Trijntje ± 5500 voor Christus Trijntje ± 5500 v. Chr. Trijntje ± 5500 π.Χ. Trijntje ± 5500 BC Trijntje ± 5500 a.C. Trijntje ± 5500 BC Trijntje ± 5500 a.C. Trijntje ± 5500 BC Trijntje ± 5500 m. pr. m. e. Trijntje ± 5500 p.n.e. Trijntje ± 5500 a.C. Трийнтье ± 5500 г. до н.э. Trijntje ± 5500 f.Kr. Trijntje ± MÖ 5500 Трійця ± 5500 до н.е. Trijntje ± 公元前 5500 年 Trijntje ± 公元前 5500 年

± 5500 voor Christus

Trijntje

De jager-verzamelaars The hunter-gatherers

De eerste bewoners van ons rivierenland wonen niet op een vaste plaats, maar trekken van plek naar plek. The first inhabitants of our river country did not live in a fixed place, but moved from place to place. Los primeros habitantes de nuestro país fluvial no vivían en un lugar fijo, sino que se desplazaban de un lugar a otro. De eerste bewoners van ons rivierenland wonen niet op een vaste plaats, maar trekken van plek naar plek. Ze jagen, vissen en verzamelen vruchten, noten, knollen en zaden. They hunt, fish and gather fruits, nuts, tubers and seeds. De winter brengen ze door in een vast kamp op een droge plek. They spend the winter in a permanent camp in a dry place. Op de plaats waar ooit zo'n nederzetting was, is in 1997 het skelet van jager-verzamelaar Trijntje opgegraven. At the site where such a settlement once was, the skeleton of hunter-gatherer Trijntje was excavated in 1997.

Het oudste menselijke skelet dat in Nederland is gevonden, is van een vrouw. The oldest human skeleton found in the Netherlands belongs to a woman. Zo'n 7500 jaar geleden is ze liefdevol begraven op een donk, een zandduin in het drassige rivierengebied. Some 7,500 years ago, she was lovingly buried on a donk, a sand dune in the swampy river area. Als ze overlijdt, is ze tussen de veertig en zestig jaar oud en moeder van minstens één kind. When she died, she was between forty and sixty years old and the mother of at least one child. Als archeologen de kleine nederzetting waar ze leefde opgraven, is haar geraamte nog compleet. When archaeologists excavate the small settlement where she lived, her skeleton is still complete. Daardoor kunnen haar gezicht en lichaam worden gereconstrueerd. This allows her face and body to be reconstructed. Omdat ze bij een spoorlijn is gevonden, wordt ze Trijntje genoemd. Because she was found near a railroad track, she is called Trijntje. Haar echte naam kennen we niet en welke taal ze sprak, weten we niet. We do not know her real name and what language she spoke.

IJstijden Ice Ages

Voordat de moderne mens (homo sapiens) in Europa arriveert, zo'n 45.000 jaar geleden, wonen er ook al mensensoorten. Before modern humans (homo sapiens) arrived in Europe, some 45,000 years ago, human species also lived there. Bijvoorbeeld de Neanderthalers, die leven in de periode die we de oude steentijd noemen, vanaf 300.000 jaar geleden. For example, the Neanderthals, living in the period we call the Old Stone Age, from 300,000 years ago. Ze wonen hier in een uitgestrekt steppeachtig landschap met rivieren en valleien, dat nauwelijks begroeid is. They live here in a vast steppe-like landscape with rivers and valleys, which is barely vegetated. De Noordzee staat veel lager dan nu en in de koudste perioden ligt hij droog. The North Sea is much lower than it is now and during the coldest periods it is dry. De Neanderthalers leven in hutten en kunnen vuur maken. Neanderthals live in huts and can make fire. Los neandertales viven en cabañas y saben hacer fuego.

