγώνα.

Ανάμεσα σε αυτούς τους ανθρώπους και στις δικές τους...

...συζητήσεις έγινε για πρώτη φορά αντιληπτό πώς θα έπρεπε...

...να οργανωθεί ο αγώνας και πώς θα έπρεπε να συνεχιστεί,

ώστε να αποδώσει το ποθούμενο που ήταν βεβαίως η ελευθερία.

Αυτό όπως είπαμε, χρειάστηκε να προχωρήσουν,

...να περάσουν τα χρόνια για να γίνει. Χρειάστηκαν επτά χρόνια μέχρι το 1821.

Ιδίως μετά το 1817 και ακόμα περισσότερο το 1818 η Φιλική Εταιρία πλέον...

...έγραφε μέλη σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Ακόμα και μέσα στην ίδια την Κωνσταντινούπολη,

όπου ήταν η έδρα του οθωμανικού κράτους.

Και βέβαια ήταν εκεί που έδρευε και το Πατριαρχείο,

που ήταν η κεφαλή των Ελλήνων μέσα στην οθωμανική αυτοκρατορία,

αλλά και η έδρα των Φαναριωτών.

Των σπουδαίων αυτών λαϊκών πολιτικών θα λέγαμε αρχόντων του ελληνισμού.

Τα χρόνια λοιπόν πέρασαν, οι προετοιμασίες ολοκληρώνονταν...

και τότε ένας από τους βασικούς παράγοντες μέσα στην Εταιρεία,

ο γόνος της σπουδαίας φαναριώτικης οικογένειας των Υψηλάντηδων,

με ποντιακή απώτερη καταγωγή, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης,

του οποίου και ο πατέρας και ο παππούς είχαν διατελέσει...

...ηγεμόνες στη Μολδαβία και τη Βλαχία τις προηγούμενες δεκαετίες,

αποφάσισε να μπει μπροστά και να ξεκινήσει την επανάσταση.

Αποφάσισε ότι είχε έρθει πια ο χρόνος για να γίνει...

...πραγματικότητα αυτό που σχεδίαζε μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες,

που είπαμε και πλέον να περάσουμε στη φάση που τα σχέδια θα υλοποιούνταν.

Ο Υψηλάντης αποφάσισε να ξεκινήσει την επανάσταση, πού;

Αποφάσισε να ξεκινήσει την επανάσταση στη Μολδοβλαχία.

Δύο επαρχίες μέχρι τότε του οθωμανικού κράτους,

τις οποίες όμως για έναν αιώνα πριν,

από τις αρχές του 18ου αιώνα,

τις διοικούσαν αποκλειστικά και μόνο Έλληνες Φαναριώτες.

Έλληνες από το Φανάρι, την περιοχή αυτή της Κωνσταντινούπολης,

όπου κατοικούσαν ιδίως οι πλούσιοι Έλληνες,

τους οποίους διόριζε ο σουλτάνος, για να τις κυβερνήσουν...

...και στο εσωτερικό τους οι Έλληνες ηγεμόνες,

λειτουργούσαν σαν κανονικοί βασιλείς.

Στο εσωτερικό έκαναν ό,τι ήθελαν.

Απλώς έπρεπε να πληρώνουν φόρο στον σουλτάνο.

Κι όπως είπαμε του Υψηλάντη και ο παππούς

και ο πατέρας είχαν διατελέσει ηγεμόνες εκεί.

Αυτό λοιπόν έδωσε στον Υψηλάντη την ευκαιρία

να ξεκινήσει από τη Μολδαβία και τη Βλαχία,

μαζί βέβαια με το γεγονός ότι ο Υψηλάντης,

ήλπιζε ότι θα τον ακολουθήσουν και οι Ρώσοι.

Είχε μία ελπίδα που άλλοι σπουδαίοι μέσα στη Φιλική Εταιρεία,

δεν την ασπάζονταν. Και του έλεγαν ότι δεν έκανε καλά που ξεκίναγε τότε.

Είχε μία ελπίδα ο Υψηλάντης ότι ο Τσάρος θα ερχόταν από πίσω.

Οι ρωσικές δυνάμεις θα εισέβαλαν κι εκείνες.

Και έτσι και η επανάσταση η δική μας, θα

βοηθιόταν με αυτόν τον τρόπο να έρθει σε πέρας.

Ο Υψηλάντης συγκέντρωσε γύρω του...

...κάποιους ανθρώπους που έφερε μαζί του από τη Ρωσία.

Ήταν άλλωστε υπασπιστής του Τσάρου, τα προηγούμενα χρόνια ο Υψηλάντης.

Είχε τους ανθρώπους του και στη Ρωσία.

Και επίσης τον Ιερό Λόχο, τους Έλληνες αυτούς φοιτητές,

που έσπευσαν να πολεμήσουν για την πατρίδα.

Και βέβαια κάποιους εμπειροπόλεμους οπλαρχηγούς, τον Φαρμάκη και τον Ολύμπιο,

οι οποίοι είχαν πολεμήσει και σε άλλες επαναστάσεις,

που είχαν γίνει εκείνα τα χρόνια στις περιοχές τις τουρκοκρατούμενες.

Κυρίως στη σερβική,όπως τη λέμε, επανάσταση.

Μία επανάσταση των ομόδοξων Σέρβων το 1804,

η οποία είχε στεφθεί με αρκετή επιτυχία.

Αυτοί λοιπόν απετέλεσαν τα στρατεύματα του Υψηλάντη στη Μολδαβία και τη Βλαχία.

Ο Υψηλάντης όμως, επειδή ακριβώς από τη μία οι Ρώσοι που υπολόγιζε, δεν ήρθαν,

από την άλλη οι ντόπιοι πάλι, οι Ρουμάνοι ορθόδοξοι που ήταν μέλη της Φιλικής Εταιρείας,

επίσης δεν συνεισέφεραν στον αγώνα όπως θα έπρεπε να μπουν, απέτυχε.

Το κίνημα εκεί κατεστάλη.

Οι δυνάμεις διαλύθηκαν παρότι συνέχισαν για μήνες να προσπαθούν οι οπλαρχηγοί.

Ιδίως ο Φαρμάκης και ο Ολύμπιος.

Εν τούτοις τελικώς το κίνημα απέτυχε. Και αυτό δημιούργησε ένα μεγάλο πρόβλημα πια.

Τι θα γινόταν από εκεί και πέρα;

Υπήρξαν κάποιοι ανάμεσα στους Φιλικούς... Και Φιλικοί είπαμε...

...τότε υπήρχαν σε όλες τις περιοχές της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Όπου υπήρχαν Έλληνες υπήρχαν κάποιοι από αυτούς,

που είχαν γίνει μέλη της Φιλικής Εταιρείας και γνώριζαν για τον ξεσηκωμό.

Υπήρξε μία μεγάλη συζήτηση. Κάποιοι φοβήθηκαν.

Και είπαν, αφού απέτυχε ο αρχηγός να κρυφτούμε, να ξεχάσουμε κι ότι ξέραμε ο ένας τον άλλον.

