Γλώσσα - Οικογένεις λέξεων - Λεξιλόγιο - Β΄Δημοτικού Επ. 44 language|families|of words|vocabulary|||lesson Language - Word Families - Vocabulary - 2nd Grade Lesson 44

Γεια σας, ονομάζομαι Ειρήνη Ζέρβα και είμαι δασκάλα στην Τρίτη τάξη. hello|you|my name is|Irini|Zerva|and|I am|teacher|in the|third|grade Hello, my name is Irini Zerba and I am a teacher in the Third Grade.

Σήμερα θα κάνουμε μαζί το μάθημα της γλώσσας. today|will|we will do|together|the|lesson|of the|language Today we will do the language lesson together.

Kαι συγκεκριμένα θα ασχοληθούμε με λέξεις, σημασίες και οικογένειες λέξεων. and|specifically|will|we will deal|with|words|meanings|and|families|of words And specifically, we will deal with words, meanings, and word families.

Πάμε να δούμε πιο αναλυτικά. let's go|to|see|more|analytically Let's take a closer look.

Η ίδια η λέξη ως έννοια συνδέεται με το λέγω, με τον λόγο, τη λογική, the|same|the|word|as|concept|is connected|with|the|I say|with|the|reason|the|logic The word itself as a concept is connected to saying, to reason, to logic,

τα λόγια, λογαριάζω, υπολογίζω, το λεξικό. the|words|I reckon|I calculate|the|dictionary to words, to reckon, to calculate, to the dictionary.

Βλέπουμε λοιπόν ότι όλα αυτά έχουν κάποια σχέση μεταξύ τους. we see|therefore|that|all|these|have|some|relation|between|them So we see that all of these have some relationship with each other.

Γιατί όμως είναι σπουδαίο, πιστεύετε, να μαθαίνουμε καινούριες λέξεις; why|however|is|important|you believe|to|we learn|new|words But why do you think it is important to learn new words?

Για να κατανοούμε καλύτερα τον κόσμο γύρω μας. for|to|we understand|better|the|world|around|us So that we can better understand the world around us.

Η σκέψη μας συνδέεται με τη γλώσσα μας και το αντίστροφο. the|thought|our|is connected|with|the|language|our|and|the|reverse Our thinking is connected to our language and vice versa.

Δηλαδή σκεφτόμαστε με λέξεις, για να μπορούμε να εκφραστούμε καλύτερα. that is|we think|with|words|for|to|we can|to|we express ourselves|better That is, we think in words, so that we can express ourselves better.

Άλλωστε η ελληνική γλώσσα είναι πάρα πολύ «πλούσια». moreover|the|Greek|language|is|very|much|rich Moreover, the Greek language is very "rich".

Τις λέξεις επειδή είναι πάρα πολλές τις ταξινομούμε... the|words|because|are|very|many|them|we classify Since there are many words, we classify them...

...στη γραμματική ανάλογα με τη χρήση τους. in the|grammar|according|to|their|usage|them ...in grammar according to their usage.

Ήδη από τη Β' τάξη γνωρίζουμε τρεις μεγάλες κατηγορίες: already|from|the|2nd|grade|we know|three|large|categories Already from the 2nd grade, we know three major categories:

τα ρήματα, τα ουσιαστικά και τα επίθετα. the|verbs|the|nouns|and|the|adjectives the verbs, the nouns, and the adjectives.

Πάμε να τα δούμε ένα ένα πιο αναλυτικά. let's go|to|them|we see|one|one|more|analytically Let's take a closer look at them one by one.

Με τα ρήματα περιγράφουμε συνήθως ενέργειες. with|the|verbs|we describe|usually|actions With verbs, we usually describe actions.

Δηλαδή το τι κάνει κάποιος, το τι του συμβαίνει... that is|what|what|does|someone|what|what|to him|happens That is, what someone does, what happens to them...

...ή την κατάσταση στην οποία βρίσκεται. or|the|situation|in the|which|is located ...or the state in which it is.

Ονόματα ονομάζουμε τα ουσιαστικά. names|we call|the|nouns We call nouns names.

Με τα ουσιαστικά ονοματίζουμε ό,τι υπάρχει γύρω μας στον κόσμο. with|the|nouns|we name||exists|around|us|in the|world With nouns, we name everything that exists around us in the world.

Για αυτό και λέμε ότι στα ουσιαστικά ανήκουν οι λέξεις που φανερώνουν: for|this|and|we say|that|the|nouns|belong|the|words|that|reveal That is why we say that the words that reveal belong to nouns:

πρόσωπα, ζώα, αντικείμενα, συναισθήματα. faces|animals|objects|emotions faces, animals, objects, emotions.

Είναι έννοιες που δεν μπορούμε να τις δούμε ή να τις πιάσουμε: they are|concepts|that|not|we can|to|them|see|or|to|them|touch They are concepts that we cannot see or touch:

όπως αγάπη, χαρά, ειρήνη, ησυχία, θόρυβος. such as|love|joy|peace|quiet|noise like love, joy, peace, quiet, noise.

Είναι πρόσωπα, όπως μαθήτρια, θείος, παιδί. they are|faces|such as|student|uncle|child They are people, such as student, uncle, child.

Οι φίλοι μας: Νίκος, Ελένη. the|friends|our|Nikos|Eleni Our friends: Nikos, Eleni.

Είναι ζώα: σκύλος, γάτα. they are|animals|dog|cat They are animals: dog, cat.

Είναι φυτά: λουλούδι, δέντρο. they are|plants|flower|tree They are plants: flower, tree.

Είναι ονόματα χωρών, όπως είναι η Ελλάδα, η Ιταλία. they are|names|countries|such as|they are|the|Greece|the|Italy They are names of countries, such as Greece, Italy.

Όλες αυτές οι λέξεις είναι τα ουσιαστικά. all|these|the|words|are|the|nouns All these words are nouns.

