×

LingQ'yu daha iyi hale getirmek için çerezleri kullanıyoruz. Siteyi ziyaret ederek, bunu kabul edersiniz: cookie policy.


image

Yol TV, Türkiye Uzaya Çıkabilir mi? | Merak Edilen | Prof. Dr. Mehmet Emin Özel | B01

Türkiye Uzaya Çıkabilir mi? | Merak Edilen | Prof. Dr. Mehmet Emin Özel | B01

Evet hocam merhaba Hoşgeldiniz hoşbulduk

Men İzin verirseniz bu şey çıkaracağım

Sizler maskeli siniz O yüzden Evet hoş

bulduk Umarım güzel bir program olur

bence program olacak bizim programınız

bu diye adı Yahu tamam merak etme zaman

güzel Açalım ilk önce bir kısaca

tanıtalım isterseniz programı ya merak

edilen adıda üzerinde merak ettiğimiz

konuları Çağdaş Sinan'da ve ben olur

Toper birlikte uzmanları konum

whatsappları gündemi muhatap larıyla

konuşacağız sorularımızı yöneteceğiz ilk

konumuzda siz olduğunuz Profesör Doktor

Mehmet Emin Özer bilmeyenler içinde

tanıtalım yıllarını uzay konusunda

vermiş isimlerden bir tanesini Aslında

ödeyebiliriz değil mi öyle ben 70 de

mezun oldum 51 yıldır uzayda neler var

neler yok Nasıl bir dünyada ve evrende

yaşıyoruz bu konuları öğrenmeye anlamaya

çalıştım Bu işin profesyonel olarak ders

vererek araştırma yaparak öğrenci

yetiştirerek bugün

Ben geldim hocam şimdi merak edilen

programımızın adı bu haftanın merak

edilen konusunda uzay meselesi Evet

şimdi şu açıklandı 2023'te aya gidiyoruz

denildi Türkiye aya gidebilecek mi

2023'te ne düşünüyorsunuz bu girişimin

en başından bakalım yani 2019'da

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile bu

kuruldu Türkiye uzaya uzaya şans yok

2018'de kuruldu ondan sonra bazı ilk

bilgiler verildi ve bu dünya bilim

dergilerinde böyle bir haber çıktı Bir

tane için açıktı en önemlisi Ne için

yani orada yazın çıkartmak öyle her

babayiğidin harcı değil Elinde iyisi

olanların ancak ne içinde yazı çıkabilir

Ama bu haberleri deviriyor işte Türkiye

uzay ajansı kuruldu işte Türkiye uzay

konusunda da kendi birikimini ve şehri

orjinal etmeye karar verdi Dolayısıyla

onu da izlemeye devam edeceğiz havasında

bir şey şimdi Bu dergide gibi haberden

sonra 2019'da bir cospar diye

Avrupa'daki ülkelerin komikti for Space

ölçümünün adı Avrupa için

o uzay araştırmaları komitesi katılımda

çok pahalı kaç 680 dolar mı Ne Bunu biz

kendi aramızda topladık bir tane makale

sunacağız parayı da gönderdik artık

bekliyoruz Dünyada hayat nasıl başladı

Bunun üzerine kendi düşüncelerimizi

içerim bir makale veya bir sunum

hazırladık fakat bunu yapamadık onun

üzerinde 2019'da İsrail'de yapıldı oraya

bir şey hazırladık bu sefer uzay Ajansı

kurulmuştu türküsü yapacaksın bunun

üzerine bir şey yazalım dedi işte ilk

gazilerimizi İsrail'de okuduk Acaba

2023'e ne yapabiliriz cumhuriyetin

100'üncü yılında ne yapabiliriz bu

konuda biraz yürüdükten sonra birkaç şey

yazdık orada onlardan bir tanesi Putin

Erdoğan'a bir önerisi vardır Biz bir

Türk astronotu Uluslararası Uzay

İstasyonu'na Rus kontenjanında

yetiştirelim ve götürelim 2023'te bunu

kutlarsınız falan Aslında bu bizim

önümüzden birincisi buydu ya gerçekten

açıkladı bu meseleyi kötü mü önem işler

Evet bütün önerdi yani Türkiye'nin bir

astronotu

bu Bir Uzay İstasyonu için getirelim

2023'te iyi bir jest olur falan gibi

tabi masraflarını karşılayacağız

ikincisi uygular da Melis Arap

Emirlikleri 1970'ler yetmişti kurulmuş

sayıyorlar kendilerini Fakat bu Birleşik

Arap Emirlikleri'nin şeyi ilginç

birazdan Çünkü Marshall uzay aracı

gönderen Bunlar u şey bilmem ki o

yıllarda Astronotlar yeniaydan gelmişti

ilk Astronotlar parmak stron Colin's

bilmem ne bilinen isimleri birine

bunları Dubai'ye davet etti Hani büyük

hediyelerle Bilmem nelerle ve ondan

sonra şey işi sıkı tuttu ve o zamandan

başladı Amerikaya Avrupaya şuraya buraya

öğrenciler göndermeye yani amacı

petrolden sonra ne yapacak bizim

ülkemizin bir düşünce şeyi bu yani

hazırlığı yani teknolojiye ilmeğe

yönelmemiz lazım ki bizim için bir hayat

olsun gerçekten o yıldan beri başlayan

şeylerin sonucunda işte Birleşik Arap

Emirlikleri uzay ajansı kuruldu ve

bunlar aşağı yukarı yedi yıl önce 50 yıl

için

o uzay aracının varsa göndermeye karar

verdiler Evet yani Tabii bunu da

batı'dan Yardım almak veya bilenlerden

Yardım almak Elbette adamları var bir de

paraları da çok hem de yani Hindistan

onlardan Biraz önce bu işi becermiş Tea

Sonuçta Birleşik Arap Emirlikleri birkaç

gün önce Mars'a ulaşan Bir Uzay aracının

Amerika'daki üniversiteler birlikte

Kopardılar kendimi ön dişlerini de

koydular içine yani öğrenmek böyle

birşey zaten yaparken öğrenmek öğrenme

en sağlam yolu da bu Birleşik Arap

Emirlikleri Bence bu oldu Yani dışarıdan

almalarını hoş görmemiz lazım Herşey

Bizde her şeyi Türkiye'de yapmak zorunda

değil o biz nasıl yapacağız şimdi biz

bizim ikinci el Yarın şuydu müzikler

Arap Emirlikleri bunu yedi yılda yaptı

Türkiye'nin birikimi çok daha fazla

2019'da ya da onun için biz Eğer ciddi

hazırlık yaparsak Mars'a aya veya bilen

ise bir araç gönderebiliriz Yani bir

gözlem aracı bu yere inmek değil yani

marjin

Az önce bambaşka bir şey yani bunun

zaten Amerika'dan başka inebilen yok

yörüngesinde mi girmek oluyor yok

yörüngesine girme kolay onu Hindistan'da

yaptı bir işlem emirlikleri'nde yaptı

Rusya'da yaptığı esnada yaptığı yere

inmek mesele Evet yemeğini yedinmi

sadece Amerika'ya Evet sadece Amerikan

şeyleri şu ana kadar indirildi ve

bugünde yarında üründeki inecek Rusya ve

Avrupa Uzay Ajansı böyle birşey denedi

Ama başaramadı İsrail'e galiba yakın

zamanda başarısız oluyor ancak bir şey

gönderdi İsrail buraya bir şey

gönderdiğini bilmiyorum varsa onu

katladım demek Her neyse buraya Şimdi

Hindistan birazcık uzay aracı gönderdi

geçen yıl ve öyleki Mars'a gönderilen

araçların aşağı yukarı yüzde ellisi

başaramıyor nasıl bir sürü

başarısızlıktan sonra bu durumu erişti

işte hesabımı aç aramıyorlar Çünkü oraya

inmek çok farklı bir teknoloji

gerektiriyor a ilmek gibi değil bunun

atmosferi var orada atmosferi

O varken eğer yeterince yavaş geçemezsen

Yanarsın atmosfer bir süre sonra çok

fazla ısınıyor oradan geçen malzeme

Dolayısıyla önce aracın atmosfer ile

temasa geçen yüzeyini ısıya çok yüksek

dayanıklı şeylerden yapıyorsun ondan

sonra çok yaklaştığın zaman dışarı

paraşüt açıyorsun o paraşütü biraz hızı

yavaşlıyor sunya yeryüzüne yerken Ondan

sonra yeniden retro roketler var yani

seni yukarı doğru kaldırmak isteyen ama

aslında yavaşlatan roketleri açılsın Ve

sonunda yavaşça iniyorsun Zehra zarar

vermeden bu bahsettiniz Mars Mars'a iniş

böyle sen İstanbul'a Venüs'e iniş ayrı

bir problem çok sıcak olduğu için

Venüs'e Zaten bir tek kuşların

sovyetlerin Yine bildiğini biliyoruz

Onun dışında ilk kez NASA artık ve

endişeler sıra geldi değil bir şey

yapıyor ama ben Üstün etrafında bir şey

göndermek kolay Mersin gelecek olan için

kolay Hindistan ilk seferinde Mars'ın

etrafında dönen bir şey gönderdi Bunu Ne

Amerika ne Rusya İlk seferde yapamadılar

O yüzden kolay aynı en kolay bitiyor

birçok

bu şekilde taşınması Biz Yani aslında

yani varsa da bir şey hatır

hazırlanabilir işte şey yaptı yedi yılda

Birleşik Arap Emirlikleri Bizim de üç

dört beş yılda istersek bunu

