×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.


image

Barış Özcan 2018, ÇİN neden uzaya YAPAY AY gönderecek?

ÇİN neden uzaya YAPAY AY gönderecek?

Dünyanın en karanlık köşelerine, ısı ve ışığı götürebildiğinizi hayal edin. Yılın her dönemi mahsul aldığınızı, açlığın bittiğini hayal edin.

Geceleri gökyüzünde bir elmas gibi parlayan ikinci bir Ay hayal edin. Filmlerdeki gibi konuştum değil mi? Aslında geçenlerde Çin'de buna benzer bir konuşma gerçekten yapıldı. Uzaya yapay bir ay göndermek istiyorlarmış. Chengdu kentinin geceleri daha iyi aydınlatılabilmesi ve enerji tasarrufu sağlanabilmesi için düşünülmüş bu proje. Maalesef Batı medyasında yayımlanan haberlerde fazla bir ayrıntı bulamıyorsunuz. Çünkü Çin pek çok konuda olduğu gibi biraz ketum davranmış ve bu konuda da detaylı bir açıklama yapmamış. Ben bu haberlerin çıkış kaynağını araştırdım ve Çin'in en büyük gazetesinde yayımlanan şu haberi buldum. Bir arkadaşın çevirisi yardımıyla özet olarak şunları açıklamışlar:

Proje bir araştırma enstitüsü (Chengdu Aerospace Science and Technology Microelectronics System Research Institute Co., Ltd.) tarafından geliştirilmiş. “Yapay ay” dedikleri şey bu projenin havalı adı. Gerçekte alçak yörüngede dolaşan büyük bir ayna şeklinde bir uydu. 2020'de ilk uydu gönderilecek. Başarılı olursa 2022'ye kadar uydu sayısı üçe çıkartılacak. 500 km üstümüzdeki bir yörüngeye yerleşecek. Yani ISS'nin 100 km daha üstündeki bir yörüngede dolaşacak. Gece ay ışığı gibi aydınlatacak diyoruz ama gece boyunca değil. Gün doğumundan önce ve gün batımından sonra belli bir süre işe yarayacak. 3600 km karelik bir alan aydınlatılacak. (Bu kısımda bir hesap yanlışı var gibi? Tabi gönderecekleri aynanın büyüklüğünü bilemediğimiz için sağlıklı bir yorum yapamıyorum) Maksimum parlaklığa eriştiğinde Ay'dan 8 kat daha parlak olacak. Yılda 200 milyon dolar tasarruf sağlanacağı hesaplanıyor. Peki böyle çılgın bir proje, “Yapay Ay” fikri nereden akıllarına gelmiş? Söylediklerine göre ismini vermedikleri bir Fransız sanatçıdan. Umarım öyledir. Umarım İngiliz'lerin en ünlü casusunun filmlerinden ilham almamışlardır. Çünkü bu videonun girişinde yaptığım konuşma kelimesi kelimesine bir James Bond filminden alıntıydı.

Dünyanın en karanlık köşelerine, ısı ve ışığı götürebildiğinizi hayal edin. Yılın her dönemi mahsul aldığınızı, açlığın bittiğini hayal edin.

Bu gördüğünüz tasarımın sadece film yapımcılarının hayal gücünden kaynaklandığını düşünüyorsanız çok yanılıyorsunuz. Gördüğünüz sahne 2002'de çekilen “Die Another Day” filmindendi. Şimdi izlemekte olduğunuz görüntülerse tam olarak 4 Şubat 1993 tarihinde yani filmden 9 yıl önce MIR (Barış) Uzay İstasyonu'ndan çekildi. Evet Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssü'nden bu istasyona gönderilen 20 metre çapındaki bir uzay aynasına bakıyorsunuz şu anda. Bir başka deyişle “Znamya 2” projesine… Bu dev ayna yörüngeye yerleştikten sonra yeryüzünde 5 km çapında aydınlık bir alan oluşturdu. Bu alan Fransa'nın güneyinden Rusya'nın batısına doğru saniyede 8 km hızla yol aldı. Bir dolunay gücünde parlaklık veren bu ışık yeryüzündeki gözlemciler tarafından hızla üzerlerinden geçen devasa bir fener ışığı gibi algılandı. Afiş anlamına gelen Znamya uydusu bir kaç saat boyunca yörüngede kaldıktan sonra Kanada üzerinde atmosfere girerek yandı.