Μια άλλη μεγάλη κατηγορία λέξεων που και αυτές ανήκουν στα ονόματα είναι τα επίθετα. another|other|large|category|words|that|and|these|belong|to the|names|are|the|adjectives Another large category of words that also belong to names is adjectives.

Με τα επίθετα περιγράφουμε, χαρακτηρίζουμε, αναφερόμαστε σε ιδιότητες. with|the|adjectives|we describe|we characterize|we refer|to|properties With adjectives, we describe, characterize, and refer to properties.

Γενικά δίνουμε περισσότερες πληροφορίες. generally|we give|more|information In general, we provide more information.

ώστε να αποτυπώνονται καλύτερα οι σκέψεις μας... so that|to|they are captured|better|the|thoughts|our so that our thoughts are better captured...

...και να είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στην επικοινωνία μας. and|to|they are|particularly|useful|in the|communication|our ...and are particularly useful in our communication.

Για φανταστείτε πώς μπορεί κάποιος να καταλάβει τι ακριβώς εννοούμε, for|imagine|how|can|someone|to|understand|what|exactly|we mean Just imagine how someone can understand exactly what we mean,

αν δεν του δώσουμε συγκεκριμένες πληροφορίες; if|not|to him|we give|specific|information if we do not provide them with specific information?

Δείτε το παρακάτω παράδειγμα. see|the|below|example See the example below.

Ένα παιδάκι και ένας κύριος. a|little child|and|a|man A little child and a gentleman.

Ο κύριος ζητά ένα καπέλο και το παιδάκι... the|man|asks for|a|hat|and|the|little child The gentleman asks for a hat and the child...

...προσπαθεί να επιλέξει ανάμεσα σε τόσα καπέλα, tries|to|choose|among|in|so many|hats ...tries to choose among so many hats,

ποιο είναι αυτό που ο κύριος θέλει στην πραγματικότητα. which|is|this|that|the|gentleman|wants|in the|reality What is it that the gentleman really wants.

«Ποιο καπέλο προτιμάς θείε Βρασίδα;», τον ρωτάει. which|hat|do you prefer|uncle|Vrasida|him|asks "Which hat do you prefer, Uncle Vrasidas?" he asks him.

Τα επίθετα είναι πολύ χρήσιμα γιατί μας βοηθούν να ξεχωρίζουμε, the|adjectives|are|very|useful|because|to us|they help|to|distinguish Adjectives are very useful because they help us distinguish,

να καταλαβαίνουμε καλύτερα κάθε φορά για τι είδους λογής ουσιαστικό μιλάμε. to|understand|better|every|time|about|what|kind|type|noun|we are talking to better understand what kind of noun we are talking about each time.

Μπορείς να παίξεις ένα παιχνίδι τώρα που είσαι στο σπίτι. you can|to|play|a|game|now|that|you are|at the|home You can play a game now that you are at home.

Θα σου δώσω μια ιδέα. I will|to you|give|an|idea I will give you an idea.

Μπορείς με τους γονείς ή το αδερφάκι σου να παίξετε το παιχνίδι "μάντεψε τι". you can|with|the|parents|or|the|little sibling|your|to|play|the|game|guess|what You can play the game "guess what" with your parents or your sibling.

Στην αρχή τοποθετείς μερικά αντικείμενα μπροστά σας. in the|beginning|you place|some|objects|in front of|you At the beginning, you place some objects in front of you.

Ένα από αυτά το κρατάς καλά φυλαγμένο στη σκέψη σου. Δεν το μαρτυράς σε κανέναν. one|of|these|it|you keep|well|hidden|in the|thought|your|not|it|you reveal|to|anyone One of these you keep well hidden in your mind. You don't reveal it to anyone.

Οι υπόλοιποι προσπαθούν να το μαντέψουν... the|rest|they try|to|it|they guess The others try to guess it...

...και εσύ τους βοηθάς κάθε φορά αποκαλύπτοντας μόνο μια πληροφορία and|you|them|you help|every|time|revealing|only|one|piece of information ...and you help them each time by revealing only one piece of information

Ή λέγοντας ένα επίθετο που το χαρακτηρίζει. or|saying|an|adjective|that|it|it describes Or by saying an adjective that characterizes it.

Ο πρώτος που θα το βρει θα είναι και ο νικητής. the|first|who|will|it|find|will|is|and|the|winner The first one to find it will be the winner.

Να πούμε ένα μικρό παράδειγμα; to|say|a|small|example Shall we give a small example?

Αν η λέξη που έχεις σκεφτεί είναι βιβλίο ξεκινάς λέγοντάς τους «είναι ορθογώνιο». if|the|word|that|you have|thought|is|book|you start|saying|to them|it is|rectangle If the word you have in mind is book, you start by saying to them "it is rectangular".

Στη συνέχεια; «είναι χάρτινο», στη συνέχεια; «είναι πολύχρωμο». in the|continuation|it is|paper|in the|continuation|it is|colorful Next? "It is made of paper", next? "It is colorful".

Μπορείς να προσθέσεις και άλλες πληροφορίες που να μην είναι επίθετα, you can|to|add|and|other|information|that|to|not|are|adjectives You can add more information that is not adjectives,

όπως "μέσα σε αυτό κρύβονται πολλές λέξεις", like|inside|in|this|are hidden|many|words such as "inside this are many words",

μέχρι να το βρει κάποιος και να κερδίσει. until|to|it|finds|someone|and|to|wins until someone finds it and wins.

Φυσικά μπορείς να δημιουργήσεις και άλλα περισσότερα... of course|you can|to|create|and|more|additional Of course, you can create many more...

...αντίστοιχα παιχνίδια με δικούς σου κανόνες. corresponding|games|with|your own|your|rules ...corresponding games with your own rules.

Μπορείς ακόμη να παίξεις και με την φαντασία σου. you can|still|to|play|and|with|the|imagination|your You can also play with your imagination.

Για παρατήρησε τα δύο παιδάκια. for|observe|the|two|kids Now observe the two little kids.

