Ιστορία | Σπάρτη: κοινωνία και πολίτευμα | Δ' Δημοτικού Επ. 5 geschiedenis|Sparta|samenleving|en|staatsvorm|groep|basisschool|aflevering history|Sparta|society|and|government|fourth|grade|episode Geschichte | Sparta: Gesellschaft und Verfassung | 4. Klasse Ep. 5 Geschiedenis | Sparta: samenleving en regering | Groep 4 Les 5 История | Спарта: общество и конституция | 4 класс Эп. 5 History | Sparta: society and government | 4th Grade Episode 5

Γεια σας παιδιά! hallo|jullie|kinderen hello|to you|kids Hallo kinderen! Hello kids!

Καλωσήρθατε στο σημερινό μάθημα της Ιστορίας. welkom|in de|huidige|les|van de|geschiedenis welcome|to the|today's|lesson|of the|history Welkom bij de geschiedenisles van vandaag. Welcome to today's History lesson.

Είμαι ο δάσκαλός σας, ο Γιώργος Ποταμιάς... ik ben|de|leraar|jullie|de|George|Potamias I am|the|teacher|your|the|George|Potamias Ik ben jullie leraar, George Potamias... I am your teacher, George Potamias...

και σήμερα θα δούμε το πολίτευμα και την κοινωνία της Σπάρτης. en|vandaag|zal|zien|het|staatsbestel|en|de|samenleving|van|Sparta and|today|will|see|the|regime|and|the|society|of|Sparta En vandaag zullen we het staatsbestel en de samenleving van Sparta bekijken. And today we will look at the government and society of Sparta.

Για το πολίτευμα και την κοινωνία της Σπάρτης την Αρχαϊκή εποχή. voor|het|staatsbestel|en|de|samenleving|van|Sparta|de|Archaïsche|tijd for|the|regime|and|the|society|of|Sparta|the|Archaic|period Over het staatsbestel en de samenleving van Sparta in de Archaïsche periode. About the government and society of Sparta in the Archaic period.

Πάρα πολύ σημαντικό μάθημα, γιατί θα μας κάνει να κατανοήσουμε δύο πολύ σημαντικές πτυχές της Σπαρτιατικής ζωής. heel|erg|belangrijk|les|omdat|zal|ons|maken|om|begrijpen|twee|erg|belangrijke|aspecten|van|Spartaanse|leven very|very|important|lesson|because|will|to us|makes|to|understand|two|very|important|aspects|of|Spartan|life Een zeer belangrijke les, omdat het ons zal helpen twee zeer belangrijke aspecten van het Spartaanse leven te begrijpen. A very important lesson, because it will help us understand two very significant aspects of Spartan life.

Η Σπάρτη, μια πολύ σημαντική πόλη-κράτος, de|Sparta|een|heel|belangrijke|| the|Sparta|a|very|important|| Sparta, een zeer belangrijke stadstaat, Sparta, a very important city-state,

θα διαδραματίσει αργότερα πολύ σημαντικό ρόλο τόσο στους Περσικούς πολέμους... zal|hij/zij/het zal spelen|later|zeer|belangrijk|rol|zowel|in de|Perzische|oorlogen will|play|later|very|important|role|both|in the|Persian|wars zal later een zeer belangrijke rol spelen in zowel de Perzische oorlogen... will later play a very important role in both the Persian wars...

και στον Πελοποννησιακό πόλεμο. en|in de|Peloponnesische|oorlog and|in the|Peloponnesian|war als in de Peloponnesische oorlog. and the Peloponnesian war.

Η Σπάρτη, μια πόλη διάσημη, ακόμη και σήμερα. de|Sparta|een|stad|beroemd|nog|en|vandaag the|Sparta|a|city|famous|even|and|today Sparta, een beroemde stad, zelfs vandaag de dag. Sparta, a famous city, even today.

Πριν, όμως, μπούμε στο κύριο μέρος του σημερινού μαθήματος... ||nous entrons|||||| voordat|echter|we binnenkomen|in het|belangrijkste|deel|van de|huidige|les before|however|we enter|in the|main|part|of the|today's|lesson Maar voordat we in het hoofdonderdeel van de les van vandaag duiken... However, before we get into the main part of today's lesson...

θα πρέπει να δούμε δυο πολύ βασικές έννοιες που θα μας κάνουν να κατανοήσουμε καλύτερα το σημερινό μάθημα. zal|moeten|om te|zien|twee|heel|basis|concepten|die|zal|ons|maken|om te|begrijpen|beter|de|huidige|les will|must|to|see|two|very|basic|concepts|that|will|to us|make|to|understand|better|the|today's|lesson We moeten twee zeer belangrijke concepten bekijken die ons zullen helpen om de les van vandaag beter te begrijpen. We need to look at two very basic concepts that will help us better understand today's lesson.

Η πρώτη έννοια, για την οποία θα μιλήσουμε και σε άλλα μαθήματα, είναι το πολίτευμα. de|eerste|concept|voor|de|die|zal|praten|en|in|andere|lessen|is|het|staatsvorm the|first|concept|for|the|which|will|talk|and|in|other|lessons|is|the|regime Het eerste concept, waar we ook in andere lessen over zullen spreken, is het staatsbestel. The first concept, which we will also discuss in other lessons, is the regime.

Τι είναι το πολίτευμα; wat|is|de|staatsvorm what|is|the|regime Wat is het staatsbestel? What is the regime?

Περιληπτικά... samenvattend in summary In het kort... In summary...

(Ο δάσκαλος διαβάζει από την καρτέλα). de|leraar|leest|van|de|kaart the|teacher|reads|from|the|card (De leraar leest van het kaartje). (The teacher reads from the card).

Και στη συγκεκριμένη περίπτωση που εξετάζουμε σήμερα... en|in de|specifieke|geval|dat|we onderzoeken|vandaag and|in the|specific|case|that|we examine|today En in het specifieke geval dat we vandaag onderzoeken... And in the specific case we are examining today...

το σύνολο εκείνων των θεσμών και των κανόνων με τους οποίους κυβερνάται η Σπάρτη την Αρχαϊκή εποχή. het|geheel|van die|van de||||regels|met|die|welke|het wordt geregeerd|de|Sparta|in de|Archaïsche|tijd the|total|of those|the|institutions|and|the|rules|with|which|that|is governed|the|Sparta|in the|Archaic|period het geheel van die instellingen en regels waarmee Sparta in de Archaïsche periode wordt geregeerd. the entirety of those institutions and rules by which Sparta was governed during the Archaic period.

Στη Σπάρτη, κοινωνία και πολίτευμα είναι άμεσα συνδεδεμένα. in de|Sparta|samenleving|en|staatsvorm|is|direct|verbonden in the|Sparta|society|and|political system|are|directly|connected In Sparta zijn samenleving en staatsvorm direct met elkaar verbonden. In Sparta, society and government are directly connected.

Τι είναι όμως η κοινωνία; wat|is|echter|de|samenleving what|is|however|the|society Wat is de samenleving? But what is society?

(Ο δάσκαλος διαβάζει από την καρτέλα). de|leraar|leest|van|de|kaart the|teacher|reads|from|the|card (De leraar leest van het kaartje). (The teacher reads from the card).

Στο σημερινό μας μάθημα δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε κοινωνία και πολίτευμα... in de|huidige|onze|les|niet|kunnen|om te|onderscheiden|samenleving|en|staatsvorm in the|today's|our|lesson|not|we can|to|distinguish|society|and|regime In onze les van vandaag kunnen we samenleving en staatsvorm niet scheiden... In today's lesson, we cannot separate society and government...

γιατί μιλάμε για τη Σπάρτη. omdat|we praten|over|de|Sparta because|we talk|about|the|Sparta omdat we het over Sparta hebben. because we are talking about Sparta.

Μια πόλη-κράτος όπου κοινωνία και πολίτευμα ήταν περίπου το ίδιο. een|||waar|samenleving|en|staatsvorm|was|ongeveer|het|hetzelfde a|||where|society|and|polity|was|approximately|the|same Een stadstaat waar samenleving en politiek ongeveer hetzelfde waren. A city-state where society and government were almost the same.

Ο ένας θεσμός όριζε τον άλλο. Η μία έννοια όριζε την άλλη. de|één|instelling|bepaalde|de|andere|de|één|begrip|bepaalde|de|andere the|one|institution|defined|the|other|the|one|concept|defined|the|other De ene instelling bepaalde de andere. Het ene begrip bepaalde het andere. One institution defined the other. One concept defined the other.

Κοινωνία και πολίτευμα ήταν άμεσα συνδεδεμένα. samenleving|en|staatsvorm|waren|direct|verbonden society|and|polity|were|directly|connected Samenleving en politiek waren direct met elkaar verbonden. Society and government were directly connected.

Ο πολίτης δεν μπορούσε να ενεργήσει μόνος του. de|burger|niet|kon|om|handelen|alleen|zijn the|citizen|not|could|to|act|alone|his De burger kon niet alleen handelen. The citizen could not act alone.

