China: Geschichte eines Riesenreichs الصين: تاريخ إمبراطورية عظيمة China: Geschichte eines Riesenreichs China: History of a Great Empire China: historia de un imperio gigante Chine : l'histoire d'un empire géant Cina: storia di un gigantesco impero China: História de um Império Gigante Китай: история гигантской империи Kina: Historien om ett gigantiskt imperium Çin: Büyük Bir İmparatorluğun Tarihi Китай: історія гігантської імперії 中国：一个庞大帝国的历史

China, ein Land mit vielen Legenden, Mythen. الصين ، أرض العديد من الأساطير والخرافات. China, a country with many legends and myths. China, un país con muchas leyendas, mitos. La Cina, un paese con molte leggende e miti. Çin, birçok efsanenin, efsanenin ülkesi.

Es ist geheimnisvoll und es gibt uralte Geschichten zu diesem Land. إنه أمر غامض وهناك قصص قديمة عن هذه الأرض. It's mysterious and there are ancient stories about this land. Es misteriosa y hay historias antiguas sobre esta tierra. È misteriosa e ci sono storie antiche su questa terra. Gizemli ve bu topraklarla ilgili eski hikayeler var.

In diesem Video wollen wir aber mal auf dem Boden der Tatsachen bleiben In this video we want to stay on the ground with the facts En este vídeo, sin embargo, queremos mantener los pies en la tierra. Bu videoda gerçekler temelinde kalmak istiyoruz

und uns das Kaiserreich China genauer anschauen. and take a closer look at the Empire of China. y echar un vistazo más de cerca al Imperio Chino. ve Çin İmparatorluğu'na daha yakından bakın.

Für viele verkörpert China noch heute eine andere Welt. For many, China still embodies a different world today. Para muchos, China sigue siendo hoy otro mundo. Birçoğu için Çin bugün hala farklı bir dünyayı temsil ediyor.

Und ich spiele jetzt gar nicht aufs Essen an. And now I'm not alluding to food. Y no me refiero a la comida. E non sto parlando del cibo. Ve yemekten bahsetmiyorum bile.

Da sind die, für viele Europäer kom- pliziert aussehenden Schriftzeichen. There are characters that look complicated for many Europeans. Están los caracteres, que parecen complicados para muchos europeos. Ci sono i caratteri, che a molti europei sembrano complicati. Birçok Avrupalı için karmaşık görünen karakterler var.

Es geht weiter mit der für uns sehr schwierigen Sprache, It continues with the language, which is very difficult for us, Continúa con el idioma, que es muy difícil para nosotros, Bizim için çok zor olan dil ile devam ediyor,

ich kann sie auch nicht. I can't either. Yo tampoco puedo. ben de yapamam

Und wer kennt sich schon mit der chinesischen Geschichte aus? And who knows about Chinese history? E chi sa qualcosa della storia cinese? Ve Çin tarihini kim bilir?

In der Schule wird sie nicht gelehrt, zumindest meistens nicht. It is not taught in school, at least most of the time. Non viene insegnato a scuola, almeno per la maggior parte del tempo. En azından çoğu zaman okulda öğretilmez.

Okay, ihr natürlich schon, weil ihr dieses Video zu Ende schaut, klar. Okay, of course you do, because you're watching this video through, of course. Tamam, tabii ki izliyorsun, çünkü bu videoyu sonuna kadar izliyorsun, tabii ki.

Aber man muss sagen, da gibt es viele große Fragezeichen. But you have to say there are many big question marks. Ancak çok büyük soru işaretlerinin olduğunu da söylemek gerekiyor.

Die chinesische Geschichte ist sehr komplex und viel zu lang, Chinese history is very complex and far too long, Çin tarihi çok karmaşık ve çok uzun,

um sie so zu erzählen, dass man ihrer Vielfalt gerecht wird, to tell them in a way that does justice to their diversity, onlara çeşitliliklerinin hakkını verecek şekilde anlatmak,

vor allem in einem Video. especially in a video. özellikle bir videoda.

Also muss ich in diesem Video verein- fachen und Punkte herausgreifen, So I have to simplify this video and pick out points Bu videoda basitleştirmem ve noktaları seçmem gerekiyor,

die wichtig sind und die untereinander eine Verbindung haben. who are important and who have a connection with each other. önemli olan ve birbiriyle bağlantısı olan.

So entsteht natürlich der Eindruck von Kontinuität. This naturally creates the impression of continuity. Bu da doğal olarak süreklilik izlenimi veriyor.

Allerdings, Geschichte funktioniert nicht so, However, history doesn't work that way Ancak tarih öyle işlemez

dass sie sich wie auf Schienen zu einem notwendigen Ende hinbewegt. that it moves to a necessary end as if on rails. gerekli bir sona doğru raylar üzerindeymiş gibi hareket etmesi.

Das schreiben wir ihr gerne zu. We like to attribute that to her. Bunun için ona kredi vermekten mutluluk duyuyoruz.

Auch in der Schule wird das gerne mal so gelehrt, vorsichtig gesagt. This is also often taught in school, to put it mildly. Bu, en hafif tabirle, genellikle okulda da öğretilir.

Deswegen ist es mir wichtig, gleich festzuhalten, That's why it's important to me to hold on right away Bu yüzden hemen tutunmam benim için önemli.

der Eindruck, dass seit Jahrtausenden eine chinesische Kultur existiert, the impression that a Chinese culture has existed for millennia, Çin kültürünün binlerce yıldır var olduğu izlenimi,

die sich mehr oder weniger, mindestens seit 2.000 Jahren, which have been more or less, at least for 2,000 years, aşağı yukarı, en az 2000 yıldır,

unverändert gehalten hat, der ist falsch. has kept unchanged, that's wrong. değişmedi, bu yanlış.

Die chinesische Kultur ist aus vielen Einflüssen entstanden. Chinese culture has arisen from many influences. Çin kültürü birçok etkiden doğdu.

Wenn man sie als eine einzige Kultur verstehen will, If you want to understand them as a single culture, Onları tek bir kültür olarak anlamak istiyorsanız,

fällt mir das Bild ein, dass es wie bei einem Libellenauge ist. the image occurs to me that it is like a dragonfly's eye. Akla gelen görüntü, bir yusufçuğun gözü gibi olmasıdır.

