Ukraina i Rosja - Historia na mapach i tezy Putina Die Ukraine und Russland - Geschichte auf Karten und Putins Thesen Ukraine and Russia - History on maps and Putin's theses Украина и Россия - История на картах и тезисы Путина Україна і Росія - Історія на картах і тези Путіна

Uzasadniając swą politykę wobec Ukrainy Justifying his policy towards Ukraine, Оправдание своей политики в отношении Украины Обґрунтовуючи свою політику щодо України

Władimir Putin postanowił zmienić się w historyka. Vladimir Putin decided to turn into a historian. Владимир Путин решил стать историком.

W opublikowanym 30 czerwca 2021 roku artykule In an essay published on June 30, 2021,

zatytułowanym „O historycznej jedności Rosjan i Ukraińców” entitled "On the historical unity of Russians and Ukrainians",

prezydent Rosji postawił kilka, powiedzmy dość oryginalnych tez. Russian president presented several, let's say quite original, theses.

Argumentował on iż Rosja posiada ponad 1000-letnią historię, He argued that Russia has over 1000 years of history,

podczas gdy historia Ukraińska zaczęła się dopiero po rewolucji październikowej. while the history of Ukraine began only after the October Revolution.

Twierdził on ponadto iż przedtem nie było mowy o narodzie ukraińskim, lecz o Trójjedynej Rosji He also claimed that before that there was no Ukrainian nationality, but only the Triune Russia Він також стверджував, що до цього мова не йшла про українську націю, а про Триєдину Русь

w której Białorusini, Ukraińcy czy też małorusini, oraz Rosjanie czy też wielkorusini, stanowili jedność. in which Belarusians, Ukrainians (or Little Russians,) and Russians or (Great Russians), were one. в якому білоруси, українці або малороси, і росіяни або великороси були одним цілим.

Mówił też iż ziemie Białorusi i Ukrainy były od zawsze historycznie związane z rosją. He also said that the lands of Belarus and Ukraine have always been historically associated with Russia.

Zapraszam na materiał w którym za pośrednictwem map Ich lade Sie zu dem Material ein, in dem über Karten I invite you to the material in which we will look at these theses using maps

przyjrzymy się tym tezom, aby sprawdzić czy i na ile są one prawdziwe. to check if and to what extent they are true.

Historię regionu omówimy chronologicznie, zaczynając od IX wieku. We will discuss the history of the region chronologically, starting from the 9th century.

Na mapie widzimy ziemie zamieszkane przez Słowian Wschodnich. On the map, we see the lands inhabited by the Eastern Slavs.

Podzieleni oni byli wtedy na liczne plemiona, They were then divided into many tribes Потім вони були розділені на багато племен,

które posiadały tą samą kulturę, wierzenia i język. that shared the same culture, beliefs and language.

W okresie tym zapewne wciąż niewiele różnili się także od Słowian Zachodnich czy Południowych. During this period, they probably still did not differ much from the Western or Southern Slavs. У цей період вони, мабуть, ще мало чим відрізнялися від західних чи південних слов’ян.

Jak widać zamieszkiwali oni głównie na ziemiach dzisiejszej Ukrainy i Białorusi, a nie Rosji. As you can see, they lived mainly in the lands of today's Ukraine and Belarus, and not in Russia.

Założona 300 lat później Moskwa leżała poza tym Słowiańskim terytorium. Established 300 years later, Moscow lay outside this Slavic territory.

Ziemie na północy zamieszkiwały ludy Ugro-Fińskie, The lands in the north were inhabited by the Ugro-Finnish peoples,

na zachodzie - Bałtyckie, in the west - the Baltic peoples,

a na południu dzisiejszej Ukrainy i Rosji dominowały koczownicze ludy stepowe. and in the south of today's Ukraine and Russia, nomadic steppe peoples dominated.

Historia Rosji, Ukrainy i Białorusi zaczyna się w drugiej połowie IX wieku. The history of Russia, Ukraine and Belarus begins in the second half of the 9th century.

Wtedy to na północy pojawił się pewien wareg imieniem Ruryk. It was then that a certain Varangian named Rurik appeared in the north.

Waregowie byli kupcami i poszukiwaczami przygód pochodzącymi ze Skandynawii, The Varangians were Scandinavian merchants and adventurers

którzy przemierzali wtedy między innymi rzeki takie jak Dniepr czy Wołga, who traversed rivers such as the Dnieper and the Volga,

zmierzając ich nurtem na południe. machen sich auf den Weg nach Süden. heading south along the river.

Ruryk koniec końców zjednoczył pod swymi rządami Wschodnio-Słowiańskie plemiona. Rurik eventually united the East Slavic tribes under his rule.

Początkowo stolicą był Nowogród Wielki, Initially, the capital was Veliky Novgorod,

jednak w roku 882 przeniesiono ją do Kijowa. but in 882 it was moved to Kiev.

Państwo to nosiło nazwę Rusi, a konkretnie - w późniejszej historiografii, nawet rosyjskiej - Rusi Kijowskiej. This state was called Rus', and more specifically - in later historiography, even Russian - Kievan Rus'.

Założona przez Ruryka dynastia, zwana Rurykowiczami, przyjęła z czasem słowiański język i obyczaje. The dynasty founded by Rurik, known as the Rurikids, eventually adopted the Slavic language and customs.

Jego prawnuk, Włodzimierz Wielki poślubił około 988 bizantyjską księżniczkę His great-grandson, Vladimir the Great, married a Byzantine princess around 988

i przyjął chrzest w obrządku wschodnim. and was baptized in the Eastern Rite.

Wkrótce potem nową religię wprowadził wśród swych ruskich poddanych. Soon after, he introduced this new religion to his Ruthenian subjects.