Ρωτάει το αγοράκι «τι έχεις βάλει στο μυαλό σου;». Και απαντάει το κοριτσάκι: he asks|the|little boy|what|you have|put|in|mind|your|and|she answers|the|little girl The boy asks, "What do you have in mind?" And the girl answers:

«Φιλικός, όμορφος, γαλάζιος, υπέροχος, παράξενος, friendly|beautiful|blue|wonderful|strange "Friendly, beautiful, blue, wonderful, strange,

μικρός, φιλόξενος πλανήτης. Ποιος να είναι άραγε; small|hospitable|planet|who|to|is|I wonder small, welcoming planet. Who could it be?"

Ο πλανήτης γη. the|planet|earth The planet Earth.

Οι λέξεις στον λόγο κάνουν και αυτές φιλίες, όπως εσύ στο σχολείο σου, the|words|in the|speech|they make|also|these|friendships|just as|you|in your|school|your Words in speech also create friendships, just like you in your school,

έτσι και οι λέξεις στον λόγο κάνουν τις δικές τους παρέες. thus|and|the|words|in the|speech|make|their|own|their|groups So the words in speech make their own groups.

Δεν ταιριάζουν όλες μεταξύ τους. not|fit|all|among|them Not all of them fit together.

Στα επίθετα αρέσει να κάνουν παρέα με τα ουσιαστικά. to the|adjectives|they like|to|make|company|with|the|nouns Adjectives like to hang out with nouns.

Έτσι λοιπόν τα επίθετα που συνοδεύουν τα ουσιαστικά... thus|therefore|the|adjectives|that|accompany|the|nouns Thus, the adjectives that accompany the nouns...

...τα διαλέγουμε ανάλογα με τη σημασία των λέξεων, the|we choose|depending|on|the|meaning|of the|words ...we choose them according to the importance of the words,

ώστε να είναι όπως λέμε εμείς οι δάσκαλοι κατάλληλα. so that|to|they are|as|we say|we|the|teachers|appropriate so that they are, as we teachers say, appropriate.

Να κάνουμε ένα παράδειγμα; Δες μια μικρή ασκησούλα. to|we make|an|example|look|a|small|exercise Shall we make an example? Look at a small exercise.

Ποιο από τα παρακάτω επίθετα ταιριάζουν στην πρόταση; which|of|the|below|adjectives|fit|in the|sentence Which of the following adjectives fit in the sentence?

Πρόσεξε όμως πρέπει να τους αλλάξεις μορφή, όπου χρειαστεί. pay attention|but|must|to|them|change|form|wherever|necessary But be careful, you need to change their form where necessary.

Σου διαβάζω την πρόταση: to you|I read|the|sentence I read you the sentence:

«Ένας κάστορας ζούσε μόνος του στη κουφάλα ενός δέντρου στην άκρη της λίμνης». a|beaver|lived|alone|his|in the|hollow|of a|tree|at the|edge|of the|lake "A beaver lived alone in the hollow of a tree at the edge of the lake."

Οι λέξεις που μπορείς να διαλέξεις είναι μικρός, άσπρος, αχώριστος, καταπράσινος. the|words|that|you can|to|choose|are|small|white|inseparable|lush green The words you can choose are small, white, inseparable, lush.

Ποια να είναι άραγε η σωστή απάντηση; which|to|is|I wonder|the|correct|answer What could the correct answer be?

Σωστά! η σωστή απάντηση είναι: correct|the|correct|answer|is Correct! The correct answer is:

«Ένας μικρός κάστορας ζούσε μόνος του στη κουφάλα... a|small|beaver|lived|alone|his|in the|hollow "A little beaver lived alone in the hollow...

...ενός καταπράσινου δέντρου στην άκρη της λίμνης». of a|lush green|tree|at the|edge|of the|lake ...of a lush green tree at the edge of the lake."

Ας συνεχίσουμε. let's|continue Let's continue.

«Κάποια μέρα μπήκε στην ___ βάρκα του και ξεκίνησε να εξερευνήσει τη ___ λίμνη» some|day|he/she got in|in the|boat|his|and|he/she started|to|explore|the|lake "One day he got into his _ boat and started to explore the _ lake"

Οι λέξεις από τις οποίες μπορείς να διαλέξεις είναι: the|words|from|the|which|you can|to|choose|are The words you can choose from are:

ξύλινος, φουντωτός, μυστηριώδης, ευγενικός. wooden|fluffy|mysterious|kind wooden, fluffy, mysterious, kind.

Σωστά! Η σωστή πρόταση είναι: correct|the|correct|sentence|is Correct! The correct sentence is:

«Κάποια μέρα μπήκε στη ξύλινη βάρκα του και... some|day|he/she got in|in the|wooden|boat|his|and "One day he got into his wooden boat and...

...ξεκίνησε να εξερευνήσει τη μυστηριώδη λίμνη». he/she started|to|explore|the|mysterious|lake ...started to explore the mysterious lake."

Πάμε και σε ένα τελευταίο παράδειγμα; let's go|and|to|a|last|example Shall we go to one last example?

«Από μακριά είδε μια ___ πάπια και της ζήτησε να γίνουν φίλοι. from|far away|he saw|a|duck|and|to her|he asked|to|they become|friends "From afar, he saw a _ duck and asked her to become friends.

Έτσι την πήρε μαζί του στη βάρκα και έγιναν δύο ___ φίλοι». so|her|he took|together|with him|in the|boat|and|they became|two|friends So he took her with him in the boat and they became two _ friends."

Οι λέξεις από τις οποίες μπορείς να επιλέξεις είναι: the|words|from|the|which|you can|to|choose| The words you can choose from are:

χάρτινος, πολύχρωμος, αχώριστος, εχθρικός. paper|colorful|inseparable|hostile paper, colorful, inseparable, hostile.

Σωστά! correct Correct!

«Από μακριά είδε μια πολύχρωμη πάπια και της ζήτησε να γίνουν φίλοι. from|far away|he saw|a|colorful|duck|and|to her|he asked|to|they become|friends "From afar, he saw a colorful duck and asked her to become friends.