Άρα η κοινωνία ρυθμιζόταν ανάλογα με το πολίτευμα. dus|de|samenleving|werd geregeld|afhankelijk|met|het|staatsvorm therefore|the|society|was regulated|according|to|the|regime Dus de samenleving werd geregeld afhankelijk van het staatsbestel. So society was regulated according to the form of government.

Όπως σε κάθε ιστορικό γεγονός, θα πρέπει να το μελετήσουμε σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, μέσα στο οποίο εντοπίζεται. zoals|in|elk|historisch|feit|zal|moet|om|het|we bestuderen|in|een|specifiek|kader|binnen|het|dat|het wordt geïdentificeerd as|in|every|historical|event|will|must|to|it|we study|in|a|specific|context|within|in|which|is located Zoals bij elk historisch feit, moeten we het bestuderen binnen een specifieke context, waarin het zich bevindt. As with every historical event, we must study it within a specific context in which it is located.

Δηλαδή, σε έναν συγκεκριμένο χώρο και χρόνο. dat wil zeggen|in|een|specifiek|ruimte|en|tijd that is|in|a|specific|space|and|time Dat wil zeggen, in een specifieke ruimte en tijd. That is, in a specific space and time.

Θα πρέπει να απαντήσουμε σε κάποιες ερωτήσεις οι οποίες πλαισιώνουν το σημερινό μας μάθημα... zal|moet|om|we antwoorden|op|enkele|vragen|die|welke|ze kaderen|het|huidige|onze|les will|must|to|we answer|to|some|questions|which|that|frame|the|today's|our|lesson We moeten enkele vragen beantwoorden die ons huidige les omkaderen... We need to answer some questions that frame our lesson today...

που θα μας βοηθήσουν να το αποκωδικοποιήσουμε καλύτερα. die|zal|ons|helpen|om|het|we decoderen|beter that|will|to us|help|to|it|decode|better die ons zullen helpen het beter te ontcijferen. that will help us decode it better.

Αυτές οι ερωτήσεις, που μπορείτε να κάνετε κι εσείς στον εαυτό σας σε κάθε ενότητα του μαθήματος της Ιστορίας, είναι: deze|de|vragen|die|u kunt|om|u maakt|ook|u|aan|zelf|u|in|elke|eenheid|van het|les|van de|Geschiedenis|zijn these|the|questions|that|you can|to|make|and|you|to the|self|your|in|every|section|of the|lesson|of the|History|are Deze vragen, die u ook aan uzelf kunt stellen in elke sectie van de Geschiedenisles, zijn: These questions, which you can also ask yourself in each section of the History lesson, are:

Πότε; Ποιος; Πού; Γιατί; Πώς;... και τα αποτελέσματα. wanneer|wie|waar|waarom|hoe|en|de|resultaten When|Who|Where|Why|How|and|the|results Wanneer? Wie? Waar? Waarom? Hoe? ... en de resultaten. When? Who? Where? Why? How?... and the results.

Δηλαδή, ποια είναι τα αποτελέσματα αυτού του ιστορικού γεγονότος που εξετάζουμε. dat wil zeggen|welke|zijn|de|resultaten|van dit||historische|feit|dat|we onderzoeken That is|what|are|the|results|of this|of the|historical|event|that|we are examining Met andere woorden, wat zijn de resultaten van dit historische feit dat we onderzoeken. That is, what are the results of this historical event that we are examining.

Που σήμερα είναι το πολίτευμα και η κοινωνία της Σπάρτης την Αρχαϊκή εποχή. waar|vandaag|is|het|staatsbestel|en|de|samenleving|van|Sparta|de|Archaïsche|tijd that|today|is|the|regime|and|the|society|of|Sparta|the|Archaic|period Waar vandaag de regering en de samenleving van Sparta in de Archaïsche periode zijn. What is the government and society of Sparta during the Archaic period?

Ποια ήταν όμως η Αρχαϊκή εποχή; welke|was|echter|de|Archaïsche|tijd which|was|however|the|Archaic|period Wat was echter de Archaïsche periode? But what was the Archaic period?

Η Αρχαϊκή εποχή εντοπίζεται μεταξύ 700 π.Χ. ως το 508 π.Χ. de|Archaïsche|tijd|wordt gelokaliseerd|tussen|||tot|de|| the|Archaic|period|is located|between|||until|the|| De Archaïsche periode wordt geplaatst tussen 700 v.Chr. en 508 v.Chr. The Archaic period is located between 700 BC and 508 BC.

Μια ημερομηνία που θεωρούμε ότι τότε ο Κλεισθένης, ένας σημαντικός Αθηναίος πολιτικός, |||||||||||politicien een|datum|die|we beschouwen|dat|toen|de|Kleisthenes|een|belangrijke|Atheense|politicus a|date|that|we consider|that|then|the|Cleisthenes|a|significant|Athenian|politician Een datum die we beschouwen als het moment waarop Cleisthenes, een belangrijke Atheense politicus, A date that we consider when Cleisthenes, an important Athenian politician,

προσδιόρισε και θεμελίωσε την Αθηναϊκή Δημοκρατία. hij definieerde|en|hij vestigde|de|Atheense|democratie he defined|and|he established|the|Athenian|democracy bepaalde en vestigde de Atheense Republiek. defined and established the Athenian Democracy.

Το πολίτευμα της Σπάρτης, βέβαια, είναι τελείως διαφορετικό από αυτό της Αθήνας. het|staatsbestel|van de|Sparta|natuurlijk|het is|totaal|anders|dan|dit|van de|Athene the|regime|of the|Sparta|of course|it is|completely|different|from|this|of the|Athens De staatsvorm van Sparta is natuurlijk totaal anders dan die van Athene. The government of Sparta, of course, is completely different from that of Athens.

Και πάμε στην επόμενη ερώτησή μας, που είναι "ποιος" και "πού". en|we gaan|naar de|volgende|vraag|onze|die|het is|wie|en|waar and|we go|to the|next|question|our|that|it is|who|and|where En laten we doorgaan naar onze volgende vraag, die is "wie" en "waar". And let's move on to our next question, which is "who" and "where."

Μιλάμε για τους Σπαρτιάτες, δηλαδή, οι οποίοι είναι Δωριείς. we praten|over|de|Spartanen|dat wil zeggen|de|die|ze zijn|Doriërs we are talking|about|the|Spartans|that is|the|who|they are|Dorians We hebben het over de Spartanen, dat wil zeggen, diegenen die Doriërs zijn. We are talking about the Spartans, that is, who are Dorians.

Όπως είπαμε και σε ένα από τα πρώτα μαθήματα της Ιστορίας της Δ' Δημοτικού... zoals|we zeiden|en|in|een|van|de|eerste|lessen|van de|geschiedenis|van de|vierde|klas as|we said|and|in|one|of|the|first|lessons|of the|History|of the|4th|Elementary School Zoals we al zeiden in een van de eerste lessen van de Geschiedenis van groep 4... As we mentioned in one of the first lessons of the History of the 4th grade...

οι Δωριείς κατέβηκαν από τα βόρεια της Ελλάδας και εγκαταστάθηκαν, με τη βία συνήθως, de|Doriërs|ze daalden|uit|de|noordelijke|van de|Griekenland|en|ze vestigden zich|met|de|geweld|meestal the|Dorians|they descended|from|the|northern|of|Greece|and|they settled|with|the|violence|usually kwamen de Doriërs vanuit het noorden van Griekenland en vestigden zich, meestal met geweld, the Dorians came down from the north of Greece and settled, usually by force,

σε πολλά μέρη της νότιας Ελλάδας, όπου πριν κατοικούσαν άλλοι κάτοικοι. ||||||||||habitants in|veel|gebieden|van de|zuidelijke|Griekenland|waar|eerder|ze woonden|andere|bewoners in|many|places|of the|southern|Greece|where|before|they lived|other|inhabitants op veel plaatsen in het zuiden van Griekenland, waar eerder andere bewoners woonden. in many parts of southern Greece, where other inhabitants had lived before.

Οι Σπαρτιάτες-Δωριείς, σιγά σιγά κατέλαβαν περιοχές της Λακωνίας... de|||langzaam|langzaam|ze veroverden|gebieden|van de|Laconia the|Spartans||slowly|slowly|they occupied|areas|of the|Laconia De Spartanen-Doriërs veroverden langzaam gebieden in Laconia... The Spartans-Dorians gradually occupied areas of Laconia...

και ίδρυσαν την πόλη της Σπάρτης. en|zij stichtten|de|stad|van|Sparta and|they founded|the|city|of|Sparta en stichtten de stad Sparta. and founded the city of Sparta.

Τι συνέβη, όμως, με τους παλιούς κατοίκους; |est arrivé||||| wat|gebeurde|echter|met|de|oude|bewoners what|happened|however|with|the|old|inhabitants Wat gebeurde er echter met de oude bewoners? What happened, however, to the old inhabitants?

