Lachgas wordt verboden, stad in Oekraïne is bevrijd en viering van het Sinterklaasfeest.
Hallo, ik ben Mark Visser en dit is het Nieuws van de Week...
...een journaal van de NOS in makkelijke taal.
Dit keer gaat het over lachgas. Binnenkort wordt dat verboden in Nederland.
We vertellen waarom mensen in de Oekraïense stad Cherson feestvieren.
En we laten zien hoe het Sinterklaasfeest wordt gevierd.
Vanaf 1 januari wordt lachgas verboden in Nederland.
Lachgas wordt in het ziekenhuis of bij de tandarts gebruikt om mensen te verdoven.
Maar de laatste jaren wordt het ook als drug gebruikt.
Vooral door jongeren.
Lachgas is op internet te koop en soms ook in cafés en op festivals.
Mensen ademen het gas meestal in via een ballon.
Gebruikers worden licht in hun hoofd, of moeten ervan lachen.
Maar het gebruiken van lachgas kan gevaarlijk zijn.
Het inademen ervan is ongezond.
Mensen die heel veel lachgas gebruiken, kunnen zelfs verlamd raken.
Ook gebeuren er de laatste jaren steeds vaker verkeersongelukken...
...doordat bestuurders waarschijnlijk lachgas gebruiken tijdens het rijden.
Tientallen mensen overleefden zo'n ongeluk niet.
En in sommige buurten is overlast van jongeren die het gebruiken.
Jongeren die buiten lachgas gebruiken, doen dat soms in een park of speeltuin...
...en maken dan herrie.
Ook laten ze verpakkingen van het gas achter op de grond.
Ouders van jonge kinderen maken zich er zorgen om.
Ze vinden het vervelend dat hun kinderen zien dat mensen lachgas gebruiken.
Gebeurt best veel, bij pleintjes, gewoon als je langs loopt ergens.
Vooral wanneer ik zit te voetballen met vrienden...
...dan komen er een paar oudere jongens met ons voetballen...
...maar een paar blijven dan ook in de auto...
...en dan zie ik ze ballonnen doen.
Het doet mij pijn om te zien hoe mensen hun lichaam en hersenen kapotmaken.
Door lachgas.
Lachgas was op sommige plekken in Nederland al verboden...
...maar vanaf 1 januari dus overal.
Dat betekent dat mensen het niet meer mogen kopen, verkopen of bij zich hebben.
Deze agent is daar blij mee.
Nou voor de politie is dat goed nieuws. Wij hebben natuurlijk de laatste jaren...
...de effecten gezien van het gebruik van lachgas...
...met name in het verkeer en de openbare orde.
En wij zijn al een tijd voorstander van het verbod.
En dat geeft ons straks een aantal handvaten om ook op te treden...
...tegen ongewenst gebruik van lachgas.
Mensen die lachgas voor hun werk nodig hebben, zoals dokters en tandartsen...
...mogen het na 1 januari wel blijven gebruiken.
Het is feest in de Oekraïense stad Cherson.
Inwoners vieren dat Russische militairen uit de stad zijn vertrokken.
Opgeluchte mensen ontmoeten elkaar op straat.
En overal is weer de blauw-gele vlag van Oekraïne te zien.
Oekraïne!
Die vlag was maandenlang verboden.
Oekraïne ligt hier.
Het Russische leger viel begin dit jaar het land binnen.
Cherson was een van de eerste steden die door de Russische militairen werd veroverd.
De Russen werden daar al snel de baas.
Later veroverden de Russische militairen nog veel meer delen van Oekraïne.
Oekraïense militairen vechten al maanden terug.
En in de stad Cherson zijn zij nu weer de baas.
Er zijn nog veel problemen in de stad.
Er is te weinig water en er zijn te weinig medicijnen.
Maar de inwoners zijn ontzettend blij dat de Russen weg zijn.
Leve Oekraïne!
Leve Oekraïne! Leve de helden!
Op veel plekken in Oekraïne is het nog wél oorlog...
...daarom vluchten er nog steeds mensen naar andere landen.
Ook naar Nederland. Er komen hier iedere dag...