Es ist ein Auge, aber es besteht aus vielen Augen. It is one eye, but it is made up of many eyes. Tek gözdür ama birçok gözden oluşur.

Eine Kultur, ein Volk, tek kültür, tek insan

die sich beziehungsweise das sich aus vielen Kulturen zusammensetzt. which is composed of many cultures. ki birçok kültürden oluşur.

So etwa können wir uns dem nähern, This is how we can approach bu şekilde yaklaşabiliriz

was als chinesische Kultur und Geschichte dasteht. what stands as Chinese culture and history. Çin kültürü ve tarihi olarak öne çıkan şey.

Diese Geschichte wird vor allem im Nachhinein This story is mostly in hindsight Bu hikaye esas olarak geriye dönük

zu einer zusammenhängenden Geschichte zusammengesetzt. put together into a coherent story. tutarlı bir hikayede bir araya getirildi.

So, jetzt habe ich wirklich eine große Vorrede gehalten. So now I've really made a big preface. Şimdi gerçekten büyük bir önsöz yaptım.

Wir haben noch einiges vor in Sachen chinesischer Geschichte. We still have a lot to do in terms of Chinese history. Çin tarihi açısından daha yapacak çok işimiz var.

Legen wir also los. So let's get started. Öyleyse başlayalım.

Im 1. In the 1st 1.'de Jt. Jt. Jt. v. Chr. V. Chr. bilden sich im damaligen China are formed in what was then China o zamanlar Çin olan yerde kuruldu

größere gesellschaftliche Gebilde. larger social structures. Daha geniş sosyal yapılar.

Die klassischen Adelsherrschaften werden überwunden The classic aristocratic rule will be overcome Klasik aristokratik rejimler aşıldı

und auch dabei wird Zusammenarbeite wichtig. and collaboration is also important here. ve işbirliğinin önem kazandığı yer burasıdır.

Menschen kommen in zentrale Positionen People come into central positions İnsanlar merkezi pozisyonlara geliyor

und nicht etwa, weil sie Sohn von XY sind, and not because they are the son of XY, ve XY'nin oğulları oldukları için değil,

sondern weil sie Fähigkeiten erlernt haben, but because they have learned skills ama becerileri öğrendikleri için

die für die Gemeinschaft wichtig sind. that are important to the community. toplum için önemli olan şeyler.

Mit dem Jahr 221 v. Chr. With the year 221 BC Chr. MÖ 221 yılı ile Chr. ist dır-dir

eine entscheidende Etappe dieses Prozesses abgeschlossen. Completed a crucial stage in this process. bu süreçte çok önemli bir aşama tamamlandı.

Die Zeit, in der verschiedene chinesische Reiche The time when different Chinese empires Çeşitli Çin imparatorluklarının dönemi

Kämpfe untereinander und gegen nicht chinesische Nachbarn führen, Fight among themselves and against non-Chinese neighbors, kendi aralarında ve Çinli olmayan komşulara karşı savaşmak,

wird beendet durch die Gründung des Qin-Reiches. comes to an end with the establishment of the Qin Empire. Qin İmparatorluğu'nun kurulmasıyla sona erer.

Qin Shihuangdi heißt der erste Kaiser von China. Qin Shihuangdi is the name of the first emperor of China. Qin Shihuangdi, Çin'in ilk imparatorunun adıdır.

Sein Name bedeutet "Erster erhabener Gottkaiser von Qin". His name means "first exalted god-emperor of Qin". Onun adı "Qin'in İlk Yüce Tanrı İmparatoru" anlamına gelir.

Er regiert zu der Zeit, He rules at the time O zaman hüküm sürüyor

als in Europa Hannibal mit seinen Elefanten über die Alpen klettert, when in Europe Hannibal climbs over the Alps with his elephants, Avrupa'da Hannibal filleriyle Alpleri aştığında,

um die Römer anzugreifen. to attack the Romans. Romalılara saldırmak için.

Er legt viele Grundlagen, die das chinesische Kaiserreich auszeichnen. He lays many foundations that characterize the Chinese Empire. Çin İmparatorluğu'nu karakterize eden birçok temel atıyor.

Ihr müsst euch vorstellen, China ist ein Land der Superlative, You have to imagine, China is a country of superlatives, Hayal etmelisiniz, Çin bir üstünlükler ülkesidir,

auch damals schon. even then. o zaman bile.

Im Norden riesige Steppen, im Süden Monsun. In the north huge steppes, in the south monsoon. Kuzeyde büyük bozkırlar, güneyde musonlar.

Im Osten ein gemäßigt feuchtes Meeresklima. In the east a moderately humid marine climate. Doğuda orta derecede nemli bir deniz iklimi.

Im Westen Wüste und dazu noch das Hochland von Tibet, In the west desert and in addition the highlands of Tibet, Batı çölünde ve Tibet'in dağlık bölgelerinde,

das Dach der Welt. the roof of the world. dünyanın çatısı.

Um das zu organisieren, steht der Kaiser vor einigen Herausforderungen. In order to organize this, the emperor faces a number of challenges. Bunu organize etmek için imparator bir dizi zorlukla karşılaşır.

Er muss den Handel zwischen Nord und Süd organisieren. It must organize trade between the North and the South. Kuzey ve Güney arasındaki ticareti organize etmelidir.

Dazu benötigt man einheitliche Maße, For this you need uniform dimensions, Bunun için tek tip boyutlara ihtiyacınız var,

gleiche Schrift, eine Währung. same font, one currency. aynı komut dosyası, tek para birimi.

Die Beamten werden in Schulen ausgebildet. The officials are trained in schools. Memurlar okullarda eğitiliyor.

Sie achten auf Rituale und Traditionen. They pay attention to rituals and traditions. Ritüel ve geleneklere dikkat ederler.

Sie leben im Einklang mit der Ordnung, mit der zentralen Harmonie. They live in harmony with the order, with the central harmony. Düzene, merkezi uyuma uygun yaşarlar.