Evet Çinli müteşebbislerden önce İngiliz filmcilerin, ondan önce de Rus mühendislerin aklına gelmişti gökyüzünde geceleri ışıldayan bu “yapay ay” fikri. Hatta Ruslar 5 Şubat 1999'da eskisinden daha büyük 25 metre çapında Znamya 2.5 uydusunu da gönderdiler. Amaçları bu kez 7 km'lik bir alanı aydınlatmaktı. Ayna uydu yine MIR Uzay İstasyonu'na gönderildi. Oradan tam yörüngeye yerleştirilmek üzereyken açılmakta olan aynalardan bir tanesi İstasyon'un antenine takıldı. Bunun üzerine yer kontrol ekibi tarafından antenden kurtarmaya çalışılırken yörüngesinden çıktı ve atmosfere girerek yandı.

Bu başarısızlıktan sonra yeryüzünde hazırlanmakta olan 70 metrelik Znamya 3 uydusunun uzaya gönderilmesinden vazgeçildi. Proje rafa kaldırıldı. Eğer başarılı olsaydı nihai hedef 200 metrelik bir aynayı yörüngeye yerleştirmekti. Böylece yeryüzünde istedikleri bir yere 50 km çapında güneş ışığını yansıtabileceklerdi.

Hımmm. Bu konsepti de bir yerden hatırlıyorum. Resident Evil Oyununda mı vardı? Bu gördüğünüz tasarımın sadece oyun yapımcılarının hayal gücünden kaynaklandığını sanıyorsanız çok yanılıyorsunuz. Bu gördüğünüz çizimler Life dergisinin 23 Temmuz 1945 tarihli sayısında yayımlandı. Alman mühendis Hermann Oberth tarafından 1923 yılında geliştirilmiş bir uzay aynası konsepti bu. Prefabrik bir yapı şeklinde tasarlanmış. Onun bakımını yapacak küçük bir ekibin aynanın içinde yaşayacağı hayal edilmiş. Kask takmak zorunlu, düşük yerçekimi nedeniyle kafayı tavana çarpmamak lazım. Gördüğünüz gibi hiçbir ayrıntı atlanmamış. En önemli ayrıntıyı söyleyeyim. Bu bir içbükey ayna. Yani güneş ışığını bir noktaya odaklayabilecek şekilde dizayn edilmiş. Küçük aynaları bir çanak antenin içine yerleştirdiğinizi düşünün. Şöyle bir şey. Sonra da bu aynaların odak noktasına herhangi bir cisim yerleştirin.

İşte Alman mühendisler bu aynanın 1500 kat büyüğünü dünyadan 358oo km uzakta yörüngeye oturtmayı planlamışlar. Sonra da yeryüzünde olmasını istemedikleri bir kentin üzerine çevirmeyi! Kulağa korkunç geliyor ama maalesef insanlık tarihindeki en büyük teknolojik gelişmelerin pek çoğu böyle askeri stratejilerden ortaya çıkmış.

Güneş ışığını bir araca çevirebilmek için binlerce yıldır çözümler geliştiriliyor. 17. Yüzyılda Athanasius Kircher ve Gaspar Schott, 13. Yüzyılda Roger Bacon, 11. Yüzyılda İbn-i Heysem, 10. Yüzyılda İbn-i Sahl, 6. Yüzyılda İstanbul'daki Ayasofya'yı da tasarlayan Anthemios ve nihayet Arşimet'in bu konuda çalışmaları olduğunu biliyoruz. Evet M.Ö 212 yılında Siraküza kuşatmasında Arşimet'in tasarladığı bir aynanın düşman gemilerini yaktığı rivayet edilir. Şimdi aradan 2200 yıl geçtikten sonra böyle bir aynayı Ay yapıp uzaya göndermekten söz ediyoruz. En azından Çinliler söz ediyor. “Çin neden uzaya YAPAY AY gönderecek?” sorusunun cevabını verirken proje sahiplerinin beyanına bakmak zorundayız. Başta da dediğim gibi Çinli iş adamı Wu Chunfeng'in açıklamalarına göre Ay ışığını desteklemek, sokak lambalarını ortadan kaldırmak ve böylelikle enerji tasarrufu yapmak için. Tıpkı videonun başında kullandığım James Bond filmindeki iş adamının tasarladığı uyduyu tanıtırken yaptığı açıklamalarda olduğu gibi.