Mamy więc pod koniec X wieku państwo ze stolicą w Kijowie, z ludnością o tym samym języku i religii. So, at the end of the 10th century, we have a state with a capital in Kiev, with a population of the same language and religion.

Władimir Putin miał więc rację mówiąc o ponad 1000-letniej historii Rosji, jednak Ruś Kijowska nie była Rosją. Vladimir Putin was right about over 1000 years of Russian history, but Kievan Rus' was not Russia.

Ukraińcy i Białorusini mogą z równie silnym uzasadnieniem także śledzić swą historię od tego państwa. Ukrainians and Belarusians can, with equally strong justification, also track their history from this country.

Wskutek zmian politycznych i terytorialnych różnice wykształciły się dopiero w kolejnych wiekach. As a result of political and territorial changes, differences did not develop until the following centuries.

Okres Rusi można więc traktować jako pień drzewa, The period of Rus' can therefore be compared to a tree trunk,

z którego dopiero później wyrosły konary Rosji, Ukrainy i Białorusi. from which later grew branches of Russia, Ukraine and Belarus.

Z pokolenia na pokolenie dynastia Rurykowiczów się rozrastała, zaś synowie domagali się władzy. With next generations, the Rurikid dynasty grew, and the sons demanded power.

Państwo uległo więc z czasem podziałowi na mniejsze księstwa. The state was thus eventually divided into smaller principalities.

Zasiadający w Kijowie Wielki Książę wciąż posiadał nad nimi władzę zwierzchnią, The Grand Duke sitting in Kiev still had supreme power over them,

która jednak z czasem stawała się coraz słabsza. which, however, gradually became weaker.

Na mapie widzimy sytuację na początku XII wieku. On the map, we see the situation at the beginning of the 12th century.

Jak mówiłem wcześniej - tereny południowej Ukrainy i Rosji oraz Krym, zdominowane były wtedy przez stepowych nomadów As I said before - the territories of southern Ukraine and Russia, as well as Crimea, were then dominated by steppe nomads

wyjątek stanowiło tu jedynie księstwo Tmutarakaniu. the only exception was the principality of Tmutarakan.

Rusini dokonali także ekspansji w kierunku niegościnnych ziem północnych. The Ruthenians also expanded towards the inhospitable lands in the north.

W okresie tym mieliśmy do czynienia z początkiem przesunięcia politycznego centrum właśnie na te ziemie. During this period we had beginning of the shift of the political center to these lands.

W 1169 roku Wielki Książę Andrzej Bogolubski przeniósł bowiem stolicę z Kijowa, In 1169, Grand Duke Andrey Bogolyubsky moved the capital from Kiev

do Włodzimierza w północno-wschodniej Rusi. to Vladimir in north-eastern Russia.

Z okresu tego pochodzi także pierwsza wzmianka o Moskwie. The first mention of Moscow also comes from this period.

Wymieniona była w 1147 roku jako pomniejsza osada. It was mentioned in 1147 as a minor settlement.

Przechodzimy teraz do pierwszej połowy XIII wieku i bardzo ważnego wydarzenia jakim było pojawienie się Mongołów. We now move to the first half of the thirteenth century and a very important event which was the arrival of the Mongols.

Koalicja Ruskich książąt została przez nich pokonana i zmuszona do płacenia trybutu. The coalition of Rus' princes was defeated by them and forced to pay tribute.

Losu tego uniknęło jedynie księstwo Nowogródzkie. Only the Duchy of Novgorod escaped this fate.

Chanowie Złotej Ordy mieli ostateczny wpływ na mianowanie Wielkich Książąt, The Khans of the Golden Horde had the final influence on the appointment of Grand Dukes,

którzy to mieli obowiązek zbierać daninę od innych ruskich książąt i dostarczać ją Mongołom. who were obliged to collect tribute from other Ruthenian princes and deliver it to the Mongols.

Inwazja przyczyniła się do upadku Kijowa, który jeszcze bardziej zatracił na znaczeniu. The invasion contributed to the fall of Kiev, which lost its importance even more.

Z Kijowa do Włodzimierza przeniesiono wtedy siedzibę prawosławnej metropolii. The seat of the Orthodox metropolitanate was then moved from Kiev to Vladimir.

Rosło więc znaczenie Rusi północno-wschodniej, Thus the importance of north-eastern Rus' grew,

jednak co ciekawe mieliśmy w tym czasie inny kierunek polityczny na południowym-zachodzie. but interestingly, during the same period, we had a different political direction in the south-west.

Doszło tam do połączenia księstwa halicko-wołyńskiego, które to powoli zaczęło zyskiwać na znaczeniu. There, the principality of Halych-Volhynia was merged, and slowly began to gain in importance.

Panujący tam założyciel Lwowa książę Daniel wchodził w sojusze i związki dynastyczne z Polakami i Węgrami, The reigning founder of Lviv, Prince Daniel, entered into alliances and dynastic ties with Poles and Hungarians,

usiłował także zrzucić mongolskie jarzmo, choć bez powodzenia. he also tried to throw off the Mongol yoke, although without success.

Co ciekawe, został on koronowany przez legata papieskiego na jedynego w historii króla Rusi w 1253 roku. Interestingly, he was crowned by the papal legate as the only king of Rus' in history in 1253.

Warunkiem tego miało być zawarcie unii kościelnej z Rzymem, do czego jednak koniec końców nie doszło. The condition for this was to conclude an ecclesiastical union with Rome, which, however, did not happen in the end.

W okresie tym zapewne Rusinów wciąż łączył język, kultura i religia. During this period, the Ruthenians were probably still connected by language, culture and religion.

Widzimy jednak że politycznie rysowały się pewne różnice. We can see, however, that there were some political differences.