Οι παλιοί κάτοικοι υποδουλώθηκαν. Έγιναν δούλοι... de|oude|bewoners|zij werden onderworpen|zij werden|slaven the|old|inhabitants|they were enslaved|they became|slaves De oude bewoners werden tot slaaf gemaakt. Ze werden slaven... The old inhabitants were enslaved. They became slaves...

και αποτέλεσαν μια ξεχωριστή κοινωνική τάξη, τους είλωτες. en|zij vormden|een|aparte|sociale|klasse|de|iloten and|they formed|a|separate|social|class|the|helots en vormden een aparte sociale klasse, de heloten. and formed a separate social class, the Helots.

Όσο αφορά τα πολιτικά δικαιώματα, δυστυχώς δεν είχαν κανένα. wat betreft|betreft|de|politieke|rechten|helaas|geen|ze hadden|geen as|concerns|the|political|rights|unfortunately|not|they had|any Wat betreft de politieke rechten, hadden ze helaas geen. As for political rights, unfortunately, they had none.

Ποιος ήταν ο σκοπός αυτής της κοινωνικής τάξης; |||but|||| wie|hij was|het|doel|van deze|de|sociale|klasse who|was|the|purpose|of this|the|social|class Wat was het doel van deze sociale klasse? What was the purpose of this social class?

Μα να κάνουν όλες τις βαριές και χειρωνακτικές εργασίες, με τις οποίες οι Σπαρτιάτες δεν ήθελαν να ασχοληθούν. maar|om te|ze doen|alle|de|zware|en|handmatige|werkzaamheden|met|de|welke|de|Spartanen|niet|ze wilden|om te|zich bezighouden but|to|they do|all|the|heavy|and|manual|work|with|the|which|the|Spartans|not|they wanted|to|they engage Wel, om al het zware en handmatige werk te doen, waar de Spartanen zich niet mee wilden bezighouden. Well, to do all the heavy and manual labor, which the Spartans did not want to engage in.

Από τότε που εγκαταστάθηκαν στη Σπάρτη, οι Σπαρτιάτες ασχολήθηκαν... sinds|toen|dat|ze zich vestigden|in de|Sparta|de|Spartanen|ze zich bezighielden since|then|when|they settled|in|Sparta|the|Spartans|they engaged Sinds ze zich in Sparta vestigden, hebben de Spartanen zich beziggehouden... Since they settled in Sparta, the Spartans engaged in...

με την τέχνη και την εκπαίδευση του πολέμου και της πολιτικής. met|de|kunst|en|de|opleiding|van|oorlog|en|de|politiek with|the|art|and|the|education|of the|war|and|of the|politics met de kunst en de opleiding van oorlog en politiek. with the art and education of war and politics.

Πόλεμος, στρατιωτική εκπαίδευση, πολιτική και ζωή στην κοινωνία στη Σπάρτη, είναι το ίδιο και το αυτό. |||politique|||||||||||| oorlog|militaire|opleiding|politiek|en|leven|in de|samenleving|in de|Sparta|is|het|hetzelfde|en|het|dit war|military|education|politics|and|life|in the|society|in the|Sparta|is|the|same|and|the|this Oorlog, militaire opleiding, politiek en leven in de samenleving in Sparta, zijn hetzelfde. War, military training, politics, and life in society in Sparta are one and the same.

Ποιοι όμως ήταν αυτοί που ασκούσαν το εμπόριο, εφόσον οι Σπαρτιάτες ασχολούνταν μόνο με την πολεμική τέχνη και την πολιτική; wie|echter|waren|zij|die|uitoefenden|het|handel|aangezien|de|Spartanen|zich bezighielden|alleen|met|de|militaire|kunst|en|de|politiek who|however|were|those|who|practiced|the|trade|since|the|Spartans|were occupied|only|with|the|martial|art|and|the|politics Maar wie waren degenen die handel dreven, aangezien de Spartanen zich alleen bezighielden met de krijgskunst en de politiek? But who were those who engaged in trade, since the Spartans were only involved in the art of war and politics?

Ήταν οι περίοικοι. Ξένοι, που συνήθως κατοικούσαν στα περίχωρα της Σπάρτης. C'étaient|||||||||| zij waren|de|perioiken|vreemden|die|meestal|woonden|in de|buitenwijken|van de|Sparta they were|the|perioikoi|foreigners|who|usually|lived|in the|outskirts|of the|Sparta Dat waren de perioiken. Vreemden, die meestal in de buitenwijken van Sparta woonden. They were the perioikoi. Foreigners who usually lived in the outskirts of Sparta.

Δεν είχαν κι αυτοί πλήρη πολιτικά δικαιώματα. niet|zij hadden|ook|zij|volledige|politieke|rechten not|they had|also|they|full|political|rights Zij hadden ook geen volledige politieke rechten. They also did not have full political rights.

Η ζωή στη Σπάρτη για πολλά χρόνια παρέμενε ίδια. het|leven|in de|Sparta|voor|veel|jaren|het bleef|hetzelfde the|life|in the|Sparta|for|many|years|it remained|same Het leven in Sparta bleef jarenlang hetzelfde. Life in Sparta remained the same for many years.

Πολίτες με πλήρη δικαιώματα ήταν μόνο οι άντρες Σπαρτιάτες. burgers|met|volledige|rechten|zij waren||de|mannen|Spartanen citizens|with|full|rights|they were|only|the|men|Spartans Alleen de mannelijke Spartanen hadden volledige rechten. Only Spartan men had full rights as citizens.

Και οι γυναίκες, όμως, είχαν αρκετή ελευθερία. en|de|vrouwen|echter|zij hadden|genoeg|vrijheid and|the|women|however|they had|enough|freedom Maar de vrouwen hadden ook voldoende vrijheid. However, women had quite a bit of freedom.

Περισσότερη, μάλιστα, από τις άλλες γυναίκες στις υπόλοιπες πόλεις του ευρύτερου ελληνικού κόσμου. ||||||||villes|||| meer|zelfs|dan|de|andere|vrouwen|in de|overige|steden|van de|bredere|Griekse|wereld more|indeed|than|the|other|women|in the|remaining|cities|of the|wider|Greek|world Meer, zelfs, dan de andere vrouwen in de overige steden van de bredere Griekse wereld. More so, indeed, than the other women in the other cities of the wider Greek world.

Τι έκαναν στην κοινωνία της Σπάρτης οι Σπαρτιάτες και οι Σπαρτιάτισσες; wat|ze deden|in de|samenleving|van de|Sparta|de|Spartanen|en|de|Spartanen vrouwen what|did they do|in the|society|of the|Sparta|the|Spartans|and|the|Spartan women Wat deden de Spartanen en Spartanen in de samenleving van Sparta? What did the Spartans and Spartan women do in Spartan society?

Καθημερινά γυμνάζονταν και ασχολούνταν με τα πολεμικά έργα. dagelijks|ze trainden|en|ze hielden zich bezig|met|de|militaire|werken daily|they exercised|and|they engaged|with|the|military|works Ze trainden dagelijks en hielden zich bezig met militaire taken. They exercised daily and engaged in military works.

Έπρεπε να είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν όχι μόνο τους εξωτερικούς εχθρούς, που ήταν αρκετοί... ze moesten|om te|zijn|klaar|om te|ze te confronteren|niet|alleen|de|externe|vijanden|die|ze waren|talrijk they had to|to|be|ready|to|face|not|only|the|external|enemies|who|were|many Ze moesten klaar zijn om niet alleen de externe vijanden, die talrijk waren, het hoofd te bieden... They had to be ready to face not only the external enemies, who were many...

και Έλληνες, και ξένοι. Οι λεγόμενοι "βάρβαροι", που δεν μιλούσαν την ελληνική γλώσσα. en|Grieken|en|buitenlanders|de|zogenaamde|barbaren|die|niet|spraken|de|Griekse|taal and|Greeks||foreigners|the|so-called|barbarians|who|not|spoke|the|Greek|language en Grieken, en buitenlanders. De zogenaamde "barbaren", die de Griekse taal niet spraken. both Greeks and foreigners. The so-called "barbarians," who did not speak the Greek language.

Έπρεπε να αντιμετωπίσουν και τυχόν εσωτερικές εξεγέρσεις. ze moesten|om te|confronteren|en|eventuele|interne|opstanden they had to|to|face|and|any|internal|uprisings Ze moesten ook eventuele interne opstanden het hoofd bieden. They had to deal with any internal uprisings.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι είλωτες ήταν πάντα περισσότεροι από τους Σπαρτιάτες... niet|moeten|om te|vergeten|dat|de|heloten|ze waren|altijd|meer|dan|de|Spartanen not|must|to|forget|that|the|helots|were|always|more|than|the|Spartans We moeten niet vergeten dat de heloten altijd talrijker waren dan de Spartanen... We must not forget that the helots were always more numerous than the Spartans...

