×

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώσουμε τη λειτουργία του LingQ. Επισκέπτοντας τον ιστότοπο, συμφωνείς στην πολιτική για τα cookies.

image

The Skeptic Theory, 19. Πόσο ατελής είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος

19. Πόσο ατελής είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος

Την ίδια εποχή που κάποιοι άνθρωποι εξερευνούν το διάστημα,

στέλνουν αποστολές σε άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος,

σε δορυφόρους τους, ακόμη και σε κομήτες, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο,

την ίδια εποχή που η ανθρωπότητα ανακαλύπτει

όλο και περισσότερα πράγματα για τον υποατομικό κόσμο,

καταπολεμάει ανίατες μέχρι προσφάτως ασθένειες

και τα επιτεύγματα της μηχανικής ξεπερνούν κάθε φαντασία,

ακριβώς την ίδια εποχή υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν σε ζώδια,

πνεύματα, στο κακό το μάτι και σε πολλά άλλα αποκυήματα της φαντασίας τους.

Και το ερώτημα είναι το εξής:

Πώς γίνεται να υπάρχει ένα τόσο μεγάλο χάσμα αντίληψης μεταξύ των ανθρώπων;

Σε αυτό το επεισόδιο,

θα εξηγήσουμε πόσο δύσκολο είναι να σκεφτόμαστε ορθολογικά,

ή με άλλα λόγια, πόσο ατελής είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει μία μεγάλη ιστορία εξέλιξης.

Απ' όσο γνωρίζουμε σήμερα,

τα πρωτεύοντα θηλαστικά εμφανίστηκαν πριν 65 εκατομμύρια χρόνια,

οι άνθρωποι με τη σύγχρονη ανατομία πριν 200 χιλιάδες χρόνια,

η χρήση της γλώσσας και άλλες ανεπτυγμένες γνωστικές λειτουργίες

πριν 50 χιλιάδες χρόνια

και η επιστημονική επανάσταση ξεκίνησε μόλις τον 16ο αιώνα μ.Χ.

Έτσι, βάζοντας τους αριθμούς κάτω,

εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι η μη λεκτική επικοινωνία,

καθώς και η μαγική, μυθολογική και θεολογική ερμηνεία του κόσμου από τον άνθρωπο

καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας,

έναντι της επικοινωνίας δια του λόγου

και της κατανόησης μέσω της αναλυτικής σκέψης.

Με απλά λόγια, ο εγκέφαλός μας κουβαλάει ένα πρωτόγονο κομμάτι,

με το οποίο οι πρόγονοί μας, όπως άλλωστε και τα υπόλοιπα ζώα,

επικοινωνούσαν μεταξύ τους δίχως γλώσσα

και αλληλεπιδρούσαν με το περιβάλλον τους προκειμένου να επιβιώσουν.

Μπορούμε εύκολα να καταλήξουμε στο συμπέρασμα

ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν εξελίχθηκε τελείως ορθολογικά.

Μάλιστα, η μη ορθολογική σκέψη μας κυριεύει τον εγκέφαλό μας.

Πιστεύουμε σε εικασίες και υποθέσεις

ενώ έχουμε ελάχιστες ενδείξεις για την εγκυρότητά τους,

βλέπουμε απειλές στο περιβάλλον μας χωρίς κάποιον υπαρκτό κίνδυνο,

επηρεαζόμαστε από τον περίγυρό μας σε βαθμό που δεν μπορούμε να φανταστούμε

και άλλα πολλά. Πάρα πολλά.

Ζούμε σε έναν στοιχειωμένο κόσμο.

Έναν κόσμο γεμάτο δεισιδαιμονίες και προκαταλήψεις.

Αυτές είναι οι εργοστασιακές ρυθμίσεις μας.

Πρέπει να καταβάλουμε μεγάλες ποσότητες ενέργειας

για να απομακρυνθούμε έστω και λίγο απ' αυτόν τον κόσμο.

Και η ευφυΐα εδώ δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο.

Όσο έξυπνος κι αν είναι ένας άνθρωπος, αν παραμείνει απαίδευτος,

θα βρίσκεται εγκλωβισμένος σε αυτόν τον στοιχειωμένο κόσμο.

Το πρόβλημα γίνεται ακόμη μεγαλύτερο στην εποχή μας,

όπου το περιβάλλον μας εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς.

Ζούμε σε ένα όλο και πιο ορθολογικό περιβάλλον,

με τον ορθολογισμό να αποτελεί τη βάση κάθε επιστήμης.

Πάρα πολλά επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας

είναι πλέον η καθημερινότητά μας.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος όμως εξελίσσεται με τρομερά αργούς ρυθμούς

και οι ζωώδεις σκέψεις μας δεν έχουν προσαρμοστεί ακόμη

σε αυτό το ταχύτατα εξελισσόμενο περιβάλλον.

Αυτός είναι και ο λόγος που υπάρχουν άνθρωποι πολλών γνωστικών ταχυτήτων.

Υπάρχουν άνθρωποι

που προσπαθούν να συμβαδίσουν με το ορθολογικό περιβάλλον τους

και άλλοι που δεν κάνουν κάποια ιδιαίτερη προσπάθεια

και μένουν στην προεπιλεγμένη τους κατάσταση.

Για να αντιμετωπίσουμε αυτούς τους μη ορθούς συλλογισμούς μας,

θα πρέπει πρώτα απ' όλα να τους κατανοήσουμε

και να αποδεχθούμε τη μη ορθολογική φύση μας.

Όμως, σχεδόν κανένας άνθρωπος

δεν παραδέχεται ότι επηρεάζεται από προκαταλήψεις ή από τον περίγυρό του,

και δεν είναι λογικά σκεπτόμενος.

Ακόμη και ένας φανατικός θρησκευόμενος που πιστεύει στη Δημιουργία,

θα υποστηρίξει με βεβαιότητα ότι είναι λογικά σκεπτόμενος.

Πώς όμως κάποιος θα βρει τα κίνητρα να αναζητήσει τη λογική σκέψη,

όταν δεν αντιλαμβάνεται καν ότι του λείπει;

Ας δούμε κάποια παραδείγματα

για να καταλάβετε πόσο «ατελής» είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος.