Przenosimy się do XIV wieku i jak widać na mapie, troszkę się porobiło. We now move to the fourteenth century and as you can see on the map, a bit has happened.

Osłabione księstwa ruskie zaczęły być jedno po drugim opanowywane przez pogańskich Litwinów, Weakened Ruthenian principalities began to be conquered one after another by pagan Lithuanians,

którzy skutecznie wypchnęli strefę wpływów Złotej Ordy. who successfully pushed the sphere of influence of the Golden Horde away.

Bałtyjscy najeźdźcy nie narzucali jednak podbitej ludności swych wierzeń czy języka The Baltic invaders, however, did not impose their beliefs or language on the conquered population ,

wręcz przeciwnie, najczęściej przyjmowali język ruski oraz prawosławny chrzest. on the contrary, most often they adopted the Ruthenian language and Orthodox baptism.

Z kolei Ruś czerwona została włączona przez Kazimierza Wielkiego do Polski At the same time, Red Ruthenia was incorporated by Casimir the Great into Poland

- efekt związków dynastycznych z książętami halicko-wołyńskimi. - the effect of dynastic ties with the princes of Halych-Volhynia.

Tutaj mieliśmy już utworzenie katolickich struktur kościelnych, a także pewne wpływy kultury i języka polskiego. Here we had creation of Catholic church structures, as well as some influences of Polish culture and language.

Niektórzy bojarzy przyjmowali chrzest oraz nowy język, zaś do miast migrowali polscy mieszczanie. Some boyars were baptized and accepted the new language, while Polish burghers migrated to the cities.

Północny wschód Rusi był wciąż pod mongolskim jarzmem, jednak także i tu doszło do pewnych zmian. The northeast of Rus' was still under the Mongol yoke, but also here some changes took place.

Moskwa stała się wtedy dużym miastem i stolicą nowego księstwa. Moscow became a large city and the capital of the new principality.

Do połowy XIV wieku stała się najważniejszym centrum Rusi północno-wschodniej, Until the mid-fourteenth century, it became the most important center of north-eastern Rus',

przewyższając znaczeniem dotychczasową siedzibę wielkich książąt we Włodzimierzu. exceeding the importance of the former seat of the great dukes in Vladimir.

Wielkie Księstwo czy też Państwo Moskiewskie zaczęło zajmować terytoria sąsiednich księstw, w tym Włodzimierskiego The Grand Duchy or the Muscovy began to occupy the territories of the neighboring principalities, including Vladimir,

do miasta przeniesiono także siedzibę metropolii. the seat of the metropolitanate was also transferred to the city.

Ludność dawnej Rusi Kijowskiej zapewne wciąż niewiele się od siebie różniła, The population of former Kievan Rus' probably did not differ much from each other,

jednak to właśnie wtedy z racji politycznej izolacji różnice te mogły zacząć się kształtować. but it was then that, due to political isolation, these differences could have began to take shape.

Z Rusińskiego pnia zaczęły powoli wyrastać Białoruskie, Ukraińskie i Rosyjskie gałęzie. From the Ruthenian trunk, Belarusian, Ukrainian and Russian branches slowly started to grow.

Historia Rusi dobiegła końca, zaś na północnym wschodzie z centrum w Moskwie zaczynała się historia Rosji. The history of Rus' was coming to an end, and in the northeast, withthe center in Moscow, the history of Russia was beginning.

Kolejna mapa, tym razem z połowy XVI wieku. Another map, this time from the mid-16th century.

Państwo Moskiewskie zrzuciło zależność wobec Złotej Ordy, The Muscovy has shed its dependence on the Golden Horde,

oraz skonsolidowało władzę na północnymi ruskimi ziemiami, w tym nad największym rywalem - Republiką Nowogrodzką. and consolidated power in the northern Ruthenian lands, including over its greatest rival - the Novgorod Republic.

Wielki Książę Iwan IV ogłosił się w 1547 roku Carem Wszechrusi Grand Duke Ivan IV proclaimed himself Tsar of All Russia in 1547.

od tej pory w historiografii zaczyna się określać Państwo Moskiewskie jako Rosję. From then on, the historiography usually begins to describe Muscovy as Russia.

Proklamacja ta odwoływała się do tradycji upadłego Imperium Bizantyjskiego This proclamation referred to the traditions of the fallen Byzantine Empire,

car miał być ekwiwalentem cesarza, zaś Moskwa - trzecim Rzymem. the Tsar was to be the emperor's equivalent, and Moscow - the third Rome.

Carowie rościli sobie prawa do reszty dawnej Rusi i choć w konflikcie z Litwą opanowali część tych ziem, The Tsars claimed the rights to the rest of former Rus', and although in conflict with Lithuania they took over some of these lands,

między innymi Smoleńsk, to jednak był to dość ograniczony sukces. including Smolensk, it was a rather limited success.

Wielkie Księstwo Litewskie było bowiem połączone unią personalną z królestwem Polski The Grand Duchy of Lithuania was connected by a personal union with the kingdom of Poland,

stając się trudnym do pokonania rywalem. thus becoming a rival quite difficult to beat.

Jak widać granica Litewsko-Rosyjska z tego okresu pokrywa się niemal z granicami współczesnymi As you can see, the Lithuanian-Russian border from this period almost coincides with the modern one

widać więc że sytuacja polityczna sprzed 500 lat odcisnęła swoje piętno. we can therefore see that the political situation from 500 years ago left its mark.

Co zaś się tyczy Złotej Ordy to państwo to podupadło, dzieląc się na serię pomniejszych chanatów. As for the Golden Horde, it fell into decline and splintered into several smaller khanates.