İşte size Icarus. Icarus eşsiz. Mucizevi gümüş derisi güneş ışığını emecek ve yumuşakça dünya yüzeyine yansıtacak. Icarus'un dünyayı nasıl değiştireceğini tahmin bile edemezsiniz. Dediğim gibi bu aynanın, bu uydunun tasarımı hakkında ayrıntılı bir bilgi henüz elimizde yok o yüzden teknolojisi hakkında da fazla konuşamıyorum. Ama umarım içbükey bir ayna değildir. Umarım gerçekten de enerji tasarrufu amacıyla kullanılır. Umarım 2200 yıl boyunca bilim ve teknoloji alanındaki gelişmeler insanlığımıza da yansımıştır. Yoksa gelecekte de filmlerden yaptığımız alıntılarla gerçekte yaptığımız şeyler birbirine karışmaya devam edecek. Dünyayı nasıl değiştireceğimizi tahmin bile edemeyeceğiz ve belki de uzaydaki yapay aylarımız, gerçeklerini yok edecek.


ÇİN neden uzaya YAPAY AY gönderecek? Warum will CHINA einen künstlichen Mond ins All schicken? Why will CHINA send an ARTIFICIAL MOON into space? Зачем КИТАЙ отправит в космос ИСКУССТВЕННУЮ ЛУНУ? Varför kommer KINA att skicka upp en konstgjord måne i rymden?

Dünyanın en karanlık köşelerine, ısı ve ışığı götürebildiğinizi hayal edin. Imagine being able to bring heat and light to the darkest corners of the world. Yılın her dönemi mahsul aldığınızı, açlığın bittiğini hayal edin. Imagine getting crops every time of the year and your hunger is over.

Geceleri gökyüzünde bir elmas gibi parlayan ikinci bir Ay hayal edin. Imagine a second Moon that shines like a diamond in the night sky. Filmlerdeki gibi konuştum değil mi? I spoke like in the movies, right? Aslında geçenlerde Çin'de buna benzer bir konuşma gerçekten yapıldı. In fact, a conversation like this was actually given in China recently. Uzaya yapay bir ay göndermek istiyorlarmış. They wanted to send an artificial moon into space. Chengdu kentinin geceleri daha iyi aydınlatılabilmesi ve enerji tasarrufu sağlanabilmesi için düşünülmüş bu proje. This project is designed to make Chengdu city better illuminate at night and save energy. Maalesef Batı medyasında yayımlanan haberlerde fazla bir ayrıntı bulamıyorsunuz. Unfortunately, you cannot find much detail in the news published in the Western media. Çünkü Çin pek çok konuda olduğu gibi biraz ketum davranmış ve bu konuda da detaylı bir açıklama yapmamış. Because, as in many other issues, China has been a little secretive and has not made a detailed statement on this issue either. Ben bu haberlerin çıkış kaynağını araştırdım ve Çin'in en büyük gazetesinde yayımlanan şu haberi buldum. I searched the source of these news and found the following news published in China's biggest newspaper. Bir arkadaşın çevirisi yardımıyla özet olarak şunları açıklamışlar: With the help of a friend's translation, they explained the following in summary:

