Hoe is het om in armoede te leven?
Mika, het water alleen laten lopen als het nodig is, hè.
We leven op de rand.
Wij zijn mensen die het moeten doen met wat we hebben.
Rijken zijn altijd chic gekleed en armen niet.
En jij dan?
Ik niet.
De keuken is helemaal rot en kapot.
Alles wordt aan elkaar gehouden met lijm, plakband en koorden.
1500 euro voor een alleenstaande...
Dat blijft moeilijk. Dat is geen groot inkomen.
Ik wil eigenlijk eens naar Disneyland Parijs,
maar ja, mijn mama heeft daar geen geld voor.
Dag Jason. Kom binnen.
Ik ben Els
en ik woon hier sinds 2013.
Toen zijn we verhuisd van het appartement naar hier,
samen met mijn kindjes, Sean en Jason.
Mag ik een beetje drinken?
We stonden al een aantal jaren op de lijst voor een andere woning.
Ik ben Jason. Ik woon hier met mijn mama en mijn broertje.
Vroeger woonde ik in de blokken en nu woon ik in een rijhuis.
En hoe is het om hier te wonen?
Beter dan in de blokken.
Is het hier soms koud?
Ja, het is hier heel vaak koud omdat er tocht door de ramen komt
omdat er spleten tussen zitten.
Dan hoor ik geluid en dan begin ik het koud te krijgen.
Dan kruip ik onder het deken en neem ik mijn kussen erbij.
Wat hoor je dan?
Wat is dat? - De wind.
Wij hoopten eindelijk een goeie woning te hebben,
zonder vocht, zonder schimmel, maar het is tegengevallen.
De gootsteen is ook stuk,
ze moeten hun tanden nog altijd poetsen boven het bad.
De keuken is helemaal rot en kapot.
Alles wordt aan elkaar gehouden met lijm, plakband en koorden.
Maar, ja... Het zijn oude huizen.
Mijn mama heeft ook ratten in haar huis bij de garage.
Ze probeert die weg te doen, maar ze komen altijd terug.
En bij ons de mieren ook.
De rode mieren.
Ze legt vergif, azijn, zout.
Ze doet alles, maar het lukt niet.
Als je wilt verhuizen, hoe moet je dat dan aanpakken?
Sparen, sparen, sparen.
Ze vragen minstens drie maanden.
Hier moest ik ook drie maanden borg betalen.
Voor een huis in de privé kan de huishuur makkelijk 500 euro zijn.
Dan moet je er al 500 euro bij rekenen, bij zo'n 1500 euro.
Dat is al 2000 euro. Het kan ook meer zijn.
En dat spaargeld heb je nu niet? - Nee, helaas niet.
Spaargeld... Nee.
De vakantie komt eraan. Wat gaan jullie dan doen?
Gaan ze naar een speelpleinwerking? - Nee, wij blijven thuis.
Je moet dat ook allemaal betalen.
Het is goedkoper als ze thuisblijven en we samen dingen doen.
We gaan af en toe wandelen. Dat doen we nu wel al.
We gaan eens naar het park.
Dat doen we nu wel al.
Dat deed je vroeger niet? - Nee.
We bleven meer binnen en sloten ons op.
Nu doen we dat wel al meer.
En we gaan ook met de Vierdewereldgroep weg.
Dan doen we een uitstap, samen met een hele hoop mensen
die het niet breed hebben.
Het is bijna vakantie, hè Sean. Wat ga je doen?
Niks.
Ik wil eigenlijk eens naar Disneyland Parijs.
Met Kerstmis is er een parade.
En in Londen hebben ze een grote speelgoedwinkel van Lego.
Daar wil ik ook eens naartoe.
Maar ja, mijn mama heeft daar geen geld voor.
Ze kan maar een paar dingen kopen.
Geen kleding, maar alleen eten en drinken.
Belangrijke dingen die voorgaan.
Wat denk je daarover?
Dat dat eigenlijk wel goed is.
Hoe bedoel je?
Dat is het belangrijkste.
Want een dag zonder eten en drinken...
Ga je graag naar school? - Ja.
Wat vind je fijn aan de school?
De kooklessen.
Een paar maanden terug hadden we koken en dat was superleuk.
Nadien heb ik tegen mama gezegd dat ik koken wou volgen.
Ik volg dat nog altijd. - Vergeet je grill er niet uit te halen.
Je zet de oven op 180 graden.
Wil je later in een restaurant werken? - Misschien zelf een zaak openen.
Eén ei per persoon.
Eén ei per persoon.
Meneer, hoeveel water moet erin? - Drie vierde.
Drie vierde water.
Jason start in september aan een opleiding op de hotelschool.
Hij moet heel veel boeken hebben.
En ze moeten ook een kostuum hebben en een koksmuts.
Messen, dat weet ik nog niet.
Ik zal in de grote vakantie dus elke cent in vieren moeten doen.
En wat als je het niet bijeenkrijgt? - Ja, dan heeft hij geen kleren.
Het secundair onderwijs is heel duur.
Het valt ook heel vaak op dat kinderen die opgroeien in kansarmoede
vaak naar technisch, maar ook naar beroepsonderwijs geleid worden.
Ik kan je verzekeren dat dat vaak nog duurder is dan aso.
Je moet werkmateriaal hebben... Enfin.
Het is vaak duurder.
Ik werk momenteel bij Welzijnszorg,
in het specifieke project Samen tegen onbetaalde schoolfacturen.
Er zijn mensen die hun schoolfactuur niet willen betalen,
maar dat is een minderheidsgroep.
En vaak is dat in gezinnen waar er een echtscheiding bezig is.
Papa zegt dat mama moet betalen en mama zegt dat papa moet betalen.
Tachtig of negentig procent van de mensen die hun factuur niet betalen,
kunnen het echt niet betalen.
Als ik klaar ben, pak ik het altijd in en neem ik het mee naar huis.
Soms is mijn mama benieuwd naar wat ik heb gemaakt
omdat ze dat niet weet.
Wat pijn doet, is als ik hoor van een directielid of een leerkracht...
Enfin, ze doen het vaak niet opzettelijk.
Ze hebben een gsm, maar ze kunnen de factuur niet betalen.
Ik ken gevallen van alleenstaande ouders...
...die zes tot negen maanden geen beleg op hun brood of vlees eten
om te kunnen sparen, zodat hun kind een smartphone zou hebben
en zou kunnen meedoen met de rest.
Ruik...
Smakelijk. - Het ruikt heel lekker.
Smakelijk.