Έτσι την πήρε μαζί του στη βάρκα και έγιναν δύο αχώριστοι φίλοι». so|her|he took|together|with him|in the|boat|and|they became|two|inseparable|friends So he took her with him in the boat and they became two inseparable friends."

Μπράβο σου! Για να πούμε και κάτι ακόμα. well done|to you|for|to|we say|and|something|else Well done! Let's say something else.

Ήξερες τη σημασία του τόνου στη σημασία των λέξεων; Είναι πολύ σημαντικό. you knew|the|meaning|of the|accent|in the|meaning|of the|words|it is|very|important Did you know the importance of the accent in the meaning of words? It is very important.

Το ξέρεις φαντάζομαι ότι πολλές φορές ένα τόσο δα μικρό σημαδάκι, όπως είναι ο τόνος, it|you know|I imagine|that|many|times|a|so|tiny|small|little mark|as|it is|the|accent I imagine you know that many times a tiny little mark, like the accent,

μπορεί να αλλάξει ολόκληρη τη σημασία της λέξης. it can|to|change|entire|the|meaning|of the|word can change the entire meaning of the word.

Θέλεις να ακούσεις ένα μικρό ποιηματάκι για αυτόν; do you want|to|hear|a|small|poem|about|him Do you want to hear a little poem about it?

Ένας τόνος πονηρός, όχι τόνος μουσικός a|tone|sly|not|tone|musical A tone that is sly, not a musical tone.

αποφάσισε να παίξει και όλους μας να μας μπερδέψει. he decided|to|play|and|all|us|to|us|confuse Decided to play and confuse us all.

Είπε: τόνος είμαι εγώ, μα δε ζω μες το νερό. he said|tone|I am|I|but|not|I live|in|the|water He said: I am a tone, but I do not live in the water.

Είμαι κομψός και ελαφρύς. Τα 1000 κιλά ούτε που να τα σκεφτείς! I am|elegant|and|light|the|kilos|not even|that|to|them|you think I am elegant and light. Don't even think about 1000 kilos!

Πάνω σε λέξεις μόνο ζω και αν βαρεθώ χοροπηδώ. on|to|words|only|I live|and|if|I get bored|I jump around I only live on words and if I get bored, I bounce.

Και τη σημασία αλλάζω άλλη θέση όταν δοκιμάζω! and|the|meaning|I change|another|position|when|I try And I change the meaning, I try another position!

Μα όταν κάποιος με ξεχάσει τότε εγώ… τον «τιμωρώ», but|when|someone|me|he forgets|then|I|him|I 'punish' him But when someone forgets me, then I... 'punish' him,

και τον βάζω να μαντεύει, το μυαλό του να παιδεύει. and|him|I make|to|guess|the|mind|his|to|struggle and I make him guess, to torment his mind.

Τι να λέει άραγε εδώ; Χαμογέλα, χαμογελά ή χαμόγελα πολλά; what|to|he/she/it says|I wonder|here|smile|he/she/it smiles|or|smile|many What could it be saying here? Smile, smiles, or many smiles?

Τώρα πια θα το σκεφτείς προτού τάχα ξεχαστείς. now|anymore|will|it|you will think|before|supposedly|you forget Now you will think about it before you pretend to forget.

Πάνω σε ένα γραμματάκι ένα τόσο σημαδάκι! on|a|a|little letter|a|such|little mark On a little letter, such a small mark!

Τι να κάνω όμως παιδιά; Αφού άλλο πάπια κι άλλο παπιά! what|to|I do|but|kids|since|another|duck|and|another|ducks But what can I do, kids? After all, one is a duck and another is ducks!

Σου άρεσε το ποιηματάκι; to you|it pleased|the|little poem Did you like the little poem?

Έλα να κάνουμε τώρα μια ασκησούλα! come|to|we do|now|a|little exercise Come on, let's do a little exercise now!

Μπορείς τώρα και εσύ να τονίσεις σε διαφορετικά σημεία... you can|now|and|you|to|you emphasize|in|different|points Now you can also emphasize different parts...

...τις παρακάτω λέξεις, αλλάζοντας και τη σημασία τους. the|below|words|changing|and|the|meaning|their ...of the following words, changing their meaning.

Για δες την πρώτη λέξη. for|see|the|first|word Look at the first word.

Μπορώ να πω φόρα, αλλά μπορώ να πω και φορά. I can|to|say|momentum|but|I can|to|say|also|time I can say 'for' but I can also say 'once'.

Πήρε φόρα και έτρεξε για ακόμα μια φορά. he took|momentum|and|he ran|for|another|one|time He gained momentum and ran once again.

Τις υπόλοιπες θα αφήσω να τις σκεφτείς εσύ. the|remaining|I will|leave|to|them|you think|you I will leave the rest for you to think about.

Σωστά! Μπορώ να πω ώμος αλλά μπορώ να πω και ωμός. correct|I can|to|say|shoulder|but|I can|to|say|also|raw Correct! I can say 'soma' but I can also say 'omós.'

Μπορώ να πω πορτοκάλι αλλά μπορώ να πω και πορτοκαλί. I can|to|say|orange|but|I can|to|say|also|orange (color) I can say 'portokáli' but I can also say 'portokalí.'

Μπορώ να πω Αθήνα αλλά μπορώ να πω και Αθηνά. I can|to|say|Athens|but|I can|to|say|also|Athena I can say 'Athína' but I can also say 'Athiná.'

Μπορώ να πω μόνο, μπορώ να πω και μονό. I can|to|say|only|I can|to|say|also|single I can say 'móno,' I can also say 'monó.'

Οι λέξεις αλλάζουν και με άλλο τρόπο σημασία. the|words|change|and|in|another|way|meaning Words change meaning in another way.

Υπάρχει κάτι που το λέμε εμείς οι δάσκαλοι μεταφορικός λόγος. there is|something|that|it|we call|we|the|teachers|metaphorical|speech There is something we teachers call figurative language.