Η κοινωνική συμμόρφωση, όπως έχουμε αναφέρει σε πολλά επεισόδια,

είναι ένα κεφάλαιο της κοινωνικής ψυχολογίας,

και έχει να κάνει με την τάση μας να συμμορφωνόμαστε ασυναίσθητα

με την άποψη του πλήθους.

Αυτή η ώθηση έχει κυρίως εξελικτικούς παράγοντες.

Για παράδειγμα, σε παλαιότερες εποχές,

όποιος δεν συμμορφωνόταν με τα πιστεύω της ομάδας

ήταν πολύ πιθανό να αποκοπεί από την ομάδα,

μειώνοντας έτσι την πιθανότητα επιβίωσής του.

Όσοι είχαν το πλεονέκτημα της επιβίωσης,

είχαν μεγαλύτερη τάση να διαιωνίσουν και τα γονίδιά τους σε επόμενες γενιές.

Αυτό ονομάζεται Φυσική Επιλογή.

Άρα η ασυναίσθητη συμμόρφωσή μας με το πλήθος

έχει περάσει στο DNA μας ακόμη και σήμερα σε μεγάλο βαθμό.

Επίσης, ένα σημαντικό στοιχείο για την επιβίωσή μας

ήταν η ανάγκη μας να παίρνουμε γρήγορες αποφάσεις.

Σε περίπτωση κινδύνου, έπρεπε να αποφασίσουμε τάχιστα

ακόμη κι αν είχαμε ελλειπή στοιχεία.

Όπως για παράδειγμα όταν ακούγαμε έναν θόρυβο στους θάμνους.

Δεν άξιζε το ρίσκο να το σκεφτούμε και να το αναλύσουμε,

οπότε σκεφτόμασταν και κινούμασταν βάσει του χειρότερου σεναρίου,

όπως το να ήταν ένας πάνθηρας.

Αυτή η τάση μας να παίρνουμε γρήγορες αποφάσεις

και να βγάζουμε γρήγορα συμπεράσματα,

πολλές φορές δημιουργεί μια διαστρεβλωμένη εικόνα για την πραγματικότητα,

δημιουργώντας λανθασμένες αιτιώδεις σχέσεις.

Η οποία, παρεμπιπτόντως, είναι και μία από τις αιτίες

στο να πιστεύουμε σε θεωρίες συνωμοσίας.

Άλλη μεγάλη ατέλεια του εγκεφάλου μας είναι το γεγονός

ότι προσεγγίζει έναν αντικειμενοστραφή τρόπο αντίληψης της πραγματικότητας.

Οκ, δεν βγάλατε κανένα νόημα, γι' αυτό θα προσπαθήσω να σας εξηγήσω τι εννοώ.

Είναι πάρα πολύ βολικό για την επικοινωνία μας

αλλά και για την διευκόλυνση της καθημερινότητάς μας

να οριοθετούμε, να ονομάζουμε και να κατηγοριοποιούμε

διάφορα αντικείμενα, έννοιες και καταστάσεις

οι οποίες έχουν νόημα για την ανθρώπινη αντίληψη,

αλλά δεν βγάζουν κανένα νόημα για το σύμπαν.

Και τα περισσότερα παράδοξα δημιουργούνται

όταν η ανθρώπινη αντίληψη συναντά τη συμπαντική αλήθεια,

όπως και στο γνωστό σε όλους «παράδοξο της ταυτότητας».

Για παράδειγμα, ένα συγκεκριμένο αυτοκίνητο

που θα το ονομάσουμε The Skeptic Car.

Για εμάς είναι μια ολότητα,

καθώς μας βοηθάει πολύ στην επικοινωνία μια τέτοια προσέγγιση.

Για το σύμπαν όμως είναι πολλά κομμάτια ενωμένα,.

τα οποία θεωρητικά θα μπορούσαν να φτάσουν ακόμη και σε ατομικό επίπεδο.

Μπορούν να υπάρξουν συχνές αλλαγές σε αυτό το αυτοκίνητο,

όπως αλλαγή προφυλακτήρα, καθισμάτων, ακόμη και κινητήρα

και να συνεχίζει να είναι το ίδιο αυτοκίνητο για εμάς τους ανθρώπους.

Για το σύμπαν όμως δεν υπάρχει κάτι τέτοιο.

Ακόμη και αλλαγή να μη γίνει,

τα ηλεκτρόνια και διάφορα υποατομικά σωματίδια

αλληλεπιδρούν συνεχώς με το περιβάλλον τους ανταλλάζοντας ύλη,

οπότε συνεχώς θα είναι ένα διαφορετικό σύνολο σωματιδίων.

Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο περίπλοκη

όταν κατατάσσουμε με αντικειμενοστραφή τρόπο

μη υπαρκτά πράγματα όπως κάποιες ιδέες.

Για παράδειγμα, μια ποδοσφαιρική ομάδα.

Τι είναι αυτό που κάνει μια συγκεκριμένη ποδοσφαιρική ομάδα;

Οι μέτοχοι; Αυτοί μπορεί να αλλάζουν συνεχώς. Οι παίκτες επίσης.

Αν αλλάξει η ονομασία ενώ όλα τα άλλα παραμείνουν ίδια

θα συνεχίσει να είναι η ίδια ομάδα;

Αν αλλάξει το γήπεδο;

Σαφείς απαντήσεις υπάρχουν μόνο όταν υπάρχουν σαφείς ορισμοί.

Και σε τέτοιες περιπτώσεις που δεν υπάρχει σαφήνεια,

απλώς εξυπηρετούμε τη βολικότητα της σκέψης μας,

αδυνατούμε να δώσουμε ικανοποιητικές απαντήσεις.

Γιατί αν το δούμε τελείως ρεαλιστικά, η ομάδα δεν είναι κάτι το απτό.

Είναι μια ιδέα που δημιουργήσαμε για να μπορέσουμε να συνεννοηθούμε

και να ικανοποιήσουμε διάφορες ανάγκες μας.

Και πάμε να προσεγγίσουμε υπό αυτό το πρίσμα

ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της ανθρωπότητας, τη συνειδητότητα.

Προσπαθούμε να αντιληφθούμε την έννοια της συνειδητότητας

ως μια υπαρκτή, τετριμμένη και στατική κατάσταση,

αλλά στην πραγματικότητα προσεγγίζει μια συνεχώς μεταβαλλόμενη

φαντασιοπλαστική ιδέα.