και, ανά πάσα στιγμή, η καταπίεση που ένιωθαν μπορούσε να οδηγήσει σε μια επανάσταση. en|op|elk|moment|de|onderdrukking|die|ze voelden|het kon|om te|leiden|tot|een|revolutie and|at|any|moment|the|oppression|that|they felt|could|to|lead|to|a|revolution en, op elk moment, de onderdrukking die ze voelden kon leiden tot een revolutie. and, at any moment, the oppression they felt could lead to a revolution.

Οι Σπαρτιάτες έπρεπε να είναι πάντα πολεμικά έτοιμοι να τους αντιμετωπίσουν. de|Spartanen|moesten|om|zijn|altijd|militair|klaar|om|hen|te confronteren the|Spartans|had to|to|be|always|militarily|ready|to|them|confront De Spartanen moesten altijd klaar zijn om hen te bestrijden. The Spartans had to always be militarily ready to face them.

Τώρα, πάμε καθαρά στο πολίτευμα της Σπάρτης, τη διοίκηση της Σπάρτης. nu|gaan we|duidelijk|naar het|staatsvorm|van|Sparta|de|bestuur|van|Sparta now|let's go|clearly|to the|regime|of the|Sparta|the|administration|of the|Sparta Laten we nu duidelijk ingaan op het staatsbestel van Sparta, de regering van Sparta. Now, let's go straight to the government of Sparta, the administration of Sparta.

Ποιος την ασκούσε; wie|het|uitoefende who|it|exercised Wie oefende dat uit? Who exercised it?

Στην κορυφή θα μπορούσαμε να εμποδίσουμε τους δυο βασιλιάδες, οι οποίοι... aan de|top|zal|konden|om|te verhinderen|de|twee|koningen|die|welke at the|top|will|could|to|prevent|the|two|kings|who|who Aan de top konden we de twee koningen tegenhouden, die... At the top, we could block the two kings, who...

ναι μεν λέγονται βασιλιάδες, αλλά δεν είχαν τόσες πολλές εξουσίες παρά μόνο όταν συνέβαινε πόλεμος. ja|wel|ze worden genoemd|koningen|maar|niet|ze hadden|zoveel|veel|bevoegdheden|behalve|alleen|wanneer|het gebeurde|oorlog yes|indeed|they are called|kings|but|not|they had|so many|many|powers|except|only|when|it happened|war Ja, ze worden koningen genoemd, maar ze hadden niet zoveel macht, behalve wanneer er oorlog was. Yes, they are called kings, but they did not have so much power except when war occurred.

Τότε γινόντουσαν αρχιστράτηγοι. toen|ze werden|opperbevelhebbers then|they became|commanders Dan werden ze opperbevelhebbers. Then they became commanders.

Ουσιαστική διοίκηση ασκούσαν οι πέντε έφοροι. feitelijke|bestuur|ze uitoefenden|de|vijf|ephoren substantial|administration|they exercised|the|five|overseers De werkelijke administratie werd uitgevoerd door de vijf ephoren. The real administration was exercised by the five ephors.

Βέβαια, όλοι οι Σπαρτιάτες πολίτες μπορούσαν να συζητήσουν τα διάφορα σημαντικά θέματα στην Απέλλα... natuurlijk|alle|de|Spartanen|burgers|ze konden|om te|te bespreken|de|verschillende|belangrijke|onderwerpen|in de|Apella of course|all|the|Spartiate|citizens|they could|to|discuss|the|various|important|issues|in the|Apella Natuurlijk konden alle Spartaanse burgers de verschillende belangrijke zaken in de Apella bespreken... Of course, all Spartan citizens could discuss various important issues in the Apella...

που μοιάζει με τη δική μας Βουλή. die|lijkt|op|de|eigen|onze|parlement that|resembles|with|the|own|our|Parliament die lijkt op onze Tweede Kamer. that resembles our Parliament.

Σε αυτή τη συνέλευση, όμως, μπορούσαν να συμμετέχουν μόνο οι Σπαρτιάτες... in|deze|de|vergadering|echter|ze konden|om te|deelnemen|alleen|de|Spartanen in|this|the|assembly|however|they could|to|participate|only|the|Spartans In deze vergadering konden echter alleen de Spartanen deelnemen... In this assembly, however, only Spartans could participate...

που είχαν συμπληρώσει τα 30 χρόνια της ηλικίας τους. die|ze hadden|voltooid|de|jaren|van|leeftijd|hun that|they had|completed|the|years|of|age|their die hun 30ste levensjaar hadden bereikt. who had reached the age of 30.

30 χρονών σήμαινε ότι είχαν εκτίσει την πρώτη τους στρατιωτική θητεία αποτελεσματικά. jaar oud|het betekende|dat|ze hadden|vervuld|de|eerste|hun|militaire|diensttijd|effectief years old|it meant|that|they had|served|the|first|their|military|service|effectively 30 jaar oud betekende dat ze hun eerste militaire dienstplicht effectief hadden vervuld. 30 years old meant that they had effectively completed their first military service.

Και μάλιστα είχαν επιβιώσει, γιατί εκείνη την εποχή ήταν πολύ δύσκολη η ζωή. en|zelfs|ze hadden|overleefd|omdat|die|de|tijd|het was|zeer|moeilijk|het|leven and|indeed|they had|survived|because|that|the|time|it was|very|difficult|the|life En ze hadden zelfs overleefd, want in die tijd was het leven erg moeilijk. And indeed they had survived, because life was very difficult at that time.

Αυτό, βέβαια, δεν σήμαινε ότι μετά τα 30 χρόνια οι Σπαρτιάτες δεν πολεμούσαν. dit|natuurlijk|niet|het betekende|dat|na|de|jaren|de|Spartanen|niet|ze vochten this|of course|not|it meant|that|after|the|years|the|Spartans|not|they fought Dat betekende echter niet dat de Spartanen na 30 jaar niet meer vochten. This, of course, did not mean that after the age of 30 the Spartans did not fight.

Ένα τρανό παράδειγμα είναι ο βασιλιάς Λεωνίδας, που θα δούμε σε άλλο μάθημα... een|groot|voorbeeld|het is|de|koning|Leonidas|die|zal|we zien|in|ander|les a|great|example|it is|the|king|Leonidas|who|will|we will see|in|another|lesson Een prachtig voorbeeld is koning Leonidas, die we in een andere les zullen zien... A prominent example is King Leonidas, whom we will see in another lesson...

που, ακόμη και σε προχωρημένη ηλικία, συμμετείχε ο ίδιος στις πολεμικές επιχειρήσεις. die|zelfs|en|in|gevorderde|leeftijd|hij nam deel|de|zelf|in de|militaire|operaties who|even|and|in|advanced|age|he participated|the|himself|in the|military|operations die, zelfs op oudere leeftijd, zelf deelnam aan de militaire operaties. who, even at an advanced age, personally participated in military operations.

Στην Απέλλα, λοιπόν, μαζεύονταν οι Σπαρτιάτες και συζητούσαν, διαφωνούσαν για όλα τα σημαντικά πολιτικά ζητήματα. in de|Apella|dus|ze verzamelden|de|Spartanen|en|ze bespraken|ze het niet eens waren|over|alle|de|belangrijke|politieke|kwesties in the|Apella|therefore|gathered|the|Spartans|and|discussed|disagreed|about|all|the|important|political|issues In de Apella kwamen de Spartanen samen en bespraken, het oneens zijnde over alle belangrijke politieke kwesties. At the Apella, therefore, the Spartans gathered and discussed, disagreed on all the important political issues.

Η πόλη της Σπάρτης έμοιαζε με στρατόπεδο. de|stad|van|Sparta|het leek|op|kamp the|city|of|Sparta|resembled|with|camp De stad Sparta leek op een legerkamp. The city of Sparta resembled a military camp.

Οι νόμοι ήταν πάρα πολύ αυστηροί. de|wetten|ze waren|zeer|erg|streng the|laws|were|very|strict|strict De wetten waren zeer streng. The laws were very strict.

Τους νόμους αυτούς θεμελίωσε ο Λυκούργος. de|wetten|deze|hij legde de basis|de|Lycurgus the|laws|these|established|the|Lycurgus Deze wetten werden ingesteld door Lycurgus. These laws were established by Lycurgus.

Ήταν, μάλιστα, τόσο καλοί αυτοί οι νόμοι, οι Σπαρτιάτες τους θεωρούσαν τόσο καλούς... het was|inderdaad|zo|goed|deze|de|wetten|de|Spartanen|hen|zij beschouwden|zo|goed they were|indeed|so|good|these|the|laws|the|Spartans|them|they considered|so|good Deze wetten waren zo goed dat de Spartanen ze als zo goed beschouwden... Indeed, these laws were so good that the Spartans considered them so good...

