×

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώσουμε τη λειτουργία του LingQ. Επισκέπτοντας τον ιστότοπο, συμφωνείς στην cookie policy.


image

TEDx Ελληνικά, The two faces of Greece | Alexis Papahelas | TEDxAcademy

The two faces of Greece | Alexis Papahelas | TEDxAcademy

Μεταγραφή: Mary Keramida Επιμέλεια: Natalia Savvidi

Πρέπει να πω ότι όταν πήρα την πρόσκληση από το TEDx για να μιλήσω εδώ

αγχώθηκα, μου 'ρθε έτσι μια στιγμή από τα παιδικά μου χρόνια

- να το εξομολογηθώ αυτό -

όπου έπρεπε να μιλήσω σ' ένα θέατρο για μια εργασία

- πολύ πιο μικρό θέατρο -

αγχώθηκα τόσο πολύ που στην αρχή τραύλιζα

και μετά άρχισαν να βγαίνουν διάφοροι περίεργοι ήχοι, εν πάσει περιπτώσει,

μέσα απ' τη φωνή μου.

Πέρασε ο καιρός, το ξέχασα αυτό

και κάποια στιγμή μου προτάθηκε να βγω στην τηλεόραση.

Ομολογώ ότι μ' έπιασε κρύος ιδρώτας.

Είπα όμως ότι ρε παιδί μου, αυτό που σε αγχώνει πρέπει να το δαμάζεις.

Τελικά δεν υπάρχει πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή απ' αυτό.

Αποφάσισα, λοιπόν, να βγω στην τηλεόραση.

Πρώτη φορά βγήκα ζωντανά από τον Λευκό Οίκο.

Έκανα μια καταπληκτική γεωπολιτική ανάλυση,

ιδιοφυή κατά τη γνώμη μου για την εποχή εκείνη,

αλλά είχα φοβερό τρακ, δεν ήξερα τι είπα, πώς τα είπα, κτλ.

Παίρνω τη μάνα μου στην Αθήνα λοιπόν, της λέω:

«Ρε μάνα, πώς σου φάνηκαν αυτά που είπα;»

«Ρε παιδί μου τι καπαρντίνα είναι αυτή που φορούσες;» μου λέει.

(Γέλια)

Κατάλαβα λοιπόν με τα χρόνια ότι πολλές φορές

έχει πολύ λιγότερη σημασία το τι λες,

αλλά το τι θέλει ν' ακούσει ο άλλος, τι θέλει να δει, τι θέλει να συγκρατήσει.

Για να μιλήσω σοβαρά, όμως, όταν καθόμουνα να γράψω γι' αυτό το θέμα

που πολύ μ' αρέσε όταν το άκουσα,

«Το μέλλον που μοιραζόμαστε»

ήταν ένα περίεργο πράγμα, ένιωθα μια δύναμη της αδράνειας

την ώρα που καθόμουνα να το σκεφτώ, να δω τι θα ήθελα να πω,

με τραβούσε ένα χέρι συνεχώς,

να δω το τελευταίο κουτσομπολιό για κάποιον πολιτικό,

να μπω κάπου να δω τη δήλωση βόμβα του τάδε,

ν' ανοίξω την τηλεόραση να δω έναν ακόμα τηλεκαβγά

που μοιάζει με χιλιοπαιγμένη επιθεώρηση.

Και λέω τι έχουμε πάθει όλοι εμείς που υποτίθεται ότι ασχολούμαστε

με τα δημόσια πράγματα στη χώρα, δημοσιογράφοι, πολιτικοί, επιχειρηματίες.

Πόσο μας τρώει αυτή η καθημερινότητα αν θέλετε το κουτσομπολιό,

αυτό το πράγμα που δεν βγάζει πουθενά.

Και σας διαβεβαιώ γιατί το ζω καθημερινά

δεν υπάρχει κανείς που σκέφτεται ή σχεδιάζει

ούτε δεξιός ούτε αριστερός ούτε κεντρώος, κανείς,

πέρα από τις επόμενες κάλπες,

πέρα από την επόμενη δόση της Τρόικας

ή πέρα απ' τις επόμενες προσλήψεις.

Κι αυτό είναι κάτι που τουλάχιστον εμένα με φοβίζει,

πόσο περισσότερο όμως να φοβίζει μια κοινωνία

που έχει νιώσει ότι έχει χάσει πραγματικά το έδαφος κάτω απ' τα πόδια της.

Μια κοινωνία που αισθάνθηκε ότι ό,τι είχε συνηθίσει σαν βιωτικό επίπεδο

πραγματικά καταστράφηκε μέσα σε λίγα χρόνια.

Μια κοινωνία η οποία πραγματικά φοβάται και δεν βλέπει φως,

γιατί κατά τη γνώμη μου ο μόνος τρόπος ν' αντιμετωπίσεις τον φόβο

είναι με την αλήθεια και με όραμα ή ακόμα καλύτερο σχέδιο.

Καθώς λοιπόν τα σκεφτόμουνα όλα αυτά, σκεφτόμουνα ότι

ένα μεγάλο θέμα που έχουμε είναι ότι - κι αυτό το έχει δείξει η ιστορία -

ότι όταν περνάει μια χώρα μια τόσο μεγάλη κρίση,

ανοίγουν αν θέλετε βαθύτερα ρήγματα,

πράγματα τα οποία είναι γνωρίσματα ενός λαού

έρχονται στο προσκήνιο μ' έναν πιο έντονο τρόπο.

Και τώρα έχουν έρθει στο προσκήνιο

και απειλούν τον τρόπο που σκεφτόμαστε μερικές φορές.

Ένα σύνδρομο που έχουμε πάθει τώρα, κοιτάμε συνέχεια προς τα πίσω,

συνέχεια, συνέχεια είναι σαν να είμαστε καρφωμένοι στον πίσω καθρέφτη.

Κι όποιος το κάνει αυτό είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα τρακάρει.

Δεν μπορείς να έχεις ούτε ορατότητα, ούτε όραμα.

Δεν λέω για να μην παρεξηγηθώ ότι δεν πρέπει να υπάρξει κάθαρση

για όσα γίνανε, τα πολλά που γίνανε και δεν λέω ότι δεν φταίμε όλοι,

ότι δεν στηρίξαμε πράγματα που δεν στηρίζονταν μες την απελπισία μας,

ότι βολευτήκαμε όταν δεν έπρεπε να βολευτούμε

ή ότι δεν μιλήσαμε όταν έπρεπε να μιλήσουμε.

Δεν θέλω να παρεξηγηθώ.

Όμως το κοίταγμα προς τα πίσω, πρέπει να 'χει κι ένα όριο.

Ένα δεύτερο πράγμα το οποίο βγαίνει πολύ στην επιφάνεια

είναι αυτή η μανία καταδίωξης, αυτό το περίφημο στερεότυπο

που λέει ότι είμαστε ένας λαός περιούσιος, μοναδικός, που όλοι τον κυνηγάνε.

Δεν διαφωνώ ότι είμαστε ένας λαός μοναδικός,

προφανώς έχουμε μια πολύ μεγάλη ιστορία,

αλλά δεν ξέρω ποιοι είναι αυτοί που μας κυνηγάνε

πάντως δεν έχουνε κάνει πολύ καλή δουλειά.

(Γέλια)

Κοιτάξτε γύρω σας και δείτε ότι η Ελλάδα μετά απ' αυτή την κρίση

είναι ακόμα στις 30 πλουσιότερες χώρες του κόσμου.

Κοιτάξτε να δείτε ότι είμαστε στα πιο κλειστά κλαμπ της δύσης.

Κοιτάξτε να δείτε τη μόρφωση που έχει η νέα ελληνική γενιά

και κοιτάξτε να δείτε ότι ο υπόλοιπος πλανήτης θα κοιτούσε με πολλή ζήλεια

το πού είναι η Ελλάδα ακόμα σήμερα.

Και για μένα η πρόκληση είναι το να κρατήσουμε αυτό το επίπεδο,

να μείνουμε εδώ πού είμαστε και να πάμε μπροστά.

Τώρα να σας πω κι ένα τρίτο σύνδρομο

το οποίο επειδή το 'χω ζήσει στο πετσί μου έχει γίνει αγαπημένο μου θέμα,

που είναι οι θεωρίες συνωμοσίας.

Μπορώ να σας μιλήσω για ώρες για θεωρίες συνωμοσίας,

και θα σας πω και μια ιστορία γιατί πραγματικά είναι απ' αυτές

που με κάνουν μερικές φορές να γελάω μόνος μου

όταν σκέφτομαι το πόσο μπερδεμένα τα 'χουμε στο μυαλό μας.

Πριν από 3-4 χρόνια πήρα μια πρόσκληση

από την καταραμένη αυτή Λέσχη Μπίλντερμπεργκ

για να πάω σε μια συνεδρίασή της.

Ήταν η δεύτερη φορά και κάλεσα ένα φίλο μου και τον ρώτησα τι να κάνω.

Να σας πω ότι αυτός ο φίλος μου είναι τόσο λάτρης των θεωριών συνωμοσίας

που μπορεί να του κάνεις το καλύτερο δώρο, το καλύτερο ταξίδι, την πιο ωραία γυναίκα

δεν τον νοιάζει,

δωσ' του μια θεωρία συνωμοσίας και ζει κι αναπνέει γι' αυτό.