yapabileceğimize eminim Ama şu anda

istemiyoruz diyorum daha başka

hedeflerimiz var Daha kolay hedeflerimiz

var onları bir tanesi uzay anlama

göndermek Hatta onun adını bulmakla

bayağı uğraşacak anlaşımı Allah lokumu

açtı Onu da mı göçmen mi uzmanlığı Hayat

varmı öneriniz hocam ya ben Gökmen diye

kullanılıyor diye biliyorum Gökşen dedi

yalnız lütfen erkeği işi yapıyor O

yüzden Gökmen değil Gökçen olsun Enişten

olunca bayan Astronotlar da içerecek mi

artık bilmiyorum her neyse bu konuyu

uğraşırsa Şimdi birincisi uzay

İstasyonu'na Rusya'nın kontenjanından

bir Türk astronot göndermek ikincisi

böyle bir uzay aracını aya venüs'le

veyahutta Mars'a gönderme ama bizim

kendi err

ben size göndereceğiz İşte buna gerek

yok şu anda bunu yapamayız şu anda kimse

çekme yetmez ya roket teknolojisini

geliştirmek Yani belki de tuanın tek

kişi bu olsa Türk uzay Ajansı'nın Belki

olur ama bu ancak uzay zaman içinde

Yapılacak bir şey yani şimdi bizim

konumuz bir kere Ekvatordan uzaktayız

40° yukardayız yukarı fırlatırken

dünyanın dönüşünden hız almak lazım

ekvatorda bu hızı en yüksek alıyorsun

yani Ekvator Aslında saatte 1600

kilometre hızla dönüyor ekvatordaki her

nokta dolayı sen yukarı bir şey

gönderirken onu zaten 1600 kilometre

hızla döndürüyorsun saatte Dolayısıyla

bundan yararlanmak lazım Öbür de çok

fazla yakıt kullanman lazım Doğru

yörünge girmek için Ve kutsal

yörüngelere bakmakla nereden

göndereceğiz o zaman Geçen gün bir şey

dinledim turşusu Fuat ince O diyor ki

böyle bir şey bizim Trakya'nın Karadeniz

kıyısında bir yerde kurmamız lazım bu

ama ancak Kut

bu ürünleri ve yatta roket atışlarını

denemek için Çünkü roketi atacağız

önünün boş olması lazım kimseye bir şey

yapmasın işte Karadeniz'de henüz sahası

da oldukça büyük burada inerken bir

yandan da takip etmen lazım işte Sinop

takıyla Zonguldak'ta şurada burada takip

istasyonları gurup gerçekten attığımız

şey attığımız yere gidiyor mu

hesaplarımız doğru Bunların test

edilmesi lazım ama ekvatora yakın olması

lazım O gerçekten aya veya şuraya buraya

gitmek için yani Ekstradan bir hızlı

dediğiniz ne için Karadeniz'de bu

dünyanın etrafında kutsal yörüngelerde

dönmek için Mesela bizim bu yapılan

Göktürk falan gibi uydular bu

yörüngelerde dönüyor Çünkü o sırada

Türkiye'nin üzerinden defalarca

geçebiliyorsunuz ekvatorda dönsen

Türkiye'de hep orada kalacak ama

kutuptan bir yörüngede döner sen yavaş

yavaş görünce Dünya döndükçe Dönüyor

senin gördüğün yerde değişiyor azar azar

ve Türkiye'nin her şeyini bir süre sonra

görüyorsun dolayısıyla böyle bir şey

yapmak mümkün tabi

bu makale Biz bunu önermedi kardeş Onu

düşünmedik yani diye düşünmedim uzaya

uzak bacası uzun roket teknolojisini öne

alacağını düşünmedik ama belki de alması

lazım Bak zahmetli olduğu için de çok

zaman alır böyle bir şey yok ya çok

masraflı ve Yani bizim bir ikimiz daha

çok Benim bildiğim uydunun kendisini

yapmakta mesela uydunun kendisini yapma

da şeyler ama onları genellikle ya ya

Çin ya Japonya amerikalıya Rus

roketlerle gönderiyoruz ama bütün ya

böyle yapıyor bak yani herkes uydusunu

yapıyor ya Rusya'yı Amerika'ya birini

teslim ediyor Bunu yapmaya Biz Hindistan

var onlar kendi paketlerinde atıyorlar

kendi şeyleriyle her şeyi yapabilir Bu

Erdoğan'ın fırlatma mı eksik dediği olay

mı Evet Hani Erdoğan'ın söylediği ilk

Bir de çıkan şey ayağa bir mermi

göndermek gibi bir şey yani buradan bir

atıyorsun mermiyi bayağı kadar yolundan

sapmadan gidecek bu da büyük bir iş ama

var yani bir getirisi yok sonunda yani

oraya yıldızlı Peki rusyamı yaptıracağız

işte ben onu anladım Evet onu da geldim

şey yapacağız ya helal muska

yaptıracağız ya başka birine yaptırırız

yani paraları sayacağız yani BİM para

veriyorum ben elim baska diyorum ki tane

roket adıdır şey olsun düşüyoruz Türkçe

olsun Türk bayrağı dönebilmesi razı

çizilsin bunu aya çaktır çaktır ben sana

20 milyon dolar milyon dolara

yapılabiliyor mu önce Belki de yapılamaz

yani Çünkü her gece roketi nasıl çokta

büyük olması lazım 20 milyon dolara

yapılamaz ben şimdi biraz işte Dünyanın

etrafında dönecek roketler için veya

uydular için böyle 5-10 milyon dolar

gibi rakamlar olabilir ama aya kadar

gidecek bir roket Çünkü Aya gitmek bu

kadar kolay değil öyle bir yörünge

yapacaksınız ki buradaki hızınız ayı

geçip gitmeyecek yoksa biz her gelmez

aya gittiğiniz Yasin istiyoruz ama aya

çarpmak için geldim doğrudan ayı hedefli

olmak lazım ya da etrafında dönme

ne gelmesi astronotlara gittikten sonra

yavaşlar ve ay yörüngesine girdiler

Ay'ın etrafında dönmeye başladı şey ama

ben ilk konuştuğumuzu sert iniş için

konuşuyor değişir için belki bunlara

gerek yok ama yine de ayağa kadar

gidecekti roket lazım ver bunun

yörüngesinin çizmesi lazım nereden

fırlatılacak ne tarihte nasıl olacak

vesaire Yani bilmiyorum bu iş 5-10

milyon dolardan aşağı olmaz bence bir

150 milyon dolar diyorlar Bak işte bu

daha doğru çünkü aya gidiyoruz Dünyanın

etrafında bir şeye gitmiyoruz Onun için

bunu uzmanlara bırakmamız lazım Ben bu

konuda fazla laf etmeyeyim ve sen bizim

bir önerimiz şuydu Biz bir esas projesi

şu olacaktı şeyin mesela Mars'a 2023'te

Bir Uzay aracını yörüngeye yerleştirmek

ve hatta Venüs'e Venus için başka bir

olanak vardı Hindistan Venüs'e gidecek

bir araç hazırlıyor ve dünyaya bir

uyduyu da bulunduğu buraya bilimsel bir

araç koymak isteyen var mı Venüs'ün

iklimini atmosferini şu

tek başına ölçmek isteyen biz yapacağız

ama başka yer var mesela oraya bizim

üniversitelerdeki arkadaşlarımız

gruplarımız diğer bir şey hazırlayıp

Hindistan'a gönderebilirler Bu da işte

Hindistan'a gitmenin Daha doğrusu ben

işe gitmedim Bir olacaktı yani elbette

her şeyi yapmamız Şart değil bugün de

yani otomobil yapıyorsa bütün otomobilin

parçaların Türkiye'den yapmıyor yani

herkes her şeyi en iyi ve en ucuz

yapılan yerden alıyor biz öyle yapacağız

biz de hedefimizi o şekilde

gerçekleştirmeye çalışacağız ama esas

olan tasarım ve bunu Entegrasyonu Eğer

bunu Biz yapıyorsak o Bizimdir o aleti

nereden alacağız o parçayı nereden

alacağız bunun spesifikasyonları ne

olacağını İşte o bunu nasıl bağlanacak

Ondan sonra ortaya çıkacak şey ne olacak

bunların Eğer tasarımını yapabiliyorsak

İşte o bizim gelmesi artık gözlem

uydularının Bence hemen hemen Türkiye'de

tasarımda ayıp uçuyoruz yani uzay

ajansımızın kurulmuş olması ve k

Ben bu işten sorumlu Sayan bir birimin

olması elbet güzel ve bir de Tabii bu

işin her şey kendin yapman lazım kere bu

işin şeyin bu olduğunu öğrendik sonunda

şimdi nasıl bile bütün şeyleri artık

yabancı şirketlere dağıtıyor Hatta uzay

istasyonunun artık kendisi bir şey

götürmüştü elmaskaya başka diğerlerini

şey yapıyor ki bu teknoloji yayılsın

Öyle ki artık özel şirketler kendi Uzay

araçlarını yapabilirler kendi Madencilik

lerini yapabilirler uzay madenciliği Bu

yüzden hız kazandığınız yok Evet ben de

Aslı oldu Merak ediyorum şimdi zaten

galiba bu zamana kadar 6 ülke 16 kez

iniş yapmış şeye ayak biçim Yok öyle

değil bir ülke altı kez insan indirdi

diğer ülkelerde çarpan ve oraya uzay

aracı gönderenler var o dedikleri onlar

olabilir yani saçlı Ayy Vallahi yumuşak