Jagers en verzamelaars Hunters and gatherers

Trijntje leeft veel later, in de middensteentijd, in een groep van zo'n 25 mensen. Trijntje lives much later, in the middle ages, in a group of about 25 people. Samen trekken ze jaarlijks heen en weer tussen een zomer- en winterkamp. Together they go back and forth between a summer and winter camp every year. Juntos, cada año van y vienen de un campamento de verano a otro de invierno. Waarschijnlijk wonen ze in hutten van takken, riet en misschien ook huiden. They probably live in huts made of branches, reeds and perhaps hides. Ze maken verfijnde vuurstenen werktuigen zoals schrapers, messen en pijlpunten. They make sophisticated flint tools such as scrapers, knives and arrowheads. Reizen doen ze te voet en per kano. Travel they do on foot and by canoe. Op het ritme van de seizoenen leven ze van wat de natuur hun biedt, waaronder eetbare zoogdieren, vissen en vogels. To the rhythm of the seasons, they live off what nature offers them, including edible mammals, fish and birds.

De hele winter leven Trijntje en haar groep op een rivierduin. All winter, Trijntje and her group live on a river dune. Ze jagen op onder meer bevers, otters, zeehonden, oerrunderen en allerlei soorten vogels. They hunt beavers, otters, seals, primeval cattle and all kinds of birds, among others. Wild zwijn en edelhert staan het meest op het menu. Wild boar and red deer are most often on the menu. Voor het vangen van vissen, vooral snoeken, gebruiken ze netten en fuiken. To catch fish, especially pike, they use nets and traps. Honden zijn inmiddels dierbare huisgenoten; er liggen er drie naast Trijntje begraven. Dogs are now dear roommates; three are buried next to Trijntje.

De groep gebruikt alle onderdelen van de dieren die ze vangen. The group uses all the parts of the animals they catch. Het vlees roosteren ze. The meat they roast. Pezen en darmen dienen om pijl-en-boog mee te maken. Sinews and intestines serve to make bow and arrow. Van huiden en pelzen maken ze kleding en tassen. Been en gewei gebruiken ze voor allerlei werktuigen, zoals bijlen en naalden. Bone and antlers they use for a variety of tools, such as axes and needles. De doorboorde edelherttanden die zijn aangetroffen, zijn misschien als sieraden gedragen. The pierced red deer teeth found may have been worn as jewelry.

Hoe Trijntje er precies uitzag is niet bekend, maar uit DNA-onderzoek van skeletten uit de vroege- en middensteentijd blijkt dat de mensen toen vaak een donkere huid hadden met blauwe ogen. Exactly what Trijntje looked like is not known, but DNA studies of skeletons from the early and middle Stone Age show that people back then often had dark skin with blue eyes. Door de verspreiding van specifieke soorten vuursteen weten we dat er gehandeld werd, soms over grote afstanden. Because of the distribution of specific types of flint, we know that trade took place, sometimes over long distances.

Opkomst van de landbouw Emergence of agriculture

Op de tijdlijn van de geschiedenis van de mens staan Trijntje en haar stam bijna aan het eind van de periode van rondtrekkende jager-verzamelaars in deze streken. On the timeline of human history, Trijntje and her tribe are near the end of the period of itinerant hunter-gatherers in these regions. Vanaf zo'n 7300 jaar geleden trekken groepen migranten uit het oosten het Limburgse heuvelland in, die leven van landbouw en veeteelt. Starting about 7300 years ago, groups of migrants from the east moved into the Limburg hill country, living on agriculture and cattle breeding. De technieken om zelf voedsel te laten groeien, verspreiden zich snel. Techniques to grow your own food are spreading rapidly. De opkomst van de landbouw markeert het begin van het einde van het tijdperk van de jager-verzamelaars in deze streken, al worden beide leefwijzen nog ruim tweeduizend jaar gecombineerd. The rise of agriculture marked the beginning of the end of the era of hunter-gatherers in these regions, although the two ways of life continued to be combined for over two thousand years.