Του λέω λοιπόν: «Ρε παιδί μου τι να κάνω;» Του λέω: «Να πάω;»

Με κοίταξε έτσι μ' ένα ύφος σαν να 'μαι λίγο τρελός,

λίγο, «τώρα τι πάει να κάνει αυτός», με ρώτησε γιατί θέλω να πάω

του λέω, «Θέλω να πάω πρώτα για ν' ανοίξει το μυαλό μου,

γιατί θα ακούσω πράγματα που δεν μπορώ να τα ακούσω εδώ,

δεύτερον γιατί πάνε όλοι οι μεγάλοι διευθυντες εφημερίδων

απ' την Ευρώπη και την Αμερική

και τρίτον» του λέω, «γιατί μπορεί να ακουστεί κάτι για την Ελλάδα εκεί,

δεν ξέρεις ποτέ» - δεν ακούστηκε -

(Γέλια)

«και καλό είναι να υπάρχει κι ένας Έλληνας να υποστηρίξει την ελληνική άποψη».

Άντε πήγαινε μου είπε.

Γύρισα πίσω, αυτός είχε μπει στο σάιτ εντωμεταξύ της λέσχης

είχε δει τα θέματα προς συζήτηση είναι όλα εκεί, το ποιοι πήγαν, τα πάντα.

Έρχεται η πρώτη μέρα, τι έγινε του λέω:

«Σε παρακαλώ αυτά είναι σοβαρά πράγματα».

Ήρθε τη δεύτερη μέρα, την τρίτη μέρα,

του λέω την τρίτη μέρα: «Κοίταξε να δεις θα πάρεις έναν όρκο Μπίλντερμπεργκ».

Μου λέει: «Τι είναι αυτός ο όρκος;»

Του λέω: «Δεν έχω ιδέα τι είναι, αλλά ξέρω ότι αν τον παραβείς την έχεις βάψει».

Για να μην παρεξηγηθούμε και μεταξύ μας, δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα.

Αφού λοιπόν του το είπα αυτό, του λέω:

«Κοίταξε να δεις, έγινε μια ψηφοφορία»

ούτε ψηφοφορίες γίνονται, σας το λέω για να μην επίσης παραξηγηθούμε,

του λέω: «Έγινε μια ψηφοφορία και αποφασίσαμε με 149 ψήφους

έναντι 14 ότι το 2013 θα ξαναχαρακτούν τα σύνορα της Τουρκίας».

«Το 'ξερα» μου λέει, «το 'ξερα, το 'ξερα».

(Γέλια)

Αντιλαμβάνεστε ότι από τότε προσεύχομαι κάθε μέρα μην διαλυθεί η Τουρκία,

γιατί την έχω βάψει.

(Γέλια)

Αλλά για να μιλήσω και πάλι σοβαρά.

Τι μαθαίνω εγώ όταν πηγαίνω τουλάχιστον και όλοι μας όταν πηγαίνουμε

σε τέτοιου είδους διεθνή φόρα.

Πρώτα απ' όλα ένα πράγμα που σου κάνει εντύπωση

είναι πόσο τρομαγμένοι είναι οι ηγέτες, οι τραπεζίτες,

όλοι οι υπόλοιποι που ασχολούνται μ' αυτά τα θέματα.

Είναι τρομαγμένοι, γιατί έχει φτιαχτεί ένα πράγμα που λέγεται παγκοσμιοποίηση

που είναι άγριο, που είναι απρόβλεπτο,

που ούτε οι ίδιοι ξέρουν πώς να το χειριστούν, κανείς δεν ξέρει.

Το δεύτερο είναι που σου κάνει πολύ μεγάλη εντύπωση

είναι πόσο μεγάλες είναι οι προκλήσεις που έχει ειδικά η Δύση

και πόσο μικροί είναι αυτοί οι ηγέτες.

Δεν ξέρω πού οφείλεται αυτό αλλά είναι γνώρισμα της εποχής μας.

Το τελευταίο βέβαια που κατάλαβα, και για μένα αυτό είναι σημαντικό

και πάει σ' αυτό που έλεγα ότι πρέπει πάντα να λες την αλήθεια,

είναι όσο και να θέλουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε το κέντρο του κόσμου

δεν είμαστε το κέντρο του κόσμου, δεν είμαστε ο ομφαλός της γης.

Έχουμε την ιστορία μας, έχουμε μια μοναδική γεωπολιτική θέση

είμαστε ένας λαός, ένας τόπος ευλογημένος, από όλα αυτά που έχουμε γύρω μας,

δεν είμαστε όμως το κέντρο του κόσμου, κι όχι μόνο αυτό.

Πρέπει να καταλάβουμε ότι είμαστε μια μικρή ψηφίδα σ' έναν πολύ ταραγμένο κόσμο.

Δεν είναι πια η Ευρώπη που ξέραμε,

δεν είναι η γειτονιά μας, η Αλβανία, η Βουλγαρία.

Έχουνε μπει χώρες στην Ευρώπη, απ' το ανατολικό μπλοκ

που έχουν περάσει δύσκολα, έχουνε πεινάσει.

Βλέπουν το δικό μας βιωτικό επίπεδο και πραγματικά το ζηλεύουν.

Έχει μπει μια Τουρκία σ' αυτόν τον νέο, τον άγριο καπιταλισμό.

Έχει μπει η Ρωσία, έχει μπει η Κίνα, θα μπει μια Αφρική,

η οποία θα φτιάξει μια καινούργια μεσαία τάξη, κοντά στο ένα δισ.

τα επόμενα δέκα είκοσι χρόνια.

Αυτόν τον κόσμο έχουμε απέναντί μας,

μ' αυτόν τον κόσμο πρέπει να ανταγωνιστούμε

και πρέπει να το πάρουμε απόφαση, δεν είναι μια εύκολη υπόθεση,

αλλά μ' αυτούς πρέπει να τα βγάλουμε πέρα.

Τώρα, υπάρχουνε κάποιοι μες το φόβο που λένε το κλασικό:

- Τι κάνεις όταν φοβάσαι, όταν απειλείσαι; - Φτιάχνεις γύρω σου ξύλινα τείχη.

Να πάμε πίσω στην ιστορία μας να θυμηθούμε τι είναι τα ξύλινα τείχη;

Οι Βάρβαροι είναι έξω από την Αττική

και κάποιοι ανήμποροι, τους παίρνουν κάποιοι στο λαιμό τους

και πάνε και κρύβονται στον Παρθενώνα, πίσω απ' αυτά τα ξύλινα τείχη.

Δεν επιβίωσαν.

Κάποιοι άλλοι Έλληνες με τον Θεμιστοκλή μπαίνουν στη θάλασσα,

σ' ένα πολύ απρόβλεπτο περιβάλλον, δίνουν με την ελληνική δημιουργικότητα,

γενναιότητα, αποφασιστικότητα, τη μάχη εκεί και την κερδίζουν.

Και σώζουν και την Ευρώπη και την Ελλάδα από τους Βαρβάρους.

Αν βλέπω τον Θεμιστοκλή και τους υπόλοιπους πουθενά γύρω μου;

Τους βλέπω, καταρχήν να σας πω ότι έχοντας ζήσει στο εξωτερικό

βλέπω πόσο ο Έλληνας μπορεί να επιβιώσει, σε ταραγμένες θάλασσες

όταν ο Έλληνας είναι εξωστρεφής, όταν παίρνει το ρίσκο του

όταν όμως δουλεύει με κανόνες.

Έχω νιώσει πολύ μεγάλη υπερηφάνεια όταν πήγα στο Λος Άντζελες, στο Χόλιγουντ,

στο Σίλικον Βάλεϊ, στον Λευκό Οίκο, σε μίντια παντού

και έβλεπα Έλληνες χαρισματικούς, παντού σε καίριες θέσεις.

Δεν χρειάζεται όμως να μείνω στον ελληνισμό της διασποράς.

Πάρτε αυτή τη γενιά η οποία με γεμίζει και ελπίδα εμένα και στενοχώρια.

Ο Μιχάλης ο Μπαχτής είναι μια... εκπροσωπεί αυτή τη γενιά.

Είναι οι άνθρωποι οι οποίοι φύγανε έξω γιατί δεν άντεχαν αυτό το κουκούλι

της μιζέριας, της αναξιοκρατίας, που έχουμε φτιάξει εδώ στην Ελλάδα.

Και είναι πολλοί αυτοί οι άνθρωποι. Τους συναντούμε παντού.

Βλέπω το παιδί που έχει τελειώσει το πολυτεχνείο

να δουλεύει σαν μάνατζερ σ' ένα ξενοδοχείο στη Σκωτία,

κάποιον άλλο που είναι στο Μόναχο που έχει ανοίξει ένα μαγαζί,

κάποια παιδιά από τη Θεσσαλονίκη που έχουν ανοίξει κάτι άλλο στο Λονδίνο.

Νέους επιστήμονες στην Αμερική.

Υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι κι αυτή η γενιά του Erasmus,

η γενιά αν θέλετε της ευκαιρίας που κυνηγάει σ' όλον τον κόσμο

θα γυρίσει σ' αυτόν τον τόπο, είμαι σίγουρος ότι θα γυρίσει

σ' αυτόν τον τόπο, πάντα γυρνάει

και πιστεύω θα είναι η μαγιά κάτι καινούργιου κάτι πολύ καλού

το οποίο θα ξημερώσει και δεν θα αργήσει να ξημερώσει.

Βλέπω όμως πολλά σημάδια ελπίδας και μέσα στην Ελλάδα,

και δεν πρέπει να μας πιάνει απελπισία.

Βλέπω τα παιδιά που κρατήσαν ανοιχτά τα πανεπιστήμια, κόντρα στη μιζέρια,

δεν ήταν εύκολη ιστορία γι΄αυτούς.