που, όταν κάποια στιγμή ο Λυκούργος αποφάσισε να ταξιδέψει, να πάει σε κάποια άλλη πόλη του ελληνικού κόσμου... dat|wanneer|een|moment|de|Lycurgus|hij besloot|om|te reizen|om|te gaan|naar|een|andere|stad|van de|Griekse|wereld that|when|some|moment|the|Lycurgus|he decided|to|travel|to|go|to|some|other|city|of the|Greek|world dat, op een gegeven moment, Lycurgus besloot te reizen, naar een andere stad in de Griekse wereld... that, at one point, when Lycurgus decided to travel to another city in the Greek world...

μυστηριωδώς εξαφανίστηκε. mysterieus|hij verdween mysteriously|he disappeared mysterieuze verdween. he mysteriously disappeared.

Λέγεται, φήμες είναι αυτό, ότι ίσως για αυτό φρόντισαν οι Σπαρτιάτες, ώστε να μην πάει και φτιάξει καλύτερους νόμους αλλού. het wordt gezegd|geruchten|zijn|dit|dat|misschien|voor|dit|zij zorgden|de|Spartanen|zodat|om|niet|hij gaat|en|hij maakt|betere|wetten|elders it is said|rumors|they are|this|that|perhaps|for|this|they took care|the|Spartans|so that|to|not|he goes|and|he makes|better|laws|elsewhere Er wordt gezegd, het zijn geruchten, dat de Spartanen ervoor zorgden dat hij niet ging en elders betere wetten zou maken. It is said, this is just a rumor, that perhaps the Spartans took care of this so that he wouldn't go and create better laws elsewhere.

Τώρα, όσον αφορά την εκπαίδευση και την αγωγή των Σπαρτιατών: nu|wat betreft|betreft|de|opleiding|en|de|opvoeding|van de|Spartanen now|as for|concerns|the|education|and|the|upbringing|of the|Spartans Nu, wat betreft de opleiding en opvoeding van de Spartanen: Now, regarding the education and upbringing of the Spartans:

Τα αγόρια, από πολύ μικρή ηλικία, από τα 7 τους χρόνια, de|jongens|vanaf|heel|jonge|leeftijd|vanaf|hun|hun|jaren the|boys|from|very|young|age|from|their|their|years De jongens, vanaf een zeer jonge leeftijd, vanaf hun 7e jaar, Boys, from a very young age, starting at the age of 7,

εγκατέλειπαν την οικογένεια και συμμετείχαν στην κανονική στρατιωτική εκπαίδευση, ze verlieten|de|familie|en|ze namen deel aan|de|reguliere|militaire|opleiding they left|the|family|and|they participated|in the|regular|military|training verlieten het gezin en namen deel aan de reguliere militaire training, would leave their families and participate in the regular military training,

τη λεγόμενη "Σπαρτιατική αγωγή". de|zogenaamde|Spartaanse|opvoeding the|so-called|Spartan|upbringing de zogenaamde "Spartaanse opvoeding". the so-called "Spartan education."

Την εκπαίδευση αυτή αναλάμβανε η πόλη. the|education|this|undertook|the|city Deze opleiding werd door de stad verzorgd. The city took on this education.

Το παιδί, δηλαδή, ανήκε στην πόλη. Όχι πια στην οικογένεια. the|child|that is|belonged|to the|city|not|anymore|to the|family Het kind, dat wil zeggen, behoorde tot de stad. Niet meer tot het gezin. The child, that is, belonged to the city. No longer to the family.

Από μικροί έπρεπε να συνηθίσουν αυτή τη σκληρή ζωή και να ξεπερνούν όλες τις δυσκολίες. from|young|had to|to|get used to|this|the|hard|life|and|to|overcome|all|the|difficulties Van jongs af aan moesten ze aan dit harde leven wennen en alle moeilijkheden overwinnen. From a young age, they had to get used to this harsh life and overcome all difficulties.

Τα μαθήματα τα οποία διδάσκονταν και για τα οποία φρόντιζε η πόλη... - δεν υπήρχε δηλαδή ιδιωτική εκπαίδευση. the|lessons|the|which|were taught|and|for|the|which|took care of|the|city|not|there was|that is|private|education De lessen die werden gegeven en waarvoor de stad zorgde... - er was dus geen particulier onderwijs. The lessons that were taught and for which the city took care... - there was no private education.

Και μαθήματα τα οποία διδάσκονταν και τα κορίτσια, κάτι που είναι εξαίρεση για τον ελληνικό κόσμο... en|lessen|de|die|ze werden onderwezen|en|de|meisjes|iets|dat|het is|uitzondering|voor|de|Griekse|wereld and|lessons|the|which|were taught|and|the|girls|something|that|is|exception|for|the|Greek|world En lessen die ook aan de meisjes werden gegeven, iets wat een uitzondering is voor de Griekse wereld... And lessons that were taught to the girls, something that is an exception for the Greek world...

δηλαδή στις υπόλοιπες και στην πλειοψηφία των άλλων ελληνικών πόλεων-κρατών... dat wil zeggen|in de|overige|en|in de|meerderheid|van de|andere|Griekse|| that is|in the|remaining|and|in the|majority|of the|other|Greek|of the cities| dat wil zeggen in de overige en in de meerderheid van de andere Griekse stadstaten... that is, in the rest and in the majority of other Greek city-states...

τα κορίτσια μπορεί να μην είχαν καθόλου εκπαίδευση. de|meisjes|kunnen|om te|niet|ze hadden|helemaal geen|onderwijs the|girls|may|not|not|had|at all|education de meisjes misschien helemaal geen onderwijs hadden. the girls might not have had any education at all.

Η εκπαίδευση ήταν: ανάγνωση, γραφή, μουσική και χορός. de|onderwijs|het was|lezen|schrijven|muziek|en|dans the|education|was|reading|writing|music|and|dance Het onderwijs bestond uit: lezen, schrijven, muziek en dans. The education consisted of: reading, writing, music, and dance.

Επίσης, τα κορίτσια και τα αγόρια γυμνάζονταν και μαζί. ook|de|meisjes|en|de|jongens|ze trainden|en|samen also|the|girls|and|the|boys|were exercising|and|together Ook de meisjes en jongens trainden samen. Also, the girls and boys trained together.

Μάλιστα, έλεγαν ότι θα έπρεπε και οι γυναίκες να συμμετέχουν στην εκπαίδευση... inderdaad|ze zeiden|dat|zal|moeten|en|de|vrouwen|om te|ze deel te nemen|in de|training indeed|they said|that|would|should|and|the|women|to|participate|in the|training Ze zeiden zelfs dat ook vrouwen aan de training zouden moeten deelnemen... In fact, they said that women should also participate in training...

γιατί μια δυνατή και υγιής Σπαρτιάτισσα θα μπορούσε να γεννήσει έναν δυνατό και υγιή Σπαρτιάτη. omdat|een|sterke|en|gezonde|Spartaanse vrouw|zal|ze kon|om te|ze geboren|een|sterke|en|gezonde|Spartaanse man because|a|strong|and|healthy|Spartan woman|would|could|to|give birth|a|strong|and|healthy|Spartan man want een sterke en gezonde Spartaanse vrouw zou een sterke en gezonde Spartaanse kunnen baren. because a strong and healthy Spartan woman could give birth to a strong and healthy Spartan.

Πολύ σημαντικό για την πόλη της Σπάρτης: Δυνατοί πολίτες, δυνατοί στρατιώτες, δυνατοί οπλίτες. heel|belangrijk|voor|de|stad|van|Sparta|sterke|burgers|sterke|soldaten|sterke|hoplieten very|important|for|the|city|of|Sparta|strong|citizens|strong|soldiers|strong|hoplites Zeer belangrijk voor de stad Sparta: Sterke burgers, sterke soldaten, sterke hoplieten. Very important for the city of Sparta: Strong citizens, strong soldiers, strong hoplites.

Όλη αυτή η η εκπαίδευση, όλη αυτή η διαμόρφωση της κοινωνίας, είχε σκοπό την πολεμική ετοιμότητα. heel|deze|de|de|||||vorming|van de|samenleving|hij/zij/het had|doel|de|militaire|paraatheid all|this|the|the|||||shaping|of the|society|had|purpose|the|military|readiness Al deze training, al deze vorming van de samenleving, had als doel de militaire paraatheid. All this training, all this shaping of society, aimed at military readiness.

Όλοι οι Σπαρτιάτες ζούσαν μαζί, με έναν κοινό τρόπο ζωής, και δημιουργούσαν πολύ ισχυρούς δεσμούς μεταξύ τους. alle|de|Spartanen|zij leefden|samen|met|een|gemeenschappelijk|manier|leven|en|zij creëerden|zeer|sterke|banden|tussen|hen all|the|Spartans|lived|together|with|a|common|way|of life|and|created|very|strong|bonds|among|them Alle Spartanen leefden samen, met een gemeenschappelijke levenswijze, en creëerden zeer sterke banden tussen elkaar. All Spartans lived together, with a common way of life, and created very strong bonds among themselves.