Δεν υπάρχει η συνειδητότητα έτσι όπως την έχουμε στο μυαλό μας.

Εκτός του ότι είναι ένα συνονθύλευμα πολλών λειτουργιών

και όχι ένα μεμονωμένο πράγμα,

η διάταξη της ύλης μας συνεχώς εναλλάσσεται με το περιβάλλον μας.

Τα περισσότερα κύτταρά μας κάθε δευτερόλεπτο πεθαίνουν κι ανανεώνονται

και οι συνάψεις των νευρώνων μας αλλάζουν ασταμάτητα.

Άρα κάθε στιγμή που περνάει,

στην πραγματικότητα είμαστε κάτι διαφορετικό.

Αλλά επειδή οι αλλαγές αυτές είναι σταδιακές,

ο εγκέφαλός μας δεν αντιλαμβάνεται αυτή τη διαφοροποίηση

και απομνημονεύει ένα άτομο ως την ίδια μεταβλητή.

Οι ατέλειες του ανθρώπινου εγκεφάλου όμως δεν σταματούν εδώ.

Έχουμε τεράστια τάση να γεμίζουμε διαφορά γνωσιακά κενά

ώστε να βγάζουν τα πάντα νόημα γύρω μας.

Είναι τόση μεγάλη αυτή η τάση,

που γεμίζουμε τα κενά με οποιαδήποτε πληροφορία μας δίνεται,

με αποτέλεσμα να δημιουργούμε πολλές λανθασμένες αιτιώδεις σχέσεις.

Δεν μας αρέσει να λέμε «δεν ξέρω».

Προτιμούμε να πλάθουμε ιστορίες και εικασίες

για να καλυφθούν αυτά τα κενά στο μυαλό μας

και να βγάλουν νόημα τα πάντα γύρω μας, βλέπε Δημιουργία,

παρά να αποδεχθούμε την άγνοιά μας.

Αυτό το φαινόμενο γεννάει πολλά λογικά άλματα,

όπως η πλάνη της ψευδούς αιτίας και η επίκληση στην άγνοια.

Επίσης, ένα ακόμη αρνητικό κατάλοιπο της εξέλιξής μας

είναι η επιλεκτική ενσυναίσθηση.

Έχουμε μεγαλύτερη τάση να ταυτιστούμε συναισθηματικά

με άτομα που νιώθουμε πιο κοντά μας,

όπως άτομα της ίδιας φυλής, της ίδιας εθνικότητας

ή άτομα που έχουν τα ίδια πιστεύω με εμάς,

παρά με άτομα που νιώθουμε πιο μακριά μας.

Αυτή η τάση είναι μια από τις βασικότερες αιτίες του ρατσισμού

και θα την αναλύσουμε σε μελλοντικό επεισόδιο.

Όλα αυτά, σε συνδυασμό με πάρα πολλές γνωστικές προκαταλήψεις,

λογικά άλματα και την επιλεκτική μας μνήμη,

μας δημιουργούν μια εικόνα για τον κόσμο γύρω μας η οποία δεν είναι πραγματική.

Και τι θα έπρεπε να κάνουμε για αυτό;

Πρώτα απ' όλα να αποδεχθούμε ότι δεν είμαστε τόσο λογικοί όσο νομίζουμε,

να αντιλαμβανόμαστε όλο και περισσότερο τη μη ορθολογική μας φύση

και να προσπαθούμε συνεχώς να εξελισσόμαστε.

Θα έπρεπε όμως να αποτάξουμε τελείως

τον παραμυθένιο και μαγικό κόσμο που κρύβουμε;

Η απάντηση εδώ δεν είναι τόσο απλή,

και θα μπορούσε να αποτελέσει επεισόδιο από μόνη της.

Όπως και να έχει όμως,

μια πιο ορθολογική προσέγγιση της πραγματικότητας

μπορεί να ευνοήσει σε τεράστιο βαθμό την ανθρωπότητα.

Από την ανάπτυξη των επιστημών και τη διευκόλυνση της καθημερινότητάς μας

έως και στη θέσπιση μιας πιο ηθικής κοινωνίας

με σεβασμό στις ανθρώπινες αξίες.

Είμαι ο Άκης και μόλις παρακολουθήσατε την εκπομπή "The Skeptic Theory".

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

19. 19. Πόσο ατελής είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος how|imperfect|is|the|human|brain How imperfect is the human brain?

Την ίδια εποχή που κάποιοι άνθρωποι εξερευνούν το διάστημα, the|same|time|that|some|people|explore|the|space At the same time that some people are exploring space,

στέλνουν αποστολές σε άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, send|missions|to|other|planets|of the|solar|our|system sending missions to other planets in our solar system,

σε δορυφόρους τους, ακόμη και σε κομήτες, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο, in|satellites|their|even|and|in|comets|thing|extremely|difficult on their satellites, even on comets, which is extremely difficult,

την ίδια εποχή που η ανθρωπότητα ανακαλύπτει the|same|time|that|the|humanity|discovers at the same time that humanity discovers

όλο και περισσότερα πράγματα για τον υποατομικό κόσμο, ever|and|more|things|about|the|subatomic|world more and more things about the subatomic world,

καταπολεμάει ανίατες μέχρι προσφάτως ασθένειες fights|incurable|until|recently|diseases fighting diseases that were recently considered incurable.

και τα επιτεύγματα της μηχανικής ξεπερνούν κάθε φαντασία, and|the|achievements|of the|engineering|surpass|every|imagination and the achievements of engineering surpass all imagination,

ακριβώς την ίδια εποχή υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν σε ζώδια, exactly|the|same|time|there are|people|who|believe|in|zodiac signs at exactly the same time there are people who believe in zodiac signs,

πνεύματα, στο κακό το μάτι και σε πολλά άλλα αποκυήματα της φαντασίας τους. spirits|in the|evil|the|eye|and|in|many|other|creations|of the|imagination|their spirits, the evil eye, and many other creations of their imagination.

Και το ερώτημα είναι το εξής: and|the|question|is|the|following And the question is as follows:

Πώς γίνεται να υπάρχει ένα τόσο μεγάλο χάσμα αντίληψης μεταξύ των ανθρώπων; how|it becomes|to|there is|a|so|large|gap|of perception|between|the|people How is it possible for there to be such a large gap in perception among people?

