2. Το γράμμα του Αντρέα 2\. Andrea's letter 2\. A carta de Andrea 2\. Письмо Андреа

Και τάχα δεν μπορούσαν να είναι κι αυτοί εκεί ψηλά; Πολλές φορές ο δάσκαλος τους είχε πει στο μάθημα, πως τα παιδιά που είναι στην τελευταία τάξη του ελληνικού μπορούν να πάνε μόνα τους στο βουνό. Könnten sie nicht auch da oben sein? Oft hatte ihnen der Lehrer im Unterricht gesagt, dass die Kinder, die in der letzten Griechischstunde sind, alleine auf den Berg gehen können. So couldn't they be up there too? Many times the teacher had told them in class that the children who are in the last class of Greek can go to the mountain by themselves. Então eles não poderiam estar lá em cima também? Muitas vezes o professor lhes disse em sala de aula que as crianças que estão na última aula de grego podem ir à montanha sozinhas. Так они не могли быть там тоже? Много раз учитель говорил им в классе, что дети, которые в последнем классе греческого языка, могут пойти в гору сами. Πως, άμα έχουν θάρρος και πειθαρχία, μπορούν να κατοικήσουν μόνα τους εκεί έναν δυο μήνες. Wie, wenn sie Mut und Disziplin haben, können sie dort ein oder zwei Monate alleine leben. How, if they have courage and discipline, they can live there by themselves for a month or two. Como, se eles têm coragem e disciplina, podem viver lá sozinhos por um mês ou dois. Как, если у них есть мужество и дисциплина, они могут жить там сами по себе месяц или два. Φτάνει να έχουν την άδεια του πατέρα τους, την κατοικία και την τροφή. Es reicht aus, die Erlaubnis des Vaters, Unterkunft und Essen zu haben. It is enough to have their father's permission, housing and food. Basta ter a permissão do pai, moradia e alimentação. Достаточно иметь разрешение отца, жилье и еду.

—Πόσα πράγματα, τους είπε, θα μάθετε όταν πάτε τόσο ψηλά! – Wie viele Dinge, sagte er zu ihnen, werdet ihr lernen, wenn ihr so hoch hinausgeht! —How many things, he said to them, you will learn when you go so high! — Quante cose, disse loro, imparerai quando salirai così in alto! — Quantas coisas, disse-lhes, vocês aprenderão quando subirem tão alto! — Сколько вещей, — сказал он им, — вы узнаете, когда подниметесь так высоко! Ούτε το βιβλίο μπορεί να σας τα πει ούτ' εγώ. Not even the book can tell you, nor can I. Nemmeno il libro può dirtelo, né io. Nem mesmo o livro pode lhe dizer, nem eu. Ни книга, ни я не могу вам этого сказать.

Κι έφυγε για την πατρίδα του, για να περάσει τις διακοπές. Und er ging in seine Heimat, um die Ferien zu verbringen. And he left for his homeland, to spend the holidays. E partì per la sua terra natale, per trascorrere le vacanze. E partiu para sua terra natal, para passar as férias. И уехал на родину, проводить каникулы. Ήταν βέβαιος πως, άμα θέλουν τα παιδιά, θα το κατορθώσουν. Er war sich sicher, wenn die Kinder wollten, würden sie Erfolg haben. He was sure that if the children wanted, they would succeed. Era sicuro che se i bambini avessero voluto, avrebbero avuto successo. Ele tinha certeza de que, se as crianças quisessem, teriam sucesso. Он был уверен, что если дети захотят, у них все получится.

Τα παιδιά παρακάλεσαν τους γονείς τους να τους αφήσουν να πάνε. The children begged their parents to let them go. I bambini pregarono i genitori di lasciarli andare. As crianças imploraram aos pais para deixá-los ir. Дети умоляли родителей отпустить их. Εκείνοι αντιστάθηκαν στην αρχή. They resisted at first. All'inizio hanno resistito. Eles resistiram no início. Сначала сопротивлялись.

—Πού ξέρουμε, είπαν, τι θα κάνετε τόσο μακριά; Τάχα θα μπορείτε να βρίσκετε ό,τι σας χρειάζεται; Θα φροντίζει ο ένας για τον άλλο; Θα είστε αχώριστοι; —How do we know, said they, what you will do so far? So will you be able to find everything you need? Will they take care of each other? Will you be inseparable? — Come sappiamo, dicevano, cosa farai finora? Quindi sarai in grado di trovare tutto ciò di cui hai bisogno? Si prenderanno cura l'uno dell'altro? Sarai inseparabile? — Como sabemos, disseram eles, o que você vai fazer até agora? Então você será capaz de encontrar tudo o que precisa? Eles vão cuidar um do outro? Você será inseparável? -- Откуда нам знать, -- сказали они, -- что вы будете делать до сих пор? Так вы сможете найти все, что вам нужно? Будут ли они заботиться друг о друге? Вы будете неразлучны?