Για αυτό το λόγο και ο τρόπος με τον οποίο πολεμούσαν, η Σπαρτιατική Φάλαγγα, θα δούμε ότι ήταν για πάρα πολλά χρόνια ανίκητη. voor|deze|de|reden|en|de|manier|met|de|welke|zij vochten|de|Spartaanse|falanx|zal|wij zullen zien|dat|het was||heel|veel|jaren|onoverwinnelijk for|this|the|reason|and|the|way|with|the|which|they fought|the|Spartan|Phalanx|will|we will see|that|was|for|very|many|years|invincible Om deze reden was de manier waarop ze vochten, de Spartaanse Falange, jarenlang onoverwinnelijk. For this reason, the way they fought, the Spartan Phalanx, we will see was invincible for many years.

Ο Σπαρτιάτης θεωρούνταν ένας από τους καλύτερους, αν όχι ο καλύτερος, πολεμιστής εκείνης της περιόδου... de|Spartiaten|hij werd beschouwd|een|van|de|beste|als|niet|de|beste|krijger|van die|de|periode the|Spartan|was considered|one|of|the|best|if|not|the|best|warrior|of that|the|period De Spartiaten werden beschouwd als een van de besten, zo niet de beste, krijger van die tijd... The Spartan was considered one of the best, if not the best, warrior of that period...

όχι μόνο στον ελληνικό κόσμο αλλά σε όλο τον αρχαίο κόσμο. niet|alleen|in de|Griekse|wereld|maar|in|heel|de|oude|wereld not|only|in the|Greek|world|but|in|all|the|ancient|world niet alleen in de Griekse wereld maar in de hele oude wereld. not only in the Greek world but in the entire ancient world.

Μια άλλη πτυχή της ζωής κάθε πόλης-κράτους και πολιτεύματος είναι η οικονομία. een|andere|aspect|van de|leven|elke|||en|staatsvorm|is|de|economie a|other|aspect|of the|life|every|||and|regime|is|the|economy Een andere aspect van het leven van elke stadstaat en regeringsvorm is de economie. Another aspect of the life of each city-state and government is the economy.

Οι Σπαρτιάτες δεν ασχολούνταν με την οικονομία. de|Spartanen|niet|zij hielden zich bezig met|met|de|economie the|Spartans|not|were occupied|with|the|economy De Spartanen hielden zich niet bezig met de economie. The Spartans did not engage in the economy.

Με την οικονομία και με το εμπόριο ασχολούνταν οι περίοικοι. met|de|economie|en|met|de|handel|zij hielden zich bezig met|de|omwonenden with|the|economy|and|with|the|trade|were occupied|the|perioeci De perioiken hielden zich bezig met de economie en de handel. The perioikoi were the ones who dealt with the economy and trade.

Μάλιστα, λέγεται ότι οι Σπαρτιάτες κατασκεύαζαν τόσο βαριά νομίσματα... inderdaad|het wordt gezegd|dat|de|Spartanen|ze maakten|zo|zwaar|munten indeed|it is said|that|the|Spartans|they were constructing|so|heavy|coins Inderdaad, er wordt gezegd dat de Spartanen zulke zware munten maakten... Indeed, it is said that the Spartans made coins so heavy...

Τόσο βαριά που έμοιαζαν με ασπίδες, ώστε να μη μπορεί κάποιος να συσσωρεύσει πολλά. zo|zwaar|dat|ze leken|op|schilden|zodat|om te|niet|hij kan|iemand|om te|te accumuleren|veel so|heavy|that|they looked|like|shields|so that|to|not|one can|someone|to|accumulate|many Zoveel gewicht dat ze op schilden leken, zodat niemand veel kon accumuleren. So heavy that they resembled shields, so that no one could accumulate many.

Ήταν κακό για τη σπαρτιατική κοινωνία να ασχολείσαι με τη συσσώρευση πλούτου και μόνο με την προσωπική σου ανάπτυξη. het was|slecht|voor|de|Spartaanse|samenleving|om te|je bezig te zijn|met|de|accumulatie|rijkdom|en|alleen|met|de|persoonlijke|jouw|ontwikkeling it was|bad|for|the|Spartan|society|to|you engage|with|the|accumulation|wealth|and|only|with|the|personal|your|development Het was slecht voor de Spartaanse samenleving om je bezig te houden met het accumuleren van rijkdom en alleen met je persoonlijke ontwikkeling. It was bad for Spartan society to be concerned with the accumulation of wealth and only with your personal development.

Σημασία είχε η πόλη και στρατιωτική ετοιμότητα. belang|het had|de|stad|en|militaire|paraatheid importance|it had|the|city|and|military|readiness Wat telde was de stad en militaire paraatheid. What mattered was the city and military readiness.

Αυτός ο τρόπος ζωής ονομάστηκε λακωνικός. deze|de|manier|leven|werd genoemd|Laconisch this|the|way|of life|was called|laconic Deze levensstijl werd de Laconische genoemd. This way of life was called laconic.

Δηλαδή λίγα πράγματα - ικανοποιούμε τις βασικές μας ανάγκες και κοιτάζουμε πάντα το συμφέρον της πόλης. dat wil zeggen|weinig|dingen|we voldoen aan|de|basis|onze|behoeften|en|we kijken|altijd|het|belang|van de|stad that is|few|things|we satisfy|the|basic|our|needs|and|we look|always|the|interest|of the|city Dat wil zeggen, weinig dingen - we voldoen aan onze basisbehoeften en kijken altijd naar het belang van de stad. That is, few things - we satisfy our basic needs and always look out for the interest of the city.

Ποια είναι, λοιπόν, τα βασικά χαρακτηριστικά της κοινωνίας και του πολιτεύματος της Σπάρτης; wat|is|dus|de|belangrijkste|kenmerken|van de|samenleving|en|van het|staatsbestel|van de|Sparta what|is|therefore|the|basic|characteristics|of the|society|and|of the|regime|of the|Sparta Wat zijn dus de belangrijkste kenmerken van de samenleving en het bestuur van Sparta? So, what are the basic characteristics of the society and government of Sparta?

Ολιγαρχία, κυβερνούν λίγοι. oligarchie|ze regeren|weinigen oligarchy|they govern|few Oligarchie, een paar mensen regeren. Oligarchy, governed by a few.

Έμφαση στο στρατό και ιδιαίτερα στο πεζικό, δηλαδή δεν συναντάμε σχεδόν καθόλου ναυτικό αυτή την περίοδο. nadruk|op|leger|en|vooral|op|infanterie|dat wil zeggen|niet|we ontmoeten|bijna|helemaal niet|marine|deze|deze|periode emphasis|on the|army|and|especially|on the|infantry|that is|not|we encounter|almost|at all|navy|this|the|period Nadruk op het leger en vooral op de infanterie, dat wil zeggen dat we in deze periode bijna geen marine tegenkomen. Emphasis on the army, particularly on the infantry, meaning we hardly encounter any navy during this period.

Πειθαρχία στους νόμους του κράτους και σε ό,τι μας λέει η Πολιτεία. discipline|aan de|wetten|van de|staat|en|aan||ons|zegt|de|overheid discipline|to the|laws|of the|state|and|to||to us|says|the|polity Discipline ten opzichte van de wetten van de staat en wat de overheid ons zegt. Discipline to the laws of the state and to what the State tells us.

Λακωνικός τρόπος ζωής. Laconiek|manier|van leven laconic|way|of life Laconieke levensstijl. Laconian way of life.

Και κάτι το οποίο αποτελεί εξαίρεση για τις ελληνικές πόλεις: en|iets|dat|wat|vormt|uitzondering|voor|de|Griekse|steden and|something|that|which|constitutes|exception|for|the|Greek|cities En iets wat een uitzondering vormt voor de Griekse steden: And something that is an exception for the Greek cities:

ένας ελεύθερος τρόπος ζωής για τις γυναίκες. een|vrij|manier|leven|voor|de|vrouwen a|free|way|of life|for|the|women een vrije levensstijl voor vrouwen. a free way of life for women.

Μάλιστα, κάποιοι κατηγόρησαν τη Σπάρτη, ειδικά αργότερα, ότι δεν είχε δημοκρατία ή ολιγαρχία αλλά γυναικοκρατία. inderdaad|sommigen|beschuldigden|de|Sparta|vooral|later|dat|niet|had|democratie|of|oligarchie|maar|vrouwenheerschappij indeed|some|accused|the|Sparta|especially|later|that|not|had|democracy|or|oligarchy|but|matriarchy Inderdaad, sommigen beschuldigden Sparta, vooral later, dat het geen democratie of oligarchie had, maar een vrouwenheerschappij. Indeed, some accused Sparta, especially later on, of not having democracy or oligarchy but rather a matriarchy.