Proje bir araştırma enstitüsü (Chengdu Aerospace Science and Technology Microelectronics System Research Institute Co., Ltd.) The project is a research institute (Chengdu Aerospace Science and Technology Microelectronics System Research Institute Co., Ltd.) tarafından geliştirilmiş. developed by. “Yapay ay” dedikleri şey bu projenin havalı adı. What they call "artificial moon" is the cool name of this project. Gerçekte alçak yörüngede dolaşan büyük bir ayna şeklinde bir uydu. It's actually a large mirror-shaped satellite in low orbit. 2020'de ilk uydu gönderilecek. Başarılı olursa 2022'ye kadar uydu sayısı üçe çıkartılacak. If successful, the number of satellites will be increased to three by 2022. 500 km üstümüzdeki bir yörüngeye yerleşecek. It will settle in an orbit 500 km above us. Yani ISS'nin 100 km daha üstündeki bir yörüngede dolaşacak. So it will orbit 100 km above the ISS. Gece ay ışığı gibi aydınlatacak diyoruz ama gece boyunca değil. We say it will illuminate like moonlight at night, but not during the night. Gün doğumundan önce ve gün batımından sonra belli bir süre işe yarayacak. It will work for a certain period of time before sunrise and after sunset. 3600 km karelik bir alan aydınlatılacak. An area of 3600 square kilometers will be illuminated. (Bu kısımda bir hesap yanlışı var gibi? (There seems to be a mistake in this part? Tabi gönderecekleri aynanın büyüklüğünü bilemediğimiz için sağlıklı bir yorum yapamıyorum) Maksimum parlaklığa eriştiğinde Ay'dan 8 kat daha parlak olacak. Yılda 200 milyon dolar tasarruf sağlanacağı hesaplanıyor. It is calculated that 200 million dollars will be saved annually. Peki böyle çılgın bir proje, “Yapay Ay” fikri nereden akıllarına gelmiş? So, where did the idea of such a crazy project, "Artificial Moon" come to their minds? Söylediklerine göre ismini vermedikleri bir Fransız sanatçıdan. It's from a French artist, whom they said they didn't name. Umarım öyledir. I hope so. Umarım İngiliz'lerin en ünlü casusunun filmlerinden ilham almamışlardır. I hope they weren't inspired by the movies of the most famous British spy. Çünkü bu videonun girişinde yaptığım konuşma kelimesi kelimesine bir James Bond filminden alıntıydı. Because the speech I made in the introduction of this video was a word for word quote from a James Bond movie.

Dünyanın en karanlık köşelerine, ısı ve ışığı götürebildiğinizi hayal edin. Imagine being able to bring heat and light to the darkest corners of the world. Yılın her dönemi mahsul aldığınızı, açlığın bittiğini hayal edin. Imagine getting crops every time of the year and your hunger is over.

Bu gördüğünüz tasarımın sadece film yapımcılarının hayal gücünden kaynaklandığını düşünüyorsanız çok yanılıyorsunuz. If you think that the design you see is just a filmmaker's imagination, you'd be very wrong. Gördüğünüz sahne 2002'de çekilen “Die Another Day” filmindendi. The scene you see was from the 2002 movie "Die Another Day". Şimdi izlemekte olduğunuz görüntülerse tam olarak 4 Şubat 1993 tarihinde yani filmden 9 yıl önce MIR (Barış) Uzay İstasyonu'ndan çekildi. The images you are watching now were taken from the MIR (Peace) Space Station exactly on February 4, 1993, 9 years before the movie. Evet Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssü'nden bu istasyona gönderilen 20 metre çapındaki bir uzay aynasına bakıyorsunuz şu anda. Yes, you are currently looking at a 20-meter-diameter space mirror sent from the Baikonur Space Base in Kazakhstan to this station. Bir başka deyişle “Znamya 2” projesine… Bu dev ayna yörüngeye yerleştikten sonra yeryüzünde 5 km çapında aydınlık bir alan oluşturdu. In other words, to the "Znamya 2" project… After this giant mirror settled in orbit, it created a 5 km radius illuminated area on the earth. Bu alan Fransa'nın güneyinden Rusya'nın batısına doğru saniyede 8 km hızla yol aldı. This area traveled from the south of France to the west of Russia at a speed of 8 km per second. Bir dolunay gücünde parlaklık veren bu ışık yeryüzündeki gözlemciler tarafından hızla üzerlerinden geçen devasa bir fener ışığı gibi algılandı. This light, shining bright as a full moon, was perceived by earth observers as a gigantic torchlight passing over them. Afiş anlamına gelen Znamya uydusu bir kaç saat boyunca yörüngede kaldıktan sonra Kanada üzerinde atmosfere girerek yandı. Znamya satellite, which means banner, stayed in orbit for a few hours and then burst into the atmosphere over Canada.