Σε αυτό το επεισόδιο, in|this|the|episode In this episode,

θα εξηγήσουμε πόσο δύσκολο είναι να σκεφτόμαστε ορθολογικά, will|we explain|how|difficult|it is|to|we think|rationally we will explain how difficult it is to think rationally,

ή με άλλα λόγια, πόσο ατελής είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος. or|with|other|words|how|imperfect|it is|the|human|brain or in other words, how imperfect the human brain is.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει μία μεγάλη ιστορία εξέλιξης. the|human|brain|has|a|large|history|of evolution The human brain has a long history of evolution.

Απ' όσο γνωρίζουμε σήμερα, from|as much as|we know|today As far as we know today,

τα πρωτεύοντα θηλαστικά εμφανίστηκαν πριν 65 εκατομμύρια χρόνια, the|primates|mammals|appeared|before|million|years primates appeared 65 million years ago,

οι άνθρωποι με τη σύγχρονη ανατομία πριν 200 χιλιάδες χρόνια, the|humans|with|the|modern|anatomy|before|thousand|years and modern anatomically humans appeared 200 thousand years ago,

η χρήση της γλώσσας και άλλες ανεπτυγμένες γνωστικές λειτουργίες the|use|of the|language|and|other|developed|cognitive|functions the use of language and other advanced cognitive functions

πριν 50 χιλιάδες χρόνια before|thousand|years 50 thousand years ago

και η επιστημονική επανάσταση ξεκίνησε μόλις τον 16ο αιώνα μ.Χ. and|the|scientific|revolution|started|just|the|16th|century|| and the scientific revolution began only in the 16th century AD.

Έτσι, βάζοντας τους αριθμούς κάτω, thus|putting|the|numbers|down So, putting the numbers down,

εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι η μη λεκτική επικοινωνία, easily|one realizes|anyone|that|the|non|verbal|communication one can easily ascertain that non-verbal communication,

καθώς και η μαγική, μυθολογική και θεολογική ερμηνεία του κόσμου από τον άνθρωπο as|and|the|magical|mythological|and|theological|interpretation|of the|world|by|the|human as well as the magical, mythological, and theological interpretation of the world by humans

καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας, they occupy|the|largest|part|of the|history occupy the largest part of history,

έναντι της επικοινωνίας δια του λόγου compared to|the|communication|through|of the|word as opposed to communication through speech.

και της κατανόησης μέσω της αναλυτικής σκέψης. and|the|understanding|through|the|analytical|thinking and understanding through analytical thinking.

Με απλά λόγια, ο εγκέφαλός μας κουβαλάει ένα πρωτόγονο κομμάτι, with|simple|words|the|brain|our|carries|a|primitive|piece In simple terms, our brain carries a primitive part,

με το οποίο οι πρόγονοί μας, όπως άλλωστε και τα υπόλοιπα ζώα, with|which|which|the|ancestors|our|as|indeed|and|the|other|animals with which our ancestors, as well as other animals,

επικοινωνούσαν μεταξύ τους δίχως γλώσσα communicated|among|themselves|without|language communicated with each other without language.

και αλληλεπιδρούσαν με το περιβάλλον τους προκειμένου να επιβιώσουν. and|they interacted|with|the|environment|their|in order|to|survive and interacted with their environment in order to survive.

Μπορούμε εύκολα να καταλήξουμε στο συμπέρασμα we can|easily|to|conclude|to the|conclusion We can easily conclude

ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν εξελίχθηκε τελείως ορθολογικά. that|the|human|brain|not|evolved|completely|rationally that the human brain did not evolve entirely rationally.

Μάλιστα, η μη ορθολογική σκέψη μας κυριεύει τον εγκέφαλό μας. indeed|the|not|irrational|thinking|our|dominates|the|brain|our In fact, irrational thinking dominates our brain.

Πιστεύουμε σε εικασίες και υποθέσεις we believe|in|conjectures|and|assumptions We believe in speculations and assumptions

ενώ έχουμε ελάχιστες ενδείξεις για την εγκυρότητά τους, while|we have|minimal|indications|for|their|validity|them while we have minimal evidence for their validity,

βλέπουμε απειλές στο περιβάλλον μας χωρίς κάποιον υπαρκτό κίνδυνο, we see|threats|in the|environment|our|without|any|real|danger we see threats in our environment without any real danger,

επηρεαζόμαστε από τον περίγυρό μας σε βαθμό που δεν μπορούμε να φανταστούμε we are influenced|by|the||our|to|extent|that|not|we can|to|imagine we are influenced by our surroundings to an extent that we cannot imagine.

και άλλα πολλά. Πάρα πολλά. and|other|many|very|many and many more. A lot.

Ζούμε σε έναν στοιχειωμένο κόσμο. we live|in|a|haunted|world We live in a haunted world.

Έναν κόσμο γεμάτο δεισιδαιμονίες και προκαταλήψεις. a|world|full of|superstitions|and|prejudices A world full of superstitions and prejudices.

Αυτές είναι οι εργοστασιακές ρυθμίσεις μας. these|are|the|factory|settings|our These are our factory settings.

Πρέπει να καταβάλουμε μεγάλες ποσότητες ενέργειας we must|to|we exert|large|quantities|energy We must expend large amounts of energy

για να απομακρυνθούμε έστω και λίγο απ' αυτόν τον κόσμο. to|to|we distance ourselves|even|and|a little|from|this|the|world to distance ourselves even a little from this world.

Και η ευφυΐα εδώ δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο. and|the|intelligence|here|not|plays|particular|role And intelligence does not play a significant role here.

Όσο έξυπνος κι αν είναι ένας άνθρωπος, αν παραμείνει απαίδευτος, as|smart|and|if|he is|a|person|if|he remains|uneducated No matter how smart a person is, if they remain uneducated,

θα βρίσκεται εγκλωβισμένος σε αυτόν τον στοιχειωμένο κόσμο. will|be located|trapped|in|this|the|haunted|world he will be trapped in this haunted world.

Το πρόβλημα γίνεται ακόμη μεγαλύτερο στην εποχή μας, the|problem|becomes|even|bigger|in the|era|our The problem becomes even greater in our time,

όπου το περιβάλλον μας εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς. where|the|environment|our|evolves|at|rapid|pace where our environment is evolving at a rapid pace.

