3. Η Ένωση των Κοκκινομάλληδων (1)
Είχα επισκεφθεί το φίλο μου, κ. Σέρλοκ Χολμς, κάποια μέρα του φθινοπώρου του περασμένου έτους και τον βρήκα σε βαθιά συζήτηση με έναν εξαιρετικά γεροδεμένο, κοκκινοπρόσωπο, ηλικιωμένο κύριο με ζωηρά κόκκινα μαλλιά. Με μια συγγνώμη για την παρέμβαση μου, ετοιμαζόμουν να αποχωρήσω όταν με τράβηξε απότομα μέσα στο δωμάτιο κι έκλεισε την πόρτα πίσω μου.
«Δεν υπάρχει περίπτωση να ερχόσουν σε καλύτερη ώρα, αγαπητέ μου Γουώτσον,» είπε εγκάρδια.
«Φοβήθηκα πως ήσουν απασχολημένος.»
«Και είμαι. Πολύ μάλιστα.»
«Τότε μπορώ να περιμένω στο άλλο δωμάτιο.»
«Καθόλου. Ο κύριος αυτός, κ. Γουίλσον, υπήρξε συνεργάτης μου και βοηθός μου σε πολλές από τις πλέον επιτυχείς μου υποθέσεις, και δεν έχω αμφιβολία πως θα συμβάλει στο μέγιστο και στη δική σας επίσης.»
Ο γεροδεμένος κύριος ανασηκώθηκε και έκανε μια κοφτή υπόκλιση χαιρετισμού, με ένα σύντομο μικρό ερωτηματικό βλέμμα από τα μικρά περιτριγυρισμένα πάχος μάτια του.
«Δοκίμασε τον καναπέ,» είπε ο Χολμς, βουλιάζοντας ξανά στην πολυθρόνα του και ενώνοντας τα ακροδάχτυλα του όπως συνήθιζε όταν βρισκόταν σε αμερόληπτες διαθέσεις. «Γνωρίζω, αγαπητέ μου Γουώτσον, πως μοιράζεσαι την αγάπη μου για καθετί παράδοξο κι εκτός των συμβάσεων και της πληκτικής ρουτίνας της καθημερινότητας. Επέδειξες την απόλαυση σου επί αυτού δια του ενθουσιασμού ο οποίος σε προέτρεψε να καταγράψεις, και, αν μου επιτρέπεις να το πω, να εξωραΐσεις ορισμένες από τις περιπετειούλες μου.
«Οι υποθέσεις σου όντως υπήρξαν ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για μένα,» παρατήρησα.
«Θα θυμάσαι πως σχολίασα τις προάλλες, πριν εισέλθουμε στο ιδιαίτερα απλό πρόβλημα το οποίο μας παρουσιάστηκε εκ της δεσποινίδος Μαίρης Σάδερλαντ, ότι για περίεργα αποτελέσματα και ιδιόρρυθμους συνδυασμούς θα πρέπει να ασχοληθούμε με την ίδια τη ζωή, η οποία είναι πάντοτε περισσότερο ασυνήθιστη από κάθε απόπειρα της φαντασίας.»
«Μια πρόταση την οποία πήρα το θάρρος να αμφισβητήσω.»
«Πράγματι, Γιατρέ, αλλά παρά ταύτα οφείλεις να συμβαδίσεις με την άποψη μου, ειδάλλως θα συνεχίζω να σωριάζω το ένα γεγονός κατόπιν του άλλου πάνω σου έως ότου η λογική σου λυγίσει υπό το βάρος τους και παραδεχθείς πως έχω δίκιο. Λοιπόν, ο κ. Τζάμπεζ Γουίλσον από εδώ υπήρξε αρκετά καλός να με επισκεφθεί σήμερα το πρωί, και να ξεκινήσει μια αφήγηση η οποία υπόσχεται να καταστεί μια από τις πλέον μοναδικές που άκουσα εδώ και πολύ καιρό. Με έχεις ακούσει να σχολιάζω πως τα παραδοξότερα και πλέον μοναδικά πράγματα πολύ συχνά συνδέονται όχι με τα μεγαλύτερα αλλά με τα μικρότερα εγκλήματα, και περιστασιακά, ειλικρινά, όπου υπάρχει χώρος για αμφιβολία σχετικά με αν κάποιο πραγματικό έγκλημα έχει διαπραχθεί. Από όσο έχω ακούσει μου είναι αδύνατο να διακρίνω αν η παρούσα υπόθεση αποτελεί μια περίπτωση εγκλήματος ή όχι, αλλά η πορεία των γεγονότων εμπίπτει σίγουρα μεταξύ των πλέον ιδιαζόντων που άκουσα ποτέ μου. Ίσως, κ. Γουίλσον, θα είχατε την ευγενή καλοσύνη να ξεκινήσετε και πάλι την αφήγηση σας. Σας το ζητώ όχι απλά επειδή ο φίλος μου Δρ Γουώτσον δεν άκουσε την εισαγωγή αλλά επειδή η ιδιάζουσα φύση της ιστορίας σας με κάνει να αδημονώ για κάθε δυνατή λεπτομέρεια από τα χείλη σας. Ως κανόνα, όταν έχω ακούσει κάποια ελαφρά ένδειξη της πορείας των γεγονότων, είμαι σε θέση να οδηγηθώ μέσα από τις χιλιάδες των παρομοίων υποθέσεων οι οποίες έρχονται στη μνήμη μου. Στην προκειμένη περίπτωση είμαι αναγκασμένος να παραδεχθώ πως τα γεγονότα είναι, στην καλύτερη περίπτωση, μοναδικά.»