Evet Çinli müteşebbislerden önce İngiliz filmcilerin, ondan önce de Rus mühendislerin aklına gelmişti gökyüzünde geceleri ışıldayan bu “yapay ay” fikri. Yes, before the Chinese entrepreneurs, British filmmakers and Russian engineers before that had thought of this "artificial moon" idea that glows at night in the sky. Hatta Ruslar 5 Şubat 1999'da eskisinden daha büyük 25 metre çapında Znamya 2.5 uydusunu da gönderdiler. The Russians even sent the Znamya 2.5 satellite, 25 meters in diameter, larger than before on February 5, 1999. Amaçları bu kez 7 km'lik bir alanı aydınlatmaktı. Their aim, this time, was to illuminate an area of 7 km. Ayna uydu yine MIR Uzay İstasyonu'na gönderildi. The mirror satellite was again sent to the MIR Space Station. Oradan tam yörüngeye yerleştirilmek üzereyken açılmakta olan aynalardan bir tanesi İstasyon'un antenine takıldı. From there, one of the mirrors that were being opened just as it was about to be placed in orbit was attached to the station's antenna. Bunun üzerine yer kontrol ekibi tarafından antenden kurtarmaya çalışılırken yörüngesinden çıktı ve atmosfere girerek yandı. Thereupon, while trying to rescue it from the antenna by the ground control team, it got out of its orbit and burned by entering the atmosphere.

Bu başarısızlıktan sonra yeryüzünde hazırlanmakta olan 70 metrelik Znamya 3 uydusunun uzaya gönderilmesinden vazgeçildi. After this failure, the sending of the 70-meter Znamya 3 satellite to space, which was being prepared on earth, was abandoned. Proje rafa kaldırıldı. The project was shelved. Eğer başarılı olsaydı nihai hedef 200 metrelik bir aynayı yörüngeye yerleştirmekti. If successful, the ultimate goal was to orbit a 200-meter mirror. Böylece yeryüzünde istedikleri bir yere 50 km çapında güneş ışığını yansıtabileceklerdi. Thus, they would be able to reflect sunlight with a diameter of 50 km to any place on the earth.

Hımmm. Bu konsepti de bir yerden hatırlıyorum. I remember this concept from somewhere. Resident Evil Oyununda mı vardı? Was it in the Resident Evil Game? Bu gördüğünüz tasarımın sadece oyun yapımcılarının hayal gücünden kaynaklandığını sanıyorsanız çok yanılıyorsunuz. If you think that the design you see is only due to the imagination of the game makers, you are wrong. Bu gördüğünüz çizimler Life dergisinin 23 Temmuz 1945 tarihli sayısında yayımlandı. These drawings you see were published in the issue of Life magazine dated July 23, 1945. Alman mühendis Hermann Oberth tarafından 1923 yılında geliştirilmiş bir uzay aynası konsepti bu. This is a space mirror concept developed by the German engineer Hermann Oberth in 1923. Prefabrik bir yapı şeklinde tasarlanmış. It was designed as a prefabricated building. Onun bakımını yapacak küçük bir ekibin aynanın içinde yaşayacağı hayal edilmiş. It was imagined that a small team to take care of him would live in the mirror. Kask takmak zorunlu, düşük yerçekimi nedeniyle kafayı tavana çarpmamak lazım. It is imperative to wear a helmet, the head should not hit the ceiling due to low gravity. Gördüğünüz gibi hiçbir ayrıntı atlanmamış. As you can see, no details were skipped. En önemli ayrıntıyı söyleyeyim. Let me tell you the most important detail. Bu bir içbükey ayna. This is a concave mirror. Yani güneş ışığını bir noktaya odaklayabilecek şekilde dizayn edilmiş. In other words, it is designed to focus sunlight on a single point. Küçük aynaları bir çanak antenin içine yerleştirdiğinizi düşünün. Imagine placing the small mirrors in a dish antenna. Şöyle bir şey. Something like this. Sonra da bu aynaların odak noktasına herhangi bir cisim yerleştirin. Then place any object in the focal point of these mirrors.