Πολλές φορές δηλαδή χρησιμοποιούμε κάποιες λέξεις... many|times|that is|we use|some|words Many times we use certain words...

...λίγο διαφορετικά από ότι συνήθως τις λέμε. a little|differently|from|that|usually|them|we say ...a little differently than we usually say them.

Και τότε λέμε ότι εκφραζόμαστε μεταφορικά. and|then|we say|that|we express ourselves|metaphorically And then we say that we express ourselves metaphorically.

Θα μάθεις σε μεγαλύτερη τάξη, ότι η μεταφορά είναι ένα σχήμα λόγου. will|you will learn|in|larger|class|that|the|metaphor|is|a|figure|of speech You will learn in a higher grade that metaphor is a figure of speech.

Έλα όμως τώρα να σου δώσω μερικά παραδείγματα για να το καταλάβεις καλύτερα. come|but|now|to|to you|I give|some|examples|for|to|it|you understand|better But now let me give you some examples to understand it better.

«Έχω τα μάτια μου δεκατέσσερα» σημαίνει … Σωστά! I have|the|eyes|my|fourteen|it means|correct "I have my eyes fourteen" means ... Correct!

Είμαι πολύ προσεκτικός ή πολύ προσεκτική. I am|very|careful|or|very|careful I am very careful.

«Δίνω ένα χεράκι», σημαίνει... I give|a|hand|it means "I lend a hand," means...

Σωστά! Βοηθώ. correct|I help Correct! I help.

«Έπεσε ο αέρας», σημαίνει… it fell|the|air|it means "The air has fallen," means...

Σωστά! Σταμάτησε να φυσά. correct|he stopped|to|he blows That's right! It stopped blowing.

«Τα βιβλία μας ταξιδεύουν σε κόσμους φανταστικούς», σημαίνει… the|books|our|they travel|to|worlds|imaginary|it means "Our books take us to fantastic worlds," means…

Σωστά! Μας κάνει να φανταζόμαστε μέρη που δεν έχουμε ξαναπάει. correct|it makes us|it makes|to|we imagine|places|that|not|we have|we ever been That's right! It makes us imagine places we have never been.

Υπάρχει και μια άλλη κατηγορία λέξεων, που τις λέμε ομόηχες. there is|and|another|other|category|words|that|them|we call|homophones There is also another category of words, which we call homophones.

Μερικές λέξεις ακούγονται το ίδιο όταν τις προφέρουμε. some|words|sound|the|same|when|them|we pronounce Some words sound the same when we pronounce them.

Όμως γράφονται διαφορετικά και σημαίνουν και διαφορετικά πράγματα. but|they are written|differently|and|they mean|and|different|things However, they are written differently and mean different things.

Δες δυο παραδείγματα. see|two|examples See two examples.

Σήκω, το ρήμα, «σήκω από τη θέση σου», δηλαδή... get up|the|verb|get up|from|the|position|your|that is Get up, the verb, "get up from your seat," that is...

...αλλά και το σύκο, που είναι το φρούτο που τρώμε. but|and|the|fig|that|is|the|fruit|that|we eat ...but also the fig, which is the fruit we eat.

Χίλια, που είναι ο αριθμός 1000 και εκφράζει μια ποσότητα, thousand|that|is|the|number|and|expresses|a|quantity Thousand, which is the number 1000 and expresses a quantity,

αλλά και χείλια που έχουμε στο πρόσωπό μας. but|and|lips|that|we have|on the|face|our but also lips that we have on our face.

Πάμε να παίξουμε ένα παιχνίδι; let's go|to|play|a|game Shall we play a game?

Θα σου λέω δύο λέξεις που γράφονται διαφορετικά. I will|to you|I say|two|words|that|they are written|differently I will tell you two words that are spelled differently.

Και θα πρέπει να βρίσκεις ποια είναι η κατάλληλη για κάθε πρόταση. and|I will|I must|to|you find|which|is|the|suitable|for|each|sentence And you will have to find which one is appropriate for each sentence.

«Ο Σκρούτζ μετρά τις ___» λίρες του ή λύρες του; the|Scrooge|he counts|the|pounds|his|or|liras|his "Scrooge counts his _" pounds or lyres?

«..κλεισμένος στο θησαυροφυλάκιό του.» locked|in the|safe|his "..locked in his vault."

Σωστά! Λίρες. correct|pounds Correct! Lyres.

«Οι Κρητικοί παίζουν μουσική με τις ____» λίρες ή λύρες; the|Cretans|play|music|with|the|pounds|or|lyres "The Cretans play music with the" lyres or lyres?

Σωστά λύρες, που σημαίνουν τα μουσικά όργανα. correct|lyres|which|mean|the|musical|instruments Correct, lyres, which means the musical instruments.

«Θα επιστρέψω στις εννιά ___» είναι η μια πρόταση... will|I return|at|nine|is|the|one|sentence "I will return at nine _" is one sentence...

...και «Ο φορητός υπολογιστής είναι πολύ ____» |the|portable|computer|is|very ...and "The laptop is very"

Τι ταιριάζει σε κάθε μια; what|fits|to|each|one What fits each one?

Έχω τη λέξη ακριβώς και τη λέξη ακριβός. I have|the|word|exactly|and|the|word|exact I have the word exactly and the word exact.

Σωστά! «Θα επιστρέψω στις εννιά ακριβώς». correct|will|I will return|at|nine|exactly Correct! "I will return at exactly nine."

« Ο φορητός υπολογιστής είναι πολύ ακριβός». the|portable|computer|is|very|expensive "The laptop is very expensive."

«Τα ___ της Τροίας πολιορκήθηκαν για δέκα χρόνια»... the|of|Troy|were besieged|for|ten|years "The walls of Troy were besieged for ten years..."

...και « Δεν έχω μεγάλη ___, συνέχεια χάνω!» and|not|I have|big|constantly|I lose ...and "I don't have much luck, I keep losing!"