Ζούμε σε ένα όλο και πιο ορθολογικό περιβάλλον, we live|in|an|ever|and|more|rational|environment We live in an increasingly rational environment,

με τον ορθολογισμό να αποτελεί τη βάση κάθε επιστήμης. with|the|rationalism|to|constitutes|the|basis|every|science with rationality being the foundation of every science.

Πάρα πολλά επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας very|many|achievements|of the|science|and|of the|technology Many achievements of science and technology

είναι πλέον η καθημερινότητά μας. are|now|the|everyday life|our are now part of our daily lives.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος όμως εξελίσσεται με τρομερά αργούς ρυθμούς the|human|brain|however|evolves|at|terribly|slow|rates However, the human brain evolves at a terribly slow pace.

και οι ζωώδεις σκέψεις μας δεν έχουν προσαρμοστεί ακόμη and|the|animal|thoughts|our|not|they have|adapted|yet and our animalistic thoughts have not yet adapted

σε αυτό το ταχύτατα εξελισσόμενο περιβάλλον. to|this|the|rapidly|evolving|environment to this rapidly evolving environment.

Αυτός είναι και ο λόγος που υπάρχουν άνθρωποι πολλών γνωστικών ταχυτήτων. this|is|and|the|reason|that|there are|people|of many|cognitive|speeds This is also the reason why there are people of many cognitive speeds.

Υπάρχουν άνθρωποι there are|people There are people

που προσπαθούν να συμβαδίσουν με το ορθολογικό περιβάλλον τους that|they try|to|keep up|with|the|rational|environment|their who try to keep up with their rational environment

και άλλοι που δεν κάνουν κάποια ιδιαίτερη προσπάθεια and|others|who|not|they make|any|particular|effort and others who do not make any particular effort

και μένουν στην προεπιλεγμένη τους κατάσταση. and|they remain|in the|default|their|state and remain in their default state.

Για να αντιμετωπίσουμε αυτούς τους μη ορθούς συλλογισμούς μας, to|to|we face|these|the|not|correct|reasoning|our To address these incorrect reasoning patterns,

θα πρέπει πρώτα απ' όλα να τους κατανοήσουμε will|must|first|from|all|to|them|we understand we must first of all understand them

και να αποδεχθούμε τη μη ορθολογική φύση μας. and|to|we accept|the|not|rational|nature|our and accept our non-rational nature.

Όμως, σχεδόν κανένας άνθρωπος however|almost|no|person However, almost no one

δεν παραδέχεται ότι επηρεάζεται από προκαταλήψεις ή από τον περίγυρό του, not|admits|that|is influenced|by|prejudices|or|by|the|environment|his admits that they are influenced by biases or by their surroundings,

και δεν είναι λογικά σκεπτόμενος. and|not|is|logically|thinking and is not a logical thinker.

Ακόμη και ένας φανατικός θρησκευόμενος που πιστεύει στη Δημιουργία, even|and|a|fanatic|religious person|who|believes|in the|Creation Even a fanatical believer who believes in Creation,

θα υποστηρίξει με βεβαιότητα ότι είναι λογικά σκεπτόμενος. will|support|with|certainty|that|is|logically|thinking will confidently argue that he is a logical thinker.

Πώς όμως κάποιος θα βρει τα κίνητρα να αναζητήσει τη λογική σκέψη, how|however|someone|will|find|the|motives|to|seek|the|logical|thinking But how will someone find the motivation to seek logical thinking,

όταν δεν αντιλαμβάνεται καν ότι του λείπει; when|not|he realizes|at all|that|to him|it is missing when he doesn't even realize that he is missing something?

Ας δούμε κάποια παραδείγματα let us|see|some|examples Let's look at some examples

για να καταλάβετε πόσο «ατελής» είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος. to|that|you understand|how|'imperfect'|it is|the|human|brain to understand how "imperfect" the human brain is.

Η κοινωνική συμμόρφωση, όπως έχουμε αναφέρει σε πολλά επεισόδια, the|social|conformity|as|we have|mentioned|in|many|episodes Social conformity, as we have mentioned in many episodes,

είναι ένα κεφάλαιο της κοινωνικής ψυχολογίας, it is|a|chapter|of the|social|psychology it is a chapter of social psychology,

και έχει να κάνει με την τάση μας να συμμορφωνόμαστε ασυναίσθητα and|it has|to|to do|with|the|tendency|our|to|we conform|unconsciously and it has to do with our tendency to unconsciously conform

με την άποψη του πλήθους. with|the|opinion|of the|crowd to the opinion of the crowd.

Αυτή η ώθηση έχει κυρίως εξελικτικούς παράγοντες. this|the|urge|it has|mainly|evolutionary|factors This urge has mainly evolutionary factors.

Για παράδειγμα, σε παλαιότερες εποχές, for|example|in|older|times For example, in earlier times,

όποιος δεν συμμορφωνόταν με τα πιστεύω της ομάδας whoever|not|complied|with|the|beliefs|of the|group anyone who did not conform to the beliefs of the group

ήταν πολύ πιθανό να αποκοπεί από την ομάδα, was|very|likely|to|be cut off|from|the|group was very likely to be cut off from the group,

μειώνοντας έτσι την πιθανότητα επιβίωσής του. reducing|thus|the|probability|survival|of him thus reducing their chances of survival.

Όσοι είχαν το πλεονέκτημα της επιβίωσης, those who|they had|the|advantage|of|survival Those who had the advantage of survival,

είχαν μεγαλύτερη τάση να διαιωνίσουν και τα γονίδιά τους σε επόμενες γενιές. they had|greater|tendency|to|perpetuate|and|the|genes|their|in|next|generations were more likely to pass on their genes to future generations.

Αυτό ονομάζεται Φυσική Επιλογή. this|is called|Natural|Selection This is called Natural Selection.

Άρα η ασυναίσθητη συμμόρφωσή μας με το πλήθος therefore|the|unconscious|conformity|our|with|the|crowd Therefore, our unconscious conformity to the crowd

έχει περάσει στο DNA μας ακόμη και σήμερα σε μεγάλο βαθμό. has|passed|into|DNA|our|even|and|today|to|great|extent it has passed into our DNA even today to a large extent.