da var İsrail rusa

Bu da yansıdı Hindistan Çin ve Amerika

yani altı ülke Bunlar ama karar veren

herkes 50 100 milyon doları gözden

çıkarıp oraya bir mermi atabilir Peki

kardeşim neresindeyiz yani Mesela

olsaydınız ülkelerden daha oralara

yetişmemiz için ne lazım neresindeyiz

Şimdi biz bu işin başındayız başındayız

ama başından biri değildik biz eksi

perde yedik yani bir Koordinasyon

Merkezi yoktu 2-3 defa bu konuda

çalışıldığını söyledim 1990'larda

TÜBİTAK daha sonra Hava Kuvvetleri'ne

verildi bu iş Hava Kuvvetleri ve Esra'ya

girmek için de bir süre uğraştık fakat

efsane var burada of Legends Yani belki

Bence iki hatırlattım yani Türk uzay

Ajansı'nın Bence yapması gereken en

önemli iş Avrupa oje uzay ajansında

katılmak Çünkü böyle birşeye

katıldığınız zaman insanların nasıl

yetiştiriyorsunuz Sanayi

ne istiyorsunuz yani Esra'nın üyeliğinin

şu şey var Kendi firmalarımız Burada

olmuyor yapacağı Uzay araçlarını alet

yapma ihalelerine katılabiliyor öğrenmek

böyle oluyor birazcık birşey biliyorsun

bunu yapabilirim diyorsun inandırıyor

Sunway yapıyorsun Daha sonra daha

iyisini yapacaksın ya siz Aslında şey

demek istiyorsunuz değil mi Bizim esas

olarak altyapıyı güçlendirmemiz lazım

ama Evet şu an her ülke hangi ülke

parayı bastırırsa fırlatmaya yapar zaten

onlardan öteye geçmemiz lazım ve

Türkiye'nin Avrupa'ya yakın konumu

Avrupa birliği ile ilişkileri Avrupa

ülkeleri ilişkileri geçmişte Esra'nın

iki defa Esra'ya katılma çabasında

bulunmuş olmamız onlarla olan

diyaloğumuz falan Bizim Esra'ya

Katılmanızı en önemli Hedef olarak

alması gerektiğini düşündürüyor bana

çünkü bak hemen Avrupa Uzay Ajansı hem

avrupa Güney Gözlemevi Avrupalıların

yine 10

bir tanesini birleştirip yaptığı Şili'de

20-30 tatil e-skop var Ve şimdi en

büyüğü yapılıyor 40 metre çapında bir

teleskop Yapılıyor şu anda Şileli

Avrupa'nın gene yani dünyanın en büyüğü

dünyanın en ileri teknolojileri

Dolayısıyla buna ucundan bir yerden

girmek lazım de miktar bunun bir şeyin

parasını vekilin katlamak lazım Mesela

yasaya veya bu kurumlarla veya şeye Sör

şöyle Bunlardan biri Avrupa parçacık

nükleer fizik Araştırma Merkezi Bunlar

katılım için senden 50 milyon dolar

mertebesinde para istiyorlar Hocam biz

verilmesinin sebebi makama şey yok Sen o

parayı onlar vermiyorsun kendi altyapımı

geliştirmek için harcamak zorundasın

bunu ve bunu ispatlayacak sın Ben 50

milyon doları şunları harcadım şu

üniversiteye verdim Şu facity yaptım şu

şeyi yaptım artık hazırım şunları Senden

para istemiyor yok evet anladım ama

yatırım yaptığını bu işi ciddiye

aldığını göstermen lazım ama Örneğin şu

anki hükümet böyle bir şeyin

ne yapar Bence yani düşün 50 milyon

dolar düşün da 130 140 Milyar Euro'nun

nereye gittiğini bilmiyoruz dolarında

birkaç ay içinde 128 milyar dolarımız

kayboldu kimse bunun hesabını vermeye

demek para bulunuyor İstediğiniz zaman

Bence de bunu ne kadar yani Bilmem

bütçeden okuyoruz işte bu Köprüler

şunlar bunlar için olan paralar şimdiden

hazırlanmış ve birkaç 100 milyar lirayı

buluyor bunlara para buluyoruz Buna da

para bulmamız lazım bulmamız lazım ki

para bulmaya devam edelim Yani bunlar

Altın yumurtlayan tavuk gibi eğer biz

teknolojimizi ve üniversitelerimiz

geliştirmek istiyorsak bunları yapmamız

lazım Bir de üniversiteden rahat

bırakmamız lazım burası çok önemli Şu

anda rahat değil mi versin değil Tabi

yani Boğaziçi Üniversitesi'nde yapmaya

çalışanlar tamamen anlamsız oraya

boğaziçi'nden birini şey yap öyle ki bu

insanlar birbirlerini zaten tanıyorlar

ve birbirlerine daha verimli ilişkiler

girsinler aynı

o gün versin için geçerli ilk için gelir

geçerli ile kendi adamımızı hain etmek

gibi küçük hesapları bırakalım artık ya

bu uzay meselesinde de aynı

kaygılarınızı Hadi var Yani illa Benim

oraya benim adamımı gelecek neden

istediğim adamlar alt kademelere

istediğim şekilde yerleştirilecek

Liyakat değil de Sadakat önemli bunlar

bizi bir yere götürmez ne olur böyle

olursa ne olur böyle olursa herkes

masasının başına geçer maaşını alır bu

işte Eren muskada 20 milyon dolar

veririz bir taşşak olabiliriz getir ama

bu Biz kendi bizim kendimizi kandırmak

olur yani Türkiye bundan çok daha

iyisini yapabilir ve daha iyisine layık

ya bu işaretlerini görmüyor muyuz Ya bak

son dönemde iki tane Türk Nobel kazandı

Amerika'da var ama bunlar Türkiye'de

yetiştiler Almanya'daki aşıyı Türkler

buldu bir tesadüf değil Çünkü onların

Türkiye'den aldıkları bilim akışı var

hayata bilimle bakma

Bu din ve değil bu dini küçültmek olur

her şeyini karıştırmak dinin bir süre

sonra içinden çıkamayacağı problemlerin

içine sokmak olur dini lütfen

cumhuriyetin başından beri yaptığımız

gibi vicdanlara bırakalım ve o zaman

gerçekten Gerçek din yaşanır burada bir

şey soracağım öreceğim diyelim ki bu

açıklamayı yaptılar ya o maddelik

açıklama Siz o açıklamayı duyduğunuz

zaman Heyecan landınız mı ya Bu kadar

uzun süre Emek vermiştir heyecanlandım

şöyle artık Türkiye'de uzay konularını

bir muhatabı var orada yapılacak şeyler

Türkiye uzayacağı Türkiye uzay

Ajansı'nın orada yapılıp yapılması iddia

edilen şeyler bir kısmı hayali olabilir

bir kısmı gereksiz olabilir ama Kervan

yolda geliyoruz hangisi hayali ya mesela

şimdi ayrı bir taş fırlatmaya gerek yok

oraya bir şey gönderecek s kayın

etrafında dönecek bir uydu yapalım oraya

kadar gitmek zaten nasıl büyük kısmı onu

bir taş halinden çıkaralım

bu becerimiz olan görüntü vesaire gibi

şeyler de ekleyelim aynı tarafında

dönüştürme bize görüntü göndersin Yani

bu aslında Belki bu iş 100 milyon dolar

sa 120 milyon dolara bu olur peki bu

işte taş fırlattık o sert iniş oluyor

Bir de yumuşak iniş var oradaki inceleme

falan yavaş yavaş ineceksin aynı

astronotları indirdiğin gibi uzay

araçlarında indirebiliyorsunuz atıyoruz

araştıralım ayda dolaştı bakmayın siz

şimdi Mars'a falan bak Ama önce ayda

dolaştı onları Bizim de oradan

başlamamız lazım tabi lazım iyi olur

hocam uzay madenciliği ile konuşmayı

madenciliği şimdi bak nasıl uzay

mekikleri emekliye çıkardıktan sonra

uzay konusunda ticari etlerine ve uzay

mekiği var ya beş tane anlar kanatlı ve

baya muhteşem şeyler nasıl her uçuşu 45

milyar dolara mâl oluyordu Onun için

bunlar emekliye ayrıldılar özel

şirketlere dediler ki siz artık uzay

İstasyonu'na insan götürecek şeyler

yapabilirsiniz uzayda istediğinizi ya

bu ama birleşmeden uzay yasası var

Onlara uyarak bundan sonra işte uzay

firmaları çıktı Amerika Bu arada

astronotların Rus roketler ile

gönderdiği uzay İstasyonu'na şimdi Elon

musk falan yerlerde çıktı şimdi artık

Amerikalı şirketlerde var Kendi

astronotları götüren uzayda ne olduğu

bilinen Yani dünyada değeri olduğu

Bilinen gök taşları var bu ayda falan

aya gidip de getirmekten daha kolay bir

şey bunlar Çünkü aya indin mi Çıkmak

gene zor Çünkü Ay çok büyük bir cisim

Gerçekten ona göre Dünya'dan çok küçük

ama yine video taşından daha büyük O

yüzden göktaşları var Ben böyle bir

yazıda yazdım tabletten yurttaşlar Yani

en değerli 10 göktaşı hangisi bunların

hepsi şu anda biliniyor bilmiyor nerede

döndü yörüngesi falan ön Japonların da

yaptığı bunlardan birkaçını elde etmeye