İşte Alman mühendisler bu aynanın 1500 kat büyüğünü dünyadan 358oo km uzakta yörüngeye oturtmayı planlamışlar. Here, German engineers planned to orbit the 1500 times the size of this mirror 358000 km from the earth. Sonra da yeryüzünde olmasını istemedikleri bir kentin üzerine çevirmeyi! Then turn it over a city they don't want to be on earth! Kulağa korkunç geliyor ama maalesef insanlık tarihindeki en büyük teknolojik gelişmelerin pek çoğu böyle askeri stratejilerden ortaya çıkmış. It sounds horrible, but unfortunately many of the greatest technological advances in human history have arisen from such military strategies.

Güneş ışığını bir araca çevirebilmek için binlerce yıldır çözümler geliştiriliyor. Solutions have been developed for thousands of years to turn sunlight into a vehicle. 17. Yüzyılda Athanasius Kircher ve Gaspar Schott, 13. Yüzyılda Roger Bacon, 11. Yüzyılda İbn-i Heysem, 10. Yüzyılda İbn-i Sahl, 6. Yüzyılda İstanbul'daki Ayasofya'yı da tasarlayan Anthemios ve nihayet Arşimet'in bu konuda çalışmaları olduğunu biliyoruz. We know that Anthemios, who also designed the Hagia Sophia in Istanbul in the century, and finally Archimedes had studies on this subject. Evet M.Ö 212 yılında Siraküza kuşatmasında Arşimet'in tasarladığı bir aynanın düşman gemilerini yaktığı rivayet edilir. Yes, it is rumored that a mirror designed by Archimedes during the siege of Syracuse in 212 BC burned down enemy ships. Şimdi aradan 2200 yıl geçtikten sonra böyle bir aynayı Ay yapıp uzaya göndermekten söz ediyoruz. Now, after 2200 years, we are talking about making such a mirror to the Moon and sending it into space. En azından Çinliler söz ediyor. At least the Chinese are talking. “Çin neden uzaya YAPAY AY gönderecek?” sorusunun cevabını verirken proje sahiplerinin beyanına bakmak zorundayız. "Why will China send ARTIFICIAL MOON to space?" We have to look at the statement of the project owners while answering the question. Başta da dediğim gibi Çinli iş adamı Wu Chunfeng'in açıklamalarına göre Ay ışığını desteklemek, sokak lambalarını ortadan kaldırmak ve böylelikle enerji tasarrufu yapmak için. As I said at the beginning, according to the statements of the Chinese businessman Wu Chunfeng, it is to support the moonlight, eliminate the street lamps and thus save energy. Tıpkı videonun başında kullandığım James Bond filmindeki iş adamının tasarladığı uyduyu tanıtırken yaptığı açıklamalarda olduğu gibi. Just like the statements made by the businessman in the James Bond movie I used at the beginning of the video while introducing the satellite he designed.

İşte size Icarus. Here is Icarus. Icarus eşsiz. Icarus is unique. Mucizevi gümüş derisi güneş ışığını emecek ve yumuşakça dünya yüzeyine yansıtacak. Its miraculous silver skin will absorb sunlight and softly reflect it onto the earth's surface. Icarus'un dünyayı nasıl değiştireceğini tahmin bile edemezsiniz. You cannot imagine how Icarus will change the world. Dediğim gibi bu aynanın, bu uydunun tasarımı hakkında ayrıntılı bir bilgi henüz elimizde yok o yüzden teknolojisi hakkında da fazla konuşamıyorum. As I said, we do not yet have detailed information about the design of this mirror, this satellite, so I cannot talk much about its technology. Ama umarım içbükey bir ayna değildir. But I hope it's not a concave mirror. Umarım gerçekten de enerji tasarrufu amacıyla kullanılır. I really hope it is used for energy saving purposes. Umarım 2200 yıl boyunca bilim ve teknoloji alanındaki gelişmeler insanlığımıza da yansımıştır. I hope that the developments in the field of science and technology have reflected on our humanity for 2200 years. Yoksa gelecekte de filmlerden yaptığımız alıntılarla gerçekte yaptığımız şeyler birbirine karışmaya devam edecek. Otherwise, in the future, the quotations we make from the movies and the things we actually do will continue to mix. Dünyayı nasıl değiştireceğimizi tahmin bile edemeyeceğiz ve belki de uzaydaki yapay aylarımız, gerçeklerini yok edecek. We cannot even predict how we will change the world, and perhaps our artificial moons in space will destroy their realities.