Najsilniejszy z nich - Chanat Krymski wciąż pozostawał dość groźny, najeżdżając regularnie na Moskwę. The strongest of them, the Crimean Khanate, was still quite dangerous, invading Moscow on a regular basis.

Tatarzy zajmowali wtedy stepy wschodniej i południowej Ukrainy z półwyspem Krymskim. At that time, the Tatars occupied the steppes of eastern and southern Ukraine with the Crimean peninsula.

Spójrzmy teraz na sytuację w 1620 roku. Now let's look at the situation in 1620.

Połączone Unią Lubelską Polska i Litwa odepchnęły Rosję, odzyskując Smoleńsk. Poland and Lithuania, united by the Union of Lublin, pushed Russia back, regaining Smolensk.

Jednocześnie terytorium dzisiejszej Ukrainy zostało przekazane koronie polskiej, At the same time, the territory of today's Ukraine was transferred over to the Polish crown,

zaś przy Litwie pozostały tereny Białorusi. while the territory of Belarus remained with Lithuania.

Raz jeszcze widzimy tu że granice te niemal pokrywają się ze współczesnymi. Here again we see that these boundaries almost coincide with the modern ones.

Na terenach południowo-wschodniej Rzeczypospolitej pojawiła się tymczasem nowa grupa, zwana Kozakami. Meanwhile, a new group, known as the Cossacks, appeared in the south-eastern territories of the Polish-Lithuanian Commonwealth.

Zamieszkiwali oni dzikie, stepowe pogranicze - służąc jako bufor chroniący państwo przed Tatarskimi najazdami. They lived in the wild, steppe borderlands - serving as a buffer protecting the state against Tatar raids.

Kozacy sami także przeprowadzali rajdy, nękając między innymi posiadłości tureckie nad Morzem Czarnym. The Cossacks also carried out raids themselves, harassing, among other places, Turkish possessions on the Black Sea.

Żyli oni w społecznościach zarządzanych wojskowo i cieszyli się sporymi wolnościami i autonomią. They lived in militarily managed communities and enjoyed considerable freedoms and autonomy.

Wystawiali także Rzeczpospolitej oddziały wojskowe. They also provided military units to the Commonwealth.

Kozacy nie byli narodowością, lecz grupą społeczną. The Cossacks were not a nationality, but a social group.

Rekrutowali się głównie spośród zbiegłych z terenów Ukrainy ruskich, prawosławnych chłopów, They came mainly from among the Ruthenian Orthodox peasants who had escaped from Ukraine,

choć mogły tam być też inne grupy - między innymi Polacy. although there could have been other groups, including Poles.

Tymczasem Rosja rozpoczęła serię podbojów państw Tatarskich. Meanwhile, Russia began a series of conquests of the Tatar states.

Kierując się w dół rzeki Wołgi, opanowali oni Kazań, Astrachań oraz pozostałości Złotej Ordy Heading down the Volga River, they captured Kazan, Astrakhan and the remains of the Golden Horde,

docierając aż do podnóży Kaukazu. reaching the foothills of the Caucasus.

Rozpoczęli także eksplorację terenów Syberyjskich na wschód od gór Ural. They also began exploring the Siberian territories east of the Ural Mountains.

Carowie także korzystali z usług Kozaków. W tym przypadku byli to Kozacy Dońscy The Tsars also used the services of the Cossacks. In this case, they were Don Cossacks

działający między innymi na terenach dzisiejszego Donbasu. operating, inter alia, in the territory of today's Donbas.

W przeciwieństwie do Kozaków Zaporoskich mieli oni jednak dużo mniejszą autonomię. Unlike the Zaporozhian Cossacks, however, they had much less autonomy.

Co zaś się tyczy Chanatu Krymskiego to popadł on w zależność wobec Turcji Osmańskiej, As for the Crimean Khanate, it fell into dependency of the Ottoman Turkey,

która przejęła część miast i fortec nad Morzem Czarnym - między innymi na południu Krymu. which took over some of the cities and fortresses on the Black Sea - including in the south of Crimea.

Inkorporacja terenów Ruskich do korony Polskiej gwarantowała tamtejszej szlachcie prawo do posługiwania się językiem Ruskim, The incorporation of the Ruthenian territories into the Polish crown guaranteed the local nobility the right to use the Ruthenian language,

jednak z biegiem czasu przejmowała ona polski język, obyczaje, a także katolicką religię. but over time most of them adopted Polish language, customs, and also the Catholic religion.

Nie był to efekt polityki polonizacyjnej - po prostu znając język polski mogli oni posiąść większe polityczne wpływy It was not an effect of the Polonization policy - simply knowing the Polish language, they could gain greater political influence,

zmiany te zachodziły więc w sposób naturalny i aspiracyjny. so these changes took place in a natural and aspirational way.

To jednak doprowadziło do napięć. This, however, led to tensions.

Polskojęzyczna szlachta w systemie pańszczyźnianym wyzyskiwała chłopów którzy byli prawosławnymi Rusinami. The Polish-speaking nobility exploited peasants who were Orthodox Ruthenians in the serfdom system.

Choć prawo w teorii gwarantowało równe prawa całej szlachcie Although the law in theory guaranteed equal rights to all nobility,

to szlachta Ruska która się nie spolonizowała czuła się marginalizowana. the non-Polonized Ruthenian nobles felt marginalized.

Nie pomogły także próby przeciągnięcia prawosławnych hierarchów pod zwierzchnictwo Papieża w formie Unii Brzeskiej Attempts to drag the Orthodox hierarchs under the authority of the Pope in the form of the Union of Brest

było to postrzegane przez Rusinów negatywnie. were also of no help, as this was perceived very negatively by the Ruthenians.