Γιατί, βέβαια, καταλαβαίνετε, μέσα στα πλαίσια της οθωμανικής αυτοκρατορίας,

όποιος συλλαμβανόταν να γνωρίζει αυτά τα σχέδια, θα τιμωρείτο με θάνατο.

Υπήρξαν και κάποιοι άλλοι, οι οποίοι είπαν ότι όχι, τώρα είναι η ευκαιρία να γίνει κάτι.

Γιατί από τη μία φοβόντουσαν ότι οι Τούρκοι θα τους έβρισκαν.

Οι Τούρκοι είχαν αρχίσει στην Κωνσταντινούπολη, έκαναν διώξεις φοβερές.

Τότε ήταν που εκτέλεσαν και τον Πατριάρχη, τον Γρηγόριο Ε΄ και άλλους αρχιερείς και προκρίτους.

Πέρα όμως από τον φόβο του, να μην μαθευτούν τα ονόματά τους...

και συλληφθούν μέλη της Φιλικής Εταιρίας, υπήρξε και η εξής σκέψη:

Στην Πελοπόννησο που υπήρχαν όπλα από την Φιλική Εταιρεία και αρκετοί Φιλικοί που ήταν οπλαρχηγοί,

δεν υπήρχαν πολλά τουρκικά στρατεύματα.

Γιατί οι Τούρκοι από το κίνημα του Υψηλάντη είχαν φοβηθεί.

Θεωρούσαν ότι ο Τσάρος τους κορόιδευε και ότι τελικά θα έκανε επίθεση σε βάρος τους.

Αυτό οδήγησε στο να μην υπάρχουν πολλά τουρκικά στρατεύματα στην Πελοπόννησο.

Και έτσι να αποφασίσουν τελικά οι Φιλικοί...

...να συνεχίσουν την Επανάσταση στην Πελοπόννησο.

Από τον Μάρτιο του 1821, η Επανάσταση θα συνεχιστεί στην Πελοπόννησο,

Αλλά, και περίπου το ίδιο διάστημα, στη Στερεά Ελλάδα.

Τότε την Πελοπόννησο την λέγανε Μωριά, και τη Στερεά Ελλάδα, Ρούμελη.

Σε αυτές τις δύο περιοχές προχωράει η Επανάσταση.

Ιδίως στην Πελοπόννησο έχει σημαντικότατες επιτυχίες.

Όλες οι μεγάλες πόλεις της Πελοποννήσου ήδη από το πρώτο έτος,

έχουν ελευθερωθεί. Και μένει μόνο μία. Η Τριπολιτσά.

Η οποία βρίσκεται στο κέντρο της Πελοποννήσου.

Και αποτελούσε το διοικητικό κέντρο για τους Οθωμανούς.

Δηλαδή όσο οι Οθωμανοί κατείχαν την Πελοπόννησο,

ως πρωτεύουσα της Πελοποννήσου είχαν την Τριπολιτσά.

Εκεί έδρευε ο Πασάς και εκεί είχαν τα περισσότερα στρατεύματα και πολεμοφόδια.

Πολλοί οπλαρχηγοί φοβούνταν να βαδίσουν κατά της Τριπολιτσάς.

Θεωρούσαν δηλαδή, ότι εντάξει, πετύχαμε...

ελευθερώσαμε τις περιφερειακές πόλεις της Πελοποννήσου,

που είχαν λιγότερα στρατεύματα... Αλλά η Τριπολιτσά τους φόβιζε.

Εκείνος που έδειξε πόσο σημαντικό ήταν να πέσει η Τριπολιτσά,

και εκείνος που τόλμησε και έκανε και τους άλλους να τον ακολουθήσουν,

σε αυτό το εγχείρημα, που στην αρχή δεν ήταν βέβαιο ότι θα πετύχει,

ήτανε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.

Ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα...

...των ηρώων του 1821. Ο στρατηγικότερος από τους οπλαρχηγούς.

Αυτός συνέλαβε την ιδέα ότι χωρίς την Τριπολιτσά,

η Επανάσταση δεν θα είχε κάνει σημαντικά πράγματα.

Ενώ, αν έπεφτε κι η Τριπολιτσά, η Επανάσταση,

θα είχε κυριαρχήσει απόλυτα, τουλάχιστον στην Πελοπόννησο.

Δεν είναι μόνο ότι οι Τούρκοι δεν θα είχαν πλέον τον τρόπο,

να ανακαταλάβουν τις άλλες πόλεις της Πελοποννήσου...

Αυτό θα μπορούσαν να το κάνουν στέλνοντας και δυνάμεις με πλοία.

Το βασικότερο ήταν ότι πλέον με την Τριπολιτσά στα χέρια των Ελλήνων,

θα περιέρχονταν στα χέρια των επαναστατών και τα πολεμοφόδια των Τούρκων.

Και αυτά ήταν απολύτως αναγκαία στην αρχή της Επανάστασης.

Αυτό έκανε τον Κολοκοτρώνη να κλείσει τον κλοιό στην Τριπολιτσά.

Και μέσα σε ένα έτος περίπου από την έναρξη της Επανάστασης,

ήταν ελεύθερος όλος ο Μωριάς, με την απελευθέρωση και της Τριπολιτσάς.

Αυτό το γεγονός θορύβησε πολύ τους Τούρκους.

Οι Τούρκοι βέβαια είχαν προσπαθήσει και από τη Στερεά να περάσουν στην Πελοπόννησο.

Εκεί ήταν κι άλλοι σπουδαίοι οπλαρχηγοί, όπως ο Διάκος.

Ο Αθανάσιος Διάκος ο οποίος νεότατος έδωσε τη ζωή του στην Αλαμάνα.

Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος.

Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης.

Αυτά είναι κάποια από τα ονόματα που υπάρχουν και στο βιβλίο σας,

μαζί με απεικονίσεις των σπουδαίων αγωνιστών.

Αυτοί λοιπόν είναι που θα κρατήσουν τις τουρκικές δυνάμεις

να μην περάσουν στην Πελοπόννησο όσο ολοκληρώνεται η απελευθέρωσή της.

Και ο αγώνας τους θα είναι ίσως πιο δύσκολος από των Πελοποννησίων,

γιατί στην Στερεά Ελλάδα οι τουρκικές δυνάμεις ήταν πιο εύκολο να μπουν.

Δηλαδή, οι αγωνιστές της Στερεάς Ελλάδας πολεμούσαν με περισσότερους Τούρκους.

Δέχονταν πάνω τους μεγαλύτερη τουρκική δύναμη στα πρώτα χρόνια της Επανάστασης.

Καθώς η Επανάσταση πλέον γιγαντώθηκε και πέτυχε στη Στερεά,

στην Πελοπόννησο αλλά και στα νησιά...

Όπου τα περισσότερα και τα μεγαλύτερα νησιά επαναστατούν αργά ή γρήγορα.

Η Κρήτη έχει επαναστατήσει και έχει κι εκείνη τις επιτυχίες της.

Οι Τούρκοι προβαίνουν σε αντίποινα, μη μπορώντας να ανακαταλάβουν την Πελοπόννησο.