Η μια λέξη γράφεται με –υ στο τ_, ενώ η άλλη λέξη με –ει. the|one|word|is written|with|-y|in the||while|the|other|word|with|-i One word is spelled with –y at the _ while the other word is spelled with –ei.

Τι ταιριάζει σε κάθε πρόταση; what|fits|in|each|sentence What fits in each sentence?

Σωστά! «Τα τείχη της Τροίας», ενώ «Δεν έχω μεγάλη τύχη». correct|the|walls|of|Troy|while|not|I have|big|luck Correct! "The walls of Troy," while "I don't have much luck."

«Φυτέψαμε μια ___» και «Κρύφτηκε και δεν έβγαλε ___» we planted|a|and|he/she hid|and|not|he/she spoke "We planted a _" and "He hid and didn't say _"

Σωστά! «Φυτέψαμε μια μηλιά» και «Κρύφτηκε και δεν έβγαλε μιλιά». correct|we planted|a|apple tree|and|he/she hid|and|not|he/she spoke|word Correct! "We planted an apple tree" and "He hid and didn't say a word."

Τα πήγες πολύ καλά! you|went|very|well You did very well!

Για να δούμε τώρα τι είναι αυτό που σας είπα στην αρχή για οικογένειες λέξεων. for|to|see|now|what|is|this|that|to you|I said|in the|beginning|about|families|of words Now let's see what I told you at the beginning about word families.

Τι είναι οι οικογένειες λέξεων; what|is|the|families|of words What are word families?

Μπορούμε και μαθαίνουμε, θυμόμαστε και ανακαλούμε στη μνήμη μας... we can|and|we learn|we remember|and|we recall|in the|memory|our We can learn and remember and recall in our memory...

...με ταχύτητα τις λέξεις, που έχουμε στο μυαλό μας. with|speed|the|words|that|we have|in the|mind|our ...with speed the words that we have in our minds.

Γιατί αυτές είναι οργανωμένες με διάφορους τρόπους, φτιάχνοντας σύνολα. because|they|are|organized|in|various|ways|creating|sets Because they are organized in various ways, forming sets.

Δεν βρίσκονται σκόρπιες στο μυαλό μας. not|are found|scattered|in the|mind|our They are not scattered in our minds.

Έτσι για παράδειγμα η λέξη έδρα, συνδέεται με τις λέξεις έδρανο, εδραιώνω. thus|for|example|the|word|seat|is connected|with|the|words|podium|I establish So for example, the word seat is connected to the words podium, establish.

Και με άλλες λέξεις όπως ενέδρα, εξέδρα, πρόεδρος. and|with|other|words|such as|ambush|platform|president And with other words like ambush, platform, president.

Τις λέξεις που συνδέονται μεταξύ τους, the|words|that|are connected|among|them The words that are connected to each other,

όπως τα μέλη μιας οικογένειας, τις λέμε οικογένειες λέξεων. such as|the|members|of a|family|them|we call|families|of words like the members of a family, we call them word families.

Πάμε να δούμε γιατί είναι σημαντικό να σχηματίζουμε οικογένειες λέξεων; let's go|to|see|why|it is|important|to|we form|families|of words Let's see why it is important to form word families?

Είναι πολύ σημαντικό γιατί μας βοηθά και μας χρησιμεύει... it is|very|important|because|to us|it helps|and|to us|it serves It is very important because it helps us and serves us...

...στο να μαθαίνουμε καταρχάς περισσότερες λέξεις. in|to|we learn|firstly|more|words ...to learn, first of all, more words.

Και επομένως να διευρύνουμε, να μεγαλώνουμε δηλαδή το λεξιλόγιό μας. and|therefore|to|we expand|to|we grow|that is|the|vocabulary|our And therefore to expand, to grow our vocabulary.

Να θυμόμαστε καλύτερα την ορθογραφία των λέξεων. Ας δούμε ένα παράδειγμα. to|we remember|better|the|spelling|of the|words|let's|we see|an|example To remember the spelling of words better. Let's look at an example.

Αυτή είναι η οικογένεια της λέξης ημέρα. Παρατήρησε ότι γράφεται με -η. this|is|the|family|of the|word|day|notice|that|it is written|with| This is the family of the word day. Notice that it is written with -i.

Και κοίταξε πώς διατηρείται αυτό σε όλες τις λέξεις που ανήκουν στην ίδια οικογένεια. and|look|how|it is maintained|this|in|all|the|words|that|belong|to the|same|family And look at how this is maintained in all the words that belong to the same family.

Έτσι έχουμε: ημερολόγιο, ημερομηνία, ημερήσιος, καλημέρα, so|we have|calendar|date|daily|good morning So we have: calendar, date, daily, good morning,

τριήμερο, εφημερίδα, καθημερινός, σήμερα, three-day|newspaper|everyday|today three-day, newspaper, everyday, today,

ενημέρωση, μεσημέρι, ξημερώνει, και πολλές άλλες. update|noon|it dawns|and|many|others update, noon, dawn, and many others.

Να δημιουργήσουμε παρέα την οικογένεια της λέξης σπίτι; to|we create|together|the|family|of the|word|house Shall we create together the family of the word home?

Σπιτάκι, κουκλόσπιτο, σπιτικός, little house|dollhouse|homemade little house, dollhouse, homemade,

σπιτονοικοκύρης, το σπιτικό, σπιτόγατος, landlord|the|home|house cat landlord, the household, house cat,

δεντρόσπιτο, και πολλές πολλές άλλες. treehouse|and|many|many|other tree house, and many many others.

Ας σχηματίσουμε μαζί και την οικογένεια της λέξης βιβλίο. let's|form|together|and|the|family|of the|word|book Let's also form together the family of the word book.

Θέλω όμως να είσαι πολύ πολύ παρατηρητικός ή παρατηρητική! I want|but|to|you are|very|very|observant|or|observant But I want you to be very very observant!

Βιβλιάριο, βιβλιοθήκη, booklet|library booklet, library,

βιβλιοθηκονόμος, βιβλιοπωλείο, librarian|bookstore librarian, bookstore,

βιβλιοπώλης, bookseller bookseller,

βιβλιοδεσία, βιβλιοφάγος. bookbinding|bookworm bookbinding, bookworm.