Napięcia te wykorzystali Kozacy - którzy z różnych przyczyn, głównie ograniczania ich swobód, These tensions were used by the Cossacks - who, for various reasons, mainly restriction of their freedoms,

popadli w konflikt z władzami Rzeczypospolitej. fell into conflict with the authorities of the Commonwealth.

W XVI i XVII wieku miejsce miało kilka powstań Kozackich, które przeważnie rozlewały się na terytoria Ruskie korony. In the 16th and 17th centuries, several Cossack uprisings took place, usually spreading into the Ruthenian territories of the Polish Crown.

Wykorzystując rosnące napięcia, Kozacy zachęcali do buntu prawosławnych Rusińskich chłopów, którzy zasilali ich szeregi. Taking advantage of the growing tensions, the Cossacks encouraged the revolt of the Orthodox Ruthenian peasants who joined their ranks.

Najgroźniejszym z tych buntów była rebelia Bohdana Chmielnickiego. The most dangerous of these rebellions was the rebellion of Bohdan Khmelnytsky.

Omawiając ten okres należy zaznaczyć że pomiędzy ludnością późniejszej Ukrainy i Rosji były już wtedy pewne różnice. When discussing this period, it should be noted that there were already some differences between the people of Ukraine and Russia.

Były to różnice językowe - w Moskwie wciąż przechowywane są listy pisane przez Kozaków do cara, These were linguistic differences - in Moscow there are still letters written by the Cossacks to the Tsar,

które co ciekawe przetłumaczono i przepisano w dwóch wersjach. which, interestingly, were translated and rewritten in two versions.

Prawosławna ludność korony nie określała się ponadto mianem Rosjan czy Moskwitów, lecz Rusinów. Moreover, the Orthodox population of the crown did not describe themselves as Russians or Muscovites, but as Ruthenians.

Odrębność podkreślały także struktury kościelne The distinctiveness was also emphasized by the church structures,

prawosławni biskupi z terenów Rzeczypospolitej nie byli zależni wobec Patriarchy Moskiewskiego. Orthodox bishops from the territory of the Republic of Poland were not subordinate of the Moscow Patriarch.

Były to więc wciąż bardzo podobne do siebie ludy, z bardzo podobnym językiem They were still very similar peoples, with a very similar language,

jednak wskutek politycznej izolacji i odmiennej historii już wtedy, a więc w XVII w. można by te dwie grupy rozdzielić. but due to political isolation and a different history already then, so in the 17th century, these two groups could be distinguished.

Tak jak mówiłem powstanie Bohdana Chmielnickiego z połowy XVII wieku było największym Kozackim powstaniem. As I said, the uprising of Bohdan Khmelnytsky in the mid-17th century was the largest Cossack uprising.

Buntownicy spustoszyli tereny Ukrainy rekrutując do swych szeregów Rusińskich chłopów, The rebels ravaged the territory of Ukraine, recruiting Ruthenian peasants to their ranks,

oraz biorąc na cel katolicki kler oraz polską szlachtę i mieszczan. and targeting the Catholic clergy as well as Polish nobility and burghers.

Powstanie było udane. The uprising was successful.

Aby jednak ugruntować sukces i zabezpieczyć się przed Rzeczpospolitą, However, in order to consolidate their success and protect themselves against the Polish-Lithuanian Commonwealth,

Kozacy przeszli na stronę Rosji, poddając się oficjalnie władzy cara. Cossacks turned to Russia, officially swearing allegiance to the tsar.

Terytorium Hetmanatu Kozackiego objęło wschodnią Ukrainę, na lewym brzegu Dniepru wraz z Kijowem. The territory of the Cossack Hetmanate covered eastern Ukraine, on the left bank of the Dnieper along with Kiev.

W myśl ugody perejasławskiej posiadali oni sporą autonomię i gwarancję swobód, podkreślającą ich niezależność. According to Pereyaslav Agreement, they had considerable autonomy and a guarantee of freedoms, emphasizing their independence.

Rosja z czasem ograniczała te przywileje, co doprowadzało do kolejnych buntów. Over time however, Russia limited these privileges, which led to further rebellions.

Np. podczas Wielkiej Wojny Północnej na początku XVIII w. Kozacy z Iwanem Mazepą na czele przeszli na stronę Szwecji. For example, during the Great Northern War at the beginning of the 18th century, the Cossacks led by Ivan Mazepa switched sides to Sweden.

Hetmanat przetrwał do czasów Katarzyny Wielkiej w połowie XVIII wieku kiedy to został zlikwidowany. The Hetmanate survived until the times of Catherine the Great in the mid-18th century, when it was liquidated.

Wracając więc do tezy Władimira Putina Returning to the thesis of Vladimir Putin,

historia wschodniej Ukrainy pod panowaniem Rosyjskim zaczęła się dopiero w drugiej połowie XVII wieku. the history of eastern Ukraine under Russian rule did not begin until the second half of the 17th century.

Odrębność terenów późniejszej Ukrainy podkreślał także projekt tzw. unii hadziackiej. The distinctiveness of the lands of later Ukraine was also emphasized by the so-called Union of Hadiach.

Zakładał on utworzenie trzeciej części składowej na ziemiach Ruskich, które posiadałyby autonomię i własne urzędy. It proposed the creation of a third component of the Commonwealth in the Ruthenian lands, which would have autonomy and its own offices.

Do powstania Rzeczypospolitej Trojga Narodów koniec końców jednak nie doszło. In the end, however, Commonwealth of Three Nations was not established.

Pod koniec XVIII wieku doszło do rozbiorów Polski At the end of the 18th century, Poland was partitioned,

i dopiero wtedy większość Ukrainy znalazło się pod panowaniem Rosji. and only then did most of Ukraine come under Russian rule.