Βλέπω ακόμα δημόσιους υπαλλήλους, αστυνομικούς

οι οποίοι κάνουν τη δουλειά τους με πολύ λίγα λεφτά, με επαγγελματισμό

που δεν θυμίζει άλλες εποχές.

Βλέπω πενηντάρηδες οι οποίοι έμειναν στον άσσο,

αλλά προσπαθούν και τώρα να φτιάξουν επιχειρηματικά δικτυα

για να επιβιώσουν.

Βλέπω τον Μύρωνα τον Μιχαηλίδη, ο οποίος φτιάχνει μια Λυρική

που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από άλλες στον κόσμο.

Βλέπω την κυρία Σταυροπούλου που παίρνει μια διαλυμένη υπηρεσία,

των προσφύγων, και μέσα σε λίγους μήνες την κάνει κάτι άλλο.

Δεν είναι τίποτα φοβερό, θέλει οργάνωση και σχέδιο

και μπορούμε να το κάνουμε.

Γιατί δε γίνεται τώρα αυτό, κατά τη γνώμη μου;

Μας λείπουν δύο πράγματα.

Το πρώτο είναι ότι αυτή η Ελλάδα η οποία είναι δημιουργική,

πληρώνει τους φόρους της πληρώνει πολλά λεφτά

για να στέλνει τα παιδιά σε φροντιστήρια και σε πανεπιστήμια,

δεν εκπροσωπείται πολιτικά,

και πρέπει αυτό το πράγμα κάποια στιγμή ν' αλλάξει.

Με τον θυμό δεν μπορούμε ούτε να ταΐσουμε στόματα ούτε να αλλάξουμε τίποτα.

Με την αποχή, με το σνομπάρισμα της πολιτικής επίσης δε βγαίνει τίποτα.

Η δικιά μου γνώμη είναι ότι πρέπει

όλοι οι άνθρωποι που πιστεύουν σε τέτοιες αξίες,

που πιστεύουν ότι υπάρχει αυτή η άλλη Ελλάδα,

να μπούνε στον δημόσιο διάλογο, στο καινούργιο καφενείο,

που είναι τα κοινωνικά μέσα,

να μπούνε σε κόμματα παλιά, καινούργια, ή να φτιάξουν και δικά τους,

αλλά δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία, για κανέναν να μείνει έξω

απ' αυτό το καμίνι του δημόσιου διαλόγου, καμία δικαιολογία.

Όποιος νομίζει, όπως νόμιζε η ελληνική ελίτ για πολλά χρόνια

ότι μπορεί να μένει στο όμορφο σπίτι του στο τακτικό, το απόλυτα κανονισμένο

και γύρω-γύρω να υπάρχει αυθαιρεσία και σκουπίδια, είναι γελασμένος,

αυτό δεν βγάζει πουθενά.

Το δεύτερο που για μένα πρέπει να αλλάξει, είναι να είμαστε πιο πρακτικοί.

Νομίζω ότι ένα πράγμα απ' το οποίο πάσχουμε στην Ελλάδα είναι η υπερανάλυση.

Τα πάντα τα αναγάγουμε σε θέματα, ιδεολογίας, πολιτικής, αξιών

και δεν ξέρω τι άλλο.

Δεν είναι έτσι, θυμάμαι πάντα έναν Ελληνοαμερικάνο που είχα

γνωρίσει πολύ πετυχημένο στην Καλιφόρνια, ο οποίος μου έλεγε ότι ένα πράγμα

που τον τρέλαινε όταν ήτανε μικρός στο χωριό του

ήταν ότι είχε σπάσει η βρύση στο χωριό.

Δεκαπέντε μέρες καθόντουσαν όλοι οι άντρες στο καφενείο και τσακωνόντουσαν.

Ποιος φταίει, ο νομάρχης, ο βουλευτής, το κράτος, εσύ, εγώ.

Δεν έβρισκαν άκρη, την ίδια στιγμή οι γυναίκες του χωριού

φορτωνόντουσαν τις στάμνες και πηγαίνανε για πολλά χιλιόμετρα

για να γεμίσουνε νερό από μια άλλη βρύση.

Μερικές φορές πραγματικά, νιώθω ότι αυτή η κοινωνια

που τόσα έχει υποφέρει πληρώνει την αδυναμία

ενός πολιτικού συστήματος, ενός γενικότερου συστήματος,

να φτιάξει τη βρύση, να ασχοληθεί με πρακτικά θέματα

όπως είναι τα νοσοκομεία, όπως είναι η παιδεία,

όπως είναι η δικαιοσύνη, δεν θέλει πάρα πολύ φαντασία,

είναι πραγματικά θέματα διοίκησης, μάνατζμεντ, πρακτικά θέματα.

Θέλω να καταλήξω λέγοντάς σας ότι υπάρχουν πολλοί σ' αυτούς τους καιρούς

οι οποίοι όπως είπα θέλουν να φτιάξουν ξύλινα τείχη,

άλλοι νομίζουν ότι πίσω απ' αυτά τα τείχη θα προστατεύσουν τα κεκτημένα τους

ή και τα συμφέροντά τους.

Δεν πρόκειται να καταφέρουν τίποτα, οι εξελίξεις είναι ραγδαίες,

το παλιό θα σαρωθεί,

η Ελλάδα είναι σε ένα διεθνές περιβάλλον, το οποίο δεν μπορεί να ξανακλειστεί,

δεν πρόκειται ποτέ να γίνουμε η Ελλαδίτσα η οποία θα ζει μόνη της.

Έχουμε όλοι ευθύνη γι' αυτά που έρχονται και γι' αυτά που θα γίνουν,

και οι επώνυμοι και οι ανώνυμοι και οι βολεμένοι, αυτοί που έχουν υποφέρει.

Όλοι.

Και νομίζω ότι αυτό που είναι πάρα πολύ σημαντικό

είναι να σταματήσουμε το κοίταγμα προς τα πίσω

και να αρχίσουμε να συζητάμε σοβαρά και πρακτικά

πώς θα αλλάξουμε όλα αυτά.

Και θα καταλήξω με μια φράση που μου είπε ένας φίλος που νομίζω τελικά

ότι έχει το νόημά της.

Μου λέει κοίταξε να δεις το παράπηγμα το οποίο έχουμε φτιάξει δεν αντέχει άλλο,

γκρεμίζεται, δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα.

Αλλά μου λέει, αυτό που είναι πιο σημαντικό και το πιστεύω κι εγώ

είναι ότι δεν αξίζουμε να ζήσουμε σε ένα επισκευασμένο παράπηγμα.

Ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκρότημα)


The two faces of Greece | Alexis Papahelas | TEDxAcademy Die zwei Gesichter von Griechenland | Alexis Papahelas | TEDxAcademy The two faces of Greece | Alexis Papahelas | TEDxAcademy Las dos caras de Grecia | Alexis Papahelas | TEDxAcademy Les deux visages de la Grèce | Alexis Papahelas | TEDxAcademy I due volti della Grecia | Alexis Papahelas | TEDxAcademy ギリシャの2つの顔|アレクシス・パパヘラス|TEDxAcademy Dwie twarze Grecji | Alexis Papahelas | TEDxAcademy Два лица Греции | Алексис Папахелас | TEDxAcademy

Μεταγραφή: Mary Keramida Επιμέλεια: Natalia Savvidi Transkript: Mary Keramida Redaktion: Natalia Savvidi Transcript: Mary Keramida Edited by Natalia Savvidi Transcripción: Mary Keramida Editado por Natalia Savvidi Trascrizione: Mary Keramida A cura di Natalia Savvidi

Πρέπει να πω ότι όταν πήρα την πρόσκληση από το TEDx για να μιλήσω εδώ Das muss ich sagen, als ich die Einladung von TEDx bekam, hier zu sprechen I have to say when I was invited to speak here at TEDx, Tengo que decir que cuando recibí la invitación de TEDx para hablar aquí Devo dire che quando ho ricevuto l'invito da parte di TEDx a parlare qui

αγχώθηκα, μου 'ρθε έτσι μια στιγμή από τα παιδικά μου χρόνια Ich war besorgt, ein Moment aus meiner Kindheit kam mir so in den Sinn I got anxious and had a flashback from my childhood Me puse nervioso, tuve un momento de mi infancia Mi sono innervosito, ho avuto un momento della mia infanzia

- να το εξομολογηθώ αυτό - - um es zu gestehen - - I have to confess that - - confesar esto - - di confessare questo -

όπου έπρεπε να μιλήσω σ' ένα θέατρο για μια εργασία when I had to make the presentation of a project at a theater, donde tuve que hablar con un teatro sobre un proyecto in cui dovevo parlare con un teatro per un progetto

- πολύ πιο μικρό θέατρο - a much smaller one, - teatro mucho más pequeño - - teatro molto più piccolo -

αγχώθηκα τόσο πολύ που στην αρχή τραύλιζα Ich war so nervös, dass ich zuerst stammelte I was so anxious that I started to stammer then to utter strange sounds Estaba tan nerviosa que al principio tartamudeaba... Ero così nervoso che all'inizio balbettavo

και μετά άρχισαν να βγαίνουν διάφοροι περίεργοι ήχοι, εν πάσει περιπτώσει, und dann fingen jedenfalls verschiedene seltsame Geräusche an, and then all sorts of weird sounds started coming out, anyway, y entonces empezaron a salir todo tipo de sonidos raros, e poi cominciarono ad uscire suoni strani di ogni genere,

μέσα απ' τη φωνή μου. through my voice. a través de mi voz. attraverso la mia voce.