Υποσχέθηκαν πως και τα είκοσι πέντε παιδιά θα είναι σαν ένας. Sie versprachen, dass alle fünfundzwanzig Kinder eins sein würden. They promised that all twenty-five children would be as one. Eles prometeram que todas as vinte e cinco crianças seriam uma só. Они пообещали, что все двадцать пять детей будут как один. Μα ύστερα οι δικοί τους ρώτησαν: Aber dann fragten ihre Leute: But then their people asked: Mas então seu povo perguntou: Но тогда их люди спросили:

—Πού θα βρείτε τις καλύβες να καθίσετε; Ήταν η πρώτη δυσκολία. —Wo findest du die Hütten zum Sitzen? Das war die erste Schwierigkeit. —Where will you find the huts to sit in? It was the first difficulty. — Onde você vai encontrar as cabanas para se sentar? Foi a primeira dificuldade. — Где ты найдешь хижины, чтобы посидеть в них? Это была первая трудность. Ύστερα τους είπαν: Then they said to them: Então lhes disseram: Тогда они сказали им:

—Πού θα βρίσκετε την τροφή, για να ζείτε τόσο μακριά; Μπροστά στις δύο δυσκολίες τα παιδιά σταμάτησαν· άφησαν το ταξίδι για άλλη φορά. – Wo wirst du Nahrung finden, um so weit weg zu leben? Angesichts der beiden Schwierigkeiten blieben die Kinder stehen und verließen die Reise für ein anderes Mal. —Where will you find food, to live so far away? Faced with the two difficulties the children stopped; they left the journey for another time. — Onde você vai encontrar comida, para morar tão longe? Diante das duas dificuldades, as crianças pararam, deixaram a viagem para outro momento. — Где ты возьмешь пропитание, чтобы жить так далеко? Столкнувшись с двумя трудностями, дети остановились, отложили путешествие на другой раз.

Και κείνο που μένει για άλλη φορά σπάνια γίνεται. Und was für ein anderes Mal bleibt, passiert selten. And what stays for another time rarely happens. E o que fica para outro tempo raramente acontece. А то, что остается на другой раз, случается редко.

--- ---

Ένας όμως μαθητής, ο Αντρέας, προσπάθησε να κάνει αυτός μόνος, εκείνο που οι άλλοι δεν μπόρεσαν να κατορθώσουν. Aber ein Student, Andreas, versuchte zu tun, was die anderen alleine nicht schaffen konnten. But one student, Andreas, tried to do what the others could not do alone. Mas um aluno, Andreas, tentou fazer o que os outros não conseguiam sozinhos. Но один студент, Андреас, попытался сделать то, что другие не смогли сделать в одиночку.

Ήταν το παιδί που τολμούσε. He was the kid who dared. Ele foi o garoto que ousou. Он был ребенком, который осмелился. Ο Αντρέας κυνηγούσε πιο πολύ τα δύσκολα παρά τα εύκολα. Andreas ging eher dem Schwierigen als dem Leichten nach. Andreas pursued the difficult rather than the easy. Andreas buscou o difícil ao invés do fácil. Андреас стремился к трудному, а не к легкому. Δεν τον θυμούνται να δείλιασε ποτέ. Sie erinnern sich nicht, dass er jemals ein Feigling war. They don't remember him ever being a coward. Eles não se lembram dele ter sido um covarde. Они не помнят, чтобы он когда-либо был трусом. Αλλά πιο γενναίος ήταν εκεί που θα ωφελούσε τους άλλους. Aber er war dort am mutigsten, wo er anderen nützen würde. But he was bravest where he would benefit others. Mas ele era mais corajoso onde ele iria beneficiar os outros. Но он был самым смелым там, где мог принести пользу другим.

Ο πατέρας του, ο κυρ Στέφανος, ήταν εργολάβος ξυλείας στο δάσος που τους είπε ο δάσκαλος να πάνε, στο Χλωρό. His father, Mr. Stefanos, was a timber contractor in the forest that the teacher told them to go to, in Chloros. Seu pai, o Sr. Stefanos, era um empreiteiro de madeira na floresta que o professor disse para eles irem, em Chloros. Его отец, г-н Стефанос, был подрядчиком по лесоматериалам в лесу, куда учитель сказал им пойти, в Хлоросе. Είχε πολλούς λοτόμους εκεί. Er hatte dort viele Lotomos. He had many lotomos there. Ele tinha muitos lotomos lá. Там у него было много лотомо.