Επίσης, ένα σημαντικό στοιχείο για την επιβίωσή μας also|an|important|element|for|our|survival|our Also, an important element for our survival

ήταν η ανάγκη μας να παίρνουμε γρήγορες αποφάσεις. was|the|need|our|to|take|quick|decisions was our need to make quick decisions.

Σε περίπτωση κινδύνου, έπρεπε να αποφασίσουμε τάχιστα in|case|danger|had to|to|decide|very quickly In case of danger, we had to decide quickly.

ακόμη κι αν είχαμε ελλειπή στοιχεία. even|and|if|we had|incomplete|data even if we had incomplete information.

Όπως για παράδειγμα όταν ακούγαμε έναν θόρυβο στους θάμνους. like|for|example|when|we heard|a|noise|in the|bushes Like for example when we heard a noise in the bushes.

Δεν άξιζε το ρίσκο να το σκεφτούμε και να το αναλύσουμε, not|it was worth|the|risk|to|it|we think|and|to|it|we analyze It wasn't worth the risk to think about it and analyze it,

οπότε σκεφτόμασταν και κινούμασταν βάσει του χειρότερου σεναρίου, so|we thought|and|we moved|based on|the|worst|scenario so we thought and acted based on the worst-case scenario,

όπως το να ήταν ένας πάνθηρας. as|the|to|it was|a|panther as if it were a panther.

Αυτή η τάση μας να παίρνουμε γρήγορες αποφάσεις this|the|tendency|our|to|we take|quick|decisions This tendency of ours to make quick decisions

και να βγάζουμε γρήγορα συμπεράσματα, and|to|we draw|quick|conclusions and to draw quick conclusions,

πολλές φορές δημιουργεί μια διαστρεβλωμένη εικόνα για την πραγματικότητα, many|times|it creates|a|distorted|image|of|the|reality often creates a distorted image of reality,

δημιουργώντας λανθασμένες αιτιώδεις σχέσεις. creating|false|causal|relationships creating false causal relationships.

Η οποία, παρεμπιπτόντως, είναι και μία από τις αιτίες which|which|incidentally|is|also|one|of|the|causes Which, by the way, is also one of the reasons

στο να πιστεύουμε σε θεωρίες συνωμοσίας. to|to|we believe|in|theories|conspiracy for believing in conspiracy theories.

Άλλη μεγάλη ατέλεια του εγκεφάλου μας είναι το γεγονός another|great|flaw|of|brain|our|is|the|fact Another major flaw of our brain is the fact

ότι προσεγγίζει έναν αντικειμενοστραφή τρόπο αντίληψης της πραγματικότητας. that|approaches|an|object-oriented|way|perception|of the|reality that approaches an object-oriented way of perceiving reality.

Οκ, δεν βγάλατε κανένα νόημα, γι' αυτό θα προσπαθήσω να σας εξηγήσω τι εννοώ. ok|not|you made|any|sense|for that|this|I will|I will try|to|you|I will explain|what|I mean Okay, you didn't make any sense, so I will try to explain what I mean.

Είναι πάρα πολύ βολικό για την επικοινωνία μας it is|very|very|convenient|for|our|communication|our It is very convenient for our communication

αλλά και για την διευκόλυνση της καθημερινότητάς μας but|and|for|the|facilitation|of the|daily life|our but also for facilitating our daily lives.

να οριοθετούμε, να ονομάζουμε και να κατηγοριοποιούμε to|we define|to|we name|and|to|we categorize to define, to name, and to categorize

διάφορα αντικείμενα, έννοιες και καταστάσεις various|objects|concepts|and|situations various objects, concepts, and situations

οι οποίες έχουν νόημα για την ανθρώπινη αντίληψη, which|which|they have|meaning|for|the|human|perception that make sense for human perception,

αλλά δεν βγάζουν κανένα νόημα για το σύμπαν. but|not|they make|any|meaning|for|the|universe but make no sense for the universe.

Και τα περισσότερα παράδοξα δημιουργούνται and|the|most|paradoxes|are created And most paradoxes are created

όταν η ανθρώπινη αντίληψη συναντά τη συμπαντική αλήθεια, when|the|human|perception|meets|the|universal|truth when human perception meets universal truth,

όπως και στο γνωστό σε όλους «παράδοξο της ταυτότητας». as|and|in the|known|to|all|paradox|of the|identity as in the well-known "paradox of identity".

Για παράδειγμα, ένα συγκεκριμένο αυτοκίνητο for|example|a|specific|car For example, a specific car

που θα το ονομάσουμε The Skeptic Car. that|will|it|we will name|The|Skeptic|Car which we will call The Skeptic Car.

Για εμάς είναι μια ολότητα, For|us|it is|a|wholeness For us, it is a whole,

καθώς μας βοηθάει πολύ στην επικοινωνία μια τέτοια προσέγγιση. as|us|it helps|a lot|in the|communication|such|such|approach as such an approach helps us a lot in communication.

Για το σύμπαν όμως είναι πολλά κομμάτια ενωμένα,. For|the|universe|however|it is|many|pieces|united However, for the universe, it is many pieces united.

τα οποία θεωρητικά θα μπορούσαν να φτάσουν ακόμη και σε ατομικό επίπεδο. the|which|theoretically|they will|could|to|reach|even|and|in|individual|level which theoretically could even reach an individual level.

Μπορούν να υπάρξουν συχνές αλλαγές σε αυτό το αυτοκίνητο, they can|to|exist|frequent|changes|in|this|the|car There can be frequent changes in this car,

όπως αλλαγή προφυλακτήρα, καθισμάτων, ακόμη και κινητήρα such as|change|bumper|seats|even|and|engine such as changing the bumper, seats, or even the engine

και να συνεχίζει να είναι το ίδιο αυτοκίνητο για εμάς τους ανθρώπους. and|to|it continues|to|to be|the|same|car|for|us|the|people and it can still be the same car for us humans.

Για το σύμπαν όμως δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. for|the|universe|however|not|there is|something|such However, there is nothing like that for the universe.