Πέρασε ο καιρός, το ξέχασα αυτό Time passed by, I forgot all about the incident, El tiempo ha pasado, olvidé que Il tempo è passato, ho dimenticato che

και κάποια στιγμή μου προτάθηκε να βγω στην τηλεόραση. und irgendwann wurde mir vorgeschlagen, im fernsehen aufzutreten. and at one point it was suggested that I go on television. e a un certo punto mi è stato suggerito di andare in televisione.

Ομολογώ ότι μ' έπιασε κρύος ιδρώτας. Ich gestehe, mir ist kalter Schweiß ausgebrochen. That sent chills down my spine. Devo ammettere che ho sudato freddo.

Είπα όμως ότι ρε παιδί μου, αυτό που σε αγχώνει πρέπει να το δαμάζεις. Aber ich sagte, dass mein Kind, was für Sorgen Sie gezähmt werden müssen. I thought to myself, you have to tame whatever stresses you. Ma io dissi: "Figliolo, quello che ti stressa è qualcosa che devi domare.

Τελικά δεν υπάρχει πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή απ' αυτό. In the end, there is nothing more important in life than this Dopo tutto, nella vita non c'è cosa più importante di questa.

Αποφάσισα, λοιπόν, να βγω στην τηλεόραση. Also beschloss ich, ins Fernsehen zu gehen. So I decided to work on TV. Così ho deciso di andare in televisione.

Πρώτη φορά βγήκα ζωντανά από τον Λευκό Οίκο. Zum ersten Mal ging ich live aus dem Weißen Haus. My first time, I reported live from the White House. İlk kez Beyaz Saray'dan canlı yayın yapıyorum.

Έκανα μια καταπληκτική γεωπολιτική ανάλυση, Ich habe eine erstaunliche geopolitische Analyse gemacht, I did an amazing geopolitical analysis, Ho fatto una grande analisi geopolitica,

ιδιοφυή κατά τη γνώμη μου για την εποχή εκείνη, Genial meiner Meinung nach für die Zeit, in my opinion an outstanding one by those standards, geniale, a mio avviso, per l'epoca, Bence o zaman için dahice,

αλλά είχα φοβερό τρακ, δεν ήξερα τι είπα, πώς τα είπα, κτλ. aber ich hatte eine schreckliche Spur, ich wusste nicht, was ich sagte, wie ich es sagte usw. but I was really nervous, I had no idea what I had said and how. ma ero terribilmente nervosa, non sapevo cosa dire, come dirlo, ecc.

Παίρνω τη μάνα μου στην Αθήνα λοιπόν, της λέω: Also nehme ich meine Mutter mit nach Athen, ich sage ihr: So I call my mother in Athens, I tell her: Così chiamo mia madre ad Atene e le dico:

«Ρε μάνα, πώς σου φάνηκαν αυτά που είπα;» "Hey Mama, was hältst du von dem, was ich gesagt habe?" "Mum, how did you like my report?" "Ehi, mamma, cosa ne pensi di quello che ho detto?".

«Ρε παιδί μου τι καπαρντίνα είναι αυτή που φορούσες;» μου λέει. "Mein Kind, was hast du für einen Mantel getragen?" es sagt mir. "That was an awful cardigan you were wearing," she replied. "Ragazzo mio, che tipo di trench stavi indossando?" mi dice.

(Γέλια) (Laughter) (Risate)

Κατάλαβα λοιπόν με τα χρόνια ότι πολλές φορές Così, nel corso degli anni, mi sono reso conto che molte volte

έχει πολύ λιγότερη σημασία το τι λες, es kommt viel weniger darauf an, was du sagst conta molto meno quello che dici,

αλλά το τι θέλει ν' ακούσει ο άλλος, τι θέλει να δει, τι θέλει να συγκρατήσει. sondern was der andere hören will, was er sehen will, was er behalten will. ma ciò che l'altro vuole sentire, ciò che vuole vedere, ciò che vuole trattenere.

Για να μιλήσω σοβαρά, όμως, όταν καθόμουνα να γράψω γι' αυτό το θέμα Aber ernsthaft zu sprechen, wenn ich mich hinsetzte, um über diese Angelegenheit zu schreiben Seriously now, when I was writing on that subject I really liked, Ad essere seri, però, quando mi sono seduto a scrivere di questo tema

που πολύ μ' αρέσε όταν το άκουσα, che mi è piaciuto molto quando l'ho ascoltato,

«Το μέλλον που μοιραζόμαστε» "Die Zukunft, die wir teilen" "The future we share", "Il futuro che condividiamo" "Paylaştığımız gelecek"

ήταν ένα περίεργο πράγμα, ένιωθα μια δύναμη της αδράνειας Es war eine seltsame Sache, ich fühlte eine Kraft der Trägheit something strange happened, era una cosa strana, sentivo una forza d'inerzia

την ώρα που καθόμουνα να το σκεφτώ, να δω τι θα ήθελα να πω,

με τραβούσε ένα χέρι συνεχώς, an invisible hand kept pulling me

να δω το τελευταίο κουτσομπολιό για κάποιον πολιτικό, um den neuesten Klatsch über einen Politiker zu sehen, to check out the latest gossip about a politician, Bir politikacı hakkındaki son dedikoduları görmek için,

να μπω κάπου να δω τη δήλωση βόμβα του τάδε, irgendwo reingehen und die Bombenaussage von so und so sehen, to watch someone's very important statement, Bu adamın bomba açıklamasını görmek için bir yere gitmem gerek,

ν' ανοίξω την τηλεόραση να δω έναν ακόμα τηλεκαβγά den Fernseher einzuschalten, um einen weiteren TV-Kampf zu sehen to watch people arguing once and again on live TV,

που μοιάζει με χιλιοπαιγμένη επιθεώρηση. was wie eine gut gespielte Rezension aussieht. something that is getting more and more ridiculous everyday.

Και λέω τι έχουμε πάθει όλοι εμείς που υποτίθεται ότι ασχολούμαστε Und ich sage, was mit uns allen passiert ist, die eigentlich handeln sollen What's wrong with all of us

με τα δημόσια πράγματα στη χώρα, δημοσιογράφοι, πολιτικοί, επιχειρηματίες. mit öffentlichen Angelegenheiten im Land, Journalisten, Politiker, Geschäftsleute.

Πόσο μας τρώει αυτή η καθημερινότητα αν θέλετε το κουτσομπολιό, Wie sehr uns dieser Alltag frisst, wenn du den Klatsch willst, How much time do we waste on this daily routine, this gossip, Dedikodu istiyorsanız, bu günlük rutin bizi ne kadar yiyor,

αυτό το πράγμα που δεν βγάζει πουθενά. that thing that doesn't go anywhere? Bu şey hiçbir yere gitmiyor.

Και σας διαβεβαιώ γιατί το ζω καθημερινά Und ich versichere es Ihnen, weil ich es jeden Tag lebe And I assure you, as I live it every day,

δεν υπάρχει κανείς που σκέφτεται ή σχεδιάζει there is no one who thinks or plans ahead, neither right nor left-wing, no one,

ούτε δεξιός ούτε αριστερός ούτε κεντρώος, κανείς, weder rechts noch links noch zentristisch, niemand no right, no left, no center, no one, sağ yok, sol yok, merkez yok, hiç kimse yok,

πέρα από τις επόμενες κάλπες, über die nächsten Umfragen hinaus, beyond the next election, the approval of the next tranche by the Troika,

πέρα από την επόμενη δόση της Τρόικας über die nächste Rate der Troika hinaus

ή πέρα απ' τις επόμενες προσλήψεις. oder über die nächsten Rekrutierungen hinaus. or beyond the next recruitment.

Κι αυτό είναι κάτι που τουλάχιστον εμένα με φοβίζει, Und das ist etwas, was mir zumindest Angst macht, And that is something that personally scares me,

πόσο περισσότερο όμως να φοβίζει μια κοινωνία aber wie viel mehr, um eine Gesellschaft zu erschrecken but what scares me even more

που έχει νιώσει ότι έχει χάσει πραγματικά το έδαφος κάτω απ' τα πόδια της. is a society that feels it has really lost its grip.

Μια κοινωνία που αισθάνθηκε ότι ό,τι είχε συνηθίσει σαν βιωτικό επίπεδο Eine Gesellschaft, die alles, was sie gewohnt war, als Lebensstandard empfand A society that felt that what it had become accustomed to as a living standard

πραγματικά καταστράφηκε μέσα σε λίγα χρόνια. es wurde wirklich innerhalb weniger Jahre zerstört. which fell into pieces within a few years,

Μια κοινωνία η οποία πραγματικά φοβάται και δεν βλέπει φως, Eine Gesellschaft, die wirklich Angst hat und kein Licht sieht, a society that is truly afraid, and is not at all optimistic,

γιατί κατά τη γνώμη μου ο μόνος τρόπος ν' αντιμετωπίσεις τον φόβο weil meiner Meinung nach der einzige Weg, sich der Angst zu stellen because, in my opinion, the only way to address fear

είναι με την αλήθεια και με όραμα ή ακόμα καλύτερο σχέδιο. es ist mit der Wahrheit und mit Vision oder noch besser Plan. is with truth and with vision or an even better plan.

Καθώς λοιπόν τα σκεφτόμουνα όλα αυτά, σκεφτόμουνα ότι As I was pondering all that,

ένα μεγάλο θέμα που έχουμε είναι ότι - κι αυτό το έχει δείξει η ιστορία -

ότι όταν περνάει μια χώρα μια τόσο μεγάλη κρίση, dass, wenn ein Land eine so große Krise durchmacht, that when a country is going through such a crisis

ανοίγουν αν θέλετε βαθύτερα ρήγματα, öffne dich, wenn du tiefere Risse willst, the biggest gaps open up,

πράγματα τα οποία είναι γνωρίσματα ενός λαού Dinge, die charakteristisch für ein Volk sind specific traits of a nation that come to the foreground more intensely.