Der Kaiser beherrscht alles, was der Himmel bedeckt, The emperor rules everything that the sky covers, İmparator, gökyüzünün kapladığı her şeye hükmeder,

was die Erde bedeckt, wo Sonne und Mond scheinen. what covers the earth, where the sun and moon shine. dünyayı ne kaplar, güneş ve ayın parladığı yer.

Er ortet die Welt im Inneren wie im Äußeren. He locates the world inside as well as outside. Dünyayı hem içeride hem de dışarıda bulur.

Die Idee vom chinesischen Reich The idea of the Chinese Empire Çin imparatorluğu fikri

stellt eine Art chinesische Identität her. creates a kind of Chinese identity. bir tür Çin kimliği yaratır.

In diesem Reich finden ständig Veränderungen statt, There is constant change in this realm Bu alemde sürekli değişimler yaşanıyor,

eine Ordnung wird aufgebaut, Verwaltungsabläufe, Handelswege, an order is established, administrative processes, trade routes, bir düzenin kurulduğu, idari süreçlerin, ticaret yollarının,

innere Fehlentwicklung wie Korruption internal undesirable development like corruption yolsuzluk gibi içsel sapmalar

oder äußere Bedrohungen zerstören diese Ordnung. or external threats destroy this order. veya dış tehditler bu düzeni bozar.

Dann besinnen sich neue Kräfte auf die gute alte Zeit Then new strengths will reflect on the good old days Sonra yeni güçler eski güzel günleri yansıtır

und versuchen, wieder die Ordnung herzustellen. and try to restore order. ve düzeni geri yüklemeye çalışın.

Familiäre Beziehungen oder Clanstrukturen werden abgelöst Family relationships or clan structures are being replaced Aile ilişkileri veya klan yapıları değiştirilir

von einer bürokratischen Ordnung, die zerfällt. of a bureaucratic order that is falling apart. çökmekte olan bürokratik bir düzen tarafından.

Das Reich ist dann nur noch durch brutale Macht zusammenzuhalten. The empire can then only be held together by brutal force. İmparatorluk ancak kaba kuvvetle bir arada tutulabilir.

Immer wieder kommt es zu Aufständen gegen die brutale Herrschaft. Again and again there are revolts against the brutal rule. Acımasız yönetime karşı tekrar tekrar başkaldırılar oluyor.

Aber schlussendlich gibt es eine Klammer, But in the end there is a bracket Ama sonunda bir parantez var

die das Reich überleben lässt: that lets the empire survive: bu imparatorluğun hayatta kalmasını sağlar:

die Institution des Kaisers. the institution of the emperor. imparatorun kurumu.

Das heißt nicht, das China ab sofort ein einheitliches Kaiserreich ist, That doesn't mean that China is now a unified empire, Bu, Çin'in artık birleşik bir imparatorluk olduğu anlamına gelmez,

im Gegenteil, gut die Hälfte seiner fast 2.000 jährigen Existenz, on the contrary, a good half of its almost 2,000 year existence, tam tersine, neredeyse 2000 yıllık varlığının büyük bir yarısı,

ist das chinesische Kaiserreich is the Chinese Empire Çin İmparatorluğu

in verschieden Herrschaftsgebiete zersplittert. splintered into different domains. farklı hakimiyetlere bölünmüştür.

Aber der Kaiser hat das Mandat des Himmels zur Herrschaft. But the emperor has the mandate of heaven to rule. Ancak imparator, cennetin yönetme yetkisine sahiptir.

Wer zu ihm gehört, gehört zum Reich, He who belongs to him belongs to the kingdom, Kim ona aitse krallığa da aittir,

zur - aus ihrer Sicht - zivilisierten Welt. to - from their point of view - a civilized world. - onların bakış açısından - medeni dünyaya.

Mit diesem Selbstverständnis treten die Kaiser an. This is how the emperors came into their own. İmparatorlar bu öz imajla ortaya çıkıyor.

Selbst wenn fremde Mächte für eine Zeit lang die Macht in China erobern, Even if foreign powers take power in China for a while, Yabancı güçler Çin'de bir süreliğine iktidarı ele geçirse bile,

versuchen sie, diesem chinesischem Selbstbild gerecht zu werden. try to live up to this Chinese self-image. Bu Çinli öz imajına göre yaşamaya çalışın.

Nicht die Eroberer verändern das Reich, It is not the conquerors who change the empire, İmparatorluğu değiştiren fatihler değil,

sondern das Reich verändert die Eroberer. but the empire changes the conquerors. ama imparatorluk fatihleri değiştirir.

Der erste Kaiser erobert das Reich dank seiner modernen Armee The first emperor conquers the empire thanks to his modern army İlk imparator, modern ordusu sayesinde imparatorluğu fetheder.

aus allen Ecken zusammen. from every corner. her köşeden bir arada.

Diese Armee kann man heute noch besichtigen. This army can still be visited today. Bu ordu bugün hala ziyaret edilebilir.

Die wurde nachgebaut, um ihn im Leben nach dem Tode zu bewachen, It was recreated to guard him in the afterlife, Öbür dünyada onu korumak için yeniden inşa edildi,

die Terrakotta-Armee. the Terracotta Army. pişmiş toprak ordusu.

Die erste kaiserliche Familie kann sich nicht lange an der Macht halten. The first imperial family cannot hold on to power for long. İlk imparatorluk ailesi uzun süre iktidarda kalamaz.

Ihr folgt die Han-Dynastie. It is followed by the Han Dynasty. Bunu Han hanedanı takip eder.

Mit ihr verbinden sich zwei Dinge, die natürlich schon länger bestehen, It is connected to two things that of course have existed for a long time, Elbette uzun süredir var olan iki şeyi birleştiriyor,

die aber unter den Han weiter ausgebaut werden. but which are further expanded under the Han. ancak bu, Han döneminde daha da genişletildi.

Zum einen ist das die Seidenstraße, eine Handelsroute zum Mittelmeer. First, there is the Silk Road, a trade route to the Mediterranean. Birincisi, Akdeniz'e giden bir ticaret yolu olan İpek Yolu.

Unter den Han erweitert sich das Reich stark. The empire expanded greatly under the Han. Han döneminde imparatorluk büyük ölçüde genişledi.