çalışmak bu iş en ciddi yalan gelir

Japonlar yani Bir Uzay aracını büyük bir

Bu bir şey gönderdiler bir göktaşına

onun yüzeyine Bir uzay aracı indi orada

bir üfleme yaptı bir miktar çıkan tozdan

topladı bu dünyaya indirdi Geçenlerde

Japon şeyi Avustralya'da bir köpek şöyle

indi ve şimdi Japonya'da inceleniyor

Burada neler var zaten biliyorlar seni

yansıması pek durumundan bir şeyi neden

yapılmış olduğunu anlayabiliyorsunuz çok

yani işığı her şey kendi şeyine

görüyorum yazıyor yani bitkiler yeşil

dağıtıyor çünkü bütün diğer renkleri

yutuyorlar Dolayısıyla bitkiler yeşil

görmemizin nedeni herhangi bir şey yeşil

veya başka bir renkle görmemizin nedeni

de oradaki başka bir malzeme Dolayısıyla

yani klorofil mesela bitkiler de bundan

yararlanarak Ben değerli 10 tane

göktaşının mi listesi var şimdi ben de

bunu yayınladım o nerede yönlendirme

unuttum Şimdi ve dört yıl önce ilk defa

bir uzay madenciliği Sempozyumu

düzenledik orada sundum ben bunu

bu madenciliği Sempozyumu yapıldı

İstanbul Teknik Üniversitesi'nde o

zamanlar Tübitak'ın bir projesi vardı

Türkiye düşen göktaşları incelemek gibi

bu İslam Üniversitesi'nde bir hocamız

vardı Doç Dr Ozan ünlü sabah o projede

ben de vardım yani bu işleri benim

emekli olmadan da uğraştım bildikleri

için Beni de davet ettiler Ben de

katıldım yani orada bütün yapmak

istediğimiz şuydu Türkiye'de bu uzay

madenciliği konusunda ne yapılabilir kim

ne yapıyorsa bu konuda içme

beklemediğimiz bir gelişme Yüksel mutlu

oluyor Lüksemburg bir yasa çıkarıyor

Eğer lüksemburg'da merkezimiz varsa sizi

Birleşmiş Milletler'in uzay yasasına

karşı korurum onlarla Herhangi bir

sorunuz çıkarsa ben şey yaparım size de

başlangıç için 50 milyon dolar başlangıç

sermayesi veriyor bir sürü firma orada

kuruldu o sırada elenmiş ve oradaki

elifler de Türkiye'yi ziyaret et orada

çalışanlardan birisinin yani Lüksemburg

uzay Ajansı mı diğerini Neyse bu

dairesinde çalışanlardan birisinin eşi

Türk O işte benim Adana'daki öğrencimin

karı

Ya kardeşim Şimdi ben bunlardan bir sürü

bilgi aldım Yani onların neler yapmak

istediğini falan bunları da O şeyde

yazdım yani Lüksemburg gerçekten uzay

madenciliği ne bir Merkez olmak istiyor

o sırada iyi Onlardan biriyle evlenmiş

ki eksi de Türkiye'yi ziyaret ettiler

yani o sırada ya ben de bir yerde yazdım

ya bir şey yani Türkiye'de böyle bir şey

olabilir bütün yapılacak şey birkaç yasa

çıkarıp bu tip faaliyetlere destek olmak

onların bu girişimler uzay yasasındaki

bazı boşluklardan yararlanma amaçlarına

uygun şeyler yapmak yasalar yapmak şimdi

en kötü şey şu uzay madenciliği veya

uzay cisimleri herhangi bir oluşum

mülkiyetinde olamaz ama kişiler için

böyle bir şey söylenmiyor Amerikalı bir

sürü kişi diyor ki aydaşı parsel benim

sana satıyorum çok ucuza bilmem kaç bin

metrekare ama o kişi olarak yasaya tabi

değil ama o kişi Sonuçta bir ülkenin

vatandaşı olan işte oradan neşeli

Çıkarmak istiyorlar tavuk yaratık yani

onu boşluk olarak görüyor şimdi bu uzay

madenciliği dediğim gibi bu şekilde

başladı ve gerçekten

ve buradaki bir sürü şeyi uzay

madenciliği oyun olarak yapan bilgisayar

oyunlarından öğrendim Orada işte bir

yerleşiyor Sun oradan bir yere

gidiyorsun orada kalıyorsun o sırada bir

geliyor bir kelime atıyor bir şey Atıyor

falan bu bilgisayar oyunları biraz

öğretici Yani çocukları tümüyle

dışlanıyorum onlardan öğreneceklerimiz

şeyler var Dolayısıyla bu göktaşlarını

yani Mesela sırf Demir olan bir göktaşı

var dürüm kaç milyar ton Yani bunun

dünyadaki diğeri şeyle ölçülmez altın

platin gibi büyük değerli madenleri olan

yurttaşları var bunların diğerleri

dünyaya getirirsen dünyadaki Piyasalar

altüst eder Öyle bir daha o değerde

olmaz Onlar Yani onun için altını bilmem

neyi olduğu gibi getirmeyeceksin azar

azar getireceksin Bütün bunlar düşünmen

lazım ve şu anda düşünen bir projede şu

bu göktaşlarından birkaçını bir tanesini

ayın çevresinde bir ürün diye getirmek

çünkü bunlar milyonlarca kilometre

öteden Eray 300 bin kilometrede yani ay

çok kolay değil ama nispeten kolay

Dolayısıyla onu Ay'ın yörüngesine

koyarsan belli bir hızla fırlatıp bir

yörünge sağlarsın orada döner durur Sen

de bu arada ihtiyaç oldukça gider kaza

getirirsin yani böyle planlar üzerinde

çalışıyorlar bir kısmı ve dolayısıyla

Bizim de buna müdahil buna yol açacak bu

bu konudan haberdar olduğumuzu

gösterecek piyasa çıkarıp gerçekten özel

firmalarımız da mı desteklemek lazım

bilmiyorum yani bir şeyler yapmak lazım

uzay madenciliği konusunda Gerçekten

böyle bir teşvik edici yasa çıkabilir

Tabii Genellikle bu işlerin ciddiye

alındığını hissetmek lazım yani uzaya

mermi göndermekten ziyade gerçekten

Ülkemizde bu işin altyapısını kuracak

kendi yemeğimizi yapacak harçları bir

araya getirelim bunları kurmaya

çalışalım Yani Ve bunu herkes yapabilir

Ya Birleşik Arap Emirlikleri bile Bence

artık gelecek uydularını kendileri

Dubai'de yapacaklar ya Dolayısıyla

lütfen Türkiye'nin birikimini yapan

atmayalım

bu çok önemli ve değerli ve ben hala

büyük işler yapabileceğimizi inanıyorum

uzayda bunlardan bir tanesi bu temel

bilimlerdeki başarılarımız da bunu

gösteriyor yani Lütfen tekrar

fizik-kimya-biyoloji bu konuları

astronomi jeoloji bunlara burs Verelim

bu konularda yetişmesi için

insanlarımızı liseden itibaren Hatta

ortaokuldan İlkokuldan itibaren

destekleyelim onlara istediklerini yapma

fırsatı verelim hazır Elimizde bu işi

isteyen insangücü bunu yapmak isteyenler

varken onlara köstek bilmem ne olmak

yerine vermemiz lazım gazı Evet gidin

bakalım bu konu çok güzel Lütfen bu

konuda derinleşir dememiz lazım dünyaya

ve bize yol gösteren dememiz lazım yani

Bunu yapabilecek güçteyiz Lütfen bütün

seyircilerimiz de onu unutmasın Evet

peki Çok teşekkürler Çok sağ ol Teşekkür

ederim İnşallah bazı kulakları uzanmış

özür bence uzanacağız yani bu

söylemenizi alıp oradan devam ettirecek

insanlar mutlaka çıkacak

var yani bizim hepimizin Peki hocam

işimize gönderiyor Tamam ya Kusura

bakmayın Teşekkürler Çok sağ ol ya

Dur bakalım Aa o o


Türkiye Uzaya Çıkabilir mi? | Merak Edilen | Prof. Dr. Mehmet Emin Özel | B01 Kann die Türkei ins All fliegen? | Merak Edilen | Prof. Dr. Mehmet Emin Özel | B01 Can Turkey Go to Space? | Merak Edilen | Prof. Dr. Mehmet Emin Özel | B01 ¿Puede Turquía ir al espacio? | Merak Edilen | Prof. Dr. Mehmet Emin Özel | B01 Kan Turkije de ruimte in? | Merak Edilen | Prof. Dr. Mehmet Emin Özel | B01

Evet hocam merhaba Hoşgeldiniz hoşbulduk

Men İzin verirseniz bu şey çıkaracağım Men I'll take this thing off if you let me

Sizler maskeli siniz O yüzden Evet hoş You guys are masked So yeah nice

bulduk Umarım güzel bir program olur

bence program olacak bizim programınız I think your program will be our program

bu diye adı Yahu tamam merak etme zaman That's what he called it, okay don't worry

güzel Açalım ilk önce bir kısaca nice Let's open it briefly first

tanıtalım isterseniz programı ya merak Let's introduce the program if you want to curiosity

edilen adıda üzerinde merak ettiğimiz the name we wonder about

konuları Çağdaş Sinan'da ve ben olur The topics are Cagdas Sinan and me.