Γιατί αποτελούσε σκάνδαλο για εκείνη την εποχή αυτός ο ελεύθερος τρόπος ζωής των γυναικών της Σπάρτης. omdat|het vormde|schandaal|voor|die|de|tijd|deze|de|vrije|manier|leven|van|vrouwen|van de|Sparta because|constituted|scandal|for|that|the|time|this|the|free|way|of life|of the|women|of the|Sparta Want deze vrije levensstijl van de vrouwen in Sparta was een schandaal voor die tijd. Because this free way of life of Spartan women was a scandal for that time.

Η κοινωνία και το πολίτευμα τις Σπάρτης, όμως, είχαν κάποια αποτελέσματα πολύ σημαντικά για αυτή την πόλη-κράτος. de|samenleving|en|het|staatsbestel|de|Sparta|echter|ze hadden|enkele|gevolgen|zeer|belangrijk|voor|deze|de|| the|society|and|the|regime|of the|Sparta|however|had|some|results|very|significant|for|this|the|| De samenleving en het staatsbestel van Sparta hadden echter enkele zeer belangrijke gevolgen voor deze stadstaat. However, the society and government of Sparta had some very significant outcomes for this city-state.

Η Σπάρτη θα γίνει μια από τις ισχυρότερες, αν όχι η ισχυρότερη στρατιωτικά, πόλη του ελληνικού κόσμου. de|Sparta|zal|worden|een|van|de|sterkste|als|niet|de|sterkste|militair|stad|van|Griekse|wereld the|Sparta|will|become|one|of|the|strongest|if|not|the|strongest|militarily|city|of the|Greek|world Sparta zal een van de sterkste, zo niet de sterkste militaire stad van de Griekse wereld worden. Sparta will become one of the strongest, if not the strongest militarily, city of the Greek world.

Αυτή τη θέση θα τη στηρίξει αργότερα τόσο στους Περσικούς πολέμους απέναντι στη μεγάλη Περσική αυτοκρατορία... deze|die|positie|zal|die|ondersteunen|later|zowel|in de|Perzische|oorlogen|tegen|de|grote|Perzische|rijk this|the|position|will|it|support|later|both|in the|Persian|wars|against|the|great|Persian|empire Deze positie zal later zowel in de Perzische oorlogen tegen het grote Perzische rijk worden ondersteund... This position will later be supported both in the Persian wars against the great Persian empire...

όσο και στον ελληνικό εμφύλιο που θα δούμε αργότερα, τον Πελοποννησιακό Πόλεμο. als|en|in de|Griekse|burgeroorlog|die|zal|zien|later|de|Peloponnesische|oorlog as|and|in the|Greek|civil|that|will|see|later|the|Peloponnesian|War als in de Griekse burgeroorlog die we later zullen zien, de Peloponnesische Oorlog. as well as in the Greek civil war that we will see later, the Peloponnesian War.

Εκεί θα συγκρουστεί με την ιδεολογικά αντίθετη πόλη-κράτος του ελληνικού κόσμου, την Αθήνα. daar|zal|botsen|met|de|ideologisch|tegenovergestelde|||van|Griekse|wereld|de|Athene there|will|clash|with|the|ideologically|opposite|||of the|Greek|world|the|Athens Daar zal het in conflict komen met de ideologisch tegenovergestelde stadstaat van de Griekse wereld, Athene. There it will clash with the ideologically opposing city-state of the Greek world, Athens.

Αλλά αυτό αποτελεί θέμα για ένα μάθημα αργότερα. maar|dit|vormt|onderwerp|voor|een|les|later but|this|constitutes|topic|for|a|lesson|later Maar dit is een onderwerp voor een les later. But this is a topic for a lesson later.

Οπότε, εφόσον ολοκληρώσαμε και τα πολύ σημαντικά και βασικά ζητήματα αυτού του μαθήματος... dus|aangezien|we hebben afgerond|en|de|zeer|belangrijke|en|basis|kwesties|van deze|les|cursus so|since|we completed|and|the|very|important|and|basic|issues|of this|the|lesson Dus, aangezien we ook de zeer belangrijke en basiszaken van deze les hebben afgerond... So, since we have covered the very important and basic issues of this lesson...

προχωράμε σε κάποιες ερωτήσεις - ασκήσεις αυτοαξιολόγησης. we gaan verder|met|enkele|vragen|oefeningen|zelfevaluatie we proceed|to|some|questions|exercises|self-assessment gaan we verder met enkele vragen - zelfevaluatie-oefeningen. we move on to some self-assessment questions - exercises.

Θα τις δούμε μαζί. zullen|ze|we zien|samen will|them|we see|together We zullen ze samen bekijken. We will look at them together.

Πάμε, λοιπόν, στην πρώτη. laten we gaan|dus|naar de|eerste let's go|therefore|to the|first Laten we dan naar de eerste gaan. Let's go to the first one.

Αντιστοίχιση: koppeling matching Koppeling: Matching:

Οι νόμοι στη Σπάρτη ήταν αυστηροί. Για ποιο λόγο; de|wetten|in de|Sparta|waren|streng|voor|welke|reden the|laws|in the|Sparta|they were|strict|for|what|reason De wetten in Sparta waren streng. Waarom? The laws in Sparta were strict. Why?

Γιατί με αυτόν τον τρόπο η ζωή στην πόλη έμοιαζε με στρατόπεδο. omdat|met|deze|de|manier|het|leven|in de|stad|leek|op|kamp because|with|this|the|way|the|life|in the|city|it seemed|like|camp Omdat het leven in de stad daardoor op een legerkamp leek. Because this way, life in the city resembled a military camp.

Οι νέοι συνήθιζαν στη σκληρή ζωή από μικρή ηλικία, ώστε να μπορούν να ξεπερνούν τις δυσκολίες. de|jongeren|ze waren gewend|aan|harde|leven|vanaf|jonge|leeftijd|zodat|om te|ze kunnen|om te|ze overwinnen|de|moeilijkheden the|young|they used to|in the|hard|life|from|young|age|so that|to|they can|to|they overcome|the|difficulties Jongeren waren vanaf jonge leeftijd gewend aan een hard leven, zodat ze de moeilijkheden konden overwinnen. Young people were accustomed to a hard life from a young age, so they could overcome difficulties.

Οι νέοι ζούσαν όλοι μαζί σε σκηνές και με αυτόν τον τρόπο μάθαιναν να αγαπούν ο ένας τον άλλο, να έχουν ισχυρούς δεσμούς μεταξύ τους. de|jongeren|ze leefden|allemaal|samen|in|tenten|en|met|deze|de|manier|ze leerden|om te|ze houden van|de|een|de|ander|om te|ze hebben|sterke|banden|tussen|hen the|young|they lived|all|together|in|tents|and|with|this|the|way|they learned|to|to love|the|one|the|other|to|to have|strong|bonds|among|them De jongeren woonden allemaal samen in tenten en op deze manier leerden ze elkaar te waarderen en sterke banden met elkaar te hebben. The young lived together in tents, and in this way, they learned to love one another and to have strong bonds among themselves.

Και τέλος, τα χρήματα στη Σπάρτη είχαν μικρή ως μηδαμινή αξία... en|tenslotte|het|geld|in|Sparta|ze hadden|kleine|als|verwaarloosbare|waarde and|finally|the|money|in the|Sparta|they had|small|as|negligible|value En tot slot hadden geld in Sparta weinig tot geen waarde... And finally, money in Sparta had little to no value...

και για αυτό οι Σπαρτιάτες δεν ενδιαφέρονταν ποτέ για την πολυτέλεια. en|voor|dit|de|Spartanen|niet|ze waren geïnteresseerd|nooit|voor|de|luxe and|for|this|the|Spartans|not|they were interested|ever|for|the|luxury en daarom waren de Spartanen nooit geïnteresseerd in luxe. and for this reason, the Spartans were never interested in luxury.

Είναι ο λεγόμενος λακωνικός τρόπος ζωής. het is|de|zogenaamde|Laconische|manier|leven it is|the|so-called|laconic|way|of life Het is de zogenaamde Laconische levensstijl. It is the so-called laconic way of life.

Για να δούμε τι ορίζει την κοινωνία και την εξουσία στη Σπάρτη. voor|om|we te zien|wat|het bepaalt|de|samenleving|en|de|macht|in|Sparta for|to|we see|what|defines|the|society|and|the|power|in|Sparta Laten we kijken wat de samenleving en de macht in Sparta bepaalt. Let's see what defines society and power in Sparta.

Όσον αφορά την κοινωνία, έχουμε τρεις βασικούς άξονες: wat betreft|betreft|de|samenleving|we hebben|drie|belangrijkste|assen as for|concerns|the|society|we have|three|basic|axes Wat betreft de samenleving hebben we drie belangrijke assen: Regarding society, we have three main axes:

Για ποιους μιλήσαμε πριν; voor|wie|we spraken|eerder for|whom|we talked|before Over wie spraken we eerder? Who did we talk about earlier?