Τι παρατηρείς; what|do you observe What do you observe?

Θα σου πω λοιπόν ένα μυστικό για αυτές τις λέξεις. I will|to you|I say|therefore|a|secret|about|these|the|words So I will tell you a secret about these words.

Οι σύνθετες λέξεις δημιουργούνται από την... the|compound|words|are created|from|the Compound words are created from the...

...ένωση δύο ή καμιά φορά και περισσότερων λέξεων. union|two|or|sometimes|time|and|more|words ...union of two or sometimes more words.

Όπως παρατήρησες στην προηγούμενη άσκηση... as|you noticed|in the|previous|exercise As you noticed in the previous exercise...

...υπήρχαν λέξεις που σχηματίζονταν από δύο άλλες. were|words|that|were formed|from|two|other ...there were words formed from two others.

Εδώ σου έχω πιο συγκεκριμένα παραδείγματα. here|to you|I have|more|specific|examples Here I have more specific examples for you.

Λυκόσκυλο, ανοιγοκλείνω, τυρόπιτα, μαχαιροπίρουνο, σκουλικομυρμιγκότρυπα. wolfdog|I open and close|cheese pie|cutlery|worm-ant hole Wolfdog, open-close, cheese pie, knife-fork, worm-ant hole.

Τρεις λέξεις αυτή τη φορά. three|words|this|the|time Three words this time.

Οι σύνθετες λέξεις λοιπόν είναι αυτές, που παράγονται από την ένωση δύο άλλων λέξεων. the|compound|words|therefore|are|those|that|are produced|from|the|union|two|other|words Compound words, therefore, are those that are produced by the union of two other words.

Και δεν ξεχνώ το ενωτικό –ο-. Το -ο- που ενώνει αυτές τις δύο λέξεις. and|not|I forget|the|connecting||the||that|connects|these|the|two|words And I do not forget the connecting -o-. The -o- that connects these two words.

Ποιες είναι όμως οι άλλες, οι παράγωγες λέξεις; which|are|however|the|other|the|derived|words But what are the other, the derived words?

Είναι οι λέξεις που παράγονται από την ρίζα μίας μόνο λέξης, they are|the|words|that|are produced|from|the|root|of a|single|word They are the words that are produced from the root of only one word,

με τη βοήθεια μιας παραγωγικής κατάληξης, όπως λέμε στη γραμματική. with|the|help|a|productive|ending|as|we say|in the|grammar with the help of a productive ending, as we say in grammar.

Θα σου δώσω μερικά παραδείγματα. I will|to you|I will give|some|examples I will give you some examples.

Από τη λέξη σπίτι, παράγωγη είναι η λέξη σπιτικός. from|the|word|house|derivative|it is|the|word|homey From the word house, the derivative is the word domestic.

Από τη λέξη βουνό, παράγωγη είναι η λέξη βουνίσιος. from|the|word|mountain|derivative|it is|the|word|mountainous From the word mountain, the derivative is the word mountainous.

Από τη λέξη παιδί, παράγωγη είναι η λέξη παιδάκι. from|the|word|child|derived|is|the|word|little child From the word child, the derived word is little child.

Από τη λέξη ζώο, παράγωγη είναι η λέξη ζωικός. from|the|word|animal|derived|is|the|word|animalistic From the word animal, the derived word is animalistic.

Για να σου πω και κάτι άλλο, που μπορεί να μην το είχες σκεφτεί μέχρι σήμερα. for|to|to you|I say|and|something|other|that|may|to|not|it|you had|thought|until|today To tell you something else, which you may not have thought about until today.

Το ήξερες ότι γνωρίζεις λέξεις που προέρχονται από τα αρχαία ελληνικά; it|you knew|that|you know|words|that|come from|from|the|ancient|Greek Did you know that you know words that come from ancient Greek?

Όπως η λέξη οίκος που σημαίνει σπίτι. as|the|word|oikos|that|means|house Like the word 'oikos' which means house.

Κοίτα πόσες λέξεις έχουν την ίδια ρίζα με αυτή την αρχαία ελληνική λέξη. look|how many|words|have|the|same|root|with|this|the|ancient|Greek|word Look at how many words have the same root as this ancient Greek word.

Οικία, κατοικία, κατοικίδιο, oikia|katoikia|pet Oikia, katikia, pet,

οικοδεσπότης, οικιακός, οικόπεδο, oikodespotis|oikiakos|oikopedo host, domestic, plot,

οικογένεια, οικονομία, οικολογικός, family|economy|ecological family, economy, ecological,

οικοδομή, ανοικοδόμηση, ενοίκιο, building|reconstruction|rent construction, reconstruction, rent,

ενοικιαστής, πολυκατοικία, κάτοικος, tenant|apartment building|resident tenant, apartment building, resident,

συγκάτοικος, συνοικία, διοίκηση, διοικητής. roommate|neighborhood|administration|manager roommate, neighborhood, administration, administrator.

Είμαι βέβαιη ότι αρκετές από αυτές ήδη τις ξέρεις. I am|sure|that|several|of|these|already|them|you know I am sure that you already know quite a few of these.

Ακόμη ένα παράδειγμα, η λέξη ύδωρ στα αρχαία... another|one|example|the|word|hydor|in the|ancient Another example, the word hydor in ancient...

...σήμαινε νερό και κλινόταν με γενική πτώση ύδατος. it meant|water|and|it declined|with|genitive|case|hydatos ...meant water and was declined in the genitive case as hydatos.

Το ύδωρ, του ύδατος. the|hydor|of the|hydatos The hydor, of the hydatos.

Κοίτα από αυτές τις ρίζες πόσες λέξεις χρησιμοποιούμε και σήμερα! look|from|these|the|roots|how many|words|we use|and|today Look at how many words we use today from these roots!