Toper birlikte uzmanları konum Toper's experts together

whatsappları gündemi muhatap larıyla their whatsapp agenda with their interlocutors

konuşacağız sorularımızı yöneteceğiz ilk we will talk we will manage our questions first

konumuzda siz olduğunuz Profesör Doktor

Mehmet Emin Özer bilmeyenler içinde

tanıtalım yıllarını uzay konusunda let's introduce your years about space

vermiş isimlerden bir tanesini Aslında In fact, one of the names given

ödeyebiliriz değil mi öyle ben 70 de

mezun oldum 51 yıldır uzayda neler var

neler yok Nasıl bir dünyada ve evrende

yaşıyoruz bu konuları öğrenmeye anlamaya

çalıştım Bu işin profesyonel olarak ders

vererek araştırma yaparak öğrenci

yetiştirerek bugün

Ben geldim hocam şimdi merak edilen

programımızın adı bu haftanın merak

edilen konusunda uzay meselesi Evet

şimdi şu açıklandı 2023'te aya gidiyoruz

denildi Türkiye aya gidebilecek mi

2023'te ne düşünüyorsunuz bu girişimin

en başından bakalım yani 2019'da

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile bu

kuruldu Türkiye uzaya uzaya şans yok

2018'de kuruldu ondan sonra bazı ilk

bilgiler verildi ve bu dünya bilim

dergilerinde böyle bir haber çıktı Bir

tane için açıktı en önemlisi Ne için

yani orada yazın çıkartmak öyle her

babayiğidin harcı değil Elinde iyisi

olanların ancak ne içinde yazı çıkabilir

Ama bu haberleri deviriyor işte Türkiye

uzay ajansı kuruldu işte Türkiye uzay

konusunda da kendi birikimini ve şehri

orjinal etmeye karar verdi Dolayısıyla

onu da izlemeye devam edeceğiz havasında

bir şey şimdi Bu dergide gibi haberden

sonra 2019'da bir cospar diye

Avrupa'daki ülkelerin komikti for Space

ölçümünün adı Avrupa için

o uzay araştırmaları komitesi katılımda

çok pahalı kaç 680 dolar mı Ne Bunu biz

kendi aramızda topladık bir tane makale

sunacağız parayı da gönderdik artık

bekliyoruz Dünyada hayat nasıl başladı

Bunun üzerine kendi düşüncelerimizi

içerim bir makale veya bir sunum

hazırladık fakat bunu yapamadık onun

üzerinde 2019'da İsrail'de yapıldı oraya

bir şey hazırladık bu sefer uzay Ajansı

kurulmuştu türküsü yapacaksın bunun

üzerine bir şey yazalım dedi işte ilk

gazilerimizi İsrail'de okuduk Acaba

2023'e ne yapabiliriz cumhuriyetin

100'üncü yılında ne yapabiliriz bu

konuda biraz yürüdükten sonra birkaç şey

yazdık orada onlardan bir tanesi Putin

Erdoğan'a bir önerisi vardır Biz bir

Türk astronotu Uluslararası Uzay

İstasyonu'na Rus kontenjanında

yetiştirelim ve götürelim 2023'te bunu

kutlarsınız falan Aslında bu bizim

önümüzden birincisi buydu ya gerçekten

açıkladı bu meseleyi kötü mü önem işler

Evet bütün önerdi yani Türkiye'nin bir

astronotu

bu Bir Uzay İstasyonu için getirelim

2023'te iyi bir jest olur falan gibi

tabi masraflarını karşılayacağız

ikincisi uygular da Melis Arap

Emirlikleri 1970'ler yetmişti kurulmuş

sayıyorlar kendilerini Fakat bu Birleşik

Arap Emirlikleri'nin şeyi ilginç

birazdan Çünkü Marshall uzay aracı

gönderen Bunlar u şey bilmem ki o

yıllarda Astronotlar yeniaydan gelmişti

ilk Astronotlar parmak stron Colin's

bilmem ne bilinen isimleri birine

bunları Dubai'ye davet etti Hani büyük

hediyelerle Bilmem nelerle ve ondan

sonra şey işi sıkı tuttu ve o zamandan

başladı Amerikaya Avrupaya şuraya buraya

öğrenciler göndermeye yani amacı

petrolden sonra ne yapacak bizim

ülkemizin bir düşünce şeyi bu yani

hazırlığı yani teknolojiye ilmeğe

yönelmemiz lazım ki bizim için bir hayat

olsun gerçekten o yıldan beri başlayan

şeylerin sonucunda işte Birleşik Arap

Emirlikleri uzay ajansı kuruldu ve

bunlar aşağı yukarı yedi yıl önce 50 yıl

için

o uzay aracının varsa göndermeye karar

verdiler Evet yani Tabii bunu da

batı'dan Yardım almak veya bilenlerden

Yardım almak Elbette adamları var bir de

paraları da çok hem de yani Hindistan

onlardan Biraz önce bu işi becermiş Tea

Sonuçta Birleşik Arap Emirlikleri birkaç

gün önce Mars'a ulaşan Bir Uzay aracının

Amerika'daki üniversiteler birlikte

Kopardılar kendimi ön dişlerini de

koydular içine yani öğrenmek böyle

birşey zaten yaparken öğrenmek öğrenme

en sağlam yolu da bu Birleşik Arap

Emirlikleri Bence bu oldu Yani dışarıdan

almalarını hoş görmemiz lazım Herşey

Bizde her şeyi Türkiye'de yapmak zorunda

değil o biz nasıl yapacağız şimdi biz

bizim ikinci el Yarın şuydu müzikler

Arap Emirlikleri bunu yedi yılda yaptı

Türkiye'nin birikimi çok daha fazla

2019'da ya da onun için biz Eğer ciddi

hazırlık yaparsak Mars'a aya veya bilen

ise bir araç gönderebiliriz Yani bir

gözlem aracı bu yere inmek değil yani

marjin

Az önce bambaşka bir şey yani bunun

zaten Amerika'dan başka inebilen yok

yörüngesinde mi girmek oluyor yok

yörüngesine girme kolay onu Hindistan'da

yaptı bir işlem emirlikleri'nde yaptı

Rusya'da yaptığı esnada yaptığı yere

inmek mesele Evet yemeğini yedinmi

sadece Amerika'ya Evet sadece Amerikan

şeyleri şu ana kadar indirildi ve

bugünde yarında üründeki inecek Rusya ve

Avrupa Uzay Ajansı böyle birşey denedi

Ama başaramadı İsrail'e galiba yakın

zamanda başarısız oluyor ancak bir şey

gönderdi İsrail buraya bir şey

gönderdiğini bilmiyorum varsa onu

katladım demek Her neyse buraya Şimdi

Hindistan birazcık uzay aracı gönderdi

geçen yıl ve öyleki Mars'a gönderilen

araçların aşağı yukarı yüzde ellisi

başaramıyor nasıl bir sürü

başarısızlıktan sonra bu durumu erişti

işte hesabımı aç aramıyorlar Çünkü oraya

inmek çok farklı bir teknoloji

gerektiriyor a ilmek gibi değil bunun

atmosferi var orada atmosferi

O varken eğer yeterince yavaş geçemezsen

Yanarsın atmosfer bir süre sonra çok

fazla ısınıyor oradan geçen malzeme

Dolayısıyla önce aracın atmosfer ile

temasa geçen yüzeyini ısıya çok yüksek

dayanıklı şeylerden yapıyorsun ondan

sonra çok yaklaştığın zaman dışarı

paraşüt açıyorsun o paraşütü biraz hızı

yavaşlıyor sunya yeryüzüne yerken Ondan

sonra yeniden retro roketler var yani

seni yukarı doğru kaldırmak isteyen ama

aslında yavaşlatan roketleri açılsın Ve

sonunda yavaşça iniyorsun Zehra zarar

vermeden bu bahsettiniz Mars Mars'a iniş

böyle sen İstanbul'a Venüs'e iniş ayrı

bir problem çok sıcak olduğu için

Venüs'e Zaten bir tek kuşların

sovyetlerin Yine bildiğini biliyoruz

Onun dışında ilk kez NASA artık ve

endişeler sıra geldi değil bir şey

yapıyor ama ben Üstün etrafında bir şey

göndermek kolay Mersin gelecek olan için

kolay Hindistan ilk seferinde Mars'ın

etrafında dönen bir şey gönderdi Bunu Ne

Amerika ne Rusya İlk seferde yapamadılar

O yüzden kolay aynı en kolay bitiyor

birçok

bu şekilde taşınması Biz Yani aslında

yani varsa da bir şey hatır

hazırlanabilir işte şey yaptı yedi yılda

Birleşik Arap Emirlikleri Bizim de üç

dört beş yılda istersek bunu

yapabileceğimize eminim Ama şu anda

istemiyoruz diyorum daha başka

hedeflerimiz var Daha kolay hedeflerimiz