έρχονται στο προσκήνιο μ' έναν πιο έντονο τρόπο. Sie treten intensiver in den Vordergrund. come to the fore in a more intense way.

Και τώρα έχουν έρθει στο προσκήνιο Und jetzt sind sie in den Vordergrund gerückt And now they have come to the foreground and sometimes threaten the way we think.

και απειλούν τον τρόπο που σκεφτόμαστε μερικές φορές. und sie bedrohen manchmal unsere Denkweise.

Ένα σύνδρομο που έχουμε πάθει τώρα, κοιτάμε συνέχεια προς τα πίσω, Ein Syndrom, das wir jetzt haben, wir schauen immer wieder zurück, A syndrome we have recently, we keep looking back,

συνέχεια, συνέχεια είναι σαν να είμαστε καρφωμένοι στον πίσω καθρέφτη. die ganze Zeit ist es, als würden wir im Rückspiegel stecken. all the time, like we are stuck on the rear view mirror.

Κι όποιος το κάνει αυτό είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα τρακάρει. Und wer das tut, wird mathematisch sicher abstürzen. And whoever does that is definitely going to crash.

Δεν μπορείς να έχεις ούτε ορατότητα, ούτε όραμα. Sie können weder Sichtbarkeit noch Vision haben. You can have neither visibility nor a vision.

Δεν λέω για να μην παρεξηγηθώ ότι δεν πρέπει να υπάρξει κάθαρση Ich sage nicht, um es klar zu sagen, dass es keine Reinigung geben sollte I am not saying there shouldn't be any catharsis for all that's done,

για όσα γίνανε, τα πολλά που γίνανε και δεν λέω ότι δεν φταίμε όλοι, für das, was passiert ist, die vielen Dinge, die passiert sind, und ich sage nicht, dass wir nicht alle schuld sind, I'm not saying it's everyone's fault,

ότι δεν στηρίξαμε πράγματα που δεν στηρίζονταν μες την απελπισία μας, dass wir Dinge nicht unterstützt haben, die in unserer Verzweiflung nicht unterstützt wurden, that we didn't support things that couldn't be supported,

ότι βολευτήκαμε όταν δεν έπρεπε να βολευτούμε dass wir es uns bequem gemacht haben, als wir es nicht hätten tun sollen that we felt comfortable when we shouldn't,

ή ότι δεν μιλήσαμε όταν έπρεπε να μιλήσουμε. or that we didn't speak up when we should.

Δεν θέλω να παρεξηγηθώ. Ich möchte nicht missverstanden werden. Don't get me wrong.

Όμως το κοίταγμα προς τα πίσω, πρέπει να 'χει κι ένα όριο. But looking back needs to be limited.

Ένα δεύτερο πράγμα το οποίο βγαίνει πολύ στην επιφάνεια Another thing that comes to light is the persecution complex,

είναι αυτή η μανία καταδίωξης, αυτό το περίφημο στερεότυπο es ist dieser Verfolgungswahn, dieses berühmte Klischee

που λέει ότι είμαστε ένας λαός περιούσιος, μοναδικός, που όλοι τον κυνηγάνε. der sagt, dass wir ein reiches, einzigartiges Volk sind, dem alle nachjagen. we are a unique, blessed nation everybody envies.

Δεν διαφωνώ ότι είμαστε ένας λαός μοναδικός, Ich bestreite nicht, dass wir ein einzigartiges Volk sind, I agree that we're a unique nation, we obviously have a great history,

προφανώς έχουμε μια πολύ μεγάλη ιστορία, Offensichtlich haben wir eine sehr lange Geschichte,

αλλά δεν ξέρω ποιοι είναι αυτοί που μας κυνηγάνε and I don't know who is after us, but they haven't done a good job.

πάντως δεν έχουνε κάνει πολύ καλή δουλειά. Sie haben jedoch keine sehr gute Arbeit geleistet.

(Γέλια) (Laughter)

Κοιτάξτε γύρω σας και δείτε ότι η Ελλάδα μετά απ' αυτή την κρίση Look around you and you can see that Greece, even after this crisis,

είναι ακόμα στις 30 πλουσιότερες χώρες του κόσμου. es ist immer noch in den 30 reichsten Ländern der Welt. is still among the 30 richest countries in the world.

Κοιτάξτε να δείτε ότι είμαστε στα πιο κλειστά κλαμπ της δύσης. Sehen Sie nach, dass wir in den geschlossensten Clubs im Westen sind. Take a look and observe we belong to the most private western clubs,

Κοιτάξτε να δείτε τη μόρφωση που έχει η νέα ελληνική γενιά Schauen Sie sich die Bildung an, die die neue griechische Generation hat the level of education the new Greek generation gets,

και κοιτάξτε να δείτε ότι ο υπόλοιπος πλανήτης θα κοιτούσε με πολλή ζήλεια und schauen Sie, um zu sehen, dass der Rest des Planeten mit viel Neid zuschauen würde that the rest of the world would be really jealous

το πού είναι η Ελλάδα ακόμα σήμερα. of the position Greece still holds today.

Και για μένα η πρόκληση είναι το να κρατήσουμε αυτό το επίπεδο, Und für mich besteht die Herausforderung darin, dieses Niveau zu halten, To me the challenge is to keep this level, to stand where we are and move forward.

να μείνουμε εδώ πού είμαστε και να πάμε μπροστά. to stay where we are and move forward.

Τώρα να σας πω κι ένα τρίτο σύνδρομο There's a third syndrome, my favourite one because I've lived it,

το οποίο επειδή το 'χω ζήσει στο πετσί μου έχει γίνει αγαπημένο μου θέμα, das, weil ich es in meiner Haut gelebt habe, zu meinem Lieblingsthema geworden ist, which, because I've lived through it, has become a favorite subject of mine,

που είναι οι θεωρίες συνωμοσίας. das sind Verschwörungstheorien. which are conspiracy theories.

Μπορώ να σας μιλήσω για ώρες για θεωρίες συνωμοσίας, I could talk for hours about conspiracy theories,

και θα σας πω και μια ιστορία γιατί πραγματικά είναι απ' αυτές and I'll share a story because it's really one of those

που με κάνουν μερικές φορές να γελάω μόνος μου that sometimes make me laugh even when I'm alone,

όταν σκέφτομαι το πόσο μπερδεμένα τα 'χουμε στο μυαλό μας. when I think about how messed up our minds are.

Πριν από 3-4 χρόνια πήρα μια πρόσκληση It was three or four years ago when I got an invitation

από την καταραμένη αυτή Λέσχη Μπίλντερμπεργκ von diesem verdammten Bilderberg Club from the cursed Bilderberg Group to attend one of its conferences.

για να πάω σε μια συνεδρίασή της. zu einem Treffen von ihr gehen. to go to one of her sessions.

Ήταν η δεύτερη φορά και κάλεσα ένα φίλο μου και τον ρώτησα τι να κάνω. Es war das zweite Mal und ich rief einen Freund von mir an und fragte ihn, was ich tun solle. It was the second time and I called a friend of mine and asked him what to do.

Να σας πω ότι αυτός ο φίλος μου είναι τόσο λάτρης των θεωριών συνωμοσίας Lassen Sie mich Ihnen sagen, dieser Freund von mir ist so ein Fan von Verschwörungstheorien That friend of mine loves conspiracy theories so much

που μπορεί να του κάνεις το καλύτερο δώρο, το καλύτερο ταξίδι, την πιο ωραία γυναίκα that you may give him the best present, the best holiday, the best woman,

δεν τον νοιάζει, Es ist ihm egal, he doesn't care,

δωσ' του μια θεωρία συνωμοσίας και ζει κι αναπνέει γι' αυτό. Gib ihm eine Verschwörungstheorie und er lebt und atmet dafür. give him a conspiracy theory and he lives and breathes for that.

Του λέω λοιπόν: «Ρε παιδί μου τι να κάνω;» Του λέω: «Να πάω;» So I tell him: "What should I do? Should I go?"

Με κοίταξε έτσι μ' ένα ύφος σαν να 'μαι λίγο τρελός, He looked at me with a look like I was a little crazy,

λίγο, «τώρα τι πάει να κάνει αυτός», με ρώτησε γιατί θέλω να πάω

του λέω, «Θέλω να πάω πρώτα για ν' ανοίξει το μυαλό μου, I said, "First, to open my mind

γιατί θα ακούσω πράγματα που δεν μπορώ να τα ακούσω εδώ, because I'm going to hear things I can't hear here,

δεύτερον γιατί πάνε όλοι οι μεγάλοι διευθυντες εφημερίδων zweitens, weil alle großen Zeitungsmanager gehen Secondly, why are all the big newspaper executives going

απ' την Ευρώπη και την Αμερική

και τρίτον» του λέω, «γιατί μπορεί να ακουστεί κάτι για την Ελλάδα εκεί, and third, because maybe Greece will be mentioned, you never know,"

δεν ξέρεις ποτέ» - δεν ακούστηκε - you never know" - not heard -

(Γέλια) (Laughter)

«και καλό είναι να υπάρχει κι ένας Έλληνας να υποστηρίξει την ελληνική άποψη». "und es ist gut, dass es auch einen Griechen gibt, der den griechischen Standpunkt unterstützt". "and it is a good thing for a Greek to be there and support Greece's views."