Ακόμη και αλλαγή να μη γίνει, even|and|change|to|not|happen Even if no change occurs,

τα ηλεκτρόνια και διάφορα υποατομικά σωματίδια the|electrons|and|various|subatomic|particles electrons and various subatomic particles

αλληλεπιδρούν συνεχώς με το περιβάλλον τους ανταλλάζοντας ύλη, they interact|constantly|with|the|environment|their|exchanging|matter constantly interact with their environment exchanging matter,

οπότε συνεχώς θα είναι ένα διαφορετικό σύνολο σωματιδίων. so|constantly|will|is|a|different|set|particles so it will constantly be a different set of particles.

Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο περίπλοκη the|situation|becomes|even|more|complicated The situation becomes even more complicated

όταν κατατάσσουμε με αντικειμενοστραφή τρόπο when|we classify|in|object-oriented|way when we classify in an object-oriented way

μη υπαρκτά πράγματα όπως κάποιες ιδέες. not|existing|things|like|some|ideas non-existent things like certain ideas.

Για παράδειγμα, μια ποδοσφαιρική ομάδα. for|example|a|football|team For example, a football team.

Τι είναι αυτό που κάνει μια συγκεκριμένη ποδοσφαιρική ομάδα; what|is|this|that|makes|a|specific|football|team What is it that makes a specific football team?

Οι μέτοχοι; Αυτοί μπορεί να αλλάζουν συνεχώς. Οι παίκτες επίσης. the|shareholders|they|can|to|change|constantly|the|players|also The shareholders? They may change constantly. The players too.

Αν αλλάξει η ονομασία ενώ όλα τα άλλα παραμείνουν ίδια if|changes|the|name|while|all|the|other|remain|same If the name changes while everything else remains the same.

θα συνεχίσει να είναι η ίδια ομάδα; will|continue|to|be|the|same|team Will it continue to be the same team?

Αν αλλάξει το γήπεδο; if|changes|the|stadium If the stadium changes?

Σαφείς απαντήσεις υπάρχουν μόνο όταν υπάρχουν σαφείς ορισμοί. clear|answers|there are|only|when|there are|clear|definitions Clear answers only exist when there are clear definitions.

Και σε τέτοιες περιπτώσεις που δεν υπάρχει σαφήνεια, and|in|such|cases|that|not|there is|clarity And in such cases where there is no clarity,

απλώς εξυπηρετούμε τη βολικότητα της σκέψης μας, simply|we serve|the|convenience|of the|thought|our we simply serve the convenience of our thinking,

αδυνατούμε να δώσουμε ικανοποιητικές απαντήσεις. we are unable|to|we give|satisfactory|answers we are unable to provide satisfactory answers.

Γιατί αν το δούμε τελείως ρεαλιστικά, η ομάδα δεν είναι κάτι το απτό. because|if|it|we see|completely|realistically|the|team|not|is|something|the|tangible Because if we look at it completely realistically, the team is not something tangible.

Είναι μια ιδέα που δημιουργήσαμε για να μπορέσουμε να συνεννοηθούμε it is|an|idea|that|we created|in order to|to|we can|to|we communicate It is an idea we created to be able to communicate.

και να ικανοποιήσουμε διάφορες ανάγκες μας. and|to|we satisfy|various|needs|our and to satisfy various needs of ours.

Και πάμε να προσεγγίσουμε υπό αυτό το πρίσμα and|we go|to|we approach|under|this|the|prism And let's approach this from this perspective

ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της ανθρωπότητας, τη συνειδητότητα. one|of|the|biggest|mysteries|of the|humanity|the|consciousness one of humanity's greatest mysteries, consciousness.

Προσπαθούμε να αντιληφθούμε την έννοια της συνειδητότητας we try|to|we understand|the|concept|of the|consciousness We are trying to understand the concept of consciousness.

ως μια υπαρκτή, τετριμμένη και στατική κατάσταση, as|a|real|trite|and|static|state as a real, mundane, and static state,

αλλά στην πραγματικότητα προσεγγίζει μια συνεχώς μεταβαλλόμενη but|in the|reality|approaches|a|constantly|changing but in reality, it approaches a constantly changing

φαντασιοπλαστική ιδέα. imaginative|idea imaginative idea.

Δεν υπάρχει η συνειδητότητα έτσι όπως την έχουμε στο μυαλό μας. not|exists|the|consciousness|thus|as|it|we have|in the|mind|our There is no consciousness as we have it in our minds.

Εκτός του ότι είναι ένα συνονθύλευμα πολλών λειτουργιών besides|the|that|it is|a|mixture|of many|functions Besides being a mixture of many functions

και όχι ένα μεμονωμένο πράγμα, and|not|a|single|thing and not a single thing,

η διάταξη της ύλης μας συνεχώς εναλλάσσεται με το περιβάλλον μας. the|arrangement|of the|matter|our|constantly|is changing|with|the|environment|our the arrangement of our matter constantly changes with our environment.

Τα περισσότερα κύτταρά μας κάθε δευτερόλεπτο πεθαίνουν κι ανανεώνονται the|most|cells|our|every|second|die|and|are renewed Most of our cells die and renew every second.

και οι συνάψεις των νευρώνων μας αλλάζουν ασταμάτητα. and|the|connections|of the|neurons|our|change|constantly and the connections of our neurons change constantly.

Άρα κάθε στιγμή που περνάει, so|every|moment|that|passes So every moment that passes,

στην πραγματικότητα είμαστε κάτι διαφορετικό. in the|reality|we are|something|different in reality, we are something different.

Αλλά επειδή οι αλλαγές αυτές είναι σταδιακές, but|because|the|changes|these|are|gradual But because these changes are gradual,

ο εγκέφαλός μας δεν αντιλαμβάνεται αυτή τη διαφοροποίηση the|brain|our|not|perceives|this|the|differentiation our brain does not perceive this differentiation

και απομνημονεύει ένα άτομο ως την ίδια μεταβλητή. and|memorizes|one|person|as|the|same|variable and memorizes a person as the same variable.

Οι ατέλειες του ανθρώπινου εγκεφάλου όμως δεν σταματούν εδώ. the|imperfections|of the|human|brain|however|not|stop|here However, the imperfections of the human brain do not stop here.

Έχουμε τεράστια τάση να γεμίζουμε διαφορά γνωσιακά κενά we have|huge|tendency|to|fill|difference|cognitive|gaps We have a huge tendency to fill cognitive gaps.

ώστε να βγάζουν τα πάντα νόημα γύρω μας. so that|to|they make|the|everything|meaning|around|us so that everything around us makes sense.