Gebiete im Süden, aber vor allem im Norden und Westen werden erobert. Areas in the south, but especially in the north and west, are conquered. Güneydeki, ama özellikle kuzey ve batıdaki topraklar fethedilir.

Damit kontrolliert der Kaiser jetzt längere Strecken der Seidenstraße. The emperor now controls longer stretches of the Silk Road. İmparator artık İpek Yolu'nun daha uzun bölümlerini kontrol ediyor.

Die Wirtschaft Chinas nimmt damit einen gewaltigen Aufschwung. The economy of China is taking a huge boom. Çin ekonomisi bu nedenle muazzam bir yükseliş yaşıyor.

Es werden auch schon Produkte in Serie hergestellt. Products are already being mass-produced. Ürünler zaten seri olarak üretiliyor.

Oft in hoher Qualität - "Made in China". Often in high quality - "Made in China". Genellikle yüksek kalitede - "Çin Malı".

China ist also schon früh eine Handelsmacht, So China was a trading power early on, Yani Çin erken dönemlerde bir ticaret gücü oldu,

die für damalige Verhältnisse modern und effektiv wirtschaftet. which for the time was modern and effective. çağın standartlarına göre modern ve etkin bir şekilde faaliyet göstermektedir.

Zum anderen geht es um die Große Mauer. On the other hand, it's about the Great Wall. Diğeri ise Çin Seddi.

Schon seit Jahrhunderten haben sich die chinesischen Reiche The Chinese empires have been around for centuries Çin imparatorlukları yüzyıllardır var olmuştur.

gegeneinander und gegen die Steppenvölker im Norden against each other and against the steppe peoples in the north birbirlerine ve kuzeydeki bozkır halklarına karşı

mit Mauern verteidigt. defended with walls. duvarlarla savundu.

In der Han-Zeit wird diese Verteidigungslinie In the Han period this became a line of defense Han Hanedanlığında bu savunma hattı

nun zu einer zusammengefügt, ausgebaut und weiter befestigt. now joined into one, expanded and further fastened. şimdi bir araya getirildi, genişletildi ve daha da sabitlendi.

An der Chinesischen Mauer wird unglaublich lang gebaut. The Great Wall of China is being built incredibly long. Çin Seddi inanılmaz uzun inşa ediliyor.

Im Prinzip Jahrhunderte lang, sie wird nie so richtig fertig. For centuries in principle, it never really gets finished. Temelde yüzyıllar boyunca, asla gerçekten bitmez.

Wie der Berliner Flughafen, Riesengag, ich weiß. Like the Berlin airport, huge gag, I know. Berlin Havaalanı gibi, büyük hile, biliyorum.

Aber diese Mauer sichert auch die Seidenstraße. Ama bu duvar aynı zamanda İpek Yolu'nun da güvenliğini sağlıyor.

In den Jahrhunderten bis zum Jahr 1000 oder auch zum Jahr zehn, In the centuries up to the year 1000 or even the year ten, 1000 yılına hatta onuncu yıla kadar olan yüzyıllarda,

wechseln sich verschiedene Dynastien und Herrschaften ab. alternate different dynasties and dominions. farklı hanedanlar ve hükümdarlar değişiyor.

Ich sag's mal flapsig: Da geht's ganz schön rund. I'll say it flippantly: It's a real whirlwind. Küstahça söyleyeceğim: Orada gerçekten iyi gidiyor.

In China breitet sich damals der Buddhismus aus. Buddhism was spreading in China at that time. O zamanlar Budizm Çin'de yayılıyordu.

Der Buddhismus orientiert sich aber sozusagen aus der Welt heraus. Buddhism, however, orients itself out of the world, so to speak. Ama Budizm, tabiri caizse, dünyanın dışına yönelir.

Leben, so die Lehre, bedeutet leiden. Life, according to the teaching, means suffering. Öğretiye göre hayat, acı çekmek demektir.

Grund für das Leiden ist das Begehren. The reason for suffering is desire. Acı çekmenin nedeni arzudur.

Also muss man dem Begehren entsagen, begierdelos werden. So you have to renounce desire, become desireless. O halde kişi arzudan vazgeçmeli, arzulu olmalıdır.

So entgeht man auch dem ewigen Kreis- lauf von Geburt und Wiedergeburt, Bu şekilde doğum ve yeniden doğuşun sonsuz döngüsünden de kurtulmuş olursunuz.

auch das ein Teil dieser Leere. o boşluğun bir parçası da.

Die Herrscher in den verschiedenen chinesischen Reichen The rulers in the various Chinese empires Çeşitli Çin İmparatorluklarındaki Hükümdarlar

fördern den Buddhismus. promote Buddhism. Budizm'i teşvik edin.

Dabei setzt sich der Kaiser an die Spitze der Erleuchteten. In the process, the emperor places himself at the head of the enlightened. Aydınların başında imparator oturur.

Die Zusammenhänge sind ziemlich kompliziert, The connections are quite complicated, Bağlantılar oldukça karmaşık

deshalb gehen wir da erst mal nicht so genau drauf ein. so we won't go into it in detail for the time being. bu yüzden çok fazla detaya girmeyeceğiz.

Aber wichtig ist: Aus den verschiedenen Herrschaften But the important thing is: from the various dominions Ama önemli olan şu: Farklı ustalardan.

erheben sich immer wieder Dynastien, die es schaffen, das Reich zu einen. dynasties rise again and again, which manage to unify the empire. imparatorluğu birleştirmeyi başaran hanedanlar tekrar tekrar yükselir.

Um das Jahr 1000 herum, erlebt China eine Blüte der Wissenschaft, 1000 yılı civarında, Çin bilimde bir çiçek açtı,

der Kultur und der Wirtschaft. kültür ve ekonomi.

Auch die Eroberung durch die Mongolen unter Kublai Khan, Also the conquest by the Mongols under Kublai Khan, Ayrıca Kubilay Han'ın Moğollar tarafından fethi,

die fast 90 Jahre lang ihre eigene chinesische Dynastie errichten, building their own Chinese dynasty for almost 90 years, yaklaşık 90 yıldır kendi Çin hanedanını kuran,

ändert daran nichts, does not change anything, hiçbir şeyi değiştirmez

die Mongolen übernehmen mehr oder weniger den Staatsapparat. the Mongols more or less take over the state apparatus. Moğollar az çok devlet aygıtını ele geçiriyor.