Τα αντίποινα... ήδη αναφέραμε αυτά που έκαναν στην Κωνσταντινούπολη,

σε βάρος του Πατριάρχη και των Φαναριωτών. Συνεχίστηκαν με τις σφαγές,

που έγιναν στην Κύπρο και την εκτέλεση και εκεί του Αρχιεπισκόπου Κύπρου,

χωρίς οι Κύπριοι να έχουν προλάβει καν να ξεσηκωθούν,

αλλά υπήρχαν κι εκεί μέλη της Φιλικής Εταιρείας, τα οποία και εξόντωσαν οι Τούρκοι.

Και στη συνέχεια, με τις εκτεταμένες σφαγές στη Χίο.

Όπου εξόντωσαν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού.

Και συνέχισαν μετά και στα Ψαρά, όπου η καταστροφή ήταν ακόμα μεγαλύτερη,

για να γράψει ο εθνικός ποιητής "Στων Ψαρών την

ολόμαυρη ράχη, περπατώντας η δόξα μονάχη..."

Αυτοί οι στίχοι έρχονται στη μνήμη μας όταν αναφερόμαστε σε αυτά τα γεγονότα.

Οι Τούρκοι πέρα από τα αντίποινα έκαναν και κάτι άλλο.

Συγκέντρωσαν όσο στρατό είχαν διαθέσιμο στις ελληνικές περιοχές,

και υπό τον Δράμαλη Πασά τις έστειλαν στην Πελοπόννησο.

Βέβαια, για να ξεκινήσει ο Δράμαλης, πρέπει να πούμε ότι...

...έπρεπε πρώτα να καταστείλουν την Επανάσταση και στη Μακεδονία.

Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πέρα από τη Στερεά και την Πελοπόννησο,

επαναστατικά κινήματα είχαμε και στην περιοχή του Ολύμπου...

στην Κεντρική Μακεδονία με τον Εμμανουήλ Παππά,

αλλά και στη Νάουσα, όπου εκεί κράτησε μέχρι το 1822 η Επανάσταση,

μέχρι οι Τούρκοι να αλώσουν την πόλη και εκεί να προχωρήσουν σε γενική σφαγή.

Μετά από αυτά οι Τούρκοι στέλνουν μία μεγάλη στρατιά 30.000 ανδρών...

...στην Πελοπόννησο με τον Δράμαλη. Και η στρατιά αυτή θα περάσει και θα φοβίσει, πραγματικά,

τους Στερεοελλαδίτες, τους Ρουμελιώτες οπλαρχηγούς,

και θα μπει με χαρακτηριστική άνεση στην Πελοπόννησο.

Τόσο μεγάλος στρατός προκαλούσε φόβο.

Και πρέπει να το καταλάβουμε ότι είναι φυσιολογικό για τον άνθρωπο να φοβάται,

σε μία πολεμική σύγκρουση. Οι δυνάμεις του Δράμαλη θα μπουν στην Πελοπόννησο...

...και εκεί θα φανεί για δεύτερη φορά ο στρατηγικός νους του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Ο οποίος θα επιλέξει το καταλληλότερο σημείο και τον καταλληλότερο τρόπο,

για να χτυπηθεί αυτή η πολύ μεγαλύτερη από των Ελλήνων στρατιά.

Η τοποθεσία που θα επιλέξει ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είναι τα Δερβενάκια.

Τα Δερβενάκια είναι μία αρκετά στενή όπου ο Δράμαλης δεν

μπορούσε να χρησιμοποιήσει το σύνολο του στρατού του ταυτόχρονα.

Εκεί λοιπόν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης,

με το πρωτοπαλίκαρό του, τον ανιψιό του τον Νικηταρά,

θα χτυπήσουν τις τουρκικές δυνάμεις και αυτή η νίκη στα Δερβενάκια,

θα είναι μία από τις σημαντικότερες νίκες της Επανάστασης.

Καθώς μετά από αυτή πλέον οι Τούρκοι το πήραν απόφαση,

ότι η Πελοπόννησος είχε χαθεί για αυτούς.

Όταν θα δούμε παρακάτω να ξαναπροσπαθούν θα είναι μόνο με τη σύμπραξη των Αιγυπτίων.

Και όχι οι ίδιοι με μεγάλες δυνάμεις ξανά.

Πολύ σπουδαία λοιπόν η μάχη στα Δερβενάκια.

Η Επανάσταση όπως μεγάλωνε, και είπαμε, είχε επικρατήσει...

...σε Πελοπόννησο, Στερεά και στα περισσότερα από τα νησιά,

είχε και τους εχθρούς της. Πέρα από τους Τούρκους βέβαια,

αρχικά εχθρικές απέναντι στην ελληνική Επανάσταση υπήρξαν και οι ευρωπαϊκές δυνάμεις.

Οι Ρώσοι, όπως είπαμε, δεν ήρθανε με τον Υψηλάντη.

Παρότι τότε, μέχρι το 1822, Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας ήταν ένας Έλληνας.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας. Αυτός κατόρθωσε με κάποιες διπλωματικές ενέργειες...

...να παρασύρει λίγο τον τσάρο και να φανεί ότι η Ρωσία, όχι ακριβώς υποστήριζε την Ελλάδα,

αλλά, εν πάση περιπτώσει, παρενέβαινε υπέρ των Ορθοδόξων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Αλλά στην πραγματικότητα και η Ρωσία παρέμενε ουδέτερη.

Η δε Αγγλία ήταν και εχθρικά διακείμενη τα πρώτα χρόνια. Και μέχρι το 1823,

όπου ανέλαβε την εξωτερική της πολιτική ο Κάνιγκ,

οι Άγγλοι θεωρούσαν τους Έλληνες εχθρούς.

Και οι Άγγλοι, πρέπει να το τονίσουμε αυτό, αγαπητά μου παιδιά,

είχανε πολεμικό στόλο εδώ στην περιοχή μας.

Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κατείχαν από το 1815 τα Επτάνησα.

Τα νησιά του Ιονίου: την Κέρκυρα, τη Ζάκυνθο, την Κεφαλλονιά.

Εκεί ναυλοχούσε ο αγγλικός στόλος. Ο οποίος, όπου πετύχαινε

ελληνικά πολεμικά πλοία της Επανάστασης τα αντιμετώπιζε ως εχθρό.

Μέχρι το 1823, επαναλαμβάνω, μετά άλλαξαν τακτική οι Άγγλοι.

Αυτά τα δύο χρόνια, λοιπόν, καμία διπλωματική στήριξη δεν υπήρξε.

Παρότι, κάποιοι, μεμονωμένοι βέβαια, Ευρωπαίοι φιλέλληνες

ήρθαν και αγωνίστηκαν στην ελληνική Επανάσταση.

Η τακτική αυτή της γενικής αντίθεσης προς την

ελληνική Επανάσταση θα αλλάξει για πρώτη φορά το 1823.

Και θα αλλάξει από τους Άγγλους.