Είναι τόση μεγάλη αυτή η τάση, it is|so|big|this|the|tendency This trend is so great,

που γεμίζουμε τα κενά με οποιαδήποτε πληροφορία μας δίνεται, that|we fill|the|gaps|with|any|information|to us|is given that we fill the gaps with any information given to us,

με αποτέλεσμα να δημιουργούμε πολλές λανθασμένες αιτιώδεις σχέσεις. with|result|to|we create|many|wrong|causal|relationships resulting in the creation of many false causal relationships.

Δεν μας αρέσει να λέμε «δεν ξέρω». not|to us|it is pleasing|to|we say|not|I know We don't like to say "I don't know."

Προτιμούμε να πλάθουμε ιστορίες και εικασίες we prefer|to|we create|stories|and|conjectures We prefer to weave stories and speculations

για να καλυφθούν αυτά τα κενά στο μυαλό μας for|to|they are covered|these|the|gaps|in the|mind|our to fill these gaps in our minds

και να βγάλουν νόημα τα πάντα γύρω μας, βλέπε Δημιουργία, and|to|they make|sense|the|everything|around|us|see|Creation and make sense of everything around us, see Creation,

παρά να αποδεχθούμε την άγνοιά μας. instead of|to|we accept|the|ignorance|our rather than accept our ignorance.

Αυτό το φαινόμενο γεννάει πολλά λογικά άλματα, this|the|phenomenon|it generates|many|logical|leaps This phenomenon generates many logical leaps,

όπως η πλάνη της ψευδούς αιτίας και η επίκληση στην άγνοια. such as|the|fallacy|of the|false|cause|and|the|appeal|to the|ignorance such as the fallacy of false cause and the appeal to ignorance.

Επίσης, ένα ακόμη αρνητικό κατάλοιπο της εξέλιξής μας also|another|further|negative|remnant|of the|evolution|our Also, another negative remnant of our evolution

είναι η επιλεκτική ενσυναίσθηση. it is|the|selective|empathy it is selective empathy.

Έχουμε μεγαλύτερη τάση να ταυτιστούμε συναισθηματικά we have|greater|tendency|to|identify|emotionally We have a greater tendency to emotionally identify

με άτομα που νιώθουμε πιο κοντά μας, with|individuals|that|we feel|more|close|to us with people we feel closer to,

όπως άτομα της ίδιας φυλής, της ίδιας εθνικότητας such as|individuals|of the|same|race|of the|same|nationality such as people of the same race, the same nationality.

ή άτομα που έχουν τα ίδια πιστεύω με εμάς, or|people|that|have|the|same|beliefs|with|us or people who share the same beliefs as us,

παρά με άτομα που νιώθουμε πιο μακριά μας. instead of|with|people|that|feel|more|distant|from us rather than with people we feel more distant from.

Αυτή η τάση είναι μια από τις βασικότερες αιτίες του ρατσισμού this|the|trend|is|one|of|the|most fundamental|causes|of|racism This tendency is one of the main causes of racism

και θα την αναλύσουμε σε μελλοντικό επεισόδιο. and|will|it|analyze|in|future|episode and we will analyze it in a future episode.

Όλα αυτά, σε συνδυασμό με πάρα πολλές γνωστικές προκαταλήψεις, all|these|in|combination|with|very|many|cognitive|biases All of this, combined with many cognitive biases,

λογικά άλματα και την επιλεκτική μας μνήμη, logical|leaps|and|our|selective|our|memory logical leaps, and our selective memory,

μας δημιουργούν μια εικόνα για τον κόσμο γύρω μας η οποία δεν είναι πραγματική. to us|they create|an|image|about|the|world|around|us|which|that|not|is|real creates an image of the world around us that is not real.

Και τι θα έπρεπε να κάνουμε για αυτό; and|what|would|should|to|we do|for|this And what should we do about it?

Πρώτα απ' όλα να αποδεχθούμε ότι δεν είμαστε τόσο λογικοί όσο νομίζουμε, first|of|all|to|we accept|that|not|we are|so|logical|as|we think First of all, we must accept that we are not as rational as we think,

να αντιλαμβανόμαστε όλο και περισσότερο τη μη ορθολογική μας φύση to|we perceive|ever|and|more|the|non|rational|our|nature to increasingly recognize our irrational nature

και να προσπαθούμε συνεχώς να εξελισσόμαστε. and|to|we try|constantly|to|we evolve and to constantly strive to evolve.

Θα έπρεπε όμως να αποτάξουμε τελείως will|should|however|to|we cast off|completely However, we should completely reject

τον παραμυθένιο και μαγικό κόσμο που κρύβουμε; the|fairy-tale|and|magical|world|that|we hide the fairy-tale and magical world that we hide?

Η απάντηση εδώ δεν είναι τόσο απλή, the|answer|here|not|is|so|simple The answer here is not so simple,

και θα μπορούσε να αποτελέσει επεισόδιο από μόνη της. and|would|could|to|constitute|episode|from|alone|its and it could be an episode on its own.

Όπως και να έχει όμως, as|and|to|has|however However, in any case,

μια πιο ορθολογική προσέγγιση της πραγματικότητας a|more|rational|approach|of the|reality a more rational approach to reality

μπορεί να ευνοήσει σε τεράστιο βαθμό την ανθρωπότητα. can|to|benefit|to|huge|extent|the|humanity can greatly benefit humanity.

Από την ανάπτυξη των επιστημών και τη διευκόλυνση της καθημερινότητάς μας from|the|development|of the|sciences|and|the|facilitation|of the|everyday life|our From the development of sciences and the facilitation of our daily lives

έως και στη θέσπιση μιας πιο ηθικής κοινωνίας up to|and|in the|establishment|of a|more|ethical|society to the establishment of a more ethical society

με σεβασμό στις ανθρώπινες αξίες. with|respect|to the|human|values with respect to human values.

Είμαι ο Άκης και μόλις παρακολουθήσατε την εκπομπή "The Skeptic Theory". I am|the|Akis|and|just|you watched|the|show|The|Skeptic|Theory I am Akis and you just watched the show "The Skeptic Theory."

ai_request(all=102 err=0.00%) translation(all=202 err=0.00%) cwt(all=1561 err=0.19%) en:B7ebVoGS openai.2025-02-07 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=3.38 PAR_CWT:B7ebVoGS=12.05