Als die Bevölkerung im Jahr 1363 die Fremdherrschaft vertreibt, When in 1363 the population expelled the foreign rule, 1363'te halk yabancı egemenliğini sürdüğünde,

entsteht das Ming-Reich. the Ming Empire comes into being. Ming imparatorluğu ortaya çıkıyor.

Ihr kennt sicher die berühmten Ming-Vasen. You surely know the famous Ming vases. Muhtemelen ünlü Ming vazolarını biliyorsunuzdur.

Zu Beginn der Ming-Dynastie, Anfang des 15. At the beginning of the Ming Dynasty, in the early 15th century. Ming Hanedanlığının başında, 15. yüzyılın başlarında Jahrhunderts, Century, yüzyıl,

ist China die fortschrittlichste Macht der Welt. China is the most advanced power in the world. Çin dünyanın en gelişmiş gücü.

Man dehnt seinen Einfluss aus, auch auf See. You extend your influence, even at sea. Deniz de dahil olmak üzere etkinizi genişletiyorsunuz.

Und Admiral Zheng He fahren ganze Flotten von Dschunken, also Schiffe, And Admiral Zheng He drive whole fleets of junks, ships, Ve Amiral Zheng He, tüm hurda filolarını, yani gemileri kullanıyor

zu Entdeckungsreisen aus. to voyages of discovery. keşif yolculuklarına.

Die Bevölkerung verdoppelt sich von 60 auf 120 Millionen Menschen. The population doubles from 60 to 120 million people. Nüfus 60 milyondan 120 milyona iki katına çıktı.

Der Handel blüht. Trade is flourishing. Ticaret gelişiyor.

China ist ein wichtiger Teil des Welthandels. China is an important part of world trade. Çin, dünya ticaretinin önemli bir parçasıdır.

In Peking lassen die Kaiser ihren Herrschaftssitz, In Beijing, the emperors leave their seat of power, Pekin'de imparatorlar iktidar koltuklarını terk ediyor,

die Verbotene Stadt errichten. build the Forbidden City. yasak şehri inşa et.

Aber in der fast 300-jährigen Ming-Epoche But in the nearly 300-year Ming era. Ancak neredeyse 300 yıllık Ming çağında

werden natürlich auch Probleme deutlich sichtbar. naturally, problems also become clearly visible. Tabii ki, sorunlar da açıkça görünür hale gelir.

Vor allem schwächen Machtkämpfe in der Regierung die Kaiserherrschaft. Above all, power struggles in the government weaken imperial rule. Her şeyden önce, hükümet içindeki güç mücadeleleri emperyal yönetimi zayıflatır.

Rebellionen greifen um sich. Rebellions are spreading. İsyanlar kol geziyor.

Das ermöglicht den Mandschu eine Dynastie zu errichten, This enables the Manchus to establish a dynasty, Bu, Mançu'nun bir hanedan kurmasını sağlar.

die von 1644 bis 1911, dem Vorabend des Ersten Weltkriegs, that from 1644 to 1911, the eve of the First World War, 1644'ten 1911'e, Birinci Dünya Savaşı'nın arifesi,

an der Macht bleibt. remains in power. iktidarda kalır.

Bis zum Jahr 1800 erlebt China einen weiteren Aufstieg Until the year 1800, China experiences a further rise 1800 yılına gelindiğinde Çin başka bir yükseliş yaşadı.

und wird so mächtig wie nie zuvor. and becomes more powerful than ever before. ve her zamankinden daha güçlü hale gelir.

Tibet wird ein chinesischen Protektorat. Tibet becomes a Chinese protectorate. Tibet, Çin himayesine girer.

350 Millionen Menschen leben in dem Riesenreich, 350 million people live in the giant empire, Dev imparatorlukta 350 milyon insan yaşıyor

viele Völker und Religionen. many peoples and religions. birçok halk ve din.

Die Menschen in den urbaneren Zonen im Osten und Süden The people in the more urban zones in the east and south Doğu ve güneydeki daha kentsel bölgelerdeki insanlar

geht es allgemein gut. is generally doing well. genellikle iyidir.

Die Lebenserwartung steigt, Peking ist die größte Stadt der Welt. Life expectancy is increasing, Beijing is the largest city in the world. Ortalama yaşam süresi artıyor, Pekin dünyanın en büyük şehri.

Aber plötzlich kommt im 19. But suddenly comes the 19th century. Ama aniden 19. Jahrhundert der Abstieg. Century the descent. asırlık iniş.

Zum einen gibt es erschwerte Strukturen im Staat. On the one hand, there are aggravated structures in the state. Bir yanda devlette zor yapılanmalar var.

Die Korruption schwächt die Verwaltung. Corruption weakens the administration. Yolsuzluk yönetimi zayıflatır.

Unterworfene und unterdrückte Völker erheben sich. Subjugated and oppressed peoples rise up. Ezilen ve ezilen halklar ayağa kalkar.

In den ländlichen Regionen rebellieren Bauern, Kırsal bölgelerde köylüler ayaklanıyor,

die mit ihrer Sozialsituation unzufrieden sind. sosyal durumundan memnun olmayanlar.

Der Taiping-Aufstand beispielsweise dauert von 1851 bis 1864. Örneğin, Taiping İsyanı 1851'den 1864'e kadar sürdü.

Also 13 Jahre. Yani 13 yıl.

Er betrifft das am dichtesten besiedelte Gebiet Chinas It affects the most densely populated area in China Çin'in en yoğun nüfuslu bölgesini etkiliyor

vor dem Mündungsgebiet des Yangtze. before the mouth of the Yangtze River. Yangtze halicinin önünde.

Hier erheben sich Minderheiten in einer religiös-politischen Bewegung. Here, minorities rise up in a religious-political movement. Burada azınlıklar dini-politik bir hareket içinde yükseliyor.

Sie begründen das unter anderem damit, Bunu haklı çıkarıyorlar, diğer şeylerin yanı sıra,

dass auf dem Kaiserthron keineswegs ein Chinese säße, that by no means a Chinese would sit on the imperial throne, imparatorluk tahtında hiçbir şekilde bir Çinlinin oturmadığını,

sondern ein Barbar aus dem Norden. but a barbarian from the north. ama kuzeyden bir barbar.