Άντε πήγαινε μου είπε. Komm schon, sagte er zu mir. "Go then," he told me.

Γύρισα πίσω, αυτός είχε μπει στο σάιτ εντωμεταξύ της λέσχης Ich drehte mich um, er hatte das Gelände zwischen dem Club betreten When I returned, he had browsed the Group's site in the meantime,

είχε δει τα θέματα προς συζήτηση είναι όλα εκεί, το ποιοι πήγαν, τα πάντα. he'd checked out the agenda, the attendees, everything.

Έρχεται η πρώτη μέρα, τι έγινε του λέω:

«Σε παρακαλώ αυτά είναι σοβαρά πράγματα». "Please this is serious stuff."

Ήρθε τη δεύτερη μέρα, την τρίτη μέρα, The second day passed and the third,

του λέω την τρίτη μέρα: «Κοίταξε να δεις θα πάρεις έναν όρκο Μπίλντερμπεργκ». Am dritten Tag sage ich zu ihm: "Schauen Sie, ob Sie einen Bilderberg-Eid leisten können." I tell him on the third day: "Look, you're going to get a Bilderberg oath."

Μου λέει: «Τι είναι αυτός ο όρκος;» He asks me: "What's that oath?"

Του λέω: «Δεν έχω ιδέα τι είναι, αλλά ξέρω ότι αν τον παραβείς την έχεις βάψει». Ich sage ihm: "Ich habe keine Ahnung, was es ist, aber ich weiß, wenn du ihn verletzt, hast du sie gemalt." I tell him: "I'm not sure, but if you break it, you're screwed."

Για να μην παρεξηγηθούμε και μεταξύ μας, δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα. Nur damit wir uns nicht falsch verstehen, so etwas gibt es nicht.

Αφού λοιπόν του το είπα αυτό, του λέω: After having said that I told him: "Look. There has been a vote"

«Κοίταξε να δεις, έγινε μια ψηφοφορία» "Schau mal, es gab eine Abstimmung" "Look at that, there was a vote"

ούτε ψηφοφορίες γίνονται, σας το λέω για να μην επίσης παραξηγηθούμε, es gibt auch keine Abstimmungen, ich sage es, damit wir auch nicht verwirrt werden, - there are no votes either, I assure you -

του λέω: «Έγινε μια ψηφοφορία και αποφασίσαμε με 149 ψήφους Ich sage ihm: „Es wurde abgestimmt und wir haben mit 149 Stimmen entschieden "A vote was taken and it was decided by 149 votes against 14

έναντι 14 ότι το 2013 θα ξαναχαρακτούν τα σύνορα της Τουρκίας». gegen 14, dass 2013 die Grenzen der Türkei neu gezogen werden". against 14 that Turkey's borders will be re-drawn in 2013".

«Το 'ξερα» μου λέει, «το 'ξερα, το 'ξερα». "I knew it," he flashed, "I really knew it."

(Γέλια) (lacht) (Laughter)

Αντιλαμβάνεστε ότι από τότε προσεύχομαι κάθε μέρα μην διαλυθεί η Τουρκία, Ist Ihnen klar, dass ich seitdem jeden Tag bete, dass die Türkei nicht auseinanderbricht, You do realise that ever since, I pray for Turkey not to break down,

γιατί την έχω βάψει. or else I'm screwed.

(Γέλια) (Laughter)

Αλλά για να μιλήσω και πάλι σοβαρά. Aber um mal wieder ernsthaft zu sprechen. But, let me be serious now.

Τι μαθαίνω εγώ όταν πηγαίνω τουλάχιστον και όλοι μας όταν πηγαίνουμε What I and everyone who attends such forums realise is this.

σε τέτοιου είδους διεθνή φόρα. in solchen internationalen Foren. in such international forums.

Πρώτα απ' όλα ένα πράγμα που σου κάνει εντύπωση Zunächst einmal eine Sache, die Sie beeindruckt First of all, what strikes you is how scared the leaders are,

είναι πόσο τρομαγμένοι είναι οι ηγέτες, οι τραπεζίτες, Wie verängstigt sind die Anführer, die Bankiers,

όλοι οι υπόλοιποι που ασχολούνται μ' αυτά τα θέματα. alle anderen, die sich mit diesen Angelegenheiten befassen. all the other people involved in these matters.

Είναι τρομαγμένοι, γιατί έχει φτιαχτεί ένα πράγμα που λέγεται παγκοσμιοποίηση Sie haben Angst, weil etwas namens Globalisierung geschaffen wurde They are afraid of that thing called globalization

που είναι άγριο, που είναι απρόβλεπτο, was wild ist, was unberechenbar ist,

που ούτε οι ίδιοι ξέρουν πώς να το χειριστούν, κανείς δεν ξέρει. die nicht einmal wissen, wie sie damit umgehen sollen, niemand weiß es.

Το δεύτερο είναι που σου κάνει πολύ μεγάλη εντύπωση

είναι πόσο μεγάλες είναι οι προκλήσεις που έχει ειδικά η Δύση is how big the challenges are for the West and how small their leaders are.

και πόσο μικροί είναι αυτοί οι ηγέτες.

Δεν ξέρω πού οφείλεται αυτό αλλά είναι γνώρισμα της εποχής μας. Ich weiß nicht, warum das so ist, aber es ist ein Merkmal unserer Zeit. I don't know why that happens, but it is common in our time.

Το τελευταίο βέβαια που κατάλαβα, και για μένα αυτό είναι σημαντικό The last thing I realised, and to me it's very important

και πάει σ' αυτό που έλεγα ότι πρέπει πάντα να λες την αλήθεια, and refers to what I mentioned earlier about always being honest,

είναι όσο και να θέλουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε το κέντρο του κόσμου is that, as much as we want to believe that we are the center of the world,

δεν είμαστε το κέντρο του κόσμου, δεν είμαστε ο ομφαλός της γης. Wir sind nicht das Zentrum der Welt, wir sind nicht der Nabel der Erde. we are certainly neither the center nor the navel of the world.

Έχουμε την ιστορία μας, έχουμε μια μοναδική γεωπολιτική θέση

είμαστε ένας λαός, ένας τόπος ευλογημένος, από όλα αυτά που έχουμε γύρω μας, Wir sind ein Volk, ein Ort, gesegnet von allem, was wir um uns herum haben, we are a nation, a blessed place, from everything around us,

δεν είμαστε όμως το κέντρο του κόσμου, κι όχι μόνο αυτό. but we are not the center of the world, and not only this.

Πρέπει να καταλάβουμε ότι είμαστε μια μικρή ψηφίδα σ' έναν πολύ ταραγμένο κόσμο. Wir müssen verstehen, dass wir ein kleines Mosaik in einer sehr unruhigen Welt sind. We need to realise that we are a very small part in a troubled world.

Δεν είναι πια η Ευρώπη που ξέραμε, Europe is not the same anymore,

δεν είναι η γειτονιά μας, η Αλβανία, η Βουλγαρία. es ist nicht unsere Nachbarschaft, Albanien, Bulgarien. it's not our neighbourhood, Albania, Bulgaria anymore.

Έχουνε μπει χώρες στην Ευρώπη, απ' το ανατολικό μπλοκ Länder aus dem Ostblock sind nach Europa eingedrungen There are countries in Europe from the Eastern Block

που έχουν περάσει δύσκολα, έχουνε πεινάσει. that have been through hardship, they have starved.

Βλέπουν το δικό μας βιωτικό επίπεδο και πραγματικά το ζηλεύουν. Sie sehen unseren Lebensstandard und beneiden ihn wirklich. They see our standard of life and really envy it.

Έχει μπει μια Τουρκία σ' αυτόν τον νέο, τον άγριο καπιταλισμό. There is Turkey in that new, fierce capitalism.

Έχει μπει η Ρωσία, έχει μπει η Κίνα, θα μπει μια Αφρική, Russland ist eingetreten, China ist eingetreten, ein Afrika wird eintreten, There is Russia, China, there will be Africa,

η οποία θα φτιάξει μια καινούργια μεσαία τάξη, κοντά στο ένα δισ. die eine neue Mittelschicht schaffen wird, fast eine Milliarde. which is going to form a new middle class,

τα επόμενα δέκα είκοσι χρόνια.

Αυτόν τον κόσμο έχουμε απέναντί μας, That is the world we are facing, the one we compete against,

μ' αυτόν τον κόσμο πρέπει να ανταγωνιστούμε mit dieser Welt müssen wir konkurrieren

και πρέπει να το πάρουμε απόφαση, δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, und wir müssen eine Entscheidung treffen, es ist keine leichte Aufgabe, we need to make a decision, it's not easy,

αλλά μ' αυτούς πρέπει να τα βγάλουμε πέρα. aber wir müssen uns mit ihnen auseinandersetzen. but it's these people we have to deal with.

Τώρα, υπάρχουνε κάποιοι μες το φόβο που λένε το κλασικό: There are people who state this when they are afraid:

- Τι κάνεις όταν φοβάσαι, όταν απειλείσαι; - Φτιάχνεις γύρω σου ξύλινα τείχη. - Was machst du, wenn du Angst hast, wenn du bedroht wirst? - Du baust Holzwände um dich herum. "What do you do when you are threatened? You build wooden walls around you."

Να πάμε πίσω στην ιστορία μας να θυμηθούμε τι είναι τα ξύλινα τείχη; Let's look back in history and remember what wooden walls were.