Ο Υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας, ο Γεώργιος Κάνιγκ,

είχε μια διαφορετική αντίληψη για τα ζητήματα της περιοχής.

Και αντίθετα με όλους τους προηγούμενους Υπουργούς Εξωτερικών της Αγγλίας,

εκείνος πίστευε ότι συνέφερε καλύτερα την Αγγλία να υπάρξει ελληνικό κράτος,

το οποίο βέβαια, εκείνος θεωρούσε αυτονόητο, ότι έπρεπε να το ελέγχει η Αγγλία.

Αυτό έκανε τον Κάνιγκ να αλλάξει τακτική και από το 1823 πλέον, τα αγγλικά πολεμικά πλοία,

όπως είπαμε, να μην αντιμετωπίζουν τους Έλληνες ως εχθρούς

αλλά ως νόμιμους εμπόλεμους απέναντι στους Τούρκους,

και να διατηρούν μια ουδετερότητα ανάμεσα στους αντιμαχόμενους Έλληνες και Τούρκους.

Ο Κάνιγκ θα αποφασίσει να παρέμβει στα ελληνικά πράγματα ακόμα πιο πολύ,

και να επηρεάσει την κατάσταση, όπως είπαμε, υποσχόμενος ότι οι αγγλικές τράπεζες

θα μπορούσαν να δανειοδοτήσουν τον Ελληνικό Αγώνα.

Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε, παιδιά, ότι μια Επανάσταση, ένας πόλεμος χρειάζεται χρήματα.

Χωρίς χρήματα κανείς ποτέ δεν έκανε και κυρίως δεν κέρδισε έναν πόλεμο.

Αυτά που είχε συγκεντρώσει η Φιλική Εταιρεία είχαν ήδη δαπανηθεί.

Αυτά που πήραμε από την Τριπολιτσά, όταν την καταλάβαμε είχαν τελειώσει.

Έπρεπε λοιπόν τότε να βρεθούν χρήματα.

Και το δάνειο από την Αγγλία ήταν μια πολύ καλή πηγή χρημάτων.

Ήδη είχε δημιουργηθεί μία υποτυπώδης κεντρική, ας πούμε,

διοίκηση ανάμεσα στους επαναστατημένους Έλληνες,

με την πρώτη Εθνοσυνέλευση. Η οποία ολοκληρώθηκε το 1822.

Και σε αυτήν είχαν αποφασιστεί...

...να δημιουργηθούν δομές εξουσίας.

Ένα μοίρασμα ουσιαστικά της εξουσίας.

Και βέβαια να οριστούν αντιπρόσωποι και για να διαπραγματευτούν με τις Μεγάλες Δυνάμεις.

Αυτό θα γίνει κυρίως από τη Δεύτερη Εθνοσυνέλευση,

από την οποία θα οριστούν και οι αντιπρόσωποι που θα σταλούν στη Μεγάλη Βρετανία,

ώστε να διαπραγματευτούν τους όρους των δανείων.

Οι όροι βέβαια των δανείων αυτών ήταν δυσβάσταχτοι αλλά δεν υπήρχε κι άλλη επιλογή.

Ήταν ανάγκη εκείνη τη στιγμή για την Ελληνική

Επανάσταση να βρεθούν χρήματα για να στηριχθεί.

Και αυτή την ανάγκη έρχονταν να καλύψουν οι αγγλικές τράπεζες.

Έτσι λοιπόν η Ελληνική Επανάσταση θα χρησιμοποιήσει αυτά τα δάνεια,

για να μπορέσει σε αυτά να πατήσει για τη συνέχεια της Επανάστασης.

Βέβαια, αυτά τα δάνεια και αυτά τα χρήματα έφεραν και αρνητικά αποτελέσματα,

πέρα από τα θετικά, καθώς οι άνθρωποι που τα διαχειρίστηκαν,

προσπάθησαν να πάρουν την εξουσία αφήνοντας άλλους στην άκρη.

Και έτσι σιγά σιγά δημιουργήθηκε μια διχόνοια,

ένα πρόβλημα ανάμεσα στους Έλληνες. Και αυτό όπως φάνηκε στη συνέχεια του Αγώνα,

πήγε τον Αγώνα πίσω. Αυτά όμως είναι πράγματα τα οποία συμβαίνουν σε ανάλογες περιπτώσεις.

Το σημαντικό είναι ότι η Επανάσταση στα πρώτα...

...της χρόνια κατόρθωσε πολύ σπουδαία πράγματα.

Και στην ουσία σε αυτά τα χρόνια, μέχρι και το 1823,

μπήκαν οι βάσεις, ώστε τελικώς να είναι μία Επανάσταση επιτυχημένη.

Έστω μερικώς, έστω μόνο στην Στερεά και στην Πελοπόννησο.

Αλλά εν πάση περιπτώσει επιτυχημένη.

Σε αυτό το σημείο, αγαπητά μου παιδιά, θα σας αφήσω.

Σας χαιρετώ και εύχομαι να συνεχίσετε με το καλό τα υπόλοιπα μαθήματα.

Ιστορία - Επανάσταση 1821: Προετοιμασία και έναρξη - ΣΤ' Δημοτικού Επ. 27 History - Revolution 1821: Preparation and start - 6th Primary School Ep. 27

Αγαπητά μου παιδιά χαίρετε!

Ονομάζομαι Χαράλαμπος Μηνάογλου.

Και μαζί θα κάνουμε το μάθημα της Ιστορίας της Στ΄ Δημοτικού.

Σήμερα θα μιλήσουμε για τη μεγάλη ελληνική επανάσταση του 1821.

Και ιδίως για την προετοιμασία και την πρώτη φάση της.

Η επανάσταση του 1821 είναι ένα γεγονός κεντρικό για την ιστορία μας.

Ένα γεγονός, το οποίο οδήγησε στην ίδρυση του νεοελληνικού κράτους.

Για να γίνει όμως αυτό, χρειάστηκε να υπάρξουν άνθρωποι, οι οποίοι αγωνίστηκαν...

και για την προετοιμασία του γεγονότος της επανάστασης.

Όχι μόνο για την ίδια την επανάσταση.

Αυτό έγινε με τη Φιλική Εταιρεία πρωτίστως.

Μία μυστική οργάνωση των Ελλήνων, η οποία ξεκίνησε από την νότια Ρωσία,

από τον ελληνισμό ευρύτερα της Ρωσίας και επεκτάθηκε σε όλους τους Έλληνες.

Η Φιλική Εταιρία ιδρύθηκε το 1814.

Μέχρι το 1821, τα επτά χρόνια δηλαδή που μεσολάβησαν μέχρι την έναρξη της επανάστασης,

κατόρθωσε να συγκεντρώσει από τη μία χρήματα και εφόδια για τον αγώνα...

Από την άλλη να γράψει ως μέλη της Έλληνες,

σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της οθωμανικής αυτοκρατορίας,

της Ρωσίας αλλά ακόμα και στην κεντρική Ευρώπη.

Υπήρξε δηλαδή ο συνεκτικός δεσμός.