Nie była to więc jak mówił Putin 1000-letnia, nierozerwalna historia - lecz jedynie burzliwe dwa stulecia. So it was not, as Putin said, a 1,000-year, unbreakable history - but only two turbulent centuries.

Nie była to także cała Ukraina - część zachodnia znalazła się bowiem pod panowaniem austriackim. It was not all of Ukraine either - the western part was under Austrian rule.

Jeszcze w XVIII wieku Rosja podbiła półwysep Krymski oraz wybrzeże Morza Czarnego. In the 18th century, Russia conquered the Crimean peninsula and the Black Sea coast.

Jak mówiłem wcześniej, od niepamiętnych czasów te stepowe tereny zamieszkane były przez rozmaite ludy koczownicze. As I said before, from time immemorial these steppe lands were inhabited by various nomadic peoples.

Po podbiciu Tatarów na terenach tych była pustka. After the conquest of the Tatars, these areas were empty.

Rosjanie sprowadzili więc osadników, zakładając miasta takie jak Sewastopol czy Odessa. Thus the Russians brought in settlers, establishing cities such as Sevastopol and Odessa.

Kolonizowane tereny nazwano Noworosją. The colonized areas were called Novorossiya.

Wraz z rozwojem przemysłu, osadnicy ściągali także do Doniecka czy Ługańska, Along with the development of industry, settlers also flocked to Donetsk and Lugansk,

które stały się ważnymi ośrodkami wydobywczymi. which became important mining centers.

Wracając jednak do Ukraińców - w latach 30 XIX wieku rozpoczęło się ich narodowe przebudzenie. Coming back to the Ukrainians, however, in the 1830s their national awakening began.

Twórcy i przedstawiciele inteligencji tacy jak Taras Szewczenko, Mykoła Kostomarow, Pantełejmon Kulisz Artists and representatives of the intelligentsia, such as Taras Shevchenko, Mykola Kostomarov, and Panteleimon Kulish

zaczęli po raz pierwszy publikować dzieła w języku Ukraińskim. began to publish works in Ukrainian for the first time.

Założone przez nich Bractwo Cyryla i Metodego postulowało zarówno autonomię ziem Ukraińskich The Brotherhood of Cyril and Methodius founded by them postulated both the autonomy of Ukrainian lands

w zdemokratyzowanej Rosji, jak i, alternatywnie - niezależne państwo. in a democratized Russia and, alternatively, an independent state.

Poza warstwą młodej inteligencji, ruskie czy ukraińskie tradycje były najsilniejsze wśród chłopstwa. Apart from the young intelligentsia, Ruthenian and Ukrainian traditions were the strongest among the peasantry.

Urzędnicy byli najczęściej Rosjanami a szlachta Polakami. The officials were mostly Russians and the nobility Poles.

Przebudzenie narodowe miało więc częściowo charakter klasowy. Thus, the national awakening was partly of a class nature.

Pamiętano oczywiście także historię - odwołując się do czasów Rusi, Rzeczpospolitej czy też Kozaków. Of course, history was also remembered - referring to the times of Rus', the Commonwealth or the Cossacks.

W latach 70-tych XIX wieku Ukraińska inteligencja zwróciła uwagę władz w Moskwie. In the 1870s, the Ukrainian intelligentsia caught the attention of the authorities in Moscow.

Efektem było zakazanie dalszych publikacji w języku Ukraińskim. As a result, further publications in Ukrainian were banned.

Jednocześnie carska propaganda forsowała pojęcie trójnarodu Białorusinów, Wielkorosjan i Małorosjan a więc Ukraińców. At the same time, the tsarist propaganda forced the concept of the trinational nation of Belarusians, Great Russians and Malorossians, i.e. Ukrainians.

Do tradycji tej także odwołuje się Władimir Putin. Vladimir Putin also refers to this tradition.

Fakt jednak iż car musiał zakazać publikacji w języku ukraińskim However, the fact that the tsar had to forbid publication in Ukrainian

świadczy oczywiście o tym że język taki istniał i że fakt ten budził obawy Moskwy. shows, of course, that such a language existed and that this fact was of concern to Moscow.

Pomimo zakazów oraz Rusyfikacji, Ukraińcy, podobnie jak inne grupy zaczęli pod koniec XIX wieku organizować tajne partie polityczne. Despite the prohibitions and Russification, Ukrainians, like other groups, began to organize secret political parties at the end of the 19th century.

Budowano się więc potencjalne polityczne zaplecze, gdyby pojawiła się okazja do założenia niepodległego państwa. Thus, a potential political base was built should an opportunity arise to found an independent state.

Nieco inaczej wyglądała sytuacja w zaborze Austriackim czyli w Galicji. The situation was slightly different in the Austrian partition, i.e. in Galicia.

Tutaj dominującą pozycję mieli Polacy, zaś region ten cieszył się dużo większą autonomią niż ziemie Rosyjskie. Here, the Poles had a dominant position, and the region enjoyed much greater autonomy than the Russian lands.

Władze Austriackie świadomie promowały organizacje Ukraińskie, aby balansować tym samym wpływy Polskie. The Austrian authorities consciously promoted Ukrainian organizations in order to balance the Polish influence.

Ukraiński ruch narodowy w tym regionie miał więc w dużej mierze charakter anty-polski. The Ukrainian national movement in this region was therefore largely anti-Polish in nature.

W 1914 roku wybuchła I Wojna Światowa. In 1914, the First World War broke out.

Państwa Centralne zwyciężyły na froncie wschodnim zajmując spore połacie Rosji. The Central Powers won on the Eastern Front, occupying large swaths of Russia.

W Rosji zaś zapanował chaos który doprowadził do abdykacji Cara. Chaos reigned in Russia, which led to the abdication of the Tsar.