In diesem Bürgerkrieg kommen über 20 Millionen Menschen um. Bu iç savaşta 20 milyondan fazla insan ölüyor.

Und er ist damals, wie gesagt, nicht der einzige innere Konflikt. And he is then, as I said, not the only internal conflict. Ve dediğim gibi, o zamanki tek iç çatışma bu değildi.

China beginnt seinen technologischen Vorsprung Çin teknolojik liderliğe başlıyor

und seine wirtschaftliche Dynamik, and its economic dynamism, ve ekonomik dinamizmi,

die es vor den europäischen Mächten behauptet hat zu verlieren. it has claimed before the European powers to lose. Avrupalı güçler karşısında kaybettiğini iddia etti.

Früher war die handwerkliche Serienproduktion etwas Einzigartiges. Manuel seri üretim eskiden benzersiz bir şeydi.

Jetzt ist sie ein alter Hut, die Europäer produzieren mehr und besser. Artık eski şapka, Avrupalılar daha çok ve daha iyi üretiyorlar.

Der bisherige wirtschaftliche Erfolg bremst nahezu die Entwicklung. The economic success to date is almost putting the brakes on development. Önceki ekonomik başarı, kalkınmayı neredeyse yavaşlatıyor.

Scheint jetzt mal paradox, aber scheint ja alles gut zu laufen, Seems paradoxical now, but everything seems to be going well, Şimdi paradoksal görünüyor, ama her şey yolunda gidiyor gibi görünüyor,

dass Reformen und Veränderungen offenbar nicht nötig sind. that reforms and changes are apparently not necessary. reformların ve değişikliklerin görünüşte gerekli olmadığı.

Die Industrialisierung hängt ja immer stark Industrialization is always strongly dependent Sanayileşme her zaman güçlü bir şekilde bağlıdır

mit dem Bau von Eisenbahnstrecken zusammen. related to the construction of railroad lines. demiryolu hatlarının inşası ile.

China hat mit den vielen Wasserstraßen und Kanälen China has with the many waterways and canals Çin'in birçok su yolu ve kanalı var

die seit Jahrhunderten genutzt werden, bereits ein Verkehrssystem. used for centuries, already a transport system. yüzyıllardır kullanılan bir ulaşım sistemi zaten var.

Es braucht also scheinbar keine Eisenbahn. So apparently it doesn't need a railroad. Görünüşe göre demiryoluna gerek yok.

Und hier sehen wir das Problem ganz deutlich. And here we see the problem quite clearly. Ve burada sorunu çok net bir şekilde görüyoruz.

Dieses Verkehrssystem ist wirklich gut, Bu trafik sistemi gerçekten iyi,

aber im Vergleich mit einem Eisenbahnnetz wie in Deutschland but compared with a rail network like the one in Germany ancak Almanya'daki gibi bir demiryolu ağına kıyasla

oder in England zu dieser Zeit, ist es sehr viel weniger leistungsstark. or in England at that time, it is much less powerful. veya o zamanlar İngiltere'de çok daha az güçlü.

Das alles findet vor dem Hintergrund All this takes place against the background Bütün bunlar arka planda gerçekleşir

eines starken Bevölkerungswachstums statt. güçlü bir nüfus artışı.

Die Folge ist: Die Menschen werden ärmer, weil sie keine Arbeit finden. The result is that people become poorer because they cannot find work. Sonuç olarak, insanlar iş bulamadıkları için daha da fakirleşiyorlar.

Die Industrialisierung findet in Europa und den USA statt. Industrialization takes place in Europe and the USA. Sanayileşme Avrupa ve ABD'de gerçekleşir.

Dass die Wirtschaft schwächelt liegt auch am Abfluss von Silber. The fact that the economy is weakening is also due to the outflow of silver. Ekonominin zayıflaması da gümüş çıkışından kaynaklanıyor.

Mit Silber bezahlen die Europäer die chinesischen Waren. Europeans pay for Chinese goods with silver. Avrupalılar Çin mallarını gümüşle ödüyorlar.

Vielleicht die Hälfte des Silbers, Maybe half of the silver, Belki gümüşün yarısı

was die Europäer aus Nord- und noch mehr aus Südamerika herausschaffen, Avrupalılar Kuzey Amerika'dan ve hatta Güney Amerika'dan daha fazlasını alıyor,

landet in China. Çin'de topraklar.

Als die Briten den Opiumhandel fördern, İngilizler afyon ticaretini teşvik ettiğinde,

fließt dieses Silber wieder aus China heraus. this silver flows out of China again. bu gümüş yine Çin'den dışarı akıyor.

China verbietet den Opiumhandel, das ist eine logische Handlung. Çin afyon ticaretini yasaklıyor, mantıklı bir hareket.

Denn schon seit Jahrhunderten versucht China, Because for centuries China has been trying, Çünkü yüzyıllardır Çin deniyor

seinen Markt gegenüber Einfuhren aus anderen Ländern abzuschotten. foreclose its market to imports from other countries. pazarını diğer ülkelerden yapılan ithalata kapatmaktır.

Mehr Informationen dazu findet ihr, wenn ihr auf das "i" klickt. For more information, click on the "i". Bununla ilgili daha fazla bilgiyi "i" üzerine tıklayarak bulabilirsiniz.

Da habt ihr ein Video dazu. There you have a video about it. Bununla ilgili bir videonuz var.

China schadet der Opiumhandel wirtschaftlich enorm. The opium trade hurts China enormously economically. Afyon ticareti Çin'e çok büyük ekonomik zarar veriyor.

Und natürlich auch gesellschaftlich. And, of course, socially. Ve tabii ki sosyal olarak da.

Denn wenn mehr als 20 Millionen Menschen Because when more than 20 million people Çünkü 20 milyondan fazla insan

von so einer Droge abhängig sind, hat das Folgen. are addicted to such a drug, there are consequences. Böyle bir ilaca bağımlı olmanın sonuçları vardır.