Τον παρακάλεσε λοιπόν ο Αντρέας να δώσει χάρισμα την ξυλεία για τις καλύβες που χρειάζονταν τα παιδιά. Also bat Andreas ihn, das Holz für die Hütten zu spenden, die die Kinder brauchten. So Andreas begged him to donate the wood for the huts the children needed. Então Andreas implorou que ele doasse a madeira para as cabanas que as crianças precisavam. Поэтому Андреас умолял его пожертвовать дрова для хижин, в которых нуждались дети. Και για να το πετύχει, ακολούθησε μια μέρα τον πατέρα του στο δάσος, όπου είχε πάει να επιβλέψει την εργασία. Und um das zu erreichen, folgte er eines Tages seinem Vater in den Wald, wohin er gegangen war, um die Arbeit zu überwachen. And to achieve this, he followed his father one day into the forest, where he had gone to supervise the work. E para isso, um dia seguiu seu pai até a floresta, onde foi supervisionar o trabalho. И для этого он однажды последовал за своим отцом в лес, куда тот отправился наблюдать за работой.

Σε δύο μέρες οι λοτόμοι έστησαν οχτώ καλύβες. In zwei Tagen errichteten die Lotomis acht Hütten. In two days, the Lotomo erected eight huts. Em dois dias, o Lotomo ergueu oito cabanas. За два дня Лотомо построили восемь хижин. Οχτώ γερές και χαριτωμένες καλύβες· ένα χωριουδάκι. Acht robuste und niedliche Hütten, ein kleines Dorf. Eight sturdy and cute huts; a small village. Oito cabanas robustas e fofas; uma pequena vila. Восемь крепких и симпатичных хижин, небольшая деревня. Η κατοικία ετοιμάστηκε. Die Residenz wurde vorbereitet. The residence was prepared. A residência foi preparada. Резиденция была подготовлена.

Από τους λοτόμους πάλι έμαθε ο Αντρέας πως οι βλάχοι θα πήγαιναν στα Τρίκορφα, καθώς το λένε κείνο το βουνό, για να βοσκήσουν τα κοπάδια τους· γιατί φέτος βγήκε πολύ χορτάρι σε κείνο το μέρος. Andreas erfuhr erneut von den Lotomos, dass die Vlachs nach Trikorfa, wie dieser Berg heißt, gehen würden, um ihre Herden zu weiden, denn dieses Jahr wuchs dort viel Gras. Again Andreas learned from the Lotomos that the Vlachs would go to Trikorfa, as they call that mountain, to graze their flocks, because this year a lot of grass grew in that place. Novamente Andreas soube dos Lotomos que os Vlachs iriam para Trikorfa, como eles chamam aquela montanha, para pastar seus rebanhos, porque neste ano muita grama cresceu naquele lugar. Снова Андреас узнал от Лотомо, что влахи пойдут на Трикорфу, как они называют эту гору, пасти свои стада, потому что в этом году в этом месте росло много травы.

Βρέθηκε λοιπόν το σπουδαιότερο, η τροφή. So the most important thing was found, the food. Então o mais importante foi encontrado, a comida. Итак, самое главное найдено — еда. Από το κοπάδι θα έχουν το κρέας και τα γαλακτερά. They will have meat and dairy products from the herd. Eles terão carne e laticínios do rebanho. У них будут мясные и молочные продукты от стада.

Ο Αντρέας έμεινε στο δάσος ανυπομονώντας να έρθουν οι βλάχοι. Andreas blieb im Wald und wartete auf die Ankunft der Vlachs. Andreas stayed in the forest waiting for the Vlachs to come. Andreas ficou na floresta esperando os Vlachs chegarem. Андреас остался в лесу, ожидая прихода влахов. Κι όταν ήρθαν, έστειλε στην πόλη, στα δύο παιδιά, αυτή την παραγγελία: Und als sie kamen, sandte er diesen Befehl in die Stadt, an die beiden Kinder: And when they came, he sent this order to the city, to the two children: E quando eles chegaram, ele enviou esta ordem para a cidade, para os dois filhos: И когда они пришли, он послал такой приказ в город, к двум детям:

«Παιδιά,

Στις είκοσι εννιά, των Αγίων Αποστόλων, εσείς οι δύο, κατά το βράδυ, να κοιτάζετε στο βουνό, προς το μέρος μας, προς το Χλωρό. Am neunundzwanzigsten der Heiligen Apostel schaut ihr beide abends auf den Berg, auf uns, auf Chloros. On the twenty-ninth, of the Holy Apostles, you two, during the evening, look at the mountain, towards us, towards Chloros. No dia vinte e nove dos Santos Apóstolos, vocês dois, durante a tarde, olhem para a montanha, para nós, para Cloros. Двадцать девятого, Святых Апостолов, вы двое, вечером, взгляните на гору, на нас, на Хлора. Αν δείτε τρεις φωτιές στην αράδα, να ξέρετε πως αυτό θα είναι μήνυμα δικό μου για σας· θα σημαίνει πως όλα έχουν ετοιμαστεί, κι η τροφή, κι οι καλύβες κι ό,τι άλλο χρειάζεται. Wenn du drei Feuer in der Arada siehst, wisse, dass dies meine Botschaft an dich sein wird; es wird bedeuten, dass alles vorbereitet ist, und das Essen, und die Hütten und alles andere, was benötigt wird. If you see three fires in the arada, know that this will be my message to you; it will mean that everything has been prepared, and the food, and the huts and everything else that is needed. Se você vir três fogos na arada, saiba que esta será minha mensagem para você; significará que tudo foi preparado, e a comida, as cabanas e tudo o mais que for necessário. Если увидишь три огня в араде, знай, что это будет мое послание к тебе, это будет означать, что все приготовлено, и пища, и хижины, и все прочее, что нужно. Μόνο να ειδοποιήσετε γι' αυτό τον Φάνη και τ' άλλα παιδιά. Erzähl Fanis und den anderen einfach davon. Just tell Fanis and the other guys about it. Apenas conte a Fanis e aos outros caras sobre isso. Просто скажи об этом Фанису и другим ребятам. Και να κάνετε ό,τι μπορείτε για να έρθετε. Und tun Sie, was Sie können, um zu kommen. And do whatever you can to come. E faça o que puder para vir. И делай все возможное, чтобы прийти. Μη χάνετε καιρό. Don't waste time. Não perca tempo. Не теряйте времени. Τι ωραία που είναι ‘δώ ψηλά!» Wie schön ist es hier oben!“ How nice it is up here!” Como é bom aqui em cima!” Как здесь хорошо!»

Είκοσι εννιά, των Αγίων Αποστόλων, απόψε, να οι φωτιές! Neunundzwanzig der Heiligen Apostel, heute Nacht, seht die Feuer! Twenty-nine, of the Holy Apostles, tonight, behold the fires! Vinte e nove dos Santos Apóstolos, esta noite, contemplem os fogos! Двадцать девять, Святых Апостолов, сегодня вечером, вот огни!

--- ---

Τα δύο παιδιά έφτασαν κι έφεραν το μήνυμα στον Φάνη, στον Μαθιό και στον Κωστάκη. The two children arrived and brought the message to Fanis, Mathios and Kostakis. As duas crianças chegaram e levaram a mensagem para Fanis, Mathios e Kostakis. Двое детей прибыли и принесли сообщение Фанис, Матиосу и Костакису.

Ανέλπιστη χαρά! Unglaubliche Freude! Unbelievable joy! Alegria inacreditável! Невероятная радость! Ποτέ δεν είχαν συνεννοηθεί από τόσο μακριά. So weit waren sie noch nie miteinander ausgekommen. They had never gotten along so far. Eles nunca tinham se dado bem até agora. Они никогда не ладили до сих пор. Θα πάνε; Και πότε; Πώς; Sie werden gehen; Und wann; Wie; They will go; And when; How; Eles irão; E quando; Quão; Они пойдут; И когда; Как;

Τρέχουν στο σπίτι με τα μάτια προς τις τρεις φωτιές. Sie rennen ins Haus, ihre Augen auf die drei Feuer gerichtet. They run into the house with their eyes on the three fires. Eles correm para dentro da casa com os olhos nas três fogueiras. Они вбегают в дом, глядя на три огня.

—Μας γνέφουν! — Sie winken uns! — They are beckoning us! — Eles estão nos chamando! — Нас манят! φωνάζει ο Κωστάκης. shouts Kostakis. grita Kostakis.

Κι αλήθεια, οι τρεις φωτιές νόμιζες πως τους καλούσαν. Und wirklich, die drei Feuer, von denen du dachtest, sie würden sie rufen. And really, the three fires you thought were calling them. E realmente, os três incêndios que você pensou que os chamavam. И действительно, три пожара, которые, как вы думали, вызывали их.