W Marcu 1917 roku Ukraińcy proklamowali Ukraińską Republikę Ludową jako autonomiczną część Rosji. In March 1917, the Ukrainians proclaimed the Ukrainian People's Republic as an autonomous part of Russia.

Po wybuchu rewolucji październikowej, państwo to, z przyzwoleniem Niemiec i Austro-Węgier ogłosiło niepodległość. After the outbreak of the October Revolution, this state, with the consent of Germany and Austria-Hungary, declared independence.

Traktat Brzeski zawarty 3 marca 1918 roku pomiędzy państwami centralnymi a Rosją Sowiecką, Treaty of Brest-Litovsk, concluded on March 3, 1918 between the Central Powers and Soviet Russia,

także uznawał niepodległość Ukrainy. also recognized the independence of Ukraine.

Po klęsce Państw Centralnych i zakończeniu I Wojny Światowej After the defeat of the Central Powers and the end of World War I,

na terenach Austro-Węgierskiej Galicji powstało kolejne państwo - Ludowa Republika Zachodniej Ukrainy. another state was established in Austro-Hungarian Galicia - the People's Republic of Western Ukraine.

Obydwa Ukraińskie państwa zapowiedziały zjednoczenie, przy czym były one jednocześnie zmuszone do walki. Both Ukrainian states announced unification, but at the same time they were forced to fight.

URL stawić musiało czoło ponowionej ofensywie Sowieckiej, The UPR had to face a renewed Soviet offensive,

zaś Zachodni Ukraińcy walczyli z Polakami. and the West Ukrainians fought the Poles.

Ten drugi konflikt wywołany był konfliktem o Lwów The second conflict was caused by the conflict over Lviv,

miasto które w zdecydowanej większości zamieszkane było przez Polaków, a city that was largely inhabited by Poles,

choć otoczone przez tereny zdominowane przez Ukraińców. although surrounded by areas dominated by Ukrainians.

Koniec końców Polska opanowała tereny Zachodniej Ukrainy z Lwowem. In the end, Poland took over the territories of Western Ukraine, including Lviv.

Pomimo tego Józef Piłsudski zawarł sojusz Ukraińską Republiką Ludową, Despite this, Józef Piłsudski concluded an alliance with the Ukrainian People's Republic

przeciwko wspólnemu wrogowi jakim byli Bolszewicy. against their common enemy, the Bolsheviks.

Pomimo polskiej pomocy nie udało się obronić Ukrainy, zaś Polacy zostali zepchnięci aż nad Wisłę. Despite Polish aid, it was not possible to defend Ukraine, and the Poles were pushed as far as the Vistula River.

Wygrana w bitwie Warszawskiej pozwoliła młodemu państwu na odzyskanie terenów na wschodzie, The victory in the Battle of Warsaw allowed the young state to regain the territories in the east,

było jednak zbyt słabe aby wyzwolić Ukraińskich sojuszników z Kijowa. but it was too weak to liberate the Ukrainian allies from Kiev.

Większość terenów Ukraińskich znalazła się więc wewnątrz Związku Radzieckiego. Thus, most of the Ukrainian territory was inside the Soviet Union.

Sowieci zajęli Ukrainę, jednak uznawali pewną odrębność tego regionu. The Soviets occupied Ukraine, but recognized a certain distinctiveness of this region.

Efektem tego było utworzenie Ukraińskiej Republiki Radzieckiej. The result was the creation of the Ukrainian Soviet Republic.

Zajmowała ona tereny zbliżone do granic podbitej Ukraińskiej Republiki Ludowej It occupied territories close to the borders of the conquered Ukrainian People's Republic,

zawierając Donbas i wybrzeże morza Czarnego, ale nie Krym. including Donbass and the Black Sea coast, but not Crimea.

Ziemie nad Dunajem oraz Bukowina przypadły Rumunii zaś Zakarpacie - Czechosłowacji. The lands on the Danube and Bukovina fell to Romania and Transcarpathia to Czechoslovakia.

Najważniejszym wydarzeniem okresu międzywojennego na Ukrainie był Hołodomor a więc Wielki Głód. The most important event of the interwar period in Ukraine was the Holodomor or the Great Famine.

Zoastał on wywołany sztucznie przez władze w Moskwie, które zamierzały doprowadzić do przymusowej kolektywizacji wsi. It was caused artificially by the authorities in Moscow, which intended to lead to the forced collectivization of the countryside.

Doprowadził on do śmierci milionów ludzi, głównie na terenie Ukrainy. It led to the death of millions of people, mainly in Ukraine.

Historycy są zgodni co do tego że było to sztucznie wywołane przez komunistyczne władze, Historians agree that it was artificially triggered by the communist authorities,

jednak nie ma konsensusu czy celem był konkretnie naród Ukraiński. but there is no consensus as to whether the target was specifically the Ukrainian nation.

Niemniej, Ukraińcy uważają iż był to akt zamierzonego ludobójstwa. Nevertheless, Ukrainians believe that it was an act of deliberate genocide.

Ukraińcy na zachodzie nie umierali z głodu, jednak byli w II Rzeczypospolitej obywatelami drugiej kategorii. Ukrainians in the west did not starve to death, but they were second-class citizens in the Second Polish Republic.

Polskie władze zamierzały bowiem doprowadzić do ich asymilacji na drodze przymusu. The Polish authorities intended to assimilate them by force.

Wprowadzono politykę polonizacji, niszczono cerkwie A policy of polonization was introduced, orthodox churches were destroyed,

oraz dokonywano policyjno-zbrojnych pacyfikacji na terenach dawnej Galicji. and police-military pacifications were carried out in the areas of former Galicia.