Οι Βάρβαροι είναι έξω από την Αττική Die Barbaren sind außerhalb von Attika The Barbarians were outside Attica

και κάποιοι ανήμποροι, τους παίρνουν κάποιοι στο λαιμό τους und manche hilflos, manche packen sie am Hals and many helpless people were taken in by others

και πάνε και κρύβονται στον Παρθενώνα, πίσω απ' αυτά τα ξύλινα τείχη. and went to hide in the Parthenon behind its wooden walls.

Δεν επιβίωσαν. Sie haben nicht überlebt. They didn't survive.

Κάποιοι άλλοι Έλληνες με τον Θεμιστοκλή μπαίνουν στη θάλασσα, The Greeks under Themistocles set out to sea, in itself a bad omen,

σ' ένα πολύ απρόβλεπτο περιβάλλον, δίνουν με την ελληνική δημιουργικότητα, in einer sehr unvorhersehbaren Umgebung geben sie mit griechischer Kreativität, in a very unpredictable environment, they are giving Greek creativity,

γενναιότητα, αποφασιστικότητα, τη μάχη εκεί και την κερδίζουν. Tapferkeit, Entschlossenheit, der Kampf dort und sie gewinnen ihn. with bravery, determination, and won the battle there.

Και σώζουν και την Ευρώπη και την Ελλάδα από τους Βαρβάρους. And they saved Europe and Greece from the Barbarians.

Αν βλέπω τον Θεμιστοκλή και τους υπόλοιπους πουθενά γύρω μου; Wenn ich Themistokles und die anderen nirgendwo um mich herum sehe? Do I see Themistocles and the rest anywhere around me?

Τους βλέπω, καταρχήν να σας πω ότι έχοντας ζήσει στο εξωτερικό Ich sehe sie, lassen Sie mich Ihnen zunächst sagen, dass Sie im Ausland gelebt haben I do, let me tell you something: after having lived abroad,

βλέπω πόσο ο Έλληνας μπορεί να επιβιώσει, σε ταραγμένες θάλασσες Ich sehe, wie sehr der Grieche in unruhiger See überleben kann I have seen how a Greek can survive in rough seas

όταν ο Έλληνας είναι εξωστρεφής, όταν παίρνει το ρίσκο του wenn der Grieche extrovertiert ist, wenn er sein Risiko eingeht when he is extroverted, when he takes risks,

όταν όμως δουλεύει με κανόνες. aber wenn es mit Regeln funktioniert. when he works by the rules.

Έχω νιώσει πολύ μεγάλη υπερηφάνεια όταν πήγα στο Λος Άντζελες, στο Χόλιγουντ, Ich war sehr stolz, als ich nach Los Angeles, Hollywood, I felt great pride when I went to Los Angeles, to Hollywood,

στο Σίλικον Βάλεϊ, στον Λευκό Οίκο, σε μίντια παντού im Silicon Valley, im Weißen Haus, überall in den Medien to Silicon Valley, to the White House, to the media everywhere

και έβλεπα Έλληνες χαρισματικούς, παντού σε καίριες θέσεις. and found skilled Greeks in key positions everywhere.

Δεν χρειάζεται όμως να μείνω στον ελληνισμό της διασποράς. Aber ich brauche nicht auf den Hellenismus der Diaspora einzugehen. However, I don't want to mention only the Greeks of the Diaspora.

Πάρτε αυτή τη γενιά η οποία με γεμίζει και ελπίδα εμένα και στενοχώρια. Take this generation which fills me with hope as well as sadness.

Ο Μιχάλης ο Μπαχτής είναι μια... εκπροσωπεί αυτή τη γενιά. Michalis Bakhtis ist ein... Repräsentant dieser Generation. Michalis Bachtis is a... he represents this generation.

Είναι οι άνθρωποι οι οποίοι φύγανε έξω γιατί δεν άντεχαν αυτό το κουκούλι Sie sind die Leute, die gegangen sind, weil sie diesen Kokon nicht ertragen konnten These people who left their country because they couldn't take it anymore;

της μιζέριας, της αναξιοκρατίας, που έχουμε φτιάξει εδώ στην Ελλάδα. des Elends, der Wertlosigkeit, die wir hier in Griechenland geschaffen haben. the misery, the lack of meritocracy, that we have formed here in Greece.

Και είναι πολλοί αυτοί οι άνθρωποι. Τους συναντούμε παντού. And there are many such people. We can see them everywhere.

Βλέπω το παιδί που έχει τελειώσει το πολυτεχνείο Ich sehe das Kind, das das Polytechnikum abgeschlossen hat I see a graduate of the Technical University

να δουλεύει σαν μάνατζερ σ' ένα ξενοδοχείο στη Σκωτία, working as a manager in a hotel in Scotland,

κάποιον άλλο που είναι στο Μόναχο που έχει ανοίξει ένα μαγαζί, jemand anderes, der in München ist und ein Geschäft eröffnet hat, someone else in Munich who has his own store,

κάποια παιδιά από τη Θεσσαλονίκη που έχουν ανοίξει κάτι άλλο στο Λονδίνο. einige Leute aus Thessaloniki, die etwas anderes in London eröffnet haben. some kids from Thessaloniki who run their own store in London.

Νέους επιστήμονες στην Αμερική. Young scientists in America.

Υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι κι αυτή η γενιά του Erasmus, There are those people and the Erasmus generation,

η γενιά αν θέλετε της ευκαιρίας που κυνηγάει σ' όλον τον κόσμο the generation who seeks opportunity all over the world

θα γυρίσει σ' αυτόν τον τόπο, είμαι σίγουρος ότι θα γυρίσει - is going to come back home, I know they will come back,

σ' αυτόν τον τόπο, πάντα γυρνάει an diesem Ort kehrt es immer wieder zurück they always do -

και πιστεύω θα είναι η μαγιά κάτι καινούργιου κάτι πολύ καλού und ich glaube, es wird die Hefe für etwas Neues, etwas sehr Gutes sein and I believe that they're the foundation of something new and prosperous

το οποίο θα ξημερώσει και δεν θα αργήσει να ξημερώσει. die dämmern wird und nicht lange dämmern wird. which will dawn and it will not be long before it does.

Βλέπω όμως πολλά σημάδια ελπίδας και μέσα στην Ελλάδα, Aber auch in Griechenland sehe ich viele Zeichen der Hoffnung, I also see signs of hope in Greece too,

και δεν πρέπει να μας πιάνει απελπισία. and we shouldn't despair.

Βλέπω τα παιδιά που κρατήσαν ανοιχτά τα πανεπιστήμια, κόντρα στη μιζέρια, Ich sehe die Kinder, die die Universitäten offen hielten, gegen das Elend, I see the kids who kept the universities open, against misery,

δεν ήταν εύκολη ιστορία γι΄αυτούς.

Βλέπω ακόμα δημόσιους υπαλλήλους, αστυνομικούς I also see civil servants, police officers,

οι οποίοι κάνουν τη δουλειά τους με πολύ λίγα λεφτά, με επαγγελματισμό die ihre Arbeit mit sehr wenig Geld professionell erledigen who do their jobs for little money

που δεν θυμίζει άλλες εποχές. that is not reminiscent of other times.

Βλέπω πενηντάρηδες οι οποίοι έμειναν στον άσσο, Ich sehe Fünfzigjährige, die im Ass geblieben sind, I see broke 50-year-olds who try to build business networks in order to survive.

αλλά προσπαθούν και τώρα να φτιάξουν επιχειρηματικά δικτυα aber sie versuchen jetzt auch, Geschäftsnetzwerke aufzubauen

για να επιβιώσουν. Überleben.

Βλέπω τον Μύρωνα τον Μιχαηλίδη, ο οποίος φτιάχνει μια Λυρική I see Myron Michailidis who has made an Opera House

που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από άλλες στον κόσμο. der nichts von anderen in der Welt zu beneiden hat. just as great as any other around the world.

Βλέπω την κυρία Σταυροπούλου που παίρνει μια διαλυμένη υπηρεσία, Ich sehe, wie Frau Stavropoulou einen kaputten Gottesdienst nimmt, I see Mrs Stavropoulou who took over a destroyed refugee agency

των προσφύγων, και μέσα σε λίγους μήνες την κάνει κάτι άλλο. von Flüchtlingen, und innerhalb weniger Monate macht sie etwas anderes. and completely transformed it in a few months.

Δεν είναι τίποτα φοβερό, θέλει οργάνωση και σχέδιο Es ist nichts Besonderes, es erfordert Organisation und Planung It's no big deal, it just takes organization and a plan and we can do it.

και μπορούμε να το κάνουμε.

Γιατί δε γίνεται τώρα αυτό, κατά τη γνώμη μου;

Μας λείπουν δύο πράγματα. Uns fehlen zwei Dinge.

Το πρώτο είναι ότι αυτή η Ελλάδα η οποία είναι δημιουργική, Die erste ist, dass dieses kreative Griechenland, The first is Greece which is creative, pays its taxes, pays a lot of money

πληρώνει τους φόρους της πληρώνει πολλά λεφτά sie zahlt ihre steuer sie zahlt viel geld pays her taxes pays a lot of money

για να στέλνει τα παιδιά σε φροντιστήρια και σε πανεπιστήμια, Kinder auf Schulen und Universitäten zu schicken, to send children to tutorials and universities,

δεν εκπροσωπείται πολιτικά, nicht politisch vertreten, isn't represented politically,

και πρέπει αυτό το πράγμα κάποια στιγμή ν' αλλάξει. and that needs to change soon.

Με τον θυμό δεν μπορούμε ούτε να ταΐσουμε στόματα ούτε να αλλάξουμε τίποτα. Mit Wut können wir weder Münder füttern noch etwas ändern. With anger we can neither feed mouths nor change anything.