Αυτό που επέτρεψε, η Επανάσταση του 1821 να πάρει τόσο μεγάλη διάσταση.

Γιατί είχαν γίνει και παλιότερα επαναστατικά κινήματα,

τα οποία όμως ήταν πάντα τοπικά.

Συνεννοούνταν άνθρωποι που ζούσαν σε κοντινές περιοχές.

Με τη Φιλική Εταιρεία η ιδέα της επανάστασης ταξίδεψε και...

...έγινε κτήμα όλων των Ελλήνων όπου κι αν ζούσαν αυτοί.

Τη Φιλική Εταιρεία ξέρουμε ότι την ίδρυσαν...

Αναφέρονται ως ιδρυτές της ο Ξάνθος, ο Τσακάλωφ και ο Σκουφάς.

Τρεις φλογεροί Έλληνες πατριώτες.

Οι οποίοι βέβαια ήταν έμποροι στην Οδησσό, στη νότια Ρωσία όπου και ιδρύθηκε η Εταιρία.

Πίσω όμως από αυτούς βρίσκονταν πολλοί Έλληνες μεγαλοεπιχειρηματίες,

που τότε, χάρη και στην πολιτική του ρωσικού κράτους υπέρ των Ελλήνων,

κέρδιζαν πάρα πολλά από το εμπόριο της Μαύρης Θάλασσας.

Μαύρη Θάλασσα, η θάλασσα που είναι ανάμεσα ουσιαστικά στην Τουρκία και στη Ρωσία.

Και επίσης πέρα από τους Έλληνες μεγαλεμπόρους,

στη Φιλική Εταιρεία πρωτοστάτησαν Φαναριώτες Έλληνες.

Έλληνες που είχαν διατελέσει ηγεμόνες,

τα προηγούμενα χρόνια στη Μολδαβία και στη...

...Βλαχία και έβρισκαν καταφύγιο στη Ρωσία.

Καθώς και σπουδαίοι αξιωματούχοι του ρωσικού κράτους,

οι οποίοι ήταν ελληνικής καταγωγής.

Αυτές οι ομάδες ήταν αυτές, οι οποίες προετοίμασαν τον αγώνα.

Ανάμεσα σε αυτούς τους ανθρώπους και στις δικές τους...

...συζητήσεις έγινε για πρώτη φορά αντιληπτό πώς θα έπρεπε...

...να οργανωθεί ο αγώνας και πώς θα έπρεπε να συνεχιστεί,

ώστε να αποδώσει το ποθούμενο που ήταν βεβαίως η ελευθερία.

Αυτό όπως είπαμε, χρειάστηκε να προχωρήσουν,

...να περάσουν τα χρόνια για να γίνει. Χρειάστηκαν επτά χρόνια μέχρι το 1821.

Ιδίως μετά το 1817 και ακόμα περισσότερο το 1818 η Φιλική Εταιρία πλέον...

...έγραφε μέλη σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Ακόμα και μέσα στην ίδια την Κωνσταντινούπολη,

όπου ήταν η έδρα του οθωμανικού κράτους.

Και βέβαια ήταν εκεί που έδρευε και το Πατριαρχείο,

που ήταν η κεφαλή των Ελλήνων μέσα στην οθωμανική αυτοκρατορία,

αλλά και η έδρα των Φαναριωτών.

Των σπουδαίων αυτών λαϊκών πολιτικών θα λέγαμε αρχόντων του ελληνισμού.

Τα χρόνια λοιπόν πέρασαν, οι προετοιμασίες ολοκληρώνονταν...

και τότε ένας από τους βασικούς παράγοντες μέσα στην Εταιρεία,

ο γόνος της σπουδαίας φαναριώτικης οικογένειας των Υψηλάντηδων,

με ποντιακή απώτερη καταγωγή, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης,

του οποίου και ο πατέρας και ο παππούς είχαν διατελέσει...

...ηγεμόνες στη Μολδαβία και τη Βλαχία τις προηγούμενες δεκαετίες,

αποφάσισε να μπει μπροστά και να ξεκινήσει την επανάσταση.

Αποφάσισε ότι είχε έρθει πια ο χρόνος για να γίνει...

...πραγματικότητα αυτό που σχεδίαζε μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες,

που είπαμε και πλέον να περάσουμε στη φάση που τα σχέδια θα υλοποιούνταν.

Ο Υψηλάντης αποφάσισε να ξεκινήσει την επανάσταση, πού;

Αποφάσισε να ξεκινήσει την επανάσταση στη Μολδοβλαχία.

Δύο επαρχίες μέχρι τότε του οθωμανικού κράτους,

τις οποίες όμως για έναν αιώνα πριν,

από τις αρχές του 18ου αιώνα,

τις διοικούσαν αποκλειστικά και μόνο Έλληνες Φαναριώτες.

Έλληνες από το Φανάρι, την περιοχή αυτή της Κωνσταντινούπολης,

όπου κατοικούσαν ιδίως οι πλούσιοι Έλληνες,

τους οποίους διόριζε ο σουλτάνος, για να τις κυβερνήσουν...

...και στο εσωτερικό τους οι Έλληνες ηγεμόνες,

λειτουργούσαν σαν κανονικοί βασιλείς.

Στο εσωτερικό έκαναν ό,τι ήθελαν.

Απλώς έπρεπε να πληρώνουν φόρο στον σουλτάνο.

Κι όπως είπαμε του Υψηλάντη και ο παππούς

και ο πατέρας είχαν διατελέσει ηγεμόνες εκεί.

Αυτό λοιπόν έδωσε στον Υψηλάντη την ευκαιρία

να ξεκινήσει από τη Μολδαβία και τη Βλαχία,

μαζί βέβαια με το γεγονός ότι ο Υψηλάντης,

ήλπιζε ότι θα τον ακολουθήσουν και οι Ρώσοι.

Είχε μία ελπίδα που άλλοι σπουδαίοι μέσα στη Φιλική Εταιρεία,

δεν την ασπάζονταν. Και του έλεγαν ότι δεν έκανε καλά που ξεκίναγε τότε.

Είχε μία ελπίδα ο Υψηλάντης ότι ο Τσάρος θα ερχόταν από πίσω.

Οι ρωσικές δυνάμεις θα εισέβαλαν κι εκείνες.

Και έτσι και η επανάσταση η δική μας, θα

βοηθιόταν με αυτόν τον τρόπο να έρθει σε πέρας.

Ο Υψηλάντης συγκέντρωσε γύρω του...

...κάποιους ανθρώπους που έφερε μαζί του από τη Ρωσία.

Ήταν άλλωστε υπασπιστής του Τσάρου, τα προηγούμενα χρόνια ο Υψηλάντης.

Είχε τους ανθρώπους του και στη Ρωσία.

Και επίσης τον Ιερό Λόχο, τους Έλληνες αυτούς φοιτητές,

που έσπευσαν να πολεμήσουν για την πατρίδα.

Και βέβαια κάποιους εμπειροπόλεμους οπλαρχηγούς, τον Φαρμάκη και τον Ολύμπιο,

οι οποίοι είχαν πολεμήσει και σε άλλες επαναστάσεις,

που είχαν γίνει εκείνα τα χρόνια στις περιοχές τις τουρκοκρατούμενες.