Die Europäer, allen voran die Briten, Avrupalılar, özellikle İngilizler,

setzen mit dem modernen Militär durch, prevail with the modern military, modern orduya hakim olmak,

dass China für den Opiumhandel geöffnet bleibt Çin'in afyon ticaretine açık kalması

und weitere wirtschaftliche Öffnungen hinnehmen muss. and must accept further economic openings. ve daha fazla ekonomik açılımı kabul etmek zorundadır.

Es ist ein Schock für die gesamte Gesellschaft, It is a shock for the whole society, Bir bütün olarak toplum için bir şok

dass sich die westlichen Staaten als derart überlegen erweisen. that the Western states prove to be so superior. batılı devletlerin çok üstün olduklarını kanıtlıyor.

Das Kaiserreich hat den modernen Waffen nichts entgegenzusetzen. The empire has nothing to oppose the modern weapons. İmparatorluğun modern silahlara karşı koyacak hiçbir şeyi yok.

Nach und nach übernehmen im 19. Gradually take over in the 19th century. 19'unda kademeli olarak devralın Jahrhundert yüzyıl

die Kolonialreiche die Kontrolle the colonial empires control sömürge imparatorlukları kontrol altında

über verschiedene Häfen und Zonen in China. Çin'deki farklı limanlarda ve bölgelerde.

Damit alles legal abläuft, werden Verträge abgeschlossen, So that everything runs legally, contracts are concluded, Böylece her şey yasal olarak yürür, sözleşmeler yapılır,

die sogenannten "ungleichen Verträge", sözde "eşit olmayan sözleşmeler",

denn sie werden China aufgezwungen Çin'e zorlandıkları için

und sind nur für die imperialistischen Mächte vorteilhaft. ve sadece emperyalist güçlerin işine yarar.

Die Folgen sind dramatisch. The consequences are dramatic. Sonuçlar dramatik.

Bisher mussten die chinesischen Waren Until now, the Chinese goods had to Daha önce, Çin malları vardı

nicht mit den industriell hergestellten not with the industrially produced endüstriyel olarak üretilenlerle değil

und deshalb billigeren Produkten, aus Europa und den USA konkurrieren. and therefore cheaper products, from Europe and the USA. dolayısıyla Avrupa ve ABD'den daha ucuz ürünler rekabet etmektedir.

Jetzt überschwemmen die Europäer mit ihren Produkten Şimdi Avrupalılar ürünleriyle dolup taşıyor

den chinesischen Markt. Çin pazarı.

Als die Industrialisierung zuerst weltweit, When industrialization first worldwide, Sanayileşme dünya çapında ilk kez

dann erst in China einsetzt, kann China davon nicht profitieren. then only sets in in China, China cannot benefit from it. ancak o zaman Çin'de başlar, Çin bundan faydalanamaz.

Um Eisenbahnen zu bauen und Fabriken zu errichten, braucht man Geld. To build railroads and establish factories, you need money. Demiryolları inşa etmek ve fabrikalar inşa etmek için paraya ihtiyacınız var.

Geld, dass im ausgeplünderten China nicht vorhanden ist. Money that is not available in plundered China. Yağmalanan Çin'de olmayan para.

Also holt man sich Geld aus dem Ausland. So you get money from abroad. Yani yurt dışından para alıyorsunuz.

Und die Ausländer sichern sich den Zugriff auf die Rohstoffe. And the foreigners secure access to the raw materials. Ve yabancılar hammaddelere erişimi güvence altına alıyor.

Ausländische Mächte übernehmen sogar die Zollbehörde. Foreign powers are even taking over customs. Gümrük idaresini bile yabancı güçler devralıyor.

Dadurch kann China nicht mehr kontrollieren, Sonuç olarak, Çin artık kontrol edemez

was zu welchem Preis auf seinen Markt kommen darf. what may enter its market and at what price. piyasaya ne fiyata gelebilir.

Im Chinesisch-Japanischen Krieg besiegt Çin-Japon Savaşı'nda mağlup oldu

das früher einmal nachrangige, the once subordinate, eskiden alt

aber mittlerweile modern reformierte Japan, ama bu arada modern reform Japonya,

das mächtige China. the mighty China. güçlü Çin.

Über die Geschichte Japans, vor allem im Zweiten Weltkrieg, About the history of Japan, especially in World War II, Japonya'nın tarihi hakkında, özellikle İkinci Dünya Savaşı'nda,

gibt's übrigens auch ein Video hier auf dem Kanal, Bu arada kanalda videosu da var,

findet ihr oben auf dem "i". "i" nin üstünde bulunabilir.

Korea wird von China unabhängig. Kore, Çin'den bağımsız hale gelir.

Diese Niederlage wiegt nochmals schwerer, This defeat weighs even more heavily, Bu yenilgi daha da ağır

als beispielsweise die gegen die Franzosen, than those against the French, for example, örneğin, Fransızlara karşı,

die relativ kurz zuvor Indochina der chinesischen Kontrolle entreißen. who relatively recently wrested Indochina from Chinese control. Nispeten yakın zamanda Çinhindi'ni Çin kontrolünden alan kişi.

Oder als gegen die Russen, die China Gebiete im Norden wegnehmen. Or as against the Russians taking territory from China in the north. Ya da Rusların Çin'den kuzeydeki toprakları almasına karşı.

Aufstände gegen die fremden Herren Revolts against the foreign masters Yabancı ustalara karşı ayaklanmalar

werden von denen brutal niedergeschlagen. are brutally beaten down by them. tarafından acımasızca dövülürler.

Auch deutsche Soldaten werden in China aktiv. Alman askerleri de Çin'de aktif hale geliyor.

Dazu findet ihr, ja, ihr habt es schon erraten, For this you will find, yes, you guessed it, Bulacaksın, evet, tahmin ettin,

wenn ihr auf das "i" klickt. when you click on the "i". "i"ye tıkladığınızda

China wird faktisch Stück für Stück kolonisiert. Aslında Çin yavaş yavaş sömürgeleştiriliyor.

Zwar wird das Land nicht aufgeteilt, aber die regierende Dynastie Ülke bölünmedi ama iktidardaki hanedan bölündü.

hat trotzdem riesige Legitimationsprobleme. nevertheless has huge legitimacy problems. hala büyük meşruiyet sorunları var.

