Kan je slecht zijn in talen?
Als vreemde woorden “het ene oor in en het andere uit gaan”, heb je op school waarschijnlijk een slechte ervaring gehad met het leren van talen.
Daarom heb je als volwassene minder zelfvertrouwen als het om talen gaat. Het is een feit dat sommige mensen gemakkelijker een vreemde taal leren dan andere, maar iedereen is in staat om een tweede taal onder de knie te krijgen.
In Europa kan meer dan 90 % van de bevolking uit Luxemburg, Letland, Nederland, Malta, Slovenië, Litouwen en Zweden een gesprek voeren in een tweede taal. Niet dat de mensen uit die landen een superieur gen hebben om een vreemde taal te leren; zij profiteren van een combinatie van omstandigheden en motivatie. In die landen leven ook miljoenen mensen die van nature geen “goede taalleerlingen” zijn, maar zij kunnen wel vlot converseren.
En dat is het belangrijkste doel van taalverwerving. Dat is goed nieuws voor jou, want als zij dat kunnen, kan jij het ook. Wat is een “slechte” taalleerling en wat kan je eraan doen?
Laat ons eerst even kijken naar enkele typische kenmerken van een goede taalleerling: Een goed geheugen.
De enige belangrijke biologische factor om een taal te leren als volwassene is het geheugen. Essentieel is dat je woorden of woordgroepen (chunks) die je geleerd hebt, kan onthouden en dat is niet voor iedereen even gemakkelijk. Een goed geheugen is een grote hulp, maar niet iedereen is gezegend met meer mentale terabytes dan Google. Voor hen bestaan er verschillende technieken… Een goede techniek Als je het moeilijk hebt om woorden of grammaticale structuren te onthouden, ben je niet alleen.
Eigenlijk maak je deel uit van de grote meerderheid taalleerlingen die herhaling nodig heeft om te kunnen onthouden. Verschillende leerlingen gebruiken verschillende technieken, maar sommige zaken zijn meestal consistent (meer daarover later). Vermogen om te luisteren
Er bestaan grote verschillen tussen de spreek- en schrijftaal.
Zelfs al volgt spelling de uitspraak, mensen spreken niet zoals ze schrijven. Bijvoorbeeld, tussenwoorden – hm, jakkes, hoor – worden bijna nooit neergeschreven alhoewel zij een belangrijk deel van de spreektaal zijn. Om taalritme en -gevoel te “krijgen”, moet je blootgesteld worden aan de taal en echt luisteren. Motivatie
Al het voorgaande is nutteloos zonder motivatie.
Why are people in Sweden and the Netherlands so good at languages… and in particular English? Swedish and Dutch are spoken little outside of Scandinavia and the Low Countries.
To communicate with people around the world, a second language is needed, and that language is usually English. They are helped greatly by local factors, including good language education from an early age and national preferences for subtitles over dubbing, all of which add to the motivation. But even without external factors, there is no shortage of motivations for learning a second language.
Motivatie kan variëren van het willen begrijpen van een film in een vreemde taal tot het Darwinistisch streven om Spaans of Portugees te kunnen spreken in je lokale salsaclub. Als je gemotiveerd bent, kan je je focussen op wat je leert. Een taal leren in een land waar ze gesproken wordt, bevordert je motivatie.
Is later beginnen een nadeel?
Critical Period Hypothesis (kritieke periode hypothese) is een controversiële linguïstische theorie die stelt dat het vermogen om talen te leren afneemt na de kindertijd. Controversieel omdat er onvoldoende bewijs voor is en er zijn genoeg volwassenen die vreemde talen geleerd hebben en bijna zo vlot zijn als native speakers. Onderzoek heeft wel aangetoond dat die volwassenen hun “vreemde” accenten niet kwijtraken terwijl jonge leerlingen dat wel kunnen.
Maar zelfs native speakers hebben hun eigen lokale accenten en een taal zonder accenten bestaat eigenlijk niet. Vroeger beginnen geeft je wel meer tijd om te oefenen en wat je als kind leert, vergeet je zelden.
Iemand die een taal leert op school en die vervolgens tien jaar niet gebruikt, zal toch een voordeel hebben als hij/zij later de taal terug oppikt. Op latere leeftijd starten met een taal heeft wel een nadeel, maar het is zeker geen excuus om “slecht te zijn in talen”.