Είμαι βέβαιη ότι έχεις ακούσει για τον Ηρακλή και τη Λερναία Ύδρα. I am|sure|that|you have|heard|about|the|Heracles|and|the|Lernaean|Hydra I am sure you have heard of Hercules and the Lernaean Hydra.

Από αυτή τη ρίζα λοιπόν, αυτής της αρχαίας ελληνικής λέξης βγαίνουν οι λέξεις: from|this|the|root|therefore|of this|the|ancient|Greek|word|come out|the|words From this root, therefore, of this ancient Greek word come the words:

υδραγωγείο, ύδρευση, υδρόγειος, aqueduct|water supply|globe aqueduct, water supply, globe,

υδρατμός, το νησί η Ύδρα, υδραυλικός, υδροδότηση, water vapor|the|island|the|Hydra|plumber|water supply steam, the island Hydra, hydraulic, water supply,

ενυδρείο, ενυδάτωση, αφυδάτωση, υδατοσφαίριση, που είναι το γνωστό πόλο. aquarium|hydration|dehydration|water polo|that|is|the|known|sport aquarium, hydration, dehydration, water polo, which is the well-known polo.

Να σου δώσω και μια άσκηση για λίγο αργότερα; Shall I give you an exercise for a little later?

Μπορείς αργότερα και εσύ να σχηματίσεις στο τετράδιό σου, |||||form||| You can also form in your notebook later,

τις οικογένειες των λέξεων φωνή και φίλος. the|families|of the|words|voice|and|friend the families of the words voice and friend.

Εάν δυσκολευτείς μπορείς να συμβουλευτείς ένα λεξικό. if|you struggle|you can|to|consult|a|dictionary If you have difficulty, you can consult a dictionary.

Ας περάσουμε τώρα σε μια άλλη κατηγορία λέξεων που λέγονται συνώνυμες. let's|pass|now|to|another|category|category|words|that|are called|synonymous Now let's move on to another category of words called synonyms.

Αυτές είναι οι λέξεις που έχουν την ίδια ή παρόμοια σημασία. these|are|the|words|that|have|the|same|or|similar|meaning These are the words that have the same or similar meaning.

Όπως για παράδειγμα γαλάζιο και γαλανό. as|for|example|blue|and|sky blue For example, blue and sky blue.

Στεναχωρημένος και λυπημένος. sad|and|sorrowful Sad and sorrowful.

Λαμπερό και φωτεινό. shiny|and|bright Shiny and bright.

Άσπρα – λευκά. white|white White - pure white.

Ήσυχος και ήρεμος. quiet|and|calm Calm and peaceful.

Πάμε και σε μια άλλη κατηγορία λέξεων, τις αντίθετες λέξεις. let's go|and|to|another|different|category|of words|the|opposite|words Let's move on to another category of words, the opposite words.

Οι αντίθετες λέξεις λέγονται αλλιώς και αντώνυμα, the|opposite|words|are called|otherwise|and|antonyms Opposite words are also called antonyms,

και εκφράζουν αντίθετες μεταξύ τους έννοιες, όπως: and|express|opposite|between|their|meanings|such as and they express concepts that are opposite to each other, such as:

καλός – κακός ή άκακος, good|bad|or|harmless good – bad or harmless,

ψηλό – κοντό, tall|short tall – short,

ανοιχτός – κλειστός, open|closed open – closed,

φωτεινή – σκοτεινή, bright|dark bright – dark,

εύκολο – δύσκολο, easy|difficult easy – difficult,

νόστιμο – άνοστο, tasty|tasteless tasty – tasteless,

κλειδώνω – ξεκλειδώνω. I lock|I unlock I lock – I unlock.

Είδατε με πόσους τρόπους μπορώ να σχηματίσω αντίθετες λέξεις. you saw|with|how many|ways|I can|to|I form|opposite|words Did you see how many ways I can form opposite words?

Μία άλλη κατηγορία λέξεων είναι οι πολύσημες λέξεις. a|other|category|of words|is|the|polysemous|words Another category of words is polysemous words.

Λέγονται έτσι οι λέξεις που έχουν πολλές σημασίες. they are called|like this|the|words|that|they have|many|meanings They are called so because they have multiple meanings.

Όπως για παράδειγμα η λέξη γλώσσα, as|for|example|the|word|language For example, the word 'language',

που μπορεί να σημαίνει το όργανο της άρθρωσης, that|it can|to|it means|the|organ|of the|articulation which can mean the organ of articulation,

που όλοι έχουμε, τον κώδικα ομιλίας ενός λαού, that we all have, the speech code of a people,

το μάθημα που διδάσκουμε τώρα. the lesson we are teaching now.

Είπαμε στην αρχή, ότι η ελληνική γλώσσα, είναι μια πολύ «πλούσια» γλώσσα. We said at the beginning that the Greek language is a very "rich" language.

Πολλές φορές χρησιμοποιούμε λέξεις που ανήκουν σε ξένες γλώσσες. Many times we use words that belong to foreign languages.

Μπορούμε όμως να επιλέγουμε τις λέξεις της ελληνικής γλώσσας. we can|however|to|we choose|the|words|of the|Greek|language However, we can choose the words of the Greek language.

Θα σας δώσω μερικά παραδείγματα. I will|to you|I give|some|examples I will give you some examples.

Διαδίκτυο αντί για ίντερνετ, ηλεκτρονικός υπολογιστής αντί για κομπιούτερ, Internet|instead|for|internet|electronic|computer|instead|for|computer Internet instead of internet, electronic computer instead of computer,

φορητός υπολογιστής αντί για λάπτοπ, ανελκυστήρας, portable|computer|instead|for|laptop|elevator laptop instead of laptop, elevator,

αντί για ασανσέρ, χώρος στάθμευσης αντί για πάρκινγκ. instead|for|elevator|space|parking|instead|for|parking instead of elevator, parking space instead of parking.

Αυτό ήταν το μάθημα της γλώσσας για σήμερα. Γεια σας! this|was|the|lesson|of the|language|for|today|hello|to you That was the language lesson for today. Goodbye!