Ο εύσωμος πελάτης φούσκωσε το στήθος με την ιδέα λίγης περηφάνιας και τράβηξε από την τσέπη του μια βρώμικη και τσαλακωμένη εφημερίδα από την εσωτερική τσέπη του πανωφοριού του. Καθώς κοίταξε στην στήλη αγγελιών, με το κεφάλι σκυμμένο εμπρός και την εφημερίδα στρωμένη στα γόνατα του, έριξα μια καλή ματιά στον άνθρωπο και επιχείρησα, κατά τον τρόπο του συντρόφου μου, να διακρίνω τις ενδείξεις που ίσως να φανερώνονταν από το ντύσιμο ή την εμφάνιση του.
Δεν αποκόμισα πάρα πολλά, από την επιθεώρηση μου. Ο επισκέπτης μας έφερε κάθε γνώρισμα πως επρόκειτο περί ενός μέσου κοινού Βρετανού έμπορου, τετράπαχου, πομπώδη, και αργού. Φορούσε κάπως ξεχειλωμένο γκρίζο καρό παντελόνι, μια όχι πολύ καθαρή μαύρη ρεντιγκότα, ξεκούμπωτη μπροστά, και ένα υπόφαιο γιλέκο με μια βαριά μπρούτζινη αλυσίδα τύπου Αλβέρτου, και ένα τετράγωνο κομματάκι μετάλλου κρεμόταν σα διακοσμητικό. Ένα φθαρμένο ψηλό καπέλο και ένα ξεθωριασμένο καφετί πανωφόρι με τσαλακωμένο βελούδινο γιακά αναπαύονταν πάνω σε μια καρέκλα πλάι του. Από κάθε άποψη, όσο κι αν κοίταξα, δεν υπήρχε τίποτα το αξιοσημείωτο σχετικά με τον άνθρωπο εκτός από τα φλογερά κόκκινα μαλλιά, και την έκφραση της ακραίας στενοχώριας και δυσφορίας επί των χαρακτηριστικών του.
Το γοργό μάτι του Σέρλοκ Χολμς αντιλήφθηκε την ασχολία μου, και κούνησε το κεφάλι του καθώς πρόσεξε τις απορημένες ματιές μου. «Πέραν των εμφανών στοιχείων πως κάποια στιγμή έκανε χειρονακτική εργασία, πως παίρνει ταμπάκο, πως είναι ελευθεροτέκτονας, πως έχει βρεθεί στην Κίνα, και πως έχει προβεί σε σημαντικό γραφικό έργο προσφάτως, δε μπορώ να επαγάγω κάτι άλλο.»
Ο κ. Τζαμπέζ Γουίλσον αναπήδησε στην καρέκλα του, με το δείκτη του επί της εφημερίδας, μα με τα μάτια του στο σύντροφο μου.
«Πως, στο όνομα της καλοτυχίας, τα γνωρίζετε όλα αυτά, κ. Χολμς;» ρώτησε. «Πως γνωρίζετε, επί παραδείγματι, πως έκανα χειρονακτική εργασία. Είναι αλήθεια όσο το ευαγγέλιο, γιατί ξεκίνησα σα ξυλουργός πλοίου.»
«Τα χέρια σας, αγαπητέ μου κύριε. Το δεξί σας χέρι είναι αρκετά μεγαλύτερο από το αριστερό σας. Εργαστήκατε με αυτό, και οι μύες έχουν αναπτυχθεί περισσότερο.
«Καλώς, το ταμπάκο, τότε, και ο Ελευθεροτεκτονισμός;»
«Δε θα προσβάλω την νοημοσύνη σας αναφέροντας πως τα εντόπισα, ιδιαιτέρα καθώς, σχετικά ενάντια προς τους αυστηρούς κανόνες του τάγματος σας, χρησιμοποιείτε μια καρφίτσα τόξου και πυξίδας.»
«Αχά, μα φυσικά, το ξέχασα. Μα το γράψιμο;»
«Τι άλλο μπορεί να υποδειχθεί από εκείνο το δεξί μανικέτι το οποίο γυαλίζει για δέκα πόντους, και το αριστερό με το στιλπνό μπάλωμα κοντά στον αγκώνα όπου το ακουμπούσατε επί του γραφείου;»
«Καλώς, μα η Κίνα;»
«Το ψάρι που έχετε ως τατουάζ αμέσως ψηλότερα του αριστερού σας καρπού θα μπορούσε να έχει γίνει μονάχα στην Κίνα. Πραγματοποίησα μια μικρή μελέτη επί των σχεδίων τατουάζ και συνεισέφερα μάλιστα επί της συγκεκριμένης θεματολογίας. Η συγκεκριμένη τεχνική απόδοσης της λεπτής ροζ απόχρωσης των λεπιών των ψαριών είναι αρκετά χαρακτηριστική στην Κίνα. Όταν, επιπλέον, βλέπω ένα Κινέζικο νόμισμα να κρέμεται εκ της αλυσίδας του ρολογιού σας, το ζήτημα καθίσταται ακόμη απλούστερο.»
Ο κ. Τζάμπεζ Γουίλσον γέλασε δυνατά. «Λοιπόν, ούτε καν θα το φανταζόμουν!» είπε εκείνος. «Σκέφτηκα αρχικά πως είχατε κάνει κάτι έξυπνο, όμως βλέπω πως δεν ήταν τίποτα, τελικά.»
«Αρχίζω να σκέφτομαι, Γουώτσον,» είπε ο Χολμς, «πως κάνω κάποιο λάθος εξηγώντας. ‘Omne ignotum pro magnifico,' ξέρεις, και η κακόμοιρη μικρή φήμη μου, όπως έχει, θα χαντακωθεί αν είμαι τόσο ειλικρινής. Δε βρίσκετε την αγγελία, κ. Γουίλσον;»
«Ναι, εδώ την έχω,» απάντησε με το παχύ του κόκκινο δάκτυλο φυτεμένο στα μισά της στήλης. «Ορίστε. Εδώ άρχισαν όλα. Διαβάστε τη και μόνος σας, κύριε.»
Πήρα την εφημερίδα από εκείνον και διάβαζα τα ακόλουθα.
ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΚΟΚΚΙΝΟΜΑΛΛΗΔΩΝ: Προς λογαριασμό του κληροδοτήματος του εκλιπόντος Εζεκάϊα Χόπκινς, από το Λίμπανον, της Πενσυλβανίας, των Η.Π.Α., υπάρχει πλέον μια επιπλέον κενή θέση η οποία παρέχει το δικαίωμα σε ένα μέλος της ένωσης σε μισθό 4 λιρών την εβδομάδα για αποκλειστικά συμβολικές υπηρεσίες. Όλοι οι κοκκινομάλληδες που είναι υγιείς σε σώμα και πνεύμα και άνω της ηλικίας των είκοσι-ενός ετών, έχουν δικαίωμα υποψηφιότητας. Απευθυνθείτε προσωπικά τη Δευτέρα, στις έντεκα, στον Ντάνκαν Ρός, στα γραφεία της Ένωσης, στο 7 της Πόουπ Κόρτ, στην οδό Φλήτ.
«Τι στο καλό σημαίνει;» αναφώνησα όταν είχα διαβάσει δυο φορές την ιδιάζουσα ανακοίνωση.
Ο Χολμς γέλασε και κουλουριάστηκε στην πολυθρόνα του, όπως συνήθιζε όταν είχε κέφια. «Απέχει κομμάτι από την πεπατημένη, έτσι;» είπε. «Και τώρα, κ. Γουίλσον, πάμε πάλι από την αρχή να μας τα πείτε όλα σχετικά με τον εαυτό σας, την οικογενειακή σας κατάσταση, και το αποτέλεσμα το οποίο είχε αυτή η αγγελία επί της τύχης σας. Πρώτα θα σημειώσεις, Γιατρέ, την εφημερίδα και την ημερομηνία.»
«Είναι τα Πρωινά Χρονικά της 27ης, Απριλίου, του 1890. Μόλις προ δυο μηνών.»
«Πολύ καλά, Τώρα, κ. Γουίλσον;»
«Λοιπόν, είναι όπως ακριβώς σας τα έλεγα κ. Σέρλοκ Χολμς,» είπε ο Τζάμπέζ Γουίλσον, σφουγγίζοντας το μέτωπο του. Έχω ένα μικρό ενεχυροδανειστήριο στο τετράγωνο Κόμπεργκ, κοντά στην πόλη. Δεν είναι και ιδιαίτερα μεγάλη δουλειά, και όσον αφορά τα τελευταία χρόνια δεν μου αφήσει περισσότερα από τα προς το ζην. Ήμουν σε θέση να συντηρώ δυο υπαλλήλους, όμως πλέον έχω μόνο έναν· και θα μου ήταν δύσκολο να τον πληρώσω αν δεν ήταν πρόθυμος να εργαστεί για το μισό μισθό ώστε να μάθει τη δουλειά.»
«Πως ονομάζεται ο βολικός αυτός νέος;» ρώτησε ο Σέρλοκ Χολμς.
«Το όνομα του είναι Βίνσεντ Σπώλντινγκ, και ούτε και τόσο νεαρός είναι. Δύσκολο να πεις την ηλικία του. Δε θα έβρισκα εξυπνότερο βοηθό, κ. Χολμς· και γνωρίζω πολύ καλά πως θα γίνει καλύτερος και θα κερδίζει τα διπλά από όσα μπορώ να του δώσω. Όμως, σε τελική ανάλυση, είναι ικανοποιημένος, οπότε γιατί να του βάζω ιδέες στο κεφάλι του;»
«Όντως, γιατί; Φαίνεστε ιδιαίτερα τυχερός να έχετε έναν υπάλληλο ο οποίος σας κοστίζει λιγότερα της αγοραίας τιμής. Δεν αποτελεί κοινή πρακτική μεταξύ των υπαλλήλων στην εποχή μας. Δε γνωρίζω αν ο βοηθός σας δεν είναι τόσο αξιόλογος όσο τον παρουσιάζετε.»
«Ω, έχει και τα ελαττώματα του,» είπε ο κ. Γουίλσον. «Δεν υπάρχει άλλος που να είναι τόσο φίλος της φωτογραφίας. Τραβά διαρκώς φωτογραφίες όταν θα έπρεπε να βελτιώνει το μυαλό του, και κατόπιν ορμά μέσα στο κελάρι σα λαγός στο λαγούμι του για να εμφανίσει τις φωτογραφίες του. Αποτελεί το βασικό του ελάττωμα, αλλά γενικά είναι καλός εργαζόμενος. Δεν έχει καμία αδυναμία.»
«Είναι ακόμη μαζί σας, υποθέτω;»
«Μάλιστα, κύριε. Εκείνος κι ένα δεκατετράχρονο κορίτσι που μαγειρεύει λιγάκι και καθαρίζει το χώρο—οι μόνοι που έχω στο σπίτι, γιατί είμαι χήρος και δεν είχα ποτέ οικογένεια. Ζούμε πολύ ήσυχα κύριε, οι τρεις μας· και διατηρούμε τη στέγη πάνω από τα κεφάλια μας και πληρώνουμε τα χρέη μας, αν δεν κάνουμε κάτι περισσότερο.
«Το πρώτο πράγμα που μας αναστάτωσε ήταν αυτή η αγγελία. Ο Σπώλντινγκ, κατέβηκε στο γραφείο μόλις πριν από οχτώ βδομάδες, με ετούτη δω την εφημερίδα στο χέρι του, και μου λέει
«'Μα το Θεό κ. Γουίλσον θα ήθελα να ήμουν κοκκινομάλλης.'
«Γιατί αυτό;» ρωτάω.
«'Να,' λέει εκείνος, ‘ορίστε μια ακόμη θέση για την Ένωση των Κοκκινομάλληδων. Αξίζει μια μικρή περιουσία για κάθε άντρα που θα την πάρει, κι όπως αντιλαμβάνομαι υπάρχουν περισσότερες θέσεις από τα απαιτούμενα άτομα, έτσι ώστε οι θεματοφύλακες δεν ξέρουν τι να κάνουν με τα χρήματα. Αν μόνο τα μαλλιά μου άλλαζαν χρώμα, να μια ωραία θεσούλα για να χωθώ.'
«Μα, τι είναι, λοιπόν;» ρώτησα. Καταλαβαίνετε. Κύριε Χολμς, είμαι άνθρωπος που μένει πολύ στο σπίτι, και καθώς η δουλειά μου ήρθε σε μένα αντί να πάω εγώ σ' αυτή, πέρναγαν βδομάδες δίχως να πατήσω το χαλί της εξώπορτας. Καθαυτό τον τρόπο, δεν ήξερα πολλά για όσα γίνονταν έξω, και πάντοτε ένοιωθα χαρά μαθαίνοντας κάτι νέο. ‘Δεν ακούσατε ποτέ για την Ένωση των Κοκκινομάλληδων;' ρώτησε με τα μάτια ορθάνοικτα.
«'Ποτέ.'
«'Μα πως, μένω κατάπληκτος, διότι διαθέτετε ο ίδιος τα προσόντα για μια από τις κενές θέσεις.'
«'Και τι αξίζουν;' ρώτησα.
«Α, απλά κάνα διακοσάρι το χρόνο, αλλά η δουλειά είναι ελαφριά, και δεν χρειάζεται να παρεμβάλλεται υπερβολικά με τις άλλες ασχολίες κάποιου.'
«Λοιπόν, σκεφθείτε ελεύθερα πως με είχε κάνω να στυλώσω τα αυτιά μου, γιατί η δουλειά δεν πήγαινε τόσο καλά εδώ και χρόνια, και μερικά έξτρα κατοστάρικα θα ήταν εξαιρετικά βολικά.
«'Μίλησε μου σχετικά,' είπα εγώ.
«'Λοιπόν' είπε εκείνος, δείχνοντας μου την αγγελία, ‘μπορείτε να δείτε και μόνος πως η Ένωση έχει μια κενή θέση, και υπάρχει και η διεύθυνση στην οποία να απευθυνθείτε για διευκρινήσεις. Από όσο καταλαβαίνω, η Ένωση έχει ιδρυθεί από έναν Αμερικάνο εκατομμυριούχο, τον Εζεκάϊα Χοπκινς, ο οποίος ήταν συγκεκριμένος στις επιλογές του. Ήταν κι ο ίδιος κοκκινομάλλης, και συμπαθούσε ιδιαίτερα όλους τους κοκκινομάλληδες· έτσι όταν πέθανε ανακαλύφθηκε πως είχε αφήσει την τεράστια περιουσία του στα χέρια των διαχειριστών του, με εντολές να αποδώσουν τα κέρδη στην παροχή άνετων θέσεων σε ανθρώπους των οποίων τα μαλλιά ήταν αυτού του χρώματος. Από όλα όσα μαθαίνω έχει υπέροχη πληρωμή και πολύ λίγα να κάνεις. '»
«'Μα,» είπα εγώ, ‘θα υπάρχουν εκατομμύρια κοκκινομάλληδων οι οποίοι θα κάνουν αίτηση. '»
«'Όχι τόσοι πολλοί όσο ίσως φαντάζεστε,' απάντησε. ‘Βλέπετε περιορίζεται στους Λονδρέζους, και στους ενήλικες άντρες. Αυτός ο Αμερικάνος ξεκίνησε από το Λονδίνο όταν ήταν πολύ νέος, και ήθελε να δώσει στην παλιά πόλη μια μεγάλη ανταπόδοση. Αλλά, και πάλι, άκουσα πως δεν υπάρχει λόγος να κάνεις αίτηση αν τα μαλλιά σου είναι ανοιχτοκόκκινα ή σκούρα, ή οτιδήποτε άλλο από αληθινά έντονα, λαμπερά, κόκκινα της φωτιάς. Λοιπόν, αν θα επιθυμούσατε να κάνετε αίτηση, κ. Γουίλσον, απλά θα ‘πρεπε να πάτε εκεί· μα ίσως να μην άξιζε καν να μπλέξετε προς χάριν μερικών εκατοντάδων λιρών. '»
«Λοιπόν, είναι γεγονός, κύριοι, όπως μπορείτε και οι ίδιοι να δείτε, πως τα μαλλιά μου είναι μιας εξαιρετικά γεμάτης και πλούσιας απόχρωσης, έτσι ώστε είχα την εντύπωση πως αν επρόκειτο να υπάρξει κάποιος ανταγωνισμός στο θέμα είχε εξίσου καλές πιθανότητες όπως κάθε άντρας που είχα ποτέ μου γνωρίσει. Ο Βίνσεντ Σπώλντινγκ έδειχνε να γνωρίζει τόσο πολλά σχετικά που θεώρησα πως ίσως να αποδεικνυόταν χρήσιμος, έτσι ώστε τον πρόσταξα να κλείσει τα εξώφυλλα για την μέρα και να έρθει μαζί μου. Ήταν εξαιρετικά ενθουσιασμένος παίρνοντας μια αργία, έτσι κλείσαμε την επιχείρηση και ξεκινήσαμε για την διεύθυνση που μας είχε δοθεί στην αγγελία.»
«Ελπίζω να μην δω ποτέ ξανά ένα τέτοιο θέαμα όπως αυτό, κ. Χολμς. Από τον νότο, τον βορά, την ανατολή, και την δύση κάθε άντρας που είχε μια απόχρωση του κόκκινου στα μαλλιά του είχε ροβολήσει στην πόλη για να απαντήσει στην αγγελία. Η οδός Φλήτ ήταν πνιγμένη στους κοκκινομάλληδες, και η Πόουπς Κορτ έμοιαζε με καροτσάκι πωλητή πορτοκαλιών. Δε θα πίστευα πως υπήρχαν τόσοι πολλοί σε ολόκληρη τη χώρα από όσους μαζεύτηκαν από εκείνη την μοναδική αγγελία. Κάθε απόχρωσης ήταν όλοι— ξανθά, ανοιχτόξανθα, πορτοκαλί, καστανοκόκκινα, Ιρλανδέζικα, βαθυκόκκινα, κεραμιδί· όμως όπως είπε ο Σπώλντινγκ, δεν υπήρχαν πολλοί που να είχαν τη ζωηρή απόχρωση της φλόγας. Όταν είδα πόσοι περίμεναν, θα τα είχα παρατήσει απελπισμένος· όμως ο Σπώλντινγκ δεν ήθελε ούτε να το ακούσει. Πως τα κατάφερε ούτε που φαντάζομαι, μα καθώς έσπρωξε, τράβηξε και κουτούλησε μέχρι που με πέρασε μέσα από το πλήθος, και ακριβώς στα σκαλιά που οδηγούσαν στο γραφείο. Υπήρχε μια διπλή ροή επί της σκάλας, με ορισμένους να ανεβαίνουν με την ελπίδα, και κάποιους να επιστρέφουν αποκαρδιωμένοι· μα στριμωχθήκαμε και εμείς όπως μπορούσαμε και σύντομα βρεθήκαμε στο γραφείο.»
«Η εμπειρία σας υπήρξε ιδιαίτερα διασκεδαστική,» σχολίασε ο Χολμς καθώς ο πελάτης μας στάθηκε και τόνωσε την μνήμη του με μια γενναία τζούρα ταμπάκου. «Παρακαλώ συνεχίστε την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα κατάθεση σας.»
«Δεν υπήρχε τίποτα στο γραφείο παρά δυο ξύλινες καρέκλες και ένα γραφείο, πίσω από το οποίο καθόταν ένας μικρόσωμος άντρας με ένα κεφάλι ακόμη πιο κόκκινο από το δικό μου. Έλεγε δυο κουβέντες με κάθε υποψήφιο καθώς εμφανιζόταν, και κατόπιν κατόρθωνε πάντα να τους βρίσκει κάποιο ψεγάδι το οποίο να του έθετε εκτός. Το να πάρεις τη θέση δε έδειχνε να αποτελεί εύκολο θέμα τελικά. Ωστόσο, όταν έφθασε η σειρά μας ο μικρόσωμος άντρας υπήρξε πολύ περισσότερο εξυπηρετικός με μένα από όσο σε οποιονδήποτε από τους άλλους, και έκλεισε την πόρτα καθώς μπήκαμε, έτσι ώστε να έχει μια κατ' ιδίαν συζήτηση μαζί μας.»
«'Αυτός είναι ο κ. Τζαμπέζ Γουίλσον,' είπε ο βοηθός, «και προτίθεται να συμπληρώσει τη θέση στην Ένωση. '»
«'Και είναι αξιοθαύμαστα κατάλληλος για αυτή,» απάντησε ο άλλος. ‘Πληροί κάθε απαίτηση. Δε θυμάμαι πότε να είδα κάτι τόσο αισθητικά άρτιο.' Έκανε ένα βήμα πίσω, έριξε το κεφάλι του στο πλάι και κοίταξε τα μαλλιά μου μέχρι που αισθάνθηκα απόλυτη αμηχανία. Τότε ξαφνικά όρμησε εμπρός, σφίγγοντας μου το χέρι, και συγχαίροντας με θερμά για την επιτυχία μου.»
«'Θα ήταν άδικο να διστάσω,' είπε. ‘Ωστόσο, είμαι βέβαιος, θα με συγχωρήσετε αν λάβω κάθε προφανές προληπτικό μέτρο.' Λέγοντας το άρπαξε το κεφάλι μου με τα δυο του χέρια, και τραβώντας ώσπου φώναξα από πόνο. ‘Τα μάτια σας δάκρυσαν,' είπε καθώς με άφησε. ‘Αντιλαμβάνομαι πως όλα είναι καταπώς πρέπει. Μα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, γιατί έχουμε δις εξαπατηθεί από περούκες και μια φορά από μπογιά. Θα μπορούσα να σας αναφέρω κουτές ιστορίες οι οποίες θα σας έκαναν να σιχαθείτε την ανθρώπινη φύση.' Προχώρησε μέχρι το παράθυρο και φώναξε από μέσα όσο δυνατότερα μπορούσε πως η θέση είχε καλυφθεί. Ένα βογκητό απογοήτευσης ήρθε να αντηχήσει από κάτω, και ο κόσμος απομακρύνθηκε σε μπουλούκια προς κάθε κατεύθυνση έως ότου δε φαινόταν ούτε ένας κοκκινομάλλης εκτός της αφεντιάς μου και του διευθυντή.
«Το όνομα μου,» είπε, «είναι κ. Ντάνκαν Ρος, και είμαι κι εγώ ένας εκ των συνταξιούχων του χαρτοφυλακίου που αφέθηκε από τον ευγενή ευεργέτη μας. Είστε παντρεμένος, κ. Γουίλσον; Έχετε οικογένεια;'»
«Απάντησα πως δεν είχα.»
«Το πρόσωπο του κρέμασε απότομα.»
«'Θεέ μου!' είπε βαριά, ‘είναι όντως ιδιαίτερα σοβαρό! Λυπάμαι που σας ακούω να το λέτε. Το χαρτοφυλάκιο συστάθηκε, φυσικά, για την διαιώνιση και την εξάπλωση των κοκκινομάλληδων όπως επίσης και για την συντήρηση τους. Είναι εξαιρετικά ατυχές το ότι είστε εργένης. '»
«Το πρόσωπο μου βάρυνε σ' αυτό, κ. Χολμς, επειδή σκέφθηκα πως δε θα έπαιρνα την θέση τελικά· όμως καθώς το σκέφτηκε για μερικά λεπτά είπε πως θα πήγαιναν όλα καλά.»
«'Στην περίπτωση κάποιου άλλου,» είπε, ‘η ένσταση ίσως να ήταν μοιραία, όμως θα πρέπει να τεντώσουμε κάποιο όρο προς χάριν ενός άντρα με μαλλιά όπως τα δικά σας. Ποτέ θα μπορείτε να αναλάβετε τα νέα σας καθήκοντα;'»
«'Βασικά, είναι λίγο άβολο, διότι έχω μια επιχείρηση ήδη,' είπα.»
«Μπα, μη σας νοιάζει, κ. Γουίλσον!» είπε ο Βίνσεντ Σπώλντινγκ. «Θα μπορέσω να τη φροντίσω για σας. '»
«'ποιο θα είναι το ωράριο;' ρώτησα.»
«'Δέκα με δυο. '»
«Βασικά η δουλειά ενός ενεχυροδανειστή γίνεται κυρίως το βράδυ, κ. Χολμς, ιδιαίτερα την Τρίτη και την Παρασκευή το βράδυ, οι οποίες έρχονται πριν από τη μέρα πληρωμής· έτσι ώστε θα μου ταίριαζε πολύ καλά να κερδίζω κάτι τα πρωινά. Επιπλέον, ήξερα πως ο βοηθός μου ήταν καλός άνθρωπος, και πως θα φρόντιζε οτιδήποτε προέκυπτε.
«'Θα με εξυπηρετούσε πολύ καλά,' είπα. ‘Και η πληρωμή;'»
«'Είναι 4 λίρες την εβδομάδα. '»
«'Και η εργασία;'»
«'Είναι αποκλειστικά συμβολική. '»
«'Τι εννοείτε αποκλειστικά συμβολική;'»
«Λοιπόν, θα πρέπει να βρίσκεστε στο γραφείο, ή τουλάχιστον στο κτίριο, όλη την ώρα. Αν φύγετε, στερείστε εντελώς τη θέση δια παντώς. Η διαθήκη είναι ιδιαιτέρως σαφής επί του θέματος. Δε συμμορφώνεστε με τους όρους αν μετακινηθείτε εκτός γραφείου κατά τη διάρκεια της χρονικής αυτής περιόδου. '»
«'Είναι μόνον τέσσερις ώρες τη ημέρα, και δε θα σκεφτόμουν να φύγω,' είπα.»
«'Ουδεμία δικαιολογία δε θα ωφελήσει,' είπε ο κ. Ντάνκαν Ρος· ‘ούτε ασθένεια ούτε εργασία ούτε οτιδήποτε άλλο. Θα πρέπει να παραμείνετε εκεί, ειδάλλως θα χάσετε τη θέση σας. '»
«'Και η εργασία;'»
«'Είναι να αντιγράψετε την Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα. Υπάρχει ο πρώτος της τόμος σε εκείνο το ερμάριο. Θα πρέπει να προμηθευτείτε το δικό σας μελάνι, πέννες, και στυπόχαρτο, ωστόσο σας παρέχουμε αυτό το γραφείο και την καρέκλα. Θα είσαστε έτοιμος αύριο;'»
«'Βεβαίως,' απάντησα.
«'Τότε αντίο, κ. Τζαμπέζ Γουίλσον, και επιτρέψτε μου να σας συγχαρώ για μία ακόμη φορά για τη σημαντική θέση την οποία υπήρξατε αρκετά τυχερός να κερδίσετε.' Υποκλίθηκε οδηγώντας με έξω από το δωμάτιο και πήγα σπίτι με το βοηθό μου, δίχως καν να γνωρίζω τι να πω ή να κάνω, ήμουν τόσο ευχαριστημένος για την καλοτυχία μου.
«Λοιπόν, συλλογίστηκα το ζήτημα όλη μέρα, και μέχρι το βράδυ είχα χάσει εντελώς το κέφι μου· διότι είχα απολύτως πειστεί πως η όλη υπόθεση έπρεπε να αποτελεί μια μεγάλη φάρσα ή απάτη, μολονότι ούτε που διανοούμουν ποιος ήταν ο σκοπός της. Φαινόταν εντελώς απίστευτο πως κάποιος θα άφηνε μια τέτοια διαθήκη, ή πως θα πλήρωναν ένα τέτοιο ποσό για να κάνεις κάτι τόσο απλό όπως η αντιγραφή της εγκυκλοπαίδειας Μπριτάνικα. Ο Βίνσεντ Σπώλντινγκ έκανε ότι μπορούσε για να μου φτιάξει το κέφι, όμως μέχρι που έφτασε η ώρα να κοιμηθώ το είχα θέσει εκτός του μυαλού μου. Ωστόσο, το πρωί, αποφάσισα να του ρίξω μια ματιά όπως και να ήταν, έτσι αγόρασα μελάνη της μιας πέννας, και με μια πένα φτερού, και εφτά φύλλα χαρτί, ξεκίνησα για την Πόουπ Κορτ.
«'Λοιπόν, προς έκπληξη και ικανοποίηση μου, τα πάντα ήταν όπως έπρεπε. Το γραφείο ήταν έτοιμο για μένα, και ο κ. Ντάνκαν Ρος ήταν εκεί για να βεβαιωθεί πως έφθασα κανονικά για δουλειά. Με ξεκίνησε από το γράμμα Α, και κατόπιν με άφησε· όμως περνούσε κατά διαστήματα για να δει αν όλα ήταν εντάξει μαζί μου. Στις δυο με αποχαιρέτησε, με συνεχάρη για την ποσότητα που είχα γράψει, και κλείδωσε την πόρτα του γραφείου πίσω μου.
«Συνεχίστηκε για μέρες, κ. Χολμς, και τα Σάββατα ο διευθυντής ήρθε και άφησε τέσσερις χρυσές λίρες για την εβδομαδιαία εργασία μου. Το ίδιο την επόμενη βδομάδα και την μεθεπόμενη. Κάθε πρωί ήμουν εκεί στις δέκα και κάθε μεσημέρι έφευγα στις δυο. Βαθμιαία ο κ. Ντάνκαν Ρος άρχισε να έρχεται μόνο μια φορά το πρωί, και κατόπιν, μετά από καιρό, δεν ερχόταν καθόλου. Ακόμη, φυσικά, δεν τολμούσα να αφήσω το γραφείο μήτε στιγμή, γιατί δεν ήμουν σίγουρος για το πότε ενδεχομένως θα ερχόταν, και η θέση ήταν πολύ καλή, και μου ταίριαζε τόσο καλά, ώστε δε θα ρισκάριζα την απώλεια της.
«Οχτώ βδομάδες πέρασαν έτσι, και είχα γράψει σχετικά με τον Άβακα , την Αρχιτεκτονική, την Άρπα, την Αττική, και ευελπιστούσα πως αν επιδείκνυα εργατικότητα ίσως σύντομα να έφτανα στο Β. Μου κόστιζε κάτι σε χαρτί, και είχα γεμίζει σχεδόν ένα ράφι με τα γραπτά μου. Και τότε αναπάντεχα όλη η ιστορία έφτασε στο τέλος.»
«Στο τέλος;»
«Μάλιστα, κύριε. Και δε συνέβη παρά σήμερα το πρωί. Πήγα στην δουλειά ως συνήθως στις δέκα, όμως η πόρτα ήταν κλειστή και κλειδωμένη, με ένα μικρό τετράγωνο από χοντρό χαρτόνι καρφωμένο στο μέσο της πόρτας με ένα καρφάκι. Ορίστε, διαβάστε το και μόνος σας.»
Ανασήκωσε ένα κομμάτι από λευκό χαρτόνι στο μέγεθος ενός φύλου σημειωματαρίου. Είχε γραμμένα τα εξής:
Η ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΚΚΙΝΟΜΑΛΛΗΔΩΝ ΔΙΑΛΥΕΤΑΙ
9 Οκτωβρίου, 1890
Ο Σέρλοκ Χολμς και εγώ επιθεωρήσαμε την απότομη ανακοίνωση και το θλιμμένο πρόσωπο πίσω της, μέχρι που η κωμική πλευρά της υπόθεσης μας κατέλαβε σε τέτοιο βαθμό που μη μπορώντας να κρατηθούμε ξεσπάσαμε σε τρανταχτά γέλια.
«Δε βλέπω να υπάρχει κάτι το αστείο,» φώναξε ο πελάτης, αναψοκοκκινίζοντας ως τις ρίζες των κόκκινων μαλλιών του. «Αν δε μπορείτε να κάνετε κάτι καλύτερα από το να μου γελάτε κατάμουτρα, μπορώ να πάω κάπου αλλού.»
«Όχι, όχι,» φώναξε ο Χολμς, σπρώχνοντας τον πίσω στην καρέκλα από την οποία είχε μισοσηκωθεί. «Ειλικρινά δε θα ΄θελα να χάσω αυτή την υπόθεση για τίποτα στον κόσμο. Είναι αναζωογονητικά ασυνήθιστη. Όμως υπάρχει, αν μου επιτρέπετε να πω, κάτι κάπως αστείο σχετικά. Παρακαλώ σε ποια βήματα προβήκατε όταν βρήκατε την κάρτα επί της πόρτας;»
«Κλονίσθηκα, κύριε. Δεν ήξερα τι να κάνω. Μετά επισκέφτηκα τα τριγύρω γραφεία, αλλά κανείς τους δεν έδειξε να γνωρίζει κάτι σχετικά. Τελικά, πήγα στον ιδιοκτήτη, ο οποίος είναι λογιστής και μένει στο ισόγειο, και τον ρώτησα αν θα μπορούσε να μου πει τι είχε απογίνει η Ένωση των Κοκκινομάλληδων. Είπε πως ποτέ του δεν είχε ακούσει κάτι σχετικά με κάποια τέτοια οργάνωση. Κατόπιν τον ρώτησα ποιος ήταν ο κ. Ντάνκαν Ρος. Απάντησε πως το όνομα του ήταν άγνωστο.»
«'Καλώς,' είπα εγώ, ‘ο κύριος στο Νο. 4. '»
«'Πως, ο κοκκινομάλλης;'»
«'Ναι. '»
«Όου,' είπε εκείνος, ‘το όνομα του ήταν Γουίλιαμ Μόρρις. Ήταν συμβολαιογράφος και χρησιμοποιούσε το γραφείο ως προσωρινό χώρο έως ότου να ετοιμαστεί το δικό του. Μετακόμισε χθες. '»
«'Που θα μπορούσα να τον βρω;'
«'Όου, στο καινούργιο γραφείο του. Μου ανέφερε τη διεύθυνση. Ναι, στο 17 της οδού Βασιλέως Εδουάρδου, κοντά στον Άγιο Παύλο.'
«Ξεκίνησα για εκεί, κ. Χολμς, όμως όταν έφτασα στην διεύθυνση βρήκα μια βιοτεχνία τεχνητών επιγονατίδων, και κανείς εκεί δεν είχε ακούσει είτε για κάποιον κ. Γουίλιαμ Μόρρις ή για τον κ. Ντάνκαν Ρος.»
«Και τι κάνατε κατόπιν;» ρώτησε ο Χολμς.
«Πήγα σπίτι στο τετράγωνο Σάξ-Κόμπεργκ, και συμβουλεύθηκα το βοηθό μου. Όμως δε μπορούσε να με βοηθήσει κατά οποιονδήποτε τρόπο. Μου είπε μονάχα πως αν περίμενα να το μάθαινα από τον τύπο. Όμως αυτό δεν ήταν καθόλου ικανοποιητικό κ. Χολμς. Δεν ήθελα να χάσω μια τέτοια θέση δίχως να παλέψω, έτσι, καθώς άκουσα πως είσαστε αρκετά καλός στο συμβουλεύετε το φτωχό κόσμο που χρειάζεται βοήθεια, ήρθα ευθύς σε σας.»
«Και πράξατε πολύ σοφά,» είπε ο Χολμς. «Η περίπτωση σας είναι εξαιρετικά αξιοσημείωτη, και θα χαρώ να την αναλάβω. Από όσα μου είπατε πιστεύω πως υπάρχει περίπτωση σοβαρότερα ζητήματα να επικρέμονται πάνω της από όσα ενδεχομένως φαίνονται εκ πρώτης όψης.»
«Σοβαρά αρκετά!» είπε ο κ. Γουίλσον Τζαμπέζ. «Μα, έχασα τέσσερις λίρες την εβδομάδα.»
«Όσον αφορά εσάς προσωπικά,» σχολίασε ο Χολμς, «δε βλέπω πως έχετε κάποιο παράπονο ενάντια στην ιδιάζουσα αυτή ένωση. Αντιθέτως, είσαστε, όπως αντιλαμβάνομαι, πλουσιότερος κατά κάπου 30 λίρες, για να μη πω τίποτα για την ενδελεχή γνώση την οποία αποκομίσατε σε κάθε ζήτημα το οποίο υπάγεται κάτω από το γράμμα Α. Δε χάσατε τίποτα από αυτούς.»
«Όχι, κύριε. Εντούτοις θέλω να μάθω σχετικά με αυτούς, και ποιοι είναι, και ποιο υπήρξε το αντικείμενο της φάρσας τους —αν επρόκειτο περί φάρσας— προς το άτομο μου. Ήταν ένα ιδιαίτερα ακριβό αστείο εκ μέρους τους, γιατί τους κόστισε τριάντα δυο λίρες.»
«Θα επιχειρήσουμε να ξεκαθαρίσουμε τα συγκεκριμένα ζητήματα για εσάς. Και, καταρχάς, μια δυο ερωτήσεις κ. Γουίλσον. Ο βοηθός σας ο οποίος έτεινε την προσοχή σας στην αγγελία—πόσο καιρό είναι μαζί σας;»
«Περίπου έναν μήνα από τότε.»
«Πως ήρθε;»
«Απαντώντας σε μια αγγελία.»
«Ήταν ο μοναδικός υποψήφιος;»
«Όχι, είχα μια ντουζίνα.»
«Γιατί τον διαλέξατε;»
«Επειδή ήταν βολικός και θα δούλευε φθηνά.»
«Στο μισό ημερομίσθιο, πρακτικά.»
«Μάλιστα.»
«Πως είναι, αυτός ο Βίνσεντ Σπώλντινγκ;»
«Μικρόσωμος, γεροδεμένος, δραστήριος στην συμπεριφορά του, άτριχος στο πρόσωπο, μολονότι δεν απέχει από τα τριάντα. Έχει μια λευκή κηλίδα από οξύ στο μέτωπο του.»
Ο Χολμς ανακάθισε στην καρέκλα του σε εξαιρετική αναστάτωση. «Το φαντάστηκα,» είπε. «Παρατηρήσατε ποτέ, αν τα αυτιά του ήταν τρυπημένα για σκουλαρίκια;»
«Μάλιστα, κύριε. Μου είπε πως τα ‘χε τρυπήσει ένας τσιγγάνος όταν ήταν μικρός.»
«Χμ!» είπε ο Χολμς, βυθιζόμενος σε βαθιά σκέψη. «Είναι ακόμη μαζί σας;»
«Ω, μάλιστα, κύριε· μόλις τον άφησα.»
«Και η δουλειά φροντίστηκε όπως έπρεπε κατά την απουσία σας;»
«Κανένα παράπονο, κύριε. Δεν υπάρχει ποτέ και πολύ δουλειά τα πρωινά.»
«Αυτό αρκεί, κ. Γουίλσον. Θα χαρώ να σας προσφέρω μια γνωμάτευση επί του ζητήματος σε διάστημα μιας ή δυο ημερών. Σήμερα είναι Σάββατο, και ευελπιστώ πως έως τη Δευτέρα ίσως να έχουμε φτάσει σε μια κατάληξη.»