...zo'n honderd nieuwe Oekraïense vluchtelingen bij.
In totaal zijn er nu 80.000 Oekraïners in Nederland.
De regering heeft speciale regels voor ze gemaakt...
...zodat ze snel opgevangen kunnen worden.
Oekraïners in Nederland krijgen toestemming om tot maart 2024 in ons land te blijven.
Ze komen niet in een asielzoekerscentrum terecht, maar op speciale opvangplekken.
Daardoor hebben ze vaak een vaste slaapplek en hoeven ze niet steeds te verhuizen.
En ze mogen meteen aan het werk.
Zodat ze geld kunnen verdienen en iets te doen hebben.
De opvang is tijdelijk. Het is de bedoeling dat Oekraïners...
...terugkeren naar hun land als het daar weer veilig is.
De meeste Oekraïners willen graag naar huis, zodra dat kan.
Maar een deel wil in Nederland blijven.
Dit is de 17-jarige Ruslan.
Hij besloot acht maanden geleden met zijn moeder en zusjes te vluchten naar Nederland.
En hij is heel erg blij dat hij die keuze heeft gemaakt.
De familie mag slapen in een school die niet meer wordt gebruikt.
Ruslan komt uit een deel van Oekraïne waar heel veel kapot is gemaakt door de oorlog.
Daarom wil hij liever niet terug.
Ruslan heeft in Nederland een baan gevonden in een hotel.
Alsjeblieft!
Als hij in Nederland mag blijven, wil hij het liefst acteur worden.
De gevluchte Oekraïners, zoals Ruslan, mogen dus zeker tot maart 2024 in Nederland blijven.
Wat er daarna gebeurt is nog niet bekend.
In heel Nederland wordt deze weken het Sinterklaasfeest gevierd.
Op televisie was te zien hoe Sinterklaas aankwam in Hellevoetsluis, dat ligt hier.
Duizenden kinderen en volwassenen kwamen kijken en feestvieren.
Veel Nederlandse kinderen groeien op met het verhaal over Sinterklaas.
Volwassenen vertellen dat hij cadeautjes geeft aan kinderen die lief zijn.
Het is een feest dat al heel lang bestaat...
...maar de manier waarop het wordt gevierd verandert langzaam.
Die verandering heeft te maken met de hulpjes van Sinterklaas: de pieten.
Vroeger werden de pieten helemaal zwart geverfd...
...omdat ze volgens het oude verhaal door schoorstenen kwamen.
Maar steeds meer mensen hebben daar moeite mee.
Ze denken aan de slavernij...
...toen zwarte mensen moesten werken voor rijke, witte mannen.
Ze vinden het racistisch.
Maar er zijn ook mensen die vinden dat de pieten helemaal zwart moeten blijven.
Zij zeggen dat het bij het feest hoort en dat het niets met racisme te maken heeft.
De laatste jaren is er in het hele land fel geprotesteerd tegen en voor zwarte piet.
Vaak op plekken waar veel kinderen waren om het feest te vieren.
Politieagenten moesten de demonstranten uit elkaar houden.
Tegenwoordig zijn er op veel plekken pieten te zien met alleen zwarte vegen...
...op het gezicht: de roetveegpieten.
Maar op sommige plekken zijn ook nog zwarte pieten te zien.
Zoals in Westzaan, dat ligt hier.
Daarom werd daar geprotesteerd.
Volgens de organisator van het feest in Westzaan...
...kost het tijd om dingen te veranderen.
En willen ze rekening houden met de mening van iedereen in het dorp.
Op veel plekken was de aankomst van Sinterklaas dit jaar rustig.
Er waren minder demonstraties dan andere jaren.
En de kinderen? Die waren druk met het eten van pepernoten...
...en het zwaaien naar Sinterklaas en de pieten.
In deze uitzending vertelden we waarom lachgas binnenkort verboden wordt in Nederland.
We lieten zien hoe de Oekraïners feestvieren in de stad Cherson.
En we vertelden dat de aankomst van Sinterklaas werd gevierd.
Dit was het voor nu.
Volgende week is er weer een journaal in makkelijke taal.
Graag tot dan.