Κυρίως στη σερβική,όπως τη λέμε, επανάσταση.

Μία επανάσταση των ομόδοξων Σέρβων το 1804,

η οποία είχε στεφθεί με αρκετή επιτυχία.

Αυτοί λοιπόν απετέλεσαν τα στρατεύματα του Υψηλάντη στη Μολδαβία και τη Βλαχία.

Ο Υψηλάντης όμως, επειδή ακριβώς από τη μία οι Ρώσοι που υπολόγιζε, δεν ήρθαν,

από την άλλη οι ντόπιοι πάλι, οι Ρουμάνοι ορθόδοξοι που ήταν μέλη της Φιλικής Εταιρείας,

επίσης δεν συνεισέφεραν στον αγώνα όπως θα έπρεπε να μπουν, απέτυχε.

Το κίνημα εκεί κατεστάλη.

Οι δυνάμεις διαλύθηκαν παρότι συνέχισαν για μήνες να προσπαθούν οι οπλαρχηγοί.

Ιδίως ο Φαρμάκης και ο Ολύμπιος.

Εν τούτοις τελικώς το κίνημα απέτυχε. Και αυτό δημιούργησε ένα μεγάλο πρόβλημα πια.

Τι θα γινόταν από εκεί και πέρα;

Υπήρξαν κάποιοι ανάμεσα στους Φιλικούς... Και Φιλικοί είπαμε...

...τότε υπήρχαν σε όλες τις περιοχές της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Όπου υπήρχαν Έλληνες υπήρχαν κάποιοι από αυτούς,

που είχαν γίνει μέλη της Φιλικής Εταιρείας και γνώριζαν για τον ξεσηκωμό.

Υπήρξε μία μεγάλη συζήτηση. Κάποιοι φοβήθηκαν.

Και είπαν, αφού απέτυχε ο αρχηγός να κρυφτούμε, να ξεχάσουμε κι ότι ξέραμε ο ένας τον άλλον.

Γιατί, βέβαια, καταλαβαίνετε, μέσα στα πλαίσια της οθωμανικής αυτοκρατορίας,

όποιος συλλαμβανόταν να γνωρίζει αυτά τα σχέδια, θα τιμωρείτο με θάνατο.

Υπήρξαν και κάποιοι άλλοι, οι οποίοι είπαν ότι όχι, τώρα είναι η ευκαιρία να γίνει κάτι.

Γιατί από τη μία φοβόντουσαν ότι οι Τούρκοι θα τους έβρισκαν.

Οι Τούρκοι είχαν αρχίσει στην Κωνσταντινούπολη, έκαναν διώξεις φοβερές.

Τότε ήταν που εκτέλεσαν και τον Πατριάρχη, τον Γρηγόριο Ε΄ και άλλους αρχιερείς και προκρίτους.

Πέρα όμως από τον φόβο του, να μην μαθευτούν τα ονόματά τους...

και συλληφθούν μέλη της Φιλικής Εταιρίας, υπήρξε και η εξής σκέψη:

Στην Πελοπόννησο που υπήρχαν όπλα από την Φιλική Εταιρεία και αρκετοί Φιλικοί που ήταν οπλαρχηγοί,

δεν υπήρχαν πολλά τουρκικά στρατεύματα.

Γιατί οι Τούρκοι από το κίνημα του Υψηλάντη είχαν φοβηθεί.

Θεωρούσαν ότι ο Τσάρος τους κορόιδευε και ότι τελικά θα έκανε επίθεση σε βάρος τους.

Αυτό οδήγησε στο να μην υπάρχουν πολλά τουρκικά στρατεύματα στην Πελοπόννησο.

Και έτσι να αποφασίσουν τελικά οι Φιλικοί...

...να συνεχίσουν την Επανάσταση στην Πελοπόννησο.

Από τον Μάρτιο του 1821, η Επανάσταση θα συνεχιστεί στην Πελοπόννησο,

Αλλά, και περίπου το ίδιο διάστημα, στη Στερεά Ελλάδα.

Τότε την Πελοπόννησο την λέγανε Μωριά, και τη Στερεά Ελλάδα, Ρούμελη.

Σε αυτές τις δύο περιοχές προχωράει η Επανάσταση.

Ιδίως στην Πελοπόννησο έχει σημαντικότατες επιτυχίες.

Όλες οι μεγάλες πόλεις της Πελοποννήσου ήδη από το πρώτο έτος,

έχουν ελευθερωθεί. Και μένει μόνο μία. Η Τριπολιτσά.

Η οποία βρίσκεται στο κέντρο της Πελοποννήσου.

Και αποτελούσε το διοικητικό κέντρο για τους Οθωμανούς.

Δηλαδή όσο οι Οθωμανοί κατείχαν την Πελοπόννησο,

ως πρωτεύουσα της Πελοποννήσου είχαν την Τριπολιτσά.

Εκεί έδρευε ο Πασάς και εκεί είχαν τα περισσότερα στρατεύματα και πολεμοφόδια.

Πολλοί οπλαρχηγοί φοβούνταν να βαδίσουν κατά της Τριπολιτσάς.

Θεωρούσαν δηλαδή, ότι εντάξει, πετύχαμε...

ελευθερώσαμε τις περιφερειακές πόλεις της Πελοποννήσου,

που είχαν λιγότερα στρατεύματα... Αλλά η Τριπολιτσά τους φόβιζε.

Εκείνος που έδειξε πόσο σημαντικό ήταν να πέσει η Τριπολιτσά,

και εκείνος που τόλμησε και έκανε και τους άλλους να τον ακολουθήσουν,

σε αυτό το εγχείρημα, που στην αρχή δεν ήταν βέβαιο ότι θα πετύχει,

ήτανε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.

Ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα...

...των ηρώων του 1821. Ο στρατηγικότερος από τους οπλαρχηγούς.

Αυτός συνέλαβε την ιδέα ότι χωρίς την Τριπολιτσά,

η Επανάσταση δεν θα είχε κάνει σημαντικά πράγματα.

Ενώ, αν έπεφτε κι η Τριπολιτσά, η Επανάσταση,

θα είχε κυριαρχήσει απόλυτα, τουλάχιστον στην Πελοπόννησο.

Δεν είναι μόνο ότι οι Τούρκοι δεν θα είχαν πλέον τον τρόπο,

να ανακαταλάβουν τις άλλες πόλεις της Πελοποννήσου...

Αυτό θα μπορούσαν να το κάνουν στέλνοντας και δυνάμεις με πλοία.

Το βασικότερο ήταν ότι πλέον με την Τριπολιτσά στα χέρια των Ελλήνων,

θα περιέρχονταν στα χέρια των επαναστατών και τα πολεμοφόδια των Τούρκων.

Και αυτά ήταν απολύτως αναγκαία στην αρχή της Επανάστασης.

Αυτό έκανε τον Κολοκοτρώνη να κλείσει τον κλοιό στην Τριπολιτσά.