Und ja, muss man sagen, ist auch irgendwie verständlich. Ve evet, söylemeliyim ki, bu biraz anlaşılır.

Eine Regierung, bir hükümet

die das Land nicht vor ausländischen Mächten schützen kann, ülkeyi dış güçlerden koruyamayan,

die hat das Recht verwirkt, weiter zu regieren. yönetmeye devam etme hakkını kaybetti.

Unter dem Motto "China ist das China der Chinesen" "Çin, Çinlilerin Çin'idir" sloganıyla

erhebt sich eine Revolution, die die Mandschu-Herrscher vertreiben will, a revolution rises that wants to oust the Manchu rulers, Mançu yöneticilerini kovmak isteyen bir devrim var,

eine Republik errichten, also die Demokratie einführen establish a republic, i.e. introduce democracy bir cumhuriyet kurmak, yani demokrasiyi getirmek

und den Grundbesitz neu verteilen will. ve mülkü yeniden dağıtmak istiyor.

Am 1. 1'inde Januar 1912 legt Sun Yat-sen den Eid January 1912 Sun Yat-sen takes the oath of office. Ocak 1912 Sun Yat-sen yemin eder

als provisorischer Präsident Chinas ab. Çin'in geçici başkanı olarak.

Das Kaiserreich ist Geschichte. İmparatorluk tarihtir.

Aber die neue Republik ist denkbar instabil. Ancak yeni cumhuriyet son derece istikrarsız.

Im Land kämpfen verschiedene Gruppen um die Herrschaft. Çeşitli gruplar ülkede hakimiyet için mücadele ediyor.

Warlords erobern sich einzelne Ge- biete und kämpfen gegen die anderen Savaş ağaları bireysel bölgeleri fetheder ve diğerlerine karşı savaşır

in einem langen Bürgerkrieg. in a long civil war. uzun bir iç savaşta.

Aber das ist, wie es so schön heißt, eine andere Geschichte. Ama bu, söylendiği gibi, başka bir hikaye.

Die erklären wir euch dann in dem Video über Mao. Mao ile ilgili videoda bunları size açıklıyoruz.

Und jetzt ratet mal, wo ihr das findet. Ve şimdi onu nerede bulduğunuzu tahmin edin.

Ja, wisst ihr schon, guckt doch oben beim "i". Evet, bilirsiniz, yukarıdaki "i"ye bakın.

Ich hoffe, ihr verzeiht mir, dass dieses Video länger geworden ist, I hope you'll forgive me for making this video longer, Umarım bu videoyu daha uzun yaptığım için beni affedersiniz.

ich wollte euch nur eine Idee davon vermitteln, I just wanted to give you an idea of that, sadece fikir vermek istedim

was dieses Reich tatsächlich war what this empire actually was bu alem aslında neydi

und wie wir es historisch verstehen können. and how we can understand it historically. ve tarihsel olarak nasıl anlayabiliriz.

Es ist ein Konstrukt im Nachhinein, It's a construct after the fact, Geriye dönüp bakıldığında bir yapıdır

von Kaisern, die sich in eine Tradition stellen und darauf berufen. of emperors who place themselves in a tradition and refer to it. kendilerini bir geleneğe yerleştiren ve ona atıfta bulunan imparatorların.

Und es ist immer auch Realität, mal mehr, mal weniger stark. And it is always also reality, sometimes more, sometimes less. Ve her zaman gerçektir, bazen daha fazla, bazen daha az.

Das Ordnungsprinzip besteht im Kaiser und der Idee, The principle of order consists in the emperor and the idea, Düzen ilkesi imparatordan ve fikirden oluşur.

die Gebiete der Zivilisation unter seiner Herrschaft zu vereinen. unite the territories of civilization under his rule. uygarlık alanlarını kendi egemenliği altında birleştirmek.

Wir haben gesehen, dass das lange Abschnitte eben nicht gelingt. We have seen that the long sections just do not succeed. Uzun yolların başarıya ulaşmadığını gördük.

Ihr merkt auch, die Herausforderungen des alten Chinas You also notice, the challenges of ancient China Antik Çin'in zorluklarını da anlıyorsunuz

sind zum Teil auch die des aktuellen China. ayrıca kısmen mevcut Çin'inkilerdir.

Wie kann man die Vielfalt der Völker in einem Land abbilden? How can you represent the diversity of peoples in a country? Bir ülkedeki insanların çeşitliliğini nasıl tasvir edebilirsiniz?

Wie kann eine zentrale Macht, Bir merkezi güç nasıl

die Kontrolle über so ein riesen Reich behalten? keep control over such a huge empire? böylesine büyük bir imparatorluğun kontrolünü elinde tutmak mı?

Eine Sache ist heute ganz anders: China will sich nicht abschotten. One thing is very different today: China does not want to close itself off. Bugün çok farklı olan bir şey var: Çin kendini izole etmek istemiyor.

Das Land will eine Rolle in der Welt spielen und das tut es auch, The country wants to play a role in the world and it does, Ülke dünyada bir rol oynamak istiyor ve oynuyor,

vor allem wirtschaftspolitisch. özellikle ekonomi politikası.

Ich bin gespannt, welche Fragen und Meinungen ihr dazu habt. I am curious what questions and opinions you have on this. Sorularınızı ve görüşlerinizi merak ediyorum.

Schreibt sie gerne unten in die Kommentare. Bunları aşağıdaki yorumlara yazmaktan çekinmeyin.

Und wie gesagt, zu Mao findet ihr hier ein Video Ve dediğim gibi, burada Mao hakkında bir video bulabilirsiniz.

und direkt darunter ein Video von meinem Kanal, and directly below a video from my channel, ve kanalımdan bir videonun hemen altında,

das dreht sich auch um China, schaut da gerne mal rein. this also revolves around China, feel free to take a look. Bu aynı zamanda Çin ile ilgili, bir göz atmaktan çekinmeyin.

Danke dafür, danke fürs Zuschauen und fürs Durchhalten. Thanks for that, thanks for watching and thanks for hanging in there. Bunun için teşekkürler, izlediğiniz ve orada takıldığınız için teşekkürler.

Bis zum nächsten Mal. Until next time. Bir sonrakine kadar.