Έχουμε τους είλωτες, που δεν είχαν καθόλου δικαιώματα και ήταν η βάση της κοινωνικής πυραμίδας στη Σπάρτη. we hebben|de|heloten|die|niet|ze hadden|helemaal|rechten|en|ze waren|de|basis|van de|sociale|piramide|in de|Sparta we have|the|helots|who|not|they had|at all|rights|and|they were|the|base|of the|social|pyramid|in the|Sparta We hebben de heloten, die helemaal geen rechten hadden en de basis van de sociale piramide in Sparta vormden. We have the helots, who had no rights at all and were the base of the social pyramid in Sparta.

Έχουμε τους περίοικους, που ασκούσαν το εμπόριο αλλά δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα. we hebben|de|perioiken|die|ze uitoefenden|het|handel|maar|niet|ze hadden|politieke|rechten we have|the|perioikoi|who|they practiced|the|trade|but|not|they had|political|rights We hebben de perioiken, die handel dreven maar geen politieke rechten hadden. We have the perioikoi, who engaged in trade but had no political rights.

Και στην κορυφή της κοινωνίας βρίσκουμε τους πολίτες, που είναι αποκλειστικά οι άνδρες Σπαρτιάτες. en|op de|top|van de|samenleving|we vinden|de|burgers|die|ze zijn|uitsluitend|de|mannen|Spartanen and|at the|top|of the|society|we find|the|citizens|who|they are|exclusively|the|men|Spartans En aan de top van de samenleving vinden we de burgers, die uitsluitend de mannelijke Spartanen zijn. And at the top of society, we find the citizens, who are exclusively the male Spartans.

Για να δούμε την εξουσία. om|te|we te zien|de|macht for|to|we see|the|power Laten we de macht bekijken. Let's look at the power.

Ποιοι ασκούσαν την εξουσία στη Σπάρτη; wie|zij uitoefenden|de|macht|in|Sparta who|exercised|the|power|in|Sparta Wie oefende de macht in Sparta uit? Who exercised power in Sparta?

Οι δύο βασιλείς, όπως είπαμε, που έχουν κυρίως αυξημένα δικαιώματα και εξουσίες όταν η Σπάρτη βρίσκεται σε πόλεμο. de|twee|koningen|zoals|we zeiden|die|zij hebben|voornamelijk|verhoogde|rechten|en|bevoegdheden|wanneer|de|Sparta|zij is|in|oorlog the|two|kings|as|we said|who|have|mainly|increased|rights|and|powers|when|the|Sparta|is|in|war De twee koningen, zoals we zeiden, die voornamelijk verhoogde rechten en bevoegdheden hebben wanneer Sparta in oorlog is. The two kings, as we mentioned, who primarily have increased rights and powers when Sparta is at war.

Έχουμε τους πέντε έφορους, οι οποίοι ασκούν ουσιαστικά τη διοίκηση, we hebben|de|vijf|ephoren|die|die|zij uitoefenen|feitelijk|de|bestuur we have|the|five|ephors|who|who|exercise|essentially|the|administration We hebben de vijf ephoren, die feitelijk het bestuur uitoefenen, We have the five ephors, who essentially exercise the administration,

κυρίως στην περίπτωση που έχουμε ειρήνη. voornamelijk|in de|geval|dat|we hebben|vrede mainly|in the|case|that|we have|peace vooral in het geval dat we vrede hebben. mainly in the case of peace.

Και τέλος έχουμε την Απέλλα, όπου εκεί συγκεντρώνονται όλοι οι Σπαρτιάτες και συζητάνε για ό,τι τους αφορά. en|tenslotte|we hebben|de|Apella|waar|daar|ze verzamelen|alle|de|Spartanen|en|ze bespreken|over||hen|betreft and|finally|we have|the|Apella|where|there|they gather|all|the|Spartans|and|they discuss|about||to them|it concerns En tenslotte hebben we de Apella, waar alle Spartanen samenkomen en discussiëren over wat hen aangaat. And finally we have the Apella, where all the Spartans gather and discuss matters that concern them.

Βέβαια, στην Απέλλα συμμετέχουν, όπως είπαμε, μόνο οι Σπαρτιάτες που έχουν συμπληρώσει τα 30 χρόνια ηλικίας... natuurlijk|in de|Apella|ze nemen deel|zoals|we zeiden||de|Spartanen|die|ze hebben|ze voltooid|de|jaren|oud of course|in the|Apella|they participate|as|we said|only|the|Spartans|who|they have|completed|the|years|age Natuurlijk nemen, zoals we zeiden, alleen de Spartanen die 30 jaar oud zijn deel aan de Apella... Of course, in the Apella, as we said, only Spartans who have reached the age of 30 participate...

κι έχουν εκτίσει όλη τους τη στρατιωτική θητεία, την υποχρεωτική. and|they have|served|all|their|the|military|service|the|mandatory en hun volledige militaire dienst, de verplichte, hebben vervuld. and have completed their entire mandatory military service.

Και πάμε στην επόμενη μας ερώτηση: and|we go|to the|next|our|question En laten we naar onze volgende vraag gaan: And let's move on to our next question:

Λέμε τη σύγχρονη εποχή: κάποιος μιλάει λακωνικά. we zeggen|de|moderne|tijd|iemand|hij/zij spreekt|laconiek we say|the|modern|era|someone|speaks|laconically We zeggen de moderne tijd: iemand spreekt beknopt. We say in the modern era: someone speaks concisely.

Τι εννούμε με αυτό; wat|we bedoelen|met|dit what|we mean|with|this Wat bedoelen we hiermee? What do we mean by this?

Όταν στη σύγχρονη εποχή λέμε ότι κάποιος μιλάει λακωνικά, αυτό σημαίνει ότι μιλάει με πολύ λίγα, μετρημένα λόγια... wanneer|in de|moderne|tijd|we zeggen|dat|iemand|hij/zij spreekt|laconiek|dit|het betekent|dat|hij/zij spreekt|met|veel|weinig|gemeten|woorden when|in the|modern|era|we say|that|someone|speaks|laconically|this|means|that|he speaks|with|very|few|measured|words Wanneer we in de moderne tijd zeggen dat iemand beknopt spreekt, betekent dit dat hij met zeer weinig, gemeten woorden spreekt... When we say in the modern era that someone speaks concisely, it means that they speak with very few, measured words...

όπως ακριβώς ήταν και ο τρόπος ζωής των Σπαρτιατών. zoals|precies|het was|en|de|manier|leven|van de|Spartanen just as|exactly|it was|and|the|way|of life|of the|Spartans zoals precies de levenswijze van de Spartanen was. just as the way of life of the Spartans was.

Οι Σπαρτιάτες μιλούσαν λίγο, κοφτά, και μετρούσαν κάθε φορά τι έλεγαν. de|Spartanen|ze spraken|weinig|kort|en|ze telden|elke|keer|wat|ze zeiden the|Spartans|they spoke|little|curtly|and|they measured|every|time|what|they said De Spartanen spraken weinig, kortaf, en telden elke keer wat ze zeiden. The Spartans spoke little, tersely, and measured every time what they said.

Καμία σχέση με τους Αθηναίους, όπως θα δούμε αργότερα, σε επόμενα μαθήματα. geen|relatie|met|de|Atheners|zoals|zal|we zien|later|in|volgende|lessen no|relation|with|the|Athenians|as|will|we will see|later|in|next|lessons Geen vergelijking met de Atheners, zoals we later zullen zien, in volgende lessen. No comparison to the Athenians, as we will see later, in upcoming lessons.

Σε αυτό το σημείο ολοκληρώθηκε και το σημερινό μας μάθημα που αφορά το πολίτευμα και την κοινωνία... op|dit|het|punt|het werd afgerond|en|het|huidige|onze|les|dat|het betreft|het|staatsvorm|en|de|samenleving at|this|the|point|it was completed|and|the|today's|our|lesson|which|concerns|the|regime|and|the|society Op dit punt is ook onze les van vandaag afgerond die betrekking heeft op het staatsbestel en de samenleving... At this point, our lesson for today, which concerns the government and society...

αυτής της πολύ σημαντικής πόλης του ελληνικού κόσμου. van deze|de|zeer|belangrijke|stad|van de|Griekse|wereld of this|the|very|important|city|of the|Greek|world van deze zeer belangrijke stad van de Griekse wereld. of this very important city of the Greek world, has come to an end.

Σας ευχαριστώ που με παρακολουθήσατε και σας περιμένω σε επόμενο μάθημα της Ιστορίας. u|ik dank|dat|mij|u heeft gevolgd|en|u|ik wacht|op|volgende|les|van|Geschiedenis you|I thank|that|me|you watched|and|you|I wait|in|next|lesson|of|History Bedankt dat je me hebt gevolgd en ik kijk ernaar uit je te zien in de volgende les Geschiedenis. Thank you for watching me and I look forward to seeing you in the next History lesson.

Να είστε όλοι σας καλά. om te|u bent|allemaal|u|goed to|you be|all|you|well Zorg goed voor jezelf. May you all be well.