Και μέσα σε ένα έτος περίπου από την έναρξη της Επανάστασης,

ήταν ελεύθερος όλος ο Μωριάς, με την απελευθέρωση και της Τριπολιτσάς.

Αυτό το γεγονός θορύβησε πολύ τους Τούρκους.

Οι Τούρκοι βέβαια είχαν προσπαθήσει και από τη Στερεά να περάσουν στην Πελοπόννησο.

Εκεί ήταν κι άλλοι σπουδαίοι οπλαρχηγοί, όπως ο Διάκος.

Ο Αθανάσιος Διάκος ο οποίος νεότατος έδωσε τη ζωή του στην Αλαμάνα.

Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος.

Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης.

Αυτά είναι κάποια από τα ονόματα που υπάρχουν και στο βιβλίο σας,

μαζί με απεικονίσεις των σπουδαίων αγωνιστών.

Αυτοί λοιπόν είναι που θα κρατήσουν τις τουρκικές δυνάμεις

να μην περάσουν στην Πελοπόννησο όσο ολοκληρώνεται η απελευθέρωσή της.

Και ο αγώνας τους θα είναι ίσως πιο δύσκολος από των Πελοποννησίων,

γιατί στην Στερεά Ελλάδα οι τουρκικές δυνάμεις ήταν πιο εύκολο να μπουν.

Δηλαδή, οι αγωνιστές της Στερεάς Ελλάδας πολεμούσαν με περισσότερους Τούρκους.

Δέχονταν πάνω τους μεγαλύτερη τουρκική δύναμη στα πρώτα χρόνια της Επανάστασης.

Καθώς η Επανάσταση πλέον γιγαντώθηκε και πέτυχε στη Στερεά,

στην Πελοπόννησο αλλά και στα νησιά...

Όπου τα περισσότερα και τα μεγαλύτερα νησιά επαναστατούν αργά ή γρήγορα.

Η Κρήτη έχει επαναστατήσει και έχει κι εκείνη τις επιτυχίες της.

Οι Τούρκοι προβαίνουν σε αντίποινα, μη μπορώντας να ανακαταλάβουν την Πελοπόννησο.

Τα αντίποινα... ήδη αναφέραμε αυτά που έκαναν στην Κωνσταντινούπολη,

σε βάρος του Πατριάρχη και των Φαναριωτών. Συνεχίστηκαν με τις σφαγές,

που έγιναν στην Κύπρο και την εκτέλεση και εκεί του Αρχιεπισκόπου Κύπρου,

χωρίς οι Κύπριοι να έχουν προλάβει καν να ξεσηκωθούν,

αλλά υπήρχαν κι εκεί μέλη της Φιλικής Εταιρείας, τα οποία και εξόντωσαν οι Τούρκοι.

Και στη συνέχεια, με τις εκτεταμένες σφαγές στη Χίο.

Όπου εξόντωσαν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού.

Και συνέχισαν μετά και στα Ψαρά, όπου η καταστροφή ήταν ακόμα μεγαλύτερη,

για να γράψει ο εθνικός ποιητής "Στων Ψαρών την

ολόμαυρη ράχη, περπατώντας η δόξα μονάχη..."

Αυτοί οι στίχοι έρχονται στη μνήμη μας όταν αναφερόμαστε σε αυτά τα γεγονότα.

Οι Τούρκοι πέρα από τα αντίποινα έκαναν και κάτι άλλο.

Συγκέντρωσαν όσο στρατό είχαν διαθέσιμο στις ελληνικές περιοχές,

και υπό τον Δράμαλη Πασά τις έστειλαν στην Πελοπόννησο.

Βέβαια, για να ξεκινήσει ο Δράμαλης, πρέπει να πούμε ότι...

...έπρεπε πρώτα να καταστείλουν την Επανάσταση και στη Μακεδονία.

Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πέρα από τη Στερεά και την Πελοπόννησο,

επαναστατικά κινήματα είχαμε και στην περιοχή του Ολύμπου...

στην Κεντρική Μακεδονία με τον Εμμανουήλ Παππά,

αλλά και στη Νάουσα, όπου εκεί κράτησε μέχρι το 1822 η Επανάσταση,

μέχρι οι Τούρκοι να αλώσουν την πόλη και εκεί να προχωρήσουν σε γενική σφαγή.

Μετά από αυτά οι Τούρκοι στέλνουν μία μεγάλη στρατιά 30.000 ανδρών...

...στην Πελοπόννησο με τον Δράμαλη. Και η στρατιά αυτή θα περάσει και θα φοβίσει, πραγματικά,

τους Στερεοελλαδίτες, τους Ρουμελιώτες οπλαρχηγούς,

και θα μπει με χαρακτηριστική άνεση στην Πελοπόννησο.

Τόσο μεγάλος στρατός προκαλούσε φόβο.

Και πρέπει να το καταλάβουμε ότι είναι φυσιολογικό για τον άνθρωπο να φοβάται,

σε μία πολεμική σύγκρουση. Οι δυνάμεις του Δράμαλη θα μπουν στην Πελοπόννησο...

...και εκεί θα φανεί για δεύτερη φορά ο στρατηγικός νους του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Ο οποίος θα επιλέξει το καταλληλότερο σημείο και τον καταλληλότερο τρόπο,

για να χτυπηθεί αυτή η πολύ μεγαλύτερη από των Ελλήνων στρατιά.

Η τοποθεσία που θα επιλέξει ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είναι τα Δερβενάκια.

Τα Δερβενάκια είναι μία αρκετά στενή όπου ο Δράμαλης δεν

μπορούσε να χρησιμοποιήσει το σύνολο του στρατού του ταυτόχρονα.

Εκεί λοιπόν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης,

με το πρωτοπαλίκαρό του, τον ανιψιό του τον Νικηταρά,

θα χτυπήσουν τις τουρκικές δυνάμεις και αυτή η νίκη στα Δερβενάκια,

θα είναι μία από τις σημαντικότερες νίκες της Επανάστασης.

Καθώς μετά από αυτή πλέον οι Τούρκοι το πήραν απόφαση,

ότι η Πελοπόννησος είχε χαθεί για αυτούς.

Όταν θα δούμε παρακάτω να ξαναπροσπαθούν θα είναι μόνο με τη σύμπραξη των Αιγυπτίων.

Και όχι οι ίδιοι με μεγάλες δυνάμεις ξανά.

Πολύ σπουδαία λοιπόν η μάχη στα Δερβενάκια.

Η Επανάσταση όπως μεγάλωνε, και είπαμε, είχε επικρατήσει...

...σε Πελοπόννησο, Στερεά και στα περισσότερα από τα νησιά,

είχε και τους εχθρούς της. Πέρα από τους Τούρκους βέβαια,

αρχικά εχθρικές απέναντι στην ελληνική Επανάσταση υπήρξαν και οι ευρωπαϊκές δυνάμεις.

Οι Ρώσοι, όπως είπαμε, δεν ήρθανε με τον Υψηλάντη.