To doprowadziło do powstania anty-polskiej organizacji konspiracyjnej, a więc Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów. This led to the creation of an anti-Polish underground organization, i.e. the Organization of Ukrainian Nationalists.

Przeprowadzali oni sabotaż oraz zamachy terrorystyczne, They carried out sabotage and terrorist attacks,

zwłaszcza wobec nasilenia się anty-ukraińskiej polityki w Polsce pod koniec lat 30. especially in the face of the intensification of anti-Ukrainian policy in Poland in the late 1930s.

Po wybuchy II Wojny Światowej, w myśl traktatu Ribbentrop-Mołotow, Zachodnia Ukraina została zajęta przez ZSRR. After the outbreak of World War II, under the Ribbentrop-Molotov treaty, Western Ukraine was seized by the USSR.

Po rozpoczęciu przez Niemcy operacji Barbarossa, Ukraińscy nacjonaliści liczyli na to iż otrzymają od nich własne państwo After the launch of the operation Barbarossa by Germany, Ukrainian nationalists hoped that they would receive their own country from them,

tak się jednak nie stało. but this did not happen.

Ukraina została pustoszona przez Nazistów i w efekcie, zbrojne ramię OUN a więc Ukraińska Powstańcza Armia, Ukraine was ravaged by the Nazis, and as a result, the armed arm of the OUN, the Ukrainian Insurgent Army,

zaczęła walczyć zarówno z Niemcami jak i z Radzieckimi czy Polskimi partyzantami. began to fight both with Germany and with Soviet and Polish partisans.

Przejawem skrajnego nacjonalizmu tej organizacji były mordy i ludobójstwo A manifestation of the extreme nationalism of this organization were the murders and genocide

dokonane na Polskiej ludności zamieszkującej Wołyń. committed on the Polish population living in Volhynia.

Po upadku Niemiec i zakończeniu wojny, Ukraińska Republika Radziecka otrzymała swe współczesne granice, After the fall of Germany and the end of the war, the Ukrainian Soviet Republic received its modern borders,

z wyjątkiem Krymu. with the exception of the Crimea.

Warto zaznaczyć że partyzanci z UPA opierali się władzom komunistycznym aż do lat 50. It is worth noting that the UIA partisans resisted the communist authorities until the 1950s.

Półwysep Krymski został przekazany Ukrainie w roku 1954 - prawdopodobnie ze względów logistycznych i geografii. The Crimean peninsula was handed over to Ukraine in 1954 - probably for logistical and geographic reasons.

Jedyne połączenie z lądem prowadziło bowiem właśnie do tej republiki. The only connection with the mainland led to this republic.

Wraz z upadkiem ZSRR w 1991 roku Ukraina ogłosiła niepodległość. With the collapse of the USSR in 1991, Ukraine declared independence.

W przeprowadzonym referendum opowiedziało się za tym aż 90% ludności. In the referendum, as many as 90% of the population supported it.

Jak widać na mapie za niepodległością głosowała także ludność rosyjskojęzyczna Donbasu, a nawet Krymu. As can be seen on the map, the Russian-speaking population of Donbas and even Crimea also voted for independence.

Kończąc ten materiał należy przyznać że poza Ukrainą Zachodnią To conclude this material, it must be admitted that apart from Western Ukraine,

Ukraińcy nie mieli być może silnego poczucia własnej odrębności narodowej. Ukrainians perhaps did not have a strong sense of their own national identity.

Im dalej na wschód od Lwowa tym częściej zamiast ukraińskiego posługiwali się oni językiem rosyjskim. The further east from Lviv, the more often they used Russian instead of Ukrainian.

Wielu Ukraińców miało w Rosji rodziny, przyjaciół i znajomych Many Ukrainians had families, friends and acquaintances in Russia,

obydwa państwa były więc ze sobą bardzo związane i to na wielu płaszczyznach. so both countries were very closely related on many levels.

Relacje były bardzo pozytywne The relations were very positive

w latach 90-tych większość Rosjan i Ukraińców zapewne określałaby siebie jako bratnie narody. in the 1990s most Russians and Ukrainians would probably describe themselves as brotherly nations.

Można by więc wyobrazić sobie sytuację w której Ukraina dobrowolnie pozostawałaby w strefie wpływów Rosji. Thus, one could imagine a situation in which Ukraine would voluntarily remain in Russia's sphere of influence.

Problemem, jak mi się wydaje, był jednak model który panował w Rosji The problem, it seems to me, was, however, the model that prevailed in Russia,

pełen korupcji, nepotyzmu i ograniczania wolności full of corruption, nepotism and restriction of freedoms.

Model ten po prostu nie był atrakcyjny, dlatego też chcący poprawy swego losu Ukraińcy spojrzeli na zachód. This model was simply not attractive, and therefore the Ukrainians, wishing to improve their lives, looked to the West.

O ile poczucie narodowe nie było w Ukrainie silne, to działania Władimira Putina w 2014 i 2022 roku kompletnie zmieniły sytuację. While the national feeling was not strong in Ukraine, the actions of Vladimir Putin in 2014 and 2022 completely changed the situation.

Niezależnie od tego czy mowa o mieszkańcu Lwowa, czy o rosyjskojęzycznym mieszkańcu Odessy, Regardless of whether it is an inhabitant of Lviv or a Russian-speaking inhabitant of Odessa,

Ukraińcy zdecydowanie sprzeciwili się agresji. Ukrainians strongly opposed the aggression.

Ukraina ma długą historię, jednak być może to właśnie dziś, wskutek rosyjskiej inwazji, Ukraine has a long history, but perhaps today, as a result of the Russian invasion,

poczucie bycia Ukraińcem stało się silniejsze niż kiedykolwiek. feeling of being Ukrainian has become stronger than ever.