Regering in lopende zaken...maar wat betekent dat eigenlijk?
Een regering gaat in lopende zaken,
wanneer de koning het ontslag van die regering heeft aanvaard.
De regering kan dan alleen nog maar de lopende zaken behandelen.
Het dagelijks bestuur waarnemen dus,
waarvoor geen nieuwe, politieke besluitvorming nodig is.
Daarnaast ook het beleid dat al beslist is doorvoeren.
Een regering in lopende zaken kan ook dringende ingrepen doen.
Laten we zeggen, belangrijke, politieke beslissingen,
die niet uitgesteld kunnen worden,
omdat ze anders schade zouden toebrengen aan het land.
Denk maar aan beslissingen in het kader van een economische crisis,
de brexit bijvoorbeeld, of een terreuraanslag.
Of er vervroegde verkiezingen komen,
is niet meer aan de regering om te beslissen.
Wanneer de koning het ontslag heeft aanvaard,
kan het parlement zichzelf ontbinden,
waarna verkiezingen volgen binnen de veertig dagen.
Maar het parlement kan evengoed in functie blijven
en die regering in lopende zaken blijven controleren,
in dit geval tot aan de verkiezingen van 26 mei.
Dat is wat de meeste politieke partijen ook verkiezen.
Hun argument is dat er in mei 2019 sowieso al verkiezingen zijn,
voor het Vlaamse, het Brusselse en het Europese Parlement.
Op enkele maanden daarvan
vervroegde verkiezingen voor het federale niveau uitlokken,
is volgens hen geldverspilling en lost de politieke crisis niet op.
Alleen de N-VA en Vlaams Belang pleiten voor vervroegde verkiezingen.
Er staat geen termijn op lopende zaken.
Yves Leterme bijvoorbeeld stond in 2010 en 2011
aan het hoofd van een regering die 541 dagen in lopende zaken bleef,
wat nu nog altijd een soort wereldrecord is.
Nu zal de regering-Michel in lopende zaken blijven
tot aan de verkiezingen van mei 2019,
en ook daarna nog, tot aan de aanstelling van een nieuwe regering.
Typisch voor zulke lange periodes van lopende zaken
is dat het parlement aan kracht wint.
Een regering in lopende zaken is verplicht nauw samen te werken
met dat parlement,
terwijl een regering met volle bevoegdheden
meestal het voortouw neemt.
Sommige grondwetspecialisten zijn daardoor van mening
dat wanneer een meerderheid in het parlement ermee akkoord gaat,
zelfs een regering in lopende zaken nieuw beleid zou kunnen aanvatten.
Vooral wanneer een nieuwe regering heel lang op zich laat wachten,
kan die situatie ontstaan.
Een regering in lopende zaken heeft geen begroting meer
en moet het systeem van voorlopige twaalfden toepassen.
Dat systeem van voorlopige twaalfden laat de regering toe
om elke maand van het volgende jaar
een twaalfde van de begroting van dit jaar uit te geven.
Zo kan het beleid worden verdergezet in die lopende zaken.
Het parlement heeft nu een soort noodbegroting goedgekeurd
die nodig is om te voorkomen
dat de overheid niet langer de lonen of de facturen zou kunnen betalen
of om toe te laten dat de schuld wordt beheerd.
Bovendien laat die noodregering de regering ook toe
om alvast in de eerste drie maanden van het volgende jaar
met die voorlopige twaalfden te kunnen werken.
De belangrijkste maatregelen die deze regering niet meer kan goedkeuren
zijn de begrotingen en de bepalingen van het zomerakkoord.
De belangrijkste maatregel daaruit
is de snelle daling van de werkloosheidsuitkeringen,
de zogenoemde degressiviteit.
Ook de hogere uitkeringen voor gepensioneerden en zieken
zullen voorlopig niet worden toegekend.
Ook de pensioenhervorming wordt niet afgerond.
Tegenover de verhoging van de wettelijke pensioenleeftijd tot 67 jaar
stond de bedoeling
om voor sommige zware beroepen een uitzondering te maken,
en dat kan nu niet meer.
Ook een regeling voor de Arco-gedupeerden komt er niet.
Ten slotte kan deze regering een hele reeks benoemingen niet doorvoeren.