Με την αποχή, με το σνομπάρισμα της πολιτικής επίσης δε βγαίνει τίποτα. Enthaltung, brüskierende Politik bringt auch nichts. Nothing can be achieved with abstinence or by looking down on politics.

Η δικιά μου γνώμη είναι ότι πρέπει My opinion is that whoever believes in such values,

όλοι οι άνθρωποι που πιστεύουν σε τέτοιες αξίες, alle Menschen, die an solche Werte glauben,

που πιστεύουν ότι υπάρχει αυτή η άλλη Ελλάδα, die glauben, dass es dieses andere Griechenland gibt, whoever believes that this other Greece exists,

να μπούνε στον δημόσιο διάλογο, στο καινούργιο καφενείο, should enter the public debate in the new agora of the social media,

που είναι τα κοινωνικά μέσα, Wo sind die sozialen Medien,

να μπούνε σε κόμματα παλιά, καινούργια, ή να φτιάξουν και δικά τους, alten oder neuen Parteien beitreten oder eigene gründen, to join old or new parties, or even make their own ones,

αλλά δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία, για κανέναν να μείνει έξω aber es gibt keine Entschuldigung dafür, dass jemand ausgelassen wird

απ' αυτό το καμίνι του δημόσιου διαλόγου, καμία δικαιολογία. Aus diesem Ofen des öffentlichen Dialogs gibt es keine Ausreden. from this furnace of public debate, no excuse.

Όποιος νομίζει, όπως νόμιζε η ελληνική ελίτ για πολλά χρόνια Wer denkt, wie die griechische Elite viele Jahre dachte Whoever goes with the idea, like the Greek elite did for many years,

ότι μπορεί να μένει στο όμορφο σπίτι του στο τακτικό, το απόλυτα κανονισμένο dass er in seinem schönen Haus ordentlich, perfekt eingerichtet wohnen kann that they can stay in their beautiful, tidy, and totally organized home,

και γύρω-γύρω να υπάρχει αυθαιρεσία και σκουπίδια, είναι γελασμένος, und drumherum ist Willkür und Unsinn, er wird ausgelacht, and everything around be arbitrary and littered, is far from reality,

αυτό δεν βγάζει πουθενά. that doesn't lead us anywhere.

Το δεύτερο που για μένα πρέπει να αλλάξει, είναι να είμαστε πιο πρακτικοί. The second thing that has to be changed, is we have to get more practical.

Νομίζω ότι ένα πράγμα απ' το οποίο πάσχουμε στην Ελλάδα είναι η υπερανάλυση. Ich denke, eine Sache, an der wir in Griechenland leiden, ist die Überanalyse. I think that something we suffer from in Greece is overanalysis.

Τα πάντα τα αναγάγουμε σε θέματα, ιδεολογίας, πολιτικής, αξιών Wir reduzieren alles auf Themen, Ideologie, Politik, Werte We analyze everything into terms of ideology,

και δεν ξέρω τι άλλο.

Δεν είναι έτσι, θυμάμαι πάντα έναν Ελληνοαμερικάνο που είχα It's not like that, I always remember a very successful Greek-American friend

γνωρίσει πολύ πετυχημένο στην Καλιφόρνια, ο οποίος μου έλεγε ότι ένα πράγμα trafen sich sehr erfolgreich in Kalifornien, der mir das eine sagte I had met in California, who said that,

που τον τρέλαινε όταν ήτανε μικρός στο χωριό του das machte ihn verrückt, als er klein war in seinem Dorf one thing that drove him crazy when he was a little boy in his village

ήταν ότι είχε σπάσει η βρύση στο χωριό. es war, dass der Wasserhahn im Dorf kaputt war.

Δεκαπέντε μέρες καθόντουσαν όλοι οι άντρες στο καφενείο και τσακωνόντουσαν. Fünfzehn Tage lang saßen alle Männer im Café und kämpften. For 15 days all the men were arguing.

Ποιος φταίει, ο νομάρχης, ο βουλευτής, το κράτος, εσύ, εγώ. Wer ist schuld, der Präfekt, der Abgeordnete, der Staat, du, ich. Whose fault it was, the prefect's, the MP's, the state's, yours, mine.

Δεν έβρισκαν άκρη, την ίδια στιγμή οι γυναίκες του χωριού They couldn't reach a decision.

φορτωνόντουσαν τις στάμνες και πηγαίνανε για πολλά χιλιόμετρα Sie würden die Krüge beladen und viele Kilometer zurücklegen they would load up the pitchers and go for miles and miles

για να γεμίσουνε νερό από μια άλλη βρύση. um Wasser aus einem anderen Wasserhahn zu füllen. to get water from another well.

Μερικές φορές πραγματικά, νιώθω ότι αυτή η κοινωνια Manchmal fühle ich wirklich, dass diese Gesellschaft Sometimes I really feel that this society which has suffered so much,

που τόσα έχει υποφέρει πληρώνει την αδυναμία wer so viel gelitten hat, zahlt für Schwäche who has suffered so much is paying the price of weakness

ενός πολιτικού συστήματος, ενός γενικότερου συστήματος, eines politischen Systems, eines allgemeineren Systems,

να φτιάξει τη βρύση, να ασχοληθεί με πρακτικά θέματα den Wasserhahn zu reparieren, sich mit praktischen Angelegenheiten zu befassen

όπως είναι τα νοσοκομεία, όπως είναι η παιδεία, wie Krankenhäuser, wie Bildung,

όπως είναι η δικαιοσύνη, δεν θέλει πάρα πολύ φαντασία, So wie Gerechtigkeit ist, braucht es nicht viel Fantasie,

είναι πραγματικά θέματα διοίκησης, μάνατζμεντ, πρακτικά θέματα. es sind echte Verwaltungsfragen, Managementfragen, praktische Fragen. it's really administration, management, practical issues.

Θέλω να καταλήξω λέγοντάς σας ότι υπάρχουν πολλοί σ' αυτούς τους καιρούς Abschließend möchte ich Ihnen sagen, dass es in diesen Zeiten viele gibt I want to conclude by telling you that there are a lot of people nowadays

οι οποίοι όπως είπα θέλουν να φτιάξουν ξύλινα τείχη, who as I said, want to build wooden walls,

άλλοι νομίζουν ότι πίσω απ' αυτά τα τείχη θα προστατεύσουν τα κεκτημένα τους andere denken, dass sie hinter diesen Mauern ihre Errungenschaften schützen werden others who think that behind those walls

ή και τα συμφέροντά τους. oder ihre Interessen. or their interests.

Δεν πρόκειται να καταφέρουν τίποτα, οι εξελίξεις είναι ραγδαίες, Sie werden nichts erreichen, die Entwicklungen sind rasant, They are not going to achieve anything, change is upon us, nothing stays the same.

το παλιό θα σαρωθεί, the old will be swept away,

η Ελλάδα είναι σε ένα διεθνές περιβάλλον, το οποίο δεν μπορεί να ξανακλειστεί, Griechenland befindet sich in einem internationalen Umfeld, das nicht wieder geschlossen werden kann, Greece is in an international environment in which it cannot be rebarricated,

δεν πρόκειται ποτέ να γίνουμε η Ελλαδίτσα η οποία θα ζει μόνη της. Wir werden niemals Elladitsa sein, die alleine leben wird. we're never going to be the good old little secluded Greece.

Έχουμε όλοι ευθύνη γι' αυτά που έρχονται και γι' αυτά που θα γίνουν, Wir alle sind verantwortlich für das, was kommt und was sein wird, We all share responsibility for what is coming and what is going to happen,

και οι επώνυμοι και οι ανώνυμοι και οι βολεμένοι, αυτοί που έχουν υποφέρει. und die Genannten und die Namenlosen und die Bequemen, diejenigen, die gelitten haben. the famous, the anonymous, the settled, those who have suffered.

Όλοι. Everyone.

Και νομίζω ότι αυτό που είναι πάρα πολύ σημαντικό And I think that what is really important

είναι να σταματήσουμε το κοίταγμα προς τα πίσω ist aufzuhören zurückzublicken is to stop looking back

και να αρχίσουμε να συζητάμε σοβαρά και πρακτικά and start discussing seriously and practically

πώς θα αλλάξουμε όλα αυτά. on how we are going to change all that.

Και θα καταλήξω με μια φράση που μου είπε ένας φίλος που νομίζω τελικά Und ich werde mit einem Satz enden, den mir ein Freund gesagt hat, den ich endlich denke And I'll conclude with a phrase that a friend of mine once told me,

ότι έχει το νόημά της. dass es seinen Sinn hat.

Μου λέει κοίταξε να δεις το παράπηγμα το οποίο έχουμε φτιάξει δεν αντέχει άλλο, Er sagt mir, sieh dir das Chaos an, das wir angerichtet haben, er kann es nicht mehr ertragen, He said: "Look, the hut we have made doesn't take any more,

γκρεμίζεται, δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα. it's falling apart, we cannot do much about it."

Αλλά μου λέει, αυτό που είναι πιο σημαντικό και το πιστεύω κι εγώ But he says, "What is more important and I believe that, too,

είναι ότι δεν αξίζουμε να ζήσουμε σε ένα επισκευασμένο παράπηγμα. Es ist so, dass wir es nicht verdienen, in einer reparierten Brüstung zu leben. is that we do not deserve to live in a repaired hut."

Ευχαριστώ πολύ. Thank you very much.

(Χειροκρότημα) (Klatschen) (Applause)