Arnold Schwarzenegger arriveerde op 21-jarige leeftijd in Amerika met een minieme kennis van het Engels. Vandaag heeft hij nog altijd een sterk accent, maar dat belette hem niet om een grote Hollywood-ster te worden, en gouverneur van Californië. De juiste techniek vinden
Ben je “goed” in talen, of “slecht” of ergens tussenin?
Het belangrijkste is een goede leertechniek vinden. Die techniek hangt af van wie je bent en ook van je vroegere leerervaringen. Sommige mensen bijvoorbeeld zweren bij het memoriseren van spraakkunsttabellen en woordenschat.
In bepaalde landen moedigen de onderwijssystemen het van buiten leren aan. Studenten uit die landen kunnen er baat bij hebben als ze zich houden aan die vertrouwde methodes. Heel veel mensen denken echter dat ze slecht zijn in talen omwille van hun ervaringen met uit het hoofd leren. Goed gestructureerde klassen in een goede taalschool bieden de kans te leren van een expert en te oefenen met andere studenten die ongeveer hetzelfde niveau hebben als jij.
De klassen in een taalschool zijn niet hetzelfde als de klassen in een middelbare school. De groep is veel kleiner, de studenten zijn gemotiveerd (ze kozen zelf om de cursus te volgen) en de lesmethodes zijn up-to-date. Sommige leerlingen zweren bij one-to-one lessen.
Het voordeel is duidelijk: je krijgt de onverdeelde aandacht van de lesgever. De lessen vorderen op jouw tempo en men blijft bij het thema tot jij het begrijpt. Andere leerlingen kiezen eerder voor het sociale aspect van lessen in groep. De leerervaring moet aangenaam zijn: een taal leren moet plezierig en tegelijkertijd uitdagend zijn.
Belangrijk is ook dat je de taalmechanismen begrijpt: hoe woorden elkaar beïnvloeden en de betekenis ervan.
Met andere woorden, spraakkunst. Een goede lesgever vindt manieren om grammatica interessant te maken. Je vraagt je misschien af hoe grammatica interessant kan zijn? Als je spraakkunst niet als een doel op zich beschouwt, maar als een essentieel middel om te communiceren, wordt het al minder lastig. Tabellen memoriseren kan saai zijn, jezelf uitdrukken niet. Sleutelelementen van taalverwerving
Succesvolle taalleerlingen leren ook buiten het klaslokaal, en hier maakt de persoonlijke leermethode echt een verschil.
Studiemethodes zijn persoonlijk en de meeste mensen hebben er baat bij als ze af en toe een andere methode gebruiken. Verveling is de vijand van goed leren. Drie uiterst belangrijke elementen van een taalstudie zijn: relevantie, begrijpen en herhaling.
Wat je leert, moet relevant zijn voor jou.
Dan begrijp je het beter. We worden alle dagen bestookt met veel nutteloze informatie en we onthouden er weinig van; als je echt een taal wil leren, zal het leerproces veel gemakkelijker verlopen. Taalstudie door onderdompeling biedt de kans nieuwe en interessante zaken te leren via de nieuwe taal.
Het is belangrijk dat je alle behandelde taalelementen begrijpt.
Dat is vooral belangrijk voor grammatica, die toch de ruggengraat vormt van elke taal. Spraakkunst leren wil niet noodzakelijk zeggen dat je grammaticatabellen moet leren in een lange, saaie les. Als je ondergedompeld wordt in de taal en je haar nodig hebt om jezelf uit te drukken, zal je de praktische voordelen van de grammatica onvermijdelijk ondervinden. Spraakkunst of woordenschat, spreektaal of schrijftaal, herhaling helpt je om te onthouden en herinneren.
Dat betekent niet dat je een zin tien keer moet herhalen en dan verdergaan, maar wel dat je dezelfde structuur of woordenschat geregeld ziet terugkomen tijdens je studie. Hoe je herhaalt, is jouw zaak; muziek beluisteren is een mogelijkheid. Indien je ter plaatse sport beoefent of bekijkt, hoor je herhaaldelijk dezelfde woorden. Alles is terug te brengen tot oefenen.