Παρότι τότε, μέχρι το 1822, Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας ήταν ένας Έλληνας.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας. Αυτός κατόρθωσε με κάποιες διπλωματικές ενέργειες...

...να παρασύρει λίγο τον τσάρο και να φανεί ότι η Ρωσία, όχι ακριβώς υποστήριζε την Ελλάδα,

αλλά, εν πάση περιπτώσει, παρενέβαινε υπέρ των Ορθοδόξων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Αλλά στην πραγματικότητα και η Ρωσία παρέμενε ουδέτερη.

Η δε Αγγλία ήταν και εχθρικά διακείμενη τα πρώτα χρόνια. Και μέχρι το 1823,

όπου ανέλαβε την εξωτερική της πολιτική ο Κάνιγκ,

οι Άγγλοι θεωρούσαν τους Έλληνες εχθρούς.

Και οι Άγγλοι, πρέπει να το τονίσουμε αυτό, αγαπητά μου παιδιά,

είχανε πολεμικό στόλο εδώ στην περιοχή μας.

Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κατείχαν από το 1815 τα Επτάνησα.

Τα νησιά του Ιονίου: την Κέρκυρα, τη Ζάκυνθο, την Κεφαλλονιά.

Εκεί ναυλοχούσε ο αγγλικός στόλος. Ο οποίος, όπου πετύχαινε

ελληνικά πολεμικά πλοία της Επανάστασης τα αντιμετώπιζε ως εχθρό.

Μέχρι το 1823, επαναλαμβάνω, μετά άλλαξαν τακτική οι Άγγλοι.

Αυτά τα δύο χρόνια, λοιπόν, καμία διπλωματική στήριξη δεν υπήρξε.

Παρότι, κάποιοι, μεμονωμένοι βέβαια, Ευρωπαίοι φιλέλληνες

ήρθαν και αγωνίστηκαν στην ελληνική Επανάσταση.

Η τακτική αυτή της γενικής αντίθεσης προς την

ελληνική Επανάσταση θα αλλάξει για πρώτη φορά το 1823.

Και θα αλλάξει από τους Άγγλους.

Ο Υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας, ο Γεώργιος Κάνιγκ,

είχε μια διαφορετική αντίληψη για τα ζητήματα της περιοχής.

Και αντίθετα με όλους τους προηγούμενους Υπουργούς Εξωτερικών της Αγγλίας,

εκείνος πίστευε ότι συνέφερε καλύτερα την Αγγλία να υπάρξει ελληνικό κράτος,

το οποίο βέβαια, εκείνος θεωρούσε αυτονόητο, ότι έπρεπε να το ελέγχει η Αγγλία.

Αυτό έκανε τον Κάνιγκ να αλλάξει τακτική και από το 1823 πλέον, τα αγγλικά πολεμικά πλοία,

όπως είπαμε, να μην αντιμετωπίζουν τους Έλληνες ως εχθρούς

αλλά ως νόμιμους εμπόλεμους απέναντι στους Τούρκους,

και να διατηρούν μια ουδετερότητα ανάμεσα στους αντιμαχόμενους Έλληνες και Τούρκους.

Ο Κάνιγκ θα αποφασίσει να παρέμβει στα ελληνικά πράγματα ακόμα πιο πολύ,

και να επηρεάσει την κατάσταση, όπως είπαμε, υποσχόμενος ότι οι αγγλικές τράπεζες

θα μπορούσαν να δανειοδοτήσουν τον Ελληνικό Αγώνα.

Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε, παιδιά, ότι μια Επανάσταση, ένας πόλεμος χρειάζεται χρήματα.

Χωρίς χρήματα κανείς ποτέ δεν έκανε και κυρίως δεν κέρδισε έναν πόλεμο.

Αυτά που είχε συγκεντρώσει η Φιλική Εταιρεία είχαν ήδη δαπανηθεί.

Αυτά που πήραμε από την Τριπολιτσά, όταν την καταλάβαμε είχαν τελειώσει.

Έπρεπε λοιπόν τότε να βρεθούν χρήματα.

Και το δάνειο από την Αγγλία ήταν μια πολύ καλή πηγή χρημάτων.

Ήδη είχε δημιουργηθεί μία υποτυπώδης κεντρική, ας πούμε,

διοίκηση ανάμεσα στους επαναστατημένους Έλληνες,

με την πρώτη Εθνοσυνέλευση. Η οποία ολοκληρώθηκε το 1822.

Και σε αυτήν είχαν αποφασιστεί...

...να δημιουργηθούν δομές εξουσίας.

Ένα μοίρασμα ουσιαστικά της εξουσίας.

Και βέβαια να οριστούν αντιπρόσωποι και για να διαπραγματευτούν με τις Μεγάλες Δυνάμεις.

Αυτό θα γίνει κυρίως από τη Δεύτερη Εθνοσυνέλευση,

από την οποία θα οριστούν και οι αντιπρόσωποι που θα σταλούν στη Μεγάλη Βρετανία,

ώστε να διαπραγματευτούν τους όρους των δανείων.

Οι όροι βέβαια των δανείων αυτών ήταν δυσβάσταχτοι αλλά δεν υπήρχε κι άλλη επιλογή.

Ήταν ανάγκη εκείνη τη στιγμή για την Ελληνική

Επανάσταση να βρεθούν χρήματα για να στηριχθεί.

Και αυτή την ανάγκη έρχονταν να καλύψουν οι αγγλικές τράπεζες.

Έτσι λοιπόν η Ελληνική Επανάσταση θα χρησιμοποιήσει αυτά τα δάνεια,

για να μπορέσει σε αυτά να πατήσει για τη συνέχεια της Επανάστασης.

Βέβαια, αυτά τα δάνεια και αυτά τα χρήματα έφεραν και αρνητικά αποτελέσματα,

πέρα από τα θετικά, καθώς οι άνθρωποι που τα διαχειρίστηκαν,

προσπάθησαν να πάρουν την εξουσία αφήνοντας άλλους στην άκρη.

Και έτσι σιγά σιγά δημιουργήθηκε μια διχόνοια,

ένα πρόβλημα ανάμεσα στους Έλληνες. Και αυτό όπως φάνηκε στη συνέχεια του Αγώνα,

πήγε τον Αγώνα πίσω. Αυτά όμως είναι πράγματα τα οποία συμβαίνουν σε ανάλογες περιπτώσεις.

Το σημαντικό είναι ότι η Επανάσταση στα πρώτα...

...της χρόνια κατόρθωσε πολύ σπουδαία πράγματα.

Και στην ουσία σε αυτά τα χρόνια, μέχρι και το 1823,

μπήκαν οι βάσεις, ώστε τελικώς να είναι μία Επανάσταση επιτυχημένη.

Έστω μερικώς, έστω μόνο στην Στερεά και στην Πελοπόννησο.

Αλλά εν πάση περιπτώσει επιτυχημένη.

Σε αυτό το σημείο, αγαπητά μου παιδιά, θα σας αφήσω.

Σας χαιρετώ και εύχομαι να συνεχίσετε με το καλό τα υπόλοιπα μαθήματα.