var onları bir tanesi uzay anlama

göndermek Hatta onun adını bulmakla

bayağı uğraşacak anlaşımı Allah lokumu

açtı Onu da mı göçmen mi uzmanlığı Hayat

varmı öneriniz hocam ya ben Gökmen diye

kullanılıyor diye biliyorum Gökşen dedi

yalnız lütfen erkeği işi yapıyor O

yüzden Gökmen değil Gökçen olsun Enişten

olunca bayan Astronotlar da içerecek mi

artık bilmiyorum her neyse bu konuyu

uğraşırsa Şimdi birincisi uzay

İstasyonu'na Rusya'nın kontenjanından

bir Türk astronot göndermek ikincisi

böyle bir uzay aracını aya venüs'le

veyahutta Mars'a gönderme ama bizim

kendi err

ben size göndereceğiz İşte buna gerek

yok şu anda bunu yapamayız şu anda kimse

çekme yetmez ya roket teknolojisini

geliştirmek Yani belki de tuanın tek

kişi bu olsa Türk uzay Ajansı'nın Belki

olur ama bu ancak uzay zaman içinde

Yapılacak bir şey yani şimdi bizim

konumuz bir kere Ekvatordan uzaktayız

40° yukardayız yukarı fırlatırken

dünyanın dönüşünden hız almak lazım

ekvatorda bu hızı en yüksek alıyorsun

yani Ekvator Aslında saatte 1600

kilometre hızla dönüyor ekvatordaki her

nokta dolayı sen yukarı bir şey

gönderirken onu zaten 1600 kilometre

hızla döndürüyorsun saatte Dolayısıyla

bundan yararlanmak lazım Öbür de çok

fazla yakıt kullanman lazım Doğru

yörünge girmek için Ve kutsal

yörüngelere bakmakla nereden

göndereceğiz o zaman Geçen gün bir şey

dinledim turşusu Fuat ince O diyor ki

böyle bir şey bizim Trakya'nın Karadeniz

kıyısında bir yerde kurmamız lazım bu

ama ancak Kut

bu ürünleri ve yatta roket atışlarını

denemek için Çünkü roketi atacağız

önünün boş olması lazım kimseye bir şey

yapmasın işte Karadeniz'de henüz sahası

da oldukça büyük burada inerken bir

yandan da takip etmen lazım işte Sinop

takıyla Zonguldak'ta şurada burada takip

istasyonları gurup gerçekten attığımız

şey attığımız yere gidiyor mu

hesaplarımız doğru Bunların test

edilmesi lazım ama ekvatora yakın olması

lazım O gerçekten aya veya şuraya buraya

gitmek için yani Ekstradan bir hızlı

dediğiniz ne için Karadeniz'de bu

dünyanın etrafında kutsal yörüngelerde

dönmek için Mesela bizim bu yapılan

Göktürk falan gibi uydular bu

yörüngelerde dönüyor Çünkü o sırada

Türkiye'nin üzerinden defalarca

geçebiliyorsunuz ekvatorda dönsen

Türkiye'de hep orada kalacak ama

kutuptan bir yörüngede döner sen yavaş

yavaş görünce Dünya döndükçe Dönüyor

senin gördüğün yerde değişiyor azar azar

ve Türkiye'nin her şeyini bir süre sonra

görüyorsun dolayısıyla böyle bir şey

yapmak mümkün tabi

bu makale Biz bunu önermedi kardeş Onu

düşünmedik yani diye düşünmedim uzaya

uzak bacası uzun roket teknolojisini öne

alacağını düşünmedik ama belki de alması

lazım Bak zahmetli olduğu için de çok

zaman alır böyle bir şey yok ya çok

masraflı ve Yani bizim bir ikimiz daha

çok Benim bildiğim uydunun kendisini

yapmakta mesela uydunun kendisini yapma

da şeyler ama onları genellikle ya ya

Çin ya Japonya amerikalıya Rus

roketlerle gönderiyoruz ama bütün ya

böyle yapıyor bak yani herkes uydusunu

yapıyor ya Rusya'yı Amerika'ya birini

teslim ediyor Bunu yapmaya Biz Hindistan

var onlar kendi paketlerinde atıyorlar

kendi şeyleriyle her şeyi yapabilir Bu

Erdoğan'ın fırlatma mı eksik dediği olay

mı Evet Hani Erdoğan'ın söylediği ilk

Bir de çıkan şey ayağa bir mermi

göndermek gibi bir şey yani buradan bir

atıyorsun mermiyi bayağı kadar yolundan

sapmadan gidecek bu da büyük bir iş ama

var yani bir getirisi yok sonunda yani

oraya yıldızlı Peki rusyamı yaptıracağız

işte ben onu anladım Evet onu da geldim

şey yapacağız ya helal muska

yaptıracağız ya başka birine yaptırırız

yani paraları sayacağız yani BİM para

veriyorum ben elim baska diyorum ki tane

roket adıdır şey olsun düşüyoruz Türkçe

olsun Türk bayrağı dönebilmesi razı

çizilsin bunu aya çaktır çaktır ben sana

20 milyon dolar milyon dolara

yapılabiliyor mu önce Belki de yapılamaz

yani Çünkü her gece roketi nasıl çokta

büyük olması lazım 20 milyon dolara

yapılamaz ben şimdi biraz işte Dünyanın

etrafında dönecek roketler için veya

uydular için böyle 5-10 milyon dolar

gibi rakamlar olabilir ama aya kadar

gidecek bir roket Çünkü Aya gitmek bu

kadar kolay değil öyle bir yörünge

yapacaksınız ki buradaki hızınız ayı

geçip gitmeyecek yoksa biz her gelmez

aya gittiğiniz Yasin istiyoruz ama aya

çarpmak için geldim doğrudan ayı hedefli

olmak lazım ya da etrafında dönme

ne gelmesi astronotlara gittikten sonra

yavaşlar ve ay yörüngesine girdiler

Ay'ın etrafında dönmeye başladı şey ama

ben ilk konuştuğumuzu sert iniş için

konuşuyor değişir için belki bunlara

gerek yok ama yine de ayağa kadar

gidecekti roket lazım ver bunun

yörüngesinin çizmesi lazım nereden

fırlatılacak ne tarihte nasıl olacak

vesaire Yani bilmiyorum bu iş 5-10

milyon dolardan aşağı olmaz bence bir

150 milyon dolar diyorlar Bak işte bu

daha doğru çünkü aya gidiyoruz Dünyanın

etrafında bir şeye gitmiyoruz Onun için

bunu uzmanlara bırakmamız lazım Ben bu

konuda fazla laf etmeyeyim ve sen bizim

bir önerimiz şuydu Biz bir esas projesi

şu olacaktı şeyin mesela Mars'a 2023'te

Bir Uzay aracını yörüngeye yerleştirmek

ve hatta Venüs'e Venus için başka bir

olanak vardı Hindistan Venüs'e gidecek

bir araç hazırlıyor ve dünyaya bir

uyduyu da bulunduğu buraya bilimsel bir

araç koymak isteyen var mı Venüs'ün

iklimini atmosferini şu

tek başına ölçmek isteyen biz yapacağız

ama başka yer var mesela oraya bizim

üniversitelerdeki arkadaşlarımız

gruplarımız diğer bir şey hazırlayıp

Hindistan'a gönderebilirler Bu da işte

Hindistan'a gitmenin Daha doğrusu ben

işe gitmedim Bir olacaktı yani elbette

her şeyi yapmamız Şart değil bugün de

yani otomobil yapıyorsa bütün otomobilin

parçaların Türkiye'den yapmıyor yani

herkes her şeyi en iyi ve en ucuz

yapılan yerden alıyor biz öyle yapacağız

biz de hedefimizi o şekilde

gerçekleştirmeye çalışacağız ama esas

olan tasarım ve bunu Entegrasyonu Eğer

bunu Biz yapıyorsak o Bizimdir o aleti

nereden alacağız o parçayı nereden

alacağız bunun spesifikasyonları ne

olacağını İşte o bunu nasıl bağlanacak

Ondan sonra ortaya çıkacak şey ne olacak

bunların Eğer tasarımını yapabiliyorsak

İşte o bizim gelmesi artık gözlem

uydularının Bence hemen hemen Türkiye'de

tasarımda ayıp uçuyoruz yani uzay

ajansımızın kurulmuş olması ve k

Ben bu işten sorumlu Sayan bir birimin

olması elbet güzel ve bir de Tabii bu

işin her şey kendin yapman lazım kere bu

işin şeyin bu olduğunu öğrendik sonunda

şimdi nasıl bile bütün şeyleri artık

yabancı şirketlere dağıtıyor Hatta uzay

istasyonunun artık kendisi bir şey

götürmüştü elmaskaya başka diğerlerini

şey yapıyor ki bu teknoloji yayılsın

Öyle ki artık özel şirketler kendi Uzay

araçlarını yapabilirler kendi Madencilik

lerini yapabilirler uzay madenciliği Bu

yüzden hız kazandığınız yok Evet ben de

Aslı oldu Merak ediyorum şimdi zaten

galiba bu zamana kadar 6 ülke 16 kez

iniş yapmış şeye ayak biçim Yok öyle

değil bir ülke altı kez insan indirdi

diğer ülkelerde çarpan ve oraya uzay

aracı gönderenler var o dedikleri onlar

olabilir yani saçlı Ayy Vallahi yumuşak

da var İsrail rusa

Bu da yansıdı Hindistan Çin ve Amerika

yani altı ülke Bunlar ama karar veren

herkes 50 100 milyon doları gözden

çıkarıp oraya bir mermi atabilir Peki

kardeşim neresindeyiz yani Mesela

olsaydınız ülkelerden daha oralara

yetişmemiz için ne lazım neresindeyiz

Şimdi biz bu işin başındayız başındayız

ama başından biri değildik biz eksi

perde yedik yani bir Koordinasyon

Merkezi yoktu 2-3 defa bu konuda

çalışıldığını söyledim 1990'larda

TÜBİTAK daha sonra Hava Kuvvetleri'ne

verildi bu iş Hava Kuvvetleri ve Esra'ya

girmek için de bir süre uğraştık fakat

efsane var burada of Legends Yani belki

Bence iki hatırlattım yani Türk uzay

Ajansı'nın Bence yapması gereken en

önemli iş Avrupa oje uzay ajansında

katılmak Çünkü böyle birşeye

katıldığınız zaman insanların nasıl

yetiştiriyorsunuz Sanayi

ne istiyorsunuz yani Esra'nın üyeliğinin

şu şey var Kendi firmalarımız Burada

olmuyor yapacağı Uzay araçlarını alet

yapma ihalelerine katılabiliyor öğrenmek

böyle oluyor birazcık birşey biliyorsun

bunu yapabilirim diyorsun inandırıyor

Sunway yapıyorsun Daha sonra daha

iyisini yapacaksın ya siz Aslında şey

demek istiyorsunuz değil mi Bizim esas

olarak altyapıyı güçlendirmemiz lazım

ama Evet şu an her ülke hangi ülke

parayı bastırırsa fırlatmaya yapar zaten

onlardan öteye geçmemiz lazım ve

Türkiye'nin Avrupa'ya yakın konumu

Avrupa birliği ile ilişkileri Avrupa

ülkeleri ilişkileri geçmişte Esra'nın

iki defa Esra'ya katılma çabasında

bulunmuş olmamız onlarla olan

diyaloğumuz falan Bizim Esra'ya

Katılmanızı en önemli Hedef olarak

alması gerektiğini düşündürüyor bana

çünkü bak hemen Avrupa Uzay Ajansı hem

avrupa Güney Gözlemevi Avrupalıların

yine 10

bir tanesini birleştirip yaptığı Şili'de

20-30 tatil e-skop var Ve şimdi en

büyüğü yapılıyor 40 metre çapında bir

teleskop Yapılıyor şu anda Şileli

Avrupa'nın gene yani dünyanın en büyüğü

dünyanın en ileri teknolojileri

Dolayısıyla buna ucundan bir yerden

girmek lazım de miktar bunun bir şeyin

parasını vekilin katlamak lazım Mesela

yasaya veya bu kurumlarla veya şeye Sör

şöyle Bunlardan biri Avrupa parçacık

nükleer fizik Araştırma Merkezi Bunlar

katılım için senden 50 milyon dolar

mertebesinde para istiyorlar Hocam biz

verilmesinin sebebi makama şey yok Sen o

parayı onlar vermiyorsun kendi altyapımı

geliştirmek için harcamak zorundasın

bunu ve bunu ispatlayacak sın Ben 50

milyon doları şunları harcadım şu

üniversiteye verdim Şu facity yaptım şu

şeyi yaptım artık hazırım şunları Senden

para istemiyor yok evet anladım ama

yatırım yaptığını bu işi ciddiye

aldığını göstermen lazım ama Örneğin şu

anki hükümet böyle bir şeyin

ne yapar Bence yani düşün 50 milyon

dolar düşün da 130 140 Milyar Euro'nun

nereye gittiğini bilmiyoruz dolarında

birkaç ay içinde 128 milyar dolarımız

kayboldu kimse bunun hesabını vermeye

demek para bulunuyor İstediğiniz zaman

Bence de bunu ne kadar yani Bilmem

bütçeden okuyoruz işte bu Köprüler

şunlar bunlar için olan paralar şimdiden

hazırlanmış ve birkaç 100 milyar lirayı

buluyor bunlara para buluyoruz Buna da

para bulmamız lazım bulmamız lazım ki

para bulmaya devam edelim Yani bunlar

Altın yumurtlayan tavuk gibi eğer biz

teknolojimizi ve üniversitelerimiz

geliştirmek istiyorsak bunları yapmamız

lazım Bir de üniversiteden rahat

bırakmamız lazım burası çok önemli Şu

anda rahat değil mi versin değil Tabi

yani Boğaziçi Üniversitesi'nde yapmaya

çalışanlar tamamen anlamsız oraya

boğaziçi'nden birini şey yap öyle ki bu

insanlar birbirlerini zaten tanıyorlar

ve birbirlerine daha verimli ilişkiler

girsinler aynı

o gün versin için geçerli ilk için gelir

geçerli ile kendi adamımızı hain etmek

gibi küçük hesapları bırakalım artık ya

bu uzay meselesinde de aynı

kaygılarınızı Hadi var Yani illa Benim

oraya benim adamımı gelecek neden

istediğim adamlar alt kademelere

istediğim şekilde yerleştirilecek

Liyakat değil de Sadakat önemli bunlar

bizi bir yere götürmez ne olur böyle

olursa ne olur böyle olursa herkes

masasının başına geçer maaşını alır bu

işte Eren muskada 20 milyon dolar

veririz bir taşşak olabiliriz getir ama

bu Biz kendi bizim kendimizi kandırmak

olur yani Türkiye bundan çok daha

iyisini yapabilir ve daha iyisine layık

ya bu işaretlerini görmüyor muyuz Ya bak

son dönemde iki tane Türk Nobel kazandı

Amerika'da var ama bunlar Türkiye'de

yetiştiler Almanya'daki aşıyı Türkler

buldu bir tesadüf değil Çünkü onların

Türkiye'den aldıkları bilim akışı var

hayata bilimle bakma

Bu din ve değil bu dini küçültmek olur

her şeyini karıştırmak dinin bir süre

sonra içinden çıkamayacağı problemlerin

içine sokmak olur dini lütfen

cumhuriyetin başından beri yaptığımız

gibi vicdanlara bırakalım ve o zaman

gerçekten Gerçek din yaşanır burada bir

şey soracağım öreceğim diyelim ki bu

açıklamayı yaptılar ya o maddelik

açıklama Siz o açıklamayı duyduğunuz

zaman Heyecan landınız mı ya Bu kadar

uzun süre Emek vermiştir heyecanlandım

şöyle artık Türkiye'de uzay konularını

bir muhatabı var orada yapılacak şeyler

Türkiye uzayacağı Türkiye uzay

Ajansı'nın orada yapılıp yapılması iddia

edilen şeyler bir kısmı hayali olabilir

bir kısmı gereksiz olabilir ama Kervan

yolda geliyoruz hangisi hayali ya mesela

şimdi ayrı bir taş fırlatmaya gerek yok

oraya bir şey gönderecek s kayın

etrafında dönecek bir uydu yapalım oraya

kadar gitmek zaten nasıl büyük kısmı onu

bir taş halinden çıkaralım

bu becerimiz olan görüntü vesaire gibi

şeyler de ekleyelim aynı tarafında

dönüştürme bize görüntü göndersin Yani

bu aslında Belki bu iş 100 milyon dolar

sa 120 milyon dolara bu olur peki bu

işte taş fırlattık o sert iniş oluyor

Bir de yumuşak iniş var oradaki inceleme

falan yavaş yavaş ineceksin aynı

astronotları indirdiğin gibi uzay

araçlarında indirebiliyorsunuz atıyoruz

araştıralım ayda dolaştı bakmayın siz

şimdi Mars'a falan bak Ama önce ayda

dolaştı onları Bizim de oradan

başlamamız lazım tabi lazım iyi olur

hocam uzay madenciliği ile konuşmayı

madenciliği şimdi bak nasıl uzay

mekikleri emekliye çıkardıktan sonra

uzay konusunda ticari etlerine ve uzay

mekiği var ya beş tane anlar kanatlı ve

baya muhteşem şeyler nasıl her uçuşu 45

milyar dolara mâl oluyordu Onun için

bunlar emekliye ayrıldılar özel

şirketlere dediler ki siz artık uzay

İstasyonu'na insan götürecek şeyler

yapabilirsiniz uzayda istediğinizi ya

bu ama birleşmeden uzay yasası var

Onlara uyarak bundan sonra işte uzay

firmaları çıktı Amerika Bu arada

astronotların Rus roketler ile

gönderdiği uzay İstasyonu'na şimdi Elon

musk falan yerlerde çıktı şimdi artık

Amerikalı şirketlerde var Kendi

astronotları götüren uzayda ne olduğu

bilinen Yani dünyada değeri olduğu

Bilinen gök taşları var bu ayda falan

aya gidip de getirmekten daha kolay bir

şey bunlar Çünkü aya indin mi Çıkmak

gene zor Çünkü Ay çok büyük bir cisim

Gerçekten ona göre Dünya'dan çok küçük

ama yine video taşından daha büyük O

yüzden göktaşları var Ben böyle bir

yazıda yazdım tabletten yurttaşlar Yani

en değerli 10 göktaşı hangisi bunların

hepsi şu anda biliniyor bilmiyor nerede

döndü yörüngesi falan ön Japonların da

yaptığı bunlardan birkaçını elde etmeye

çalışmak bu iş en ciddi yalan gelir

Japonlar yani Bir Uzay aracını büyük bir

Bu bir şey gönderdiler bir göktaşına

onun yüzeyine Bir uzay aracı indi orada

bir üfleme yaptı bir miktar çıkan tozdan

topladı bu dünyaya indirdi Geçenlerde

Japon şeyi Avustralya'da bir köpek şöyle

indi ve şimdi Japonya'da inceleniyor

Burada neler var zaten biliyorlar seni

yansıması pek durumundan bir şeyi neden

yapılmış olduğunu anlayabiliyorsunuz çok

yani işığı her şey kendi şeyine

görüyorum yazıyor yani bitkiler yeşil

dağıtıyor çünkü bütün diğer renkleri

yutuyorlar Dolayısıyla bitkiler yeşil

görmemizin nedeni herhangi bir şey yeşil

veya başka bir renkle görmemizin nedeni

de oradaki başka bir malzeme Dolayısıyla

yani klorofil mesela bitkiler de bundan

yararlanarak Ben değerli 10 tane

göktaşının mi listesi var şimdi ben de

bunu yayınladım o nerede yönlendirme

unuttum Şimdi ve dört yıl önce ilk defa

bir uzay madenciliği Sempozyumu

düzenledik orada sundum ben bunu

bu madenciliği Sempozyumu yapıldı

İstanbul Teknik Üniversitesi'nde o

zamanlar Tübitak'ın bir projesi vardı

Türkiye düşen göktaşları incelemek gibi

bu İslam Üniversitesi'nde bir hocamız

vardı Doç Dr Ozan ünlü sabah o projede

ben de vardım yani bu işleri benim

emekli olmadan da uğraştım bildikleri

için Beni de davet ettiler Ben de

katıldım yani orada bütün yapmak

istediğimiz şuydu Türkiye'de bu uzay

madenciliği konusunda ne yapılabilir kim

ne yapıyorsa bu konuda içme

beklemediğimiz bir gelişme Yüksel mutlu

oluyor Lüksemburg bir yasa çıkarıyor

Eğer lüksemburg'da merkezimiz varsa sizi

Birleşmiş Milletler'in uzay yasasına

karşı korurum onlarla Herhangi bir

sorunuz çıkarsa ben şey yaparım size de

başlangıç için 50 milyon dolar başlangıç

sermayesi veriyor bir sürü firma orada

kuruldu o sırada elenmiş ve oradaki

elifler de Türkiye'yi ziyaret et orada

çalışanlardan birisinin yani Lüksemburg

uzay Ajansı mı diğerini Neyse bu

dairesinde çalışanlardan birisinin eşi

Türk O işte benim Adana'daki öğrencimin

karı

Ya kardeşim Şimdi ben bunlardan bir sürü

bilgi aldım Yani onların neler yapmak

istediğini falan bunları da O şeyde

yazdım yani Lüksemburg gerçekten uzay

madenciliği ne bir Merkez olmak istiyor

o sırada iyi Onlardan biriyle evlenmiş

ki eksi de Türkiye'yi ziyaret ettiler

yani o sırada ya ben de bir yerde yazdım

ya bir şey yani Türkiye'de böyle bir şey

olabilir bütün yapılacak şey birkaç yasa

çıkarıp bu tip faaliyetlere destek olmak

onların bu girişimler uzay yasasındaki

bazı boşluklardan yararlanma amaçlarına

uygun şeyler yapmak yasalar yapmak şimdi

en kötü şey şu uzay madenciliği veya

uzay cisimleri herhangi bir oluşum

mülkiyetinde olamaz ama kişiler için

böyle bir şey söylenmiyor Amerikalı bir

sürü kişi diyor ki aydaşı parsel benim

sana satıyorum çok ucuza bilmem kaç bin

metrekare ama o kişi olarak yasaya tabi

değil ama o kişi Sonuçta bir ülkenin

vatandaşı olan işte oradan neşeli

Çıkarmak istiyorlar tavuk yaratık yani

onu boşluk olarak görüyor şimdi bu uzay

madenciliği dediğim gibi bu şekilde

başladı ve gerçekten

ve buradaki bir sürü şeyi uzay

madenciliği oyun olarak yapan bilgisayar

oyunlarından öğrendim Orada işte bir

yerleşiyor Sun oradan bir yere

gidiyorsun orada kalıyorsun o sırada bir

geliyor bir kelime atıyor bir şey Atıyor

falan bu bilgisayar oyunları biraz

öğretici Yani çocukları tümüyle

dışlanıyorum onlardan öğreneceklerimiz

şeyler var Dolayısıyla bu göktaşlarını

yani Mesela sırf Demir olan bir göktaşı

var dürüm kaç milyar ton Yani bunun

dünyadaki diğeri şeyle ölçülmez altın

platin gibi büyük değerli madenleri olan

yurttaşları var bunların diğerleri

dünyaya getirirsen dünyadaki Piyasalar

altüst eder Öyle bir daha o değerde

olmaz Onlar Yani onun için altını bilmem

neyi olduğu gibi getirmeyeceksin azar

azar getireceksin Bütün bunlar düşünmen

lazım ve şu anda düşünen bir projede şu

bu göktaşlarından birkaçını bir tanesini

ayın çevresinde bir ürün diye getirmek

çünkü bunlar milyonlarca kilometre

öteden Eray 300 bin kilometrede yani ay

çok kolay değil ama nispeten kolay

Dolayısıyla onu Ay'ın yörüngesine

koyarsan belli bir hızla fırlatıp bir

yörünge sağlarsın orada döner durur Sen

de bu arada ihtiyaç oldukça gider kaza

getirirsin yani böyle planlar üzerinde

çalışıyorlar bir kısmı ve dolayısıyla

Bizim de buna müdahil buna yol açacak bu

bu konudan haberdar olduğumuzu

gösterecek piyasa çıkarıp gerçekten özel

firmalarımız da mı desteklemek lazım

bilmiyorum yani bir şeyler yapmak lazım

uzay madenciliği konusunda Gerçekten

böyle bir teşvik edici yasa çıkabilir

Tabii Genellikle bu işlerin ciddiye

alındığını hissetmek lazım yani uzaya

mermi göndermekten ziyade gerçekten

Ülkemizde bu işin altyapısını kuracak

kendi yemeğimizi yapacak harçları bir

araya getirelim bunları kurmaya

çalışalım Yani Ve bunu herkes yapabilir

Ya Birleşik Arap Emirlikleri bile Bence

artık gelecek uydularını kendileri

Dubai'de yapacaklar ya Dolayısıyla

lütfen Türkiye'nin birikimini yapan

atmayalım

bu çok önemli ve değerli ve ben hala

büyük işler yapabileceğimizi inanıyorum

uzayda bunlardan bir tanesi bu temel

bilimlerdeki başarılarımız da bunu

gösteriyor yani Lütfen tekrar

fizik-kimya-biyoloji bu konuları

astronomi jeoloji bunlara burs Verelim

bu konularda yetişmesi için

insanlarımızı liseden itibaren Hatta

ortaokuldan İlkokuldan itibaren

destekleyelim onlara istediklerini yapma

fırsatı verelim hazır Elimizde bu işi

isteyen insangücü bunu yapmak isteyenler

varken onlara köstek bilmem ne olmak

yerine vermemiz lazım gazı Evet gidin

bakalım bu konu çok güzel Lütfen bu

konuda derinleşir dememiz lazım dünyaya

ve bize yol gösteren dememiz lazım yani

Bunu yapabilecek güçteyiz Lütfen bütün

seyircilerimiz de onu unutmasın Evet

peki Çok teşekkürler Çok sağ ol Teşekkür

ederim İnşallah bazı kulakları uzanmış

özür bence uzanacağız yani bu

söylemenizi alıp oradan devam ettirecek

insanlar mutlaka çıkacak

var yani bizim hepimizin Peki hocam

işimize gönderiyor Tamam ya Kusura

bakmayın Teşekkürler Çok sağ ol ya

Dur